Jerusalem’s Deliverance Foretold
1When King Hezekiah heard this, he tore his clothes and put on sackcloth and went into the temple of the Lord. 2He sent Eliakim the palace administrator, Shebna the secretary, and the leading priests, all wearing sackcloth, to the prophet Isaiah son of Amoz. 3They told him, “This is what Hezekiah says: This day is a day of distress and rebuke and disgrace, as when children come to the moment of birth and there is no strength to deliver them. 4It may be that the Lord your God will hear the words of the field commander, whom his master, the king of Assyria, has sent to ridicule the living God, and that he will rebuke him for the words the Lord your God has heard. Therefore pray for the remnant that still survives.”
5When King Hezekiah’s officials came to Isaiah, 6Isaiah said to them, “Tell your master, ‘This is what the Lord says: Do not be afraid of what you have heard—those words with which the underlings of the king of Assyria have blasphemed me. 7Listen! When he hears a certain report, I will make him want to return to his own country, and there I will have him cut down with the sword.’ ”
8When the field commander heard that the king of Assyria had left Lachish, he withdrew and found the king fighting against Libnah.
9Now Sennacherib received a report that Tirhakah, the king of Cush,37:9 That is, the upper Nile region was marching out to fight against him. When he heard it, he sent messengers to Hezekiah with this word: 10“Say to Hezekiah king of Judah: Do not let the god you depend on deceive you when he says, ‘Jerusalem will not be given into the hands of the king of Assyria.’ 11Surely you have heard what the kings of Assyria have done to all the countries, destroying them completely. And will you be delivered? 12Did the gods of the nations that were destroyed by my predecessors deliver them—the gods of Gozan, Harran, Rezeph and the people of Eden who were in Tel Assar? 13Where is the king of Hamath or the king of Arpad? Where are the kings of Lair, Sepharvaim, Hena and Ivvah?”
Hezekiah’s Prayer
14Hezekiah received the letter from the messengers and read it. Then he went up to the temple of the Lord and spread it out before the Lord. 15And Hezekiah prayed to the Lord: 16“Lord Almighty, the God of Israel, enthroned between the cherubim, you alone are God over all the kingdoms of the earth. You have made heaven and earth. 17Give ear, Lord, and hear; open your eyes, Lord, and see; listen to all the words Sennacherib has sent to ridicule the living God.
18“It is true, Lord, that the Assyrian kings have laid waste all these peoples and their lands. 19They have thrown their gods into the fire and destroyed them, for they were not gods but only wood and stone, fashioned by human hands. 20Now, Lord our God, deliver us from his hand, so that all the kingdoms of the earth may know that you, Lord, are the only God.37:20 Dead Sea Scrolls (see also 2 Kings 19:19); Masoretic Text you alone are the Lord”
Sennacherib’s Fall
21Then Isaiah son of Amoz sent a message to Hezekiah: “This is what the Lord, the God of Israel, says: Because you have prayed to me concerning Sennacherib king of Assyria, 22this is the word the Lord has spoken against him:
“Virgin Daughter Zion
despises and mocks you.
Daughter Jerusalem
tosses her head as you flee.
23Who is it you have ridiculed and blasphemed?
Against whom have you raised your voice
and lifted your eyes in pride?
Against the Holy One of Israel!
24By your messengers
you have ridiculed the Lord.
And you have said,
‘With my many chariots
I have ascended the heights of the mountains,
the utmost heights of Lebanon.
I have cut down its tallest cedars,
the choicest of its junipers.
I have reached its remotest heights,
the finest of its forests.
25I have dug wells in foreign lands37:25 Dead Sea Scrolls (see also 2 Kings 19:24); Masoretic Text does not have in foreign lands.
and drunk the water there.
With the soles of my feet
I have dried up all the streams of Egypt.’
26“Have you not heard?
Long ago I ordained it.
In days of old I planned it;
now I have brought it to pass,
that you have turned fortified cities
into piles of stone.
