The Ark Brought to the Temple
1Then King Solomon summoned into his presence at Jerusalem the elders of Israel, all the heads of the tribes and the chiefs of the Israelite families, to bring up the ark of the Lord’s covenant from Zion, the City of David. 2All the Israelites came together to King Solomon at the time of the festival in the month of Ethanim, the seventh month.
3When all the elders of Israel had arrived, the priests took up the ark, 4and they brought up the ark of the Lord and the tent of meeting and all the sacred furnishings in it. The priests and Levites carried them up, 5and King Solomon and the entire assembly of Israel that had gathered about him were before the ark, sacrificing so many sheep and cattle that they could not be recorded or counted.
6The priests then brought the ark of the Lord’s covenant to its place in the inner sanctuary of the temple, the Most Holy Place, and put it beneath the wings of the cherubim. 7The cherubim spread their wings over the place of the ark and overshadowed the ark and its carrying poles. 8These poles were so long that their ends could be seen from the Holy Place in front of the inner sanctuary, but not from outside the Holy Place; and they are still there today. 9There was nothing in the ark except the two stone tablets that Moses had placed in it at Horeb, where the Lord made a covenant with the Israelites after they came out of Egypt.
10When the priests withdrew from the Holy Place, the cloud filled the temple of the Lord. 11And the priests could not perform their service because of the cloud, for the glory of the Lord filled his temple.
12Then Solomon said, “The Lord has said that he would dwell in a dark cloud; 13I have indeed built a magnificent temple for you, a place for you to dwell forever.”
14While the whole assembly of Israel was standing there, the king turned around and blessed them. 15Then he said:
“Praise be to the Lord, the God of Israel, who with his own hand has fulfilled what he promised with his own mouth to my father David. For he said, 16‘Since the day I brought my people Israel out of Egypt, I have not chosen a city in any tribe of Israel to have a temple built so that my Name might be there, but I have chosen David to rule my people Israel.’
17“My father David had it in his heart to build a temple for the Name of the Lord, the God of Israel. 18But the Lord said to my father David, ‘You did well to have it in your heart to build a temple for my Name. 19Nevertheless, you are not the one to build the temple, but your son, your own flesh and blood—he is the one who will build the temple for my Name.’
20“The Lord has kept the promise he made: I have succeeded David my father and now I sit on the throne of Israel, just as the Lord promised, and I have built the temple for the Name of the Lord, the God of Israel. 21I have provided a place there for the ark, in which is the covenant of the Lord that he made with our ancestors when he brought them out of Egypt.”
Solomon’s Prayer of Dedication
22Then Solomon stood before the altar of the Lord in front of the whole assembly of Israel, spread out his hands toward heaven 23and said:
“Lord, the God of Israel, there is no God like you in heaven above or on earth below—you who keep your covenant of love with your servants who continue wholeheartedly in your way. 24You have kept your promise to your servant David my father; with your mouth you have promised and with your hand you have fulfilled it—as it is today.
25“Now Lord, the God of Israel, keep for your servant David my father the promises you made to him when you said, ‘You shall never fail to have a successor to sit before me on the throne of Israel, if only your descendants are careful in all they do to walk before me faithfully as you have done.’ 26And now, God of Israel, let your word that you promised your servant David my father come true.
27“But will God really dwell on earth? The heavens, even the highest heaven, cannot contain you. How much less this temple I have built! 28Yet give attention to your servant’s prayer and his plea for mercy, Lord my God. Hear the cry and the prayer that your servant is praying in your presence this day. 29May your eyes be open toward this temple night and day, this place of which you said, ‘My Name shall be there,’ so that you will hear the prayer your servant prays toward this place. 30Hear the supplication of your servant and of your people Israel when they pray toward this place. Hear from heaven, your dwelling place, and when you hear, forgive.
31“When anyone wrongs their neighbor and is required to take an oath and they come and swear the oath before your altar in this temple, 32then hear from heaven and act. Judge between your servants, condemning the guilty by bringing down on their heads what they have done, and vindicating the innocent by treating them in accordance with their innocence.
33“When your people Israel have been defeated by an enemy because they have sinned against you, and when they turn back to you and give praise to your name, praying and making supplication to you in this temple, 34then hear from heaven and forgive the sin of your people Israel and bring them back to the land you gave to their ancestors.
