1As dead flies give perfume a bad smell,
so a little folly outweighs wisdom and honour.
2The heart of the wise inclines to the right,
but the heart of the fool to the left.
3Even as fools walk along the road,
they lack sense
and show everyone how stupid they are.
4If a ruler’s anger rises against you,
do not leave your post;
calmness can lay great offences to rest.
5There is an evil I have seen under the sun,
the sort of error that arises from a ruler:
6fools are put in many high positions,
while the rich occupy the low ones.
7I have seen slaves on horseback,
while princes go on foot like slaves.
8Whoever digs a pit may fall into it;
whoever breaks through a wall may be bitten by a snake.
9Whoever quarries stones may be injured by them;
whoever splits logs may be endangered by them.
10If the axe is dull
and its edge unsharpened,
more strength is needed,
but skill will bring success.
11If a snake bites before it is charmed,
the charmer receives no fee.
12Words from the mouth of the wise are gracious,
but fools are consumed by their own lips.
13At the beginning their words are folly;
at the end they are wicked madness –
14and fools multiply words.
No-one knows what is coming –
who can tell someone else what will happen after them?
15The toil of fools wearies them;
they do not know the way to town.
16Woe to the land whose king was a servant10:16 Or king is a child
and whose princes feast in the morning.
17Blessed is the land whose king is of noble birth
and whose princes eat at a proper time –
for strength and not for drunkenness.
18Through laziness, the rafters sag;
because of idle hands, the house leaks.
19A feast is made for laughter,
wine makes life merry,
and money is the answer for everything.
20Do not revile the king even in your thoughts,
or curse the rich in your bedroom,
because a bird in the sky may carry your words,
and a bird on the wing may report what you say.
Wees bedachtzaam
1Dode vliegen zullen zelfs een pot zalf doen stinken. Ja, een kleine dwaasheid kan veel wijsheid en aanzien tenietdoen! 2Het hart van een wijs man laat hem het goede doen, maar het hart van een dwaas leidt hem naar het kwaad. 3Waar de dwaas ook heen gaat, steeds ontbreekt het hem aan verstand, zodat iedereen merkt dat hij een dwaas is.
4Als u van uw meerdere de wind van voren krijgt, neem dan geen ontslag. Een rustig optreden kan fouten voorkomen. 5Er is nog een slecht ding dat ik zag toen ik de wereld in het voorbijgaan bekeek, een droevige zaak, die koningen en heersers betreft: 6ik heb gezien hoe onnadenkende mensen groot gezag kregen en verstandige mensen hun verdiende ereplaats werd onthouden. 7Ik heb zelfs dienaren zien rijden, terwijl vorsten te voet gingen als dienaren. 8Wie een put graaft, kan erin vallen. Wie een oude muur sloopt, kan gebeten worden door een slang. 9Terwijl u aan het werk bent in een mijn, kunnen vallende stenen u verpletteren. Elke slag van uw bijl kan gevaarlijk zijn. 10Een botte bijl vraagt veel van uw krachten, wees wijs en slijp het blad. 11Als een slang bijt vóór de bezwering, dan baat de bezweerder niet.
12Het is prettig om naar wijze woorden te luisteren, maar als een dwaas het woord neemt, voert hem dat naar de ondergang. 13Omdat hij al vanuit een dwaas uitgangspunt begint, is zijn conclusie pure onzin! 14Een dwaas vertelt iedereen precies wat er gebeuren gaat, maar bestaat er werkelijk iemand die kan vertellen wat de toekomst brengt? 15Een dwaas raakt ondersteboven van een klein beetje werk, omdat hij niet eens weet hoe hij het moet aanpakken.
16Wee het land waarvan de koning een kind is en waarvan de leiders al in de ochtenduren dronken zijn! 17Gelukkig is het land waarvan de leiders edel zijn en alleen eten en drinken om op krachten te komen en niet om zich te bedrinken. 18Door luiheid raakt het dak lek, waarna de dakbalken al snel beginnen te rotten. 19Sommigen eten alleen voor hun plezier en drinken wijn om vrolijk te worden, dat kun je doen als je geld hebt. 20Vervloek nooit de koning, zelfs niet in gedachten en doe dat ook niet bij een rijke man, want een klein vogeltje zal hun gaan vertellen wat u hebt gezegd.