27Their people, drained of power,
are dismayed and put to shame.
They are like plants in the field,
like tender green shoots,
like grass sprouting on the roof,
scorched37:27 Some manuscripts of the Masoretic Text, Dead Sea Scrolls and some Septuagint manuscripts (see also 2 Kings 19:26); most manuscripts of the Masoretic Text roof / and terraced fields before it grows up.
28“But I know where you are
and when you come and go
and how you rage against me.
29Because you rage against me
and because your insolence has reached my ears,
I will put my hook in your nose
and my bit in your mouth,
and I will make you return
by the way you came.
30“This will be the sign for you, Hezekiah:
“This year you will eat what grows by itself,
and the second year what springs from that.
But in the third year sow and reap,
plant vineyards and eat their fruit.
31Once more a remnant of the kingdom of Judah
will take root below and bear fruit above.
32For out of Jerusalem will come a remnant,
and out of Mount Zion a band of survivors.
The zeal of the Lord Almighty
will accomplish this.
33“Therefore this is what the Lord says concerning the king of Assyria:
“He will not enter this city
or shoot an arrow here.
He will not come before it with shield
or build a siege ramp against it.
34By the way that he came he will return;
he will not enter this city,”
declares the Lord.
35“I will defend this city and save it,
for my sake and for the sake of David my servant!”
36Then the angel of the Lord went out and put to death a hundred and eighty-five thousand in the Assyrian camp. When the people got up the next morning—there were all the dead bodies! 37So Sennacherib king of Assyria broke camp and withdrew. He returned to Nineveh and stayed there.
38One day, while he was worshiping in the temple of his god Nisrok, his sons Adrammelek and Sharezer killed him with the sword, and they escaped to the land of Ararat. And Esarhaddon his son succeeded him as king.
Ê-xê-chia Tìm Cầu Chúa Hằng Hữu Giúp Đỡ
1Vua Ê-xê-chia vừa nghe xong các lời báo, vua liền xé áo mình và mặc áo vải gai37:1 Nt áo tang rồi đi vào Đền Thờ của Chúa Hằng Hữu. 2Vua cũng sai Ê-li-a-kim, quản đốc hoàng cung, Sép-na, quan ký lục, và các lãnh đạo thầy tế lễ, tất cả đều mặc áo vải gai, đến gặp Tiên tri Y-sai, con A-mốt. 3Họ nói với ông rằng: “Đây là điều Vua Ê-xê-chia nói: Hôm nay là ngày rối loạn, lăng mạ, và sỉ nhục.37:3 Ctd khinh miệt Nó như một đứa trẻ sắp ra đời, mà người mẹ không có sức lực để sinh con. 4Nhưng có lẽ Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời của ông đã nghe lời của các trưởng quan A-sy-ri được sai đến để nói lời nhạo báng Đức Chúa Trời hằng sống, và sẽ phạt vua vì những lời vua ấy đã nói. Ôi, xin ông cầu nguyện cho chúng tôi là những người còn lại đây!”
5Sau khi các cận thần của Vua Ê-xê-chia thuật lại lời vua cho Y-sai, 6vị tiên tri đáp: “Hãy nói với chủ của ngươi rằng: ‘Đây là lời Chúa Hằng Hữu phán: Đừng sợ vì những lời nhạo báng chống nghịch Ta từ thuộc hạ của vua A-sy-ri. 7Hãy nghe đây! Chính Ta sẽ chống nghịch nó, và vua sẽ nhận một tin khẩn cấp tại quê hương mình. Vì vậy, nó sẽ quay về, là nơi Ta sẽ khiến nó bị gươm giết chết.’”
8Trong khi ấy, các trưởng quan A-sy-ri rời Giê-ru-sa-lem và đến hội kiến với vua A-sy-ri tại Líp-na, vì hay tin vua vừa rời khỏi La-ki và tiến đánh thành này.
