The Birth of Moses
1Now a man of the tribe of Levi married a Levite woman, 2and she became pregnant and gave birth to a son. When she saw that he was a fine child, she hid him for three months. 3But when she could hide him no longer, she got a papyrus basket2:3 The Hebrew can also mean ark, as in Gen. 6:14. for him and coated it with tar and pitch. Then she placed the child in it and put it among the reeds along the bank of the Nile. 4His sister stood at a distance to see what would happen to him.
5Then Pharaoh’s daughter went down to the Nile to bathe, and her attendants were walking along the riverbank. She saw the basket among the reeds and sent her female slave to get it. 6She opened it and saw the baby. He was crying, and she felt sorry for him. “This is one of the Hebrew babies,” she said.
7Then his sister asked Pharaoh’s daughter, “Shall I go and get one of the Hebrew women to nurse the baby for you?”
8“Yes, go,” she answered. So the girl went and got the baby’s mother. 9Pharaoh’s daughter said to her, “Take this baby and nurse him for me, and I will pay you.” So the woman took the baby and nursed him. 10When the child grew older, she took him to Pharaoh’s daughter and he became her son. She named him Moses,2:10 Moses sounds like the Hebrew for draw out. saying, “I drew him out of the water.”
Moses Flees to Midian
11One day, after Moses had grown up, he went out to where his own people were and watched them at their hard labor. He saw an Egyptian beating a Hebrew, one of his own people. 12Looking this way and that and seeing no one, he killed the Egyptian and hid him in the sand. 13The next day he went out and saw two Hebrews fighting. He asked the one in the wrong, “Why are you hitting your fellow Hebrew?”
14The man said, “Who made you ruler and judge over us? Are you thinking of killing me as you killed the Egyptian?” Then Moses was afraid and thought, “What I did must have become known.”
15When Pharaoh heard of this, he tried to kill Moses, but Moses fled from Pharaoh and went to live in Midian, where he sat down by a well. 16Now a priest of Midian had seven daughters, and they came to draw water and fill the troughs to water their father’s flock. 17Some shepherds came along and drove them away, but Moses got up and came to their rescue and watered their flock.
18When the girls returned to Reuel their father, he asked them, “Why have you returned so early today?”
19They answered, “An Egyptian rescued us from the shepherds. He even drew water for us and watered the flock.”
20“And where is he?” Reuel asked his daughters. “Why did you leave him? Invite him to have something to eat.”
21Moses agreed to stay with the man, who gave his daughter Zipporah to Moses in marriage. 22Zipporah gave birth to a son, and Moses named him Gershom,2:22 Gershom sounds like the Hebrew for a foreigner there. saying, “I have become a foreigner in a foreign land.”
23During that long period, the king of Egypt died. The Israelites groaned in their slavery and cried out, and their cry for help because of their slavery went up to God. 24God heard their groaning and he remembered his covenant with Abraham, with Isaac and with Jacob. 25So God looked on the Israelites and was concerned about them.
Ang Pagkatawo ni Moises
1May isa ka tawo nga kaliwat ni Levi nga nakapangasawa sang isa ka babayi nga kaliwat man ni Levi. 2Nagbusong ini nga babayi kag nagbata sing lalaki. Sang makita niya nga maayo ang lawas sang bata, gintago niya ini sa sulod sang tatlo ka bulan. 3Pero sang indi na niya matago ang bata, nagkuha siya sang basket nga hinimo halin sa tanom nga papyrus kag ginpintahan niya ini sang alkitran. Dayon ginsulod niya ang bata sa sini nga basket kag ginbutang ang basket sa mga tigbaw sa higad sang Suba sang Nilo. 4Ang utod nga babayi sang sini nga bata nagatindog sa unhan nga nagatan-aw kon ano ang matabo sa bata.
5Karon, ang anak nga babayi sang hari sang Egipto2:5 hari sang Egipto: sa Hebreo, Faraon. nagkadto sa Suba sang Nilo agod magpaligo. Kag samtang nagapaligo siya, ang iya mga suluguon nga babayi nagalakat-lakat sa higad. Karon, nakita niya ang basket sa mga tigbaw, gani ginpakuha niya ini sa isa sang iya mga suluguon. 6Dayon ginbuksan niya ang basket kag nakita niya ang bata nga nagahibi, gani naluoy gid siya sa bata. Nagsiling siya, “Isa ini sa mga Hebreo nga bata.”