35“When the heavens are shut up and there is no rain because your people have sinned against you, and when they pray toward this place and give praise to your name and turn from their sin because you have afflicted them, 36then hear from heaven and forgive the sin of your servants, your people Israel. Teach them the right way to live, and send rain on the land you gave your people for an inheritance.
37“When famine or plague comes to the land, or blight or mildew, locusts or grasshoppers, or when an enemy besieges them in any of their cities, whatever disaster or disease may come, 38and when a prayer or plea is made by anyone among your people Israel—being aware of the afflictions of their own hearts, and spreading out their hands toward this temple— 39then hear from heaven, your dwelling place. Forgive and act; deal with everyone according to all they do, since you know their hearts (for you alone know every human heart), 40so that they will fear you all the time they live in the land you gave our ancestors.
41“As for the foreigner who does not belong to your people Israel but has come from a distant land because of your name— 42for they will hear of your great name and your mighty hand and your outstretched arm—when they come and pray toward this temple, 43then hear from heaven, your dwelling place. Do whatever the foreigner asks of you, so that all the peoples of the earth may know your name and fear you, as do your own people Israel, and may know that this house I have built bears your Name.
44“When your people go to war against their enemies, wherever you send them, and when they pray to the Lord toward the city you have chosen and the temple I have built for your Name, 45then hear from heaven their prayer and their plea, and uphold their cause.
46“When they sin against you—for there is no one who does not sin—and you become angry with them and give them over to their enemies, who take them captive to their own lands, far away or near; 47and if they have a change of heart in the land where they are held captive, and repent and plead with you in the land of their captors and say, ‘We have sinned, we have done wrong, we have acted wickedly’; 48and if they turn back to you with all their heart and soul in the land of their enemies who took them captive, and pray to you toward the land you gave their ancestors, toward the city you have chosen and the temple I have built for your Name; 49then from heaven, your dwelling place, hear their prayer and their plea, and uphold their cause. 50And forgive your people, who have sinned against you; forgive all the offenses they have committed against you, and cause their captors to show them mercy; 51for they are your people and your inheritance, whom you brought out of Egypt, out of that iron-smelting furnace.
52“May your eyes be open to your servant’s plea and to the plea of your people Israel, and may you listen to them whenever they cry out to you. 53For you singled them out from all the nations of the world to be your own inheritance, just as you declared through your servant Moses when you, Sovereign Lord, brought our ancestors out of Egypt.”
54When Solomon had finished all these prayers and supplications to the Lord, he rose from before the altar of the Lord, where he had been kneeling with his hands spread out toward heaven. 55He stood and blessed the whole assembly of Israel in a loud voice, saying:
56“Praise be to the Lord, who has given rest to his people Israel just as he promised. Not one word has failed of all the good promises he gave through his servant Moses. 57May the Lord our God be with us as he was with our ancestors; may he never leave us nor forsake us. 58May he turn our hearts to him, to walk in obedience to him and keep the commands, decrees and laws he gave our ancestors. 59And may these words of mine, which I have prayed before the Lord, be near to the Lord our God day and night, that he may uphold the cause of his servant and the cause of his people Israel according to each day’s need, 60so that all the peoples of the earth may know that the Lord is God and that there is no other. 61And may your hearts be fully committed to the Lord our God, to live by his decrees and obey his commands, as at this time.”
The Dedication of the Temple
62Then the king and all Israel with him offered sacrifices before the Lord. 63Solomon offered a sacrifice of fellowship offerings to the Lord: twenty-two thousand cattle and a hundred and twenty thousand sheep and goats. So the king and all the Israelites dedicated the temple of the Lord.
64On that same day the king consecrated the middle part of the courtyard in front of the temple of the Lord, and there he offered burnt offerings, grain offerings and the fat of the fellowship offerings, because the bronze altar that stood before the Lord was too small to hold the burnt offerings, the grain offerings and the fat of the fellowship offerings.
65So Solomon observed the festival at that time, and all Israel with him—a vast assembly, people from Lebo Hamath to the Wadi of Egypt. They celebrated it before the Lord our God for seven days and seven days more, fourteen days in all. 66On the following day he sent the people away. They blessed the king and then went home, joyful and glad in heart for all the good things the Lord had done for his servant David and his people Israel.