9Ngay sau đó, Vua San-chê-ríp nhận được tin Vua Tiệt-ha-ca, nước Ê-thi-ô-pi, đang lãnh đạo đội quân tiến đánh mình. Trước khi nghênh chiến, vua bèn sai các sứ giả trở lại gặp Ê-xê-chia tại Giê-ru-sa-lem với thông điệp:
10“Đây là thông điệp cho Vua Ê-xê-chia, nước Giu-đa. Đừng để Đức Chúa Trời của vua, là Đấng mà vua tin cậy, lừa gạt vua với lời hứa rằng Giê-ru-sa-lem sẽ không bị vua A-sy-ri xâm chiếm. 11Vua đã biết những chiến thắng hiển hách của các vua A-sy-ri đã làm tại những nơi họ đi qua. Họ đã tiêu diệt hoàn toàn nước nào họ đến! Chẳng lẽ chỉ có vua thoát khỏi? 12Có thần nào—tức các thần của các dân tộc: Gô-xan, Ha-ran, Rê-sép, và Ê-đen tại Tê-la-sa—cứu được họ chăng? Cha ông của ta đã diệt họ tất cả! 13Vua Ha-mát và vua Ác-bác đã làm gì? Còn vua của Sê-phạt-va-im, Hê-na, và Y-va bây giờ ở đâu?”
14Sau khi Ê-xê-chia nhận thư từ tay các sứ giả và đọc xong, vua lập tức lên Đền Thờ của Chúa Hằng Hữu, và trải thư ra trước mặt Chúa Hằng Hữu. 15Ê-xê-chia khẩn thiết cầu nguyện trước mặt Chúa Hằng Hữu: 16“Ôi, lạy Chúa Hằng Hữu Vạn Quân, Đức Chúa Trời của Ít-ra-ên, Ngài đang ngự giữa các thiên thần! Chỉ có Chúa là Đức Chúa Trời của các vương quốc trên thế gian. Chính Chúa đã tạo nên trời và đất. 17Lạy Chúa Hằng Hữu xin đoái nghe! Xin mở mắt Ngài, Lạy Chúa Hằng Hữu, xin nhìn! Xin nghe những lời San-chê-ríp đã phỉ báng Đức Chúa Trời Hằng Sống.
18Đó là sự thật, thưa Chúa Hằng Hữu, các vua A-sy-ri đã tiêu diệt tất cả các dân tộc này. 19Và họ ném các thần của các nước này vào lò lửa để thiêu hủy chúng. Nhưng dĩ nhiên người A-sy-ri đã tiêu diệt chúng! Vì chúng không phải là thần—mà chỉ là những tượng bằng gỗ và bằng đá do tay người làm ra. 20Bây giờ, thưa Chúa Hằng Hữu là Đức Chúa Trời của chúng con, xin giải cứu chúng con khỏi tay vua ấy; rồi tất cả vương quốc trên thế gian sẽ nhìn biết chỉ có Chúa, lạy Chúa Hằng Hữu, là Đức Chúa Trời.”
Sự Sụp Đổ của San-chê-ríp
21Y-sai, con A-mốt, sai người đến thưa với Ê-xê-chia: “Đây là điều Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời của Ít-ra-ên phán: Bởi vì con đã cầu xin về Vua San-chê-ríp, nước A-sy-ri, 22Chúa Hằng Hữu đã phán nghịch về nó:
Các trinh nữ ở Si-ôn chê cười ngươi.
Con gái Giê-ru-sa-lem lắc đầu chế nhạo ngươi.
23Ai mà ngươi lăng nhục và xúc phạm?
Ngươi cất cao giọng chống nghịch ai?
Ai mà ngươi dám nhìn với con mắt ngạo mạn?
Đó là Đấng Thánh của Ít-ra-ên!
24Ngươi đã dùng các thuộc hạ để phỉ báng Chúa.
Ngươi nói rằng: ‘Nhờ vô số chiến xa,
ta đã chinh phục các đỉnh núi cao nhất—
phải, những mỏm núi hẻo lánh của Li-ban.
