Numbers 21 – NIV & HLGN

New International Version

Numbers 21:1-35

Arad Destroyed

1When the Canaanite king of Arad, who lived in the Negev, heard that Israel was coming along the road to Atharim, he attacked the Israelites and captured some of them. 2Then Israel made this vow to the Lord: “If you will deliver these people into our hands, we will totally destroy21:2 The Hebrew term refers to the irrevocable giving over of things or persons to the Lord, often by totally destroying them; also in verse 3. their cities.” 3The Lord listened to Israel’s plea and gave the Canaanites over to them. They completely destroyed them and their towns; so the place was named Hormah.21:3 Hormah means destruction.

The Bronze Snake

4They traveled from Mount Hor along the route to the Red Sea,21:4 Or the Sea of Reeds to go around Edom. But the people grew impatient on the way; 5they spoke against God and against Moses, and said, “Why have you brought us up out of Egypt to die in the wilderness? There is no bread! There is no water! And we detest this miserable food!”

6Then the Lord sent venomous snakes among them; they bit the people and many Israelites died. 7The people came to Moses and said, “We sinned when we spoke against the Lord and against you. Pray that the Lord will take the snakes away from us.” So Moses prayed for the people.

8The Lord said to Moses, “Make a snake and put it up on a pole; anyone who is bitten can look at it and live.” 9So Moses made a bronze snake and put it up on a pole. Then when anyone was bitten by a snake and looked at the bronze snake, they lived.

The Journey to Moab

10The Israelites moved on and camped at Oboth. 11Then they set out from Oboth and camped in Iye Abarim, in the wilderness that faces Moab toward the sunrise. 12From there they moved on and camped in the Zered Valley. 13They set out from there and camped alongside the Arnon, which is in the wilderness extending into Amorite territory. The Arnon is the border of Moab, between Moab and the Amorites. 14That is why the Book of the Wars of the Lord says:

“…Zahab21:14 Septuagint; Hebrew Waheb in Suphah and the ravines,

the Arnon 15and21:14,15 Or “I have been given from Suphah and the ravines / of the Arnon 15 to the slopes of the ravines

that lead to the settlement of Ar

and lie along the border of Moab.”

16From there they continued on to Beer, the well where the Lord said to Moses, “Gather the people together and I will give them water.”

17Then Israel sang this song:

“Spring up, O well!

Sing about it,

18about the well that the princes dug,

that the nobles of the people sank—

the nobles with scepters and staffs.”

Then they went from the wilderness to Mattanah, 19from Mattanah to Nahaliel, from Nahaliel to Bamoth, 20and from Bamoth to the valley in Moab where the top of Pisgah overlooks the wasteland.

Defeat of Sihon and Og

21Israel sent messengers to say to Sihon king of the Amorites:

22“Let us pass through your country. We will not turn aside into any field or vineyard, or drink water from any well. We will travel along the King’s Highway until we have passed through your territory.”

23But Sihon would not let Israel pass through his territory. He mustered his entire army and marched out into the wilderness against Israel. When he reached Jahaz, he fought with Israel. 24Israel, however, put him to the sword and took over his land from the Arnon to the Jabbok, but only as far as the Ammonites, because their border was fortified. 25Israel captured all the cities of the Amorites and occupied them, including Heshbon and all its surrounding settlements. 26Heshbon was the city of Sihon king of the Amorites, who had fought against the former king of Moab and had taken from him all his land as far as the Arnon.

27That is why the poets say:

“Come to Heshbon and let it be rebuilt;

let Sihon’s city be restored.

28“Fire went out from Heshbon,

a blaze from the city of Sihon.

It consumed Ar of Moab,

the citizens of Arnon’s heights.

29Woe to you, Moab!

You are destroyed, people of Chemosh!

He has given up his sons as fugitives

and his daughters as captives

to Sihon king of the Amorites.

30“But we have overthrown them;

Heshbon’s dominion has been destroyed all the way to Dibon.

We have demolished them as far as Nophah,

which extends to Medeba.”

31So Israel settled in the land of the Amorites.

32After Moses had sent spies to Jazer, the Israelites captured its surrounding settlements and drove out the Amorites who were there. 33Then they turned and went up along the road toward Bashan, and Og king of Bashan and his whole army marched out to meet them in battle at Edrei.