Gidala sa Templo ang sudlanan sa Kasabotan
(2 Cro. 5:2–6:2)
1Gipatawag ni Haring Solomon sa Jerusalem ang mga tigdumala sa Israel ug ang tanang pangulo sa mga tribo ug sa mga pamilya sa Israel, aron sa pagkuha sa sudlanan sa Kasabotan sa Ginoo gikan sa Zion, ang Lungsod ni David. 2Nangadto silang tanan kang Haring Solomon sa panahon sa Pista sa Pagpatindog sa mga Payag, sa bulan sa Etanim, nga mao ang ikapito nga bulan. 3-4Sa dihang nagkatigom na ang tanang tigdumala sa Israel, gikuha sa mga pari ug sa mga Levita8:3-4 Levita: Tan-awa ang Lista sa mga Pulong sa luyo. ang Kahon sa Ginoo, apil ang Tolda nga Tagboanan ug ang sagrado nga mga kagamitan niini, ug gidala kining tanan patungas sa templo. 5Naghalad si Haring Solomon ug ang tibuok katilingban sa Israel sa atubangan sa Kahon sa Kasabotan. Labihan kadaghan sa mga karnero ug mga baka nga ilang gihalad; dili kini maihap.
6Unya gidala sa mga pari ang sudlanan sa Kasabotan sa Ginoo sa butanganan niini didto sa kinasuloran nga bahin sa templo, sa Labing Balaang Dapit, didto ilalom sa mga pako sa mga kerubin. 7Nagdupa ang mga pako sa mga kerubin, busa natabonan ang Kahon ug ang mga tukon niini. 8Kini nga mga tukon labihan ka tag-as, nga ang mga tumoy niini makita gikan sa sulod sa Balaang Dapit, kon mag-atubang sa kinasuloran nga bahin sa templo, apan dili kini makita sa gawas sa Balaang Dapit. Ug anaa pa kini hangtod karon. 9Walay laing sulod ang Kahon gawas sa duha ka lagpad nga mga bato nga gibutang ni Moises sa didto pa siya sa Horeb, diin naghimo ang Ginoo ug kasabotan sa mga Israelinhon sa dihang migawas sila gikan sa Ehipto.
10Sa paggawas sa mga pari sa Balaang Dapit, may panganod nga milukop sa templo sa Ginoo. 11Wala na makapadayon paghimo ang mga pari sa ilang buluhaton sa templo tungod sa panganod, kay ang gamhanang presensya sa Ginoo milukop sa iyang templo. 12Unya nagaampo si Solomon, “Ginoo nagaingon ka nga mopuyo ka sa mabagang panganod. 13Karon nakapatukod na akog labihan katahom nga templo alang kanimo, nga imong mapuy-an hangtod sa kahangtoran.”
14Unya miatubang si Haring Solomon sa tibuok katilingban sa Israel nga nagtindog didto, ug gipanalanginan niya sila. 15Miingon siya, “Dalaygon ang Ginoo, ang Dios sa Israel. Gituman niya ang iyang gisaad sa akong amahan nga si David. Miingon siya kaniadto, 16‘Sukad sa panahon nga gipagawas ko ang akong katawhan nga mga Israelinhon gikan sa Ehipto, wala ako magpili ug siyudad sa bisan unsa nga tribo sa Israel aron patukoran ug templo alang sa akong kadungganan. Apan gipili ko si David nga maoy magdumala sa akong katawhan nga mga Israelinhon.’
17“Gusto gayod ang akong amahan nga si David nga magpatukod sa templo alang sa kadungganan sa Ginoo, ang Dios sa Israel. 18Apan miingon ang Ginoo kaniya, ‘Maayo man nga nagahandom ka gayod sa pagpatukod sa templo aron pasidunggan ako. 19Apan dili ikaw ang magpatukod niini kondili ang imong kaugalingong anak. Siya ang magpatukod sa templo aron pasidunggan ako.’