Ta đã đốn hạ các cây bá hương cao vút
và các cây bách tốt nhất.
Ta sẽ lên đến tột đỉnh
và thám hiểm những khu rừng sâu nhất.
25Ta đã đào giếng tốt trong nhiều vùng đất ngoại quốc
và làm thỏa mãn ta bằng nguồn nước của họ.
Chỉ với bàn chân của ta,
ta đã làm khô cạn sông ngòi của Ai Cập!’
26Nhưng ngươi không nghe sao?
Ta đã quyết định điều này từ lâu.
Từ xưa, Ta đã hoạch định rồi
và bây giờ Ta đem ra thực hiện.
Ta hoạch định cho ngươi phá các thành lũy kiên cố
thành đống đổ nát điêu tàn.
27Đó là tại sao dân của chúng chỉ còn chút sức lực,
vô cùng hoảng sợ và rối loạn.
Họ yếu như cọng cỏ,
dễ bị giẫm đạp như chồi non xanh.
Họ như rêu trên mái nhà, chưa trổ mà đã héo.
28Nhưng Ta biết rõ ngươi—
nơi ngươi ở
và khi ngươi đến và đi.
Ta biết cả khi ngươi nổi giận nghịch cùng Ta.
29Và vì ngươi giận Ta,
những lời ngạo mạn của ngươi đã thấu tai Ta,
Ta sẽ tra khoen vào mũi ngươi
và đặt khớp vào miệng ngươi.
Ta sẽ khiến ngươi trở về
bằng con đường ngươi đã đến.”
30Rồi Y-sai nói với Ê-xê-chia: “Đây là dấu hiệu cho những gì tôi nói là đúng:
Năm nay, ngươi sẽ ăn những gì tự nó mọc lên,
sang năm ngươi cũng ăn những gì mọc ra từ mùa trước.
Nhưng đến năm thứ ba, ngươi hãy gieo trồng rồi gặt hái;
ngươi hãy trồng nho rồi ăn trái của chúng.
31Và ai còn sót trong Giu-đa,
những người thoát khỏi những hoạn nạn,
sẽ châm rễ mới xuống chính đất của ngươi
rồi lớn lên và thịnh vượng.
32Vì dân sót của Ta sẽ tràn ra từ Giê-ru-sa-lem,
là nhóm người sống sót từ Núi Si-ôn.
Lời hứa nhiệt thành của Chúa Hằng Hữu Vạn Quân
sẽ làm thành các điều ấy thành tựu!
33Và đây là điều Chúa Hằng Hữu phán về vua A-sy-ri:
‘Đội quân của nó sẽ không vào được Giê-ru-sa-lem.
Dù một mũi tên cũng không vào được.
Chúng sẽ không dàn quân ngoài cổng thành với thuẫn,
hay không đắp lũy để công phá tường thành.
34Vua sẽ trở về nước của mình
theo đúng con đường nó đã đến.
Nó sẽ không vào được thành này.’
Chúa Hằng Hữu phán vậy.
35‘Vì Danh Ta và vì Đa-vít, đầy tớ Ta,
Ta sẽ che chở thành này và bảo vệ nó.’”
36Ngay đêm ấy, thiên sứ của Chúa Hằng Hữu đến các đồn trại A-sy-ri giết 185.000 người A-sy-ri. Sáng hôm sau, khi người A-sy-ri thức dậy, chúng thấy xác chết nằm ngổn ngang khắp nơi. 37Rồi Vua San-chê-ríp, nước A-sy-ri, bỏ trại và quay về xứ sở mình. Vua về quê hương mình là thành Ni-ni-ve và ở luôn tại đó.
38Một hôm, khi vua đang quỳ lạy trong đền thờ Hít-róc, thần của mình, thì bị hai con trai là A-tra-mê-léc và Sa-rết-sê giết chết bằng gươm. Rồi chúng trốn qua xứ A-ra-rát, một con trai khác là Ê-sạt-ha-đôn lên ngôi vua A-sy-ri.