34The Lord said to Moses, “Do not be afraid of him, for I have delivered him into your hands, along with his whole army and his land. Do to him what you did to Sihon king of the Amorites, who reigned in Heshbon.”

35So they struck him down, together with his sons and his whole army, leaving them no survivors. And they took possession of his land.

Ang Pulong Sang Dios

Numero 21:1-35

Napierdi ang mga Canaanhon

1Karon, ang Canaanhon nga hari sang Arad nga nagaestar sa Negev nakabati nga nagapadulong ang mga Israelinhon, nga nagaagi sa dalan sang Atarim. Gani ginsalakay niya sila kag ginbihag ang iban sa ila. 2Dayon nagsumpa ang mga Israelinhon sa Ginoo, “Kon itugyan mo ini nga mga tawo sa amon mga kamot, laglagon namon sing bug-os21:2 laglagon namon sing bug-os: Ang Hebreo nga pulong sini nagakahulugan sang mga gintugyan sa Ginoo paagi sa paghalad ukon paglaglag sini. ang ila mga banwa.” 3Ginpamatian sang Ginoo ang pangabay sang mga Israelinhon kag gintugyan niya sa ila ang mga Canaanhon. Ginlaglag sila sing bug-os sang mga Israelinhon pati ang ila mga banwa, gani gintawag ato nga lugar nga Horma.21:3 Horma: buot silingon sa Hebreo, kalaglagan.

Ang Man-og nga Saway

4Halin sa Bukid sang Hor, naglakat ang mga Israelinhon nga nagaagi sa dalan nga pakadto sa Mapula nga Dagat agod makalibot sila sa duta sang Edom. Pero natak-an ang mga tawo sa ila paglakat, 5gani nagreklamo sila sa Dios kag kay Moises. Siling nila, “Ngaa bala ginpaguwa pa ninyo kami sa Egipto agod magkalamatay man lang diri sa kamingawan? Wala diri sing pagkaon kag tubig! Kag indi na kami makaagwanta sining makasulum-od nga manna.”

6Gani, ginpadal-an sila sang Ginoo sang dalitan nga mga man-og kag ginpangkagat sila, kag madamo ang nagkalamatay sa ila. 7Nagkadto ang mga tawo kay Moises kag nagsiling, “Nakasala kami sang paghambal namon kontra sa Ginoo kag sa imo. Pangamuyua sa Ginoo nga kuhaon niya sa amon ining mga man-og.” Gani nagpangamuyo si Moises para sa mga tawo.

8Nagsiling ang Ginoo kay Moises, “Maghimo ka sang man-og nga saway kag ibutang ini sa punta sang isa ka tukon. Ang bisan sin-o nga ginkagat sang man-og magtulok lang sa sining man-og nga saway kag indi siya mapatay.” 9Gani naghimo si Moises sang man-og nga saway kag ginbutang sa punta sang isa ka tukon. Kag ang bisan sin-o nga ginkagat sang man-og nagtulok lang sa sining man-og nga saway kag wala siya napatay.

Ang Pagpanglakaton Pakadto sa Moab

10Nagpadayon sa paglakat ang mga Israelinhon, kag nagkampo sila sa Obot. 11Halin sa Obot, naglakat sila kag nagkampo sa Iye Abarim, sa kamingawan nga ara sa sidlangan dampi sang Moab. 12Halin didto naglakat sila kag nagkampo sa Zered nga ililigan sang tubig. 13Kag halin sa Zered naglakat naman sila kag nagkampo sa tabok sang Arnon nga ililigan sang tubig, nga ara sa kamingawan nga malapit sa teritoryo sang mga Amornon. Ang Arnon amo ang dulunan sang duta sang mga Moabnon kag sang duta sang mga Amornon. 14Amo gani nga nasulat sa Libro sang Pagpakig-away sang Ginoo ang banwa sang Waheb nga sakop sang Sufa, ang mga ililigan sang tubig lakip na ang Arnon, 15kag ang kilid sang mga ililigan sang tubig nga nagalambot sa banwa sang Ar nga ara sa dulunan sang Moab.

16Halin didto sa Arnon, nagkadto ang mga Israelinhon sa Beer, ang bubon nga sa diin nagsiling ang Ginoo kay Moises, “Tipuna ang mga tawo kay hatagan ko sila sang tubig.” 17Kag didto nagkanta ang mga Israelinhon sang sini nga ambahanon:

“Padayon nga maghatag sang tubig ang ini nga bubon!