20“Gituman sa Ginoo ang iyang gisaad. Ako ang mipuli sa akong amahan nga si David ingon nga hari sa Israel, sumala sa gisaad sa Ginoo. Ug gipatukod ko ang templo alang sa kadungganan sa Ginoo, ang Dios sa Israel. 21Nagpahimo gayod ako ug dapit didto sa templo alang sa Kahon diin gibutang ang kasabotan nga gihimo sa Ginoo sa atong mga katigulangan sa dihang gipagawas niya sila gikan sa Ehipto.”
Ang Pag-ampo ni Solomon alang sa Katawhan sa Israel
(2 Cro. 6:12-42)
22Sa presensya sa tibuok katilingban sa Israel, mibarog si Solomon atubangan sa halaran sa Ginoo ug gibayaw niya ang iyang mga kamot 23ug nagaampo, “Ginoo, Dios sa Israel, walay Dios nga sama kanimo sa langit o sa yuta. Ginatuman mo ang imong kasabotan, ug ginapakita mo ang imong gugma sa imong mga alagad nga nagasunod kanimo sa tibuok nilang kasingkasing. 24Gituman mo ang imong gisaad sa imong alagad nga si David nga akong amahan. Ikaw mismo ang nagsaad niana, ug ikaw usab mismo ang nagtuman niana karong adlawa. 25Ug karon, Ginoo, Dios sa Israel, tumana usab ang imong gisaad sa imong alagad nga si David nga akong amahan sa dihang miingon ka kaniya, ‘Dili ka mawad-an ug kaliwat nga mopuli kanimo ingon nga hari sa Israel kon magmatinumanon ang imong mga kaliwat sa pagsunod kanako, sama sa imong gihimo.’ 26Busa karon, O Dios sa Israel, tumana ang imong gisaad sa imong alagad nga si David nga akong amahan.
27“Apan mopuyo ka ba gayod, O Dios, dinhi sa kalibotan? Bisan pa ang kinatas-ang langit dili paman gani igo nga imong kapuy-an, unsa pa kaha dinhi sa templo nga akong gipatukod? 28Apan pamatia ako nga imong alagad sa akong pag-ampo ug pagpakilooy, O Ginoo nga akong Dios. Pamatia ang akong pagpanawag ug pag-ampo sa imong presensya karong adlawa. 29Hinaut nga bantayan mo kining templo adlaw ug gabii, kining lugar diin ikaw pasidunggan sumala sa imong giingon. Hinaut nga pamation mo ako nga imong alagad sa akong pag-ampo nga nagaatubang niining lugara. 30Pamatia ang akong mga hangyo ug ang mga hangyo sa imong katawhan samtang nagaampo kami nga nagaatubang niining lugara. Pamatia kami diha sa imong puloy-anan sa langit. Dungga ug pasayloa kami.
31“Kon ang usa ka tawo giakusaran nga nakasala sa iyang isigka-tawo ug papanumpaon, ug unya moanhi siya sa imong halaran niini nga templo sa pagpanumpa nga inosente siya, 32pamatia kini diha sa langit ug hukmi ang imong mga alagad. Siloti ang nakasala sumala sa iyang binuhatan, ug hatagi ug hustisya ang walay sala, aron mapamatud-an nga inosente siya.
33“Kon ang imong katawhan nga mga Israelinhon mapildi sa ilang mga kaaway tungod kay nakasala sila kanimo, ug unya mobalik sila kanimo, modayeg kanimo ug mag-ampo niini nga templo, 34pamatia sila diha sa langit. Pasayloa sila sa ilang mga sala ug dad-a sila pagbalik sa yuta nga gihatag mo sa ilang mga katigulangan.
35“Kon dili mo paulanon tungod kay nakasala kanimo ang imong katawhan, ug unya mag-ampo sila nga nagaatubang niini nga templo ug modayeg kanimo, ug maghinulsol sila sa ilang mga sala tungod kay gisilotan mo sila, 36pamatia sila diha sa langit. Pasayloa sila nga imong mga alagad, ang imong katawhan nga mga Israelinhon. Tudloi sila sa matarong nga pagkinabuhi, ug padad-i ug ulan ang yuta nga imong gihatag kanila ingon nga ilang panulondon.
37“Kon may moabot nga kagutom sa yuta sa imong katawhan