7Dayon nagpalapit ang utod nga babayi sang bata sa prinsesa2:7 prinsesa: sa literal, anak nga babayi sang Faraon. Amo man sa bersikulo 8, 9 kag 10. kag nagpamangkot, “Gusto mo bala nga kuhaan ko ikaw sang isa ka Hebreo nga babayi nga magpatiti kag mag-atipan sang bata para sa imo?” 8Nagsabat ang prinsesa, “Sige.” Gani naglakat ang utod sang bata kag ginkadtuan niya ang ila iloy kag gindala sa prinsesa. 9Nagsiling ang prinsesa sa iloy sang bata, “Dal-a ini nga bata kag patitia para sa akon. Atipana siya kay suhulan ko ikaw.” Gani ginkuha niya ang bata kag gin-atipan.
10Sang nalutas na ang bata, gindala siya sang iya iloy sa prinsesa, kag ginkabig siya sang prinsesa nga iya anak. Gin-ngalanan sang prinsesa ang bata nga Moises,2:10 Moises: posible ang buot silingon sa Hebreo, ginkuha. kay siling niya, “Ginkuha ko siya sa tubig.”
Nagpalagyo si Moises sa Midian
11Isa ka adlaw, sang dako na si Moises, nagkadto siya sa iya mga kadugo, kag nakita niya nga ginapigos sila kag ginapaobra sing tudo-tudo gid. Nakita niya ang isa ka Egiptohanon nga nagakastigo sang isa ka Hebreo nga iya kadugo. 12Nagpanan-aw tan-aw si Moises sa palibot kon may nagatulok; kag sang wala siya sing may nakita, ginpatay niya ang Egiptohanon kag ginlubong ang bangkay sa balas.
13Pagkasunod nga adlaw, naglakat liwat siya kag nakita niya ang duha ka Hebreo nga nagaaway. Ginpamangkot niya ang isa nga may sala, “Ngaa ginakastigo mo ang imo kapareho nga Hebreo?” 14Nagsabat ang tawo, “Sin-o ang naghimo sa imo nga pangulo kag manughukom namon? Ano, patyon mo man bala ako pareho sa ginhimo mo sa Egiptohanon kahapon?” Hinadlukan si Moises kag nagsiling sa iya kaugalingon, “Nahibaluan gali sang mga tawo ang akon ginhimo.”
15Pagkahibalo sang hari sang Egipto sa ginhimo ni Moises, nagtinguha siya sa pagpatay sa iya, pero nagpalagyo si Moises sa Midian kag didto nag-estar. Pag-abot niya sa Midian, nagpungko siya sa kilid sang bubon. 16Karon, ang pito ka anak nga babayi sang pari sa Midian nagkadto sa bubon sa pagsag-ob para sa mga ilimnan sang mga sapat sang ila amay. 17May nag-abot man didto nga mga manugbantay sang sapat kag ginpahalin nila ang mga babayi kag ang ila mga sapat, pero ginbuligan sila ni Moises kag ginpainom pa niya ang ila mga sapat.
18Pagpauli sang mga babayi sa ila amay nga si Reuel,2:18 Reuel: Amo ang isa ka ngalan ni Jetro. Tan-awa sa 3:1. ginpamangkot niya sila, “Ngaa temprano pa kamo nagpauli subong?” 19Nagsabat sila, “May isa ka Egiptohanon nga nagbulig sa amon kontra sa mga manugbantay sang sapat, kag ginsag-uban pa gani niya kami kag ginpainom ang amon mga sapat.” 20Nagpamangkot ang ila amay, “Ti, diin na siya? Ngaa ginbayaan ninyo siya? Tawga ninyo siya kag agdaha nga magkaon.”
21Nagsugot si Moises nga magdayon sa balay ni Reuel, kag sang ulihi ginpaasawa ni Reuel sa iya ang iya anak nga si Zipora. 22Nagbusong si Zipora kag nagbata sing lalaki, kag gin-ngalanan siya ni Moises nga Gershom,2:22 Gershom: posible ang buot silingon sa Hebreo, dumuluong didto. kay siling niya, “Dumuluong ako sa sini nga lugar.”
23Pagkaligad sang malawig nga tinuig, napatay ang hari sang Egipto. Pero sige gihapon ang pag-antos sang mga Israelinhon sa ila pagkaulipon. Nagpangayo sila sang bulig, kag nakaabot ini sa Dios. 24Nabatian sang Dios ang ila mga pag-ugayong, kag gindumdom niya ang iya kasugtanan kay Abraham, Isaac, kag kay Jacob. 25Nakita sang Dios ang ila kahimtangan kag naluoy gid siya sa ila.