Magkanta kita parte sa sini nga bubon 18nga ginpakutkot sang mga pangulo kag mga dungganon nga mga tawo paagi sa ila awtoridad.”21:18 awtoridad: sa literal, bulobaston kag mga sulosungkod.

Halin sa kamingawan nagkadto sila sa Matana; 19halin sa Matana nagkadto sila sa Nahaliel; halin sa Nahaliel nagkadto sila sa Bamot; 20kag halin sa Bamot nagkadto sila sa pulopatag sang Moab, nga sa diin makita ang kamingawan sa ubos sang putokputokan sang Pisga.

Napierdi si Haring Sihon kag si Haring Og

(Deu. 2:26–3:11)

21Karon, nagpadala sang mga mensahero ang Israel kay Sihon nga hari sang mga Amornon. Amo ini ang ila mensahi: 22“Kon mahimo tuguti kami sa pag-agi sa inyo duta. Indi kami mag-agi sa mga uma ukon talamnan sang ubas ukon mag-inom sa mga bubon. Maagi lang kami sa inyo mayor nga dalan hasta nga makaguwa kami sa inyo teritoryo.”

23Pero wala nagsugot si Sihon nga mag-agi ang mga Israelinhon sa iya teritoryo. Sa baylo, gintipon niya ang iya bug-os nga mga soldado kag nagkadto sila sa kamingawan sa pagsalakay sa mga Israelinhon. Pag-abot nila sa Jahaz, nagpakig-away sila kontra sa mga Israelinhon. 24Pero ginpamatay sila sang mga Israelinhon kag gin-agaw ang ila duta halin sa Arnon pakadto sa Suba sang Jabok. Pero hasta lang ang mga Israelinhon sa dulunan sang duta sang mga Ammonhon, tungod kay ang ila dulunan napaderan sing mapag-on.21:24 ang ila dulunan napaderan sing mapag-on: sa Septuagint, ang Jazer amo ang ila dulunan. 25Gani naagaw sang mga Israelinhon ang tanan nga banwa sang mga Amornon kag gin-estaran nila ini, pati ang Heshbon kag ang tanan nga baryo nga sakop sini. 26Ining Heshbon amo sadto ang kapital nga siyudad ni Sihon nga hari sang mga Amornon. Napierdi niya sadto ang isa ka hari sang Moab kag gin-agaw niya ang tanan nga duta sini hasta sa Arnon. 27-28Amo ina kon ngaa ang mga manugbinalaybay nagasiling nga,

“Dali kamo sa Heshbon, ang siyudad ni Sihon, kag patinduga ninyo ini liwat. Sadto anay ang mga soldado sang Heshbon nagsalakay nga daw sa nagadabadaba nga kalayo kag naglamon sa banwa sang Ar nga sakop sang Moab kag naglaglag sa mataas nga mga lugar sang Arnon. 29Kaluluoy kamo nga mga taga-Moab! Nalaglag kamo nga mga nagasimba sa dios nga si Kemosh. Kamo nga iya mga anak ginpabay-an niya nga mabihag ni Sihon nga hari sang mga Amornon. 30Pero karon nalaglag na namon ang mga Amornon. Nagkalaguba na ang siyudad sang Heshbon, pati ang Dibon, Nofa, kag Medeba.”

31Gani nag-estar ang mga Israelinhon sa duta sang mga Amornon.

32Pagkatapos, nagpadala si Moises sang mga espiya sa Jazer, kag gin-agaw man nila ini kag ang mga baryo nga sakop sini. Ginpahalin nila ang mga Amornon nga nagaestar didto. 33Dayon nagkadto sila sa Bashan, pero ginsalakay sila ni Haring Og sang Bashan kag sang iya bug-os nga mga soldado didto sa Edrei.

34Nagsiling ang Ginoo kay Moises, “Indi ka magkahadlok sa iya, kay sigurado nga itugyan ko siya sa imo, pati ang iya bug-os nga katawhan kag ang iya duta. Himua sa iya ang ginhimo mo kay Sihon nga hari sang mga Amornon nga naghari sa Heshbon.”

35Gani ginpatay sang mga Israelinhon si Og, pati ang iya kabataan kag ang tanan niya nga katawhan, kag wala gid sing may nabilin sa ila. Dayon ginpanag-iyahan sang mga Israelinhon ang duta nga sakop ni Og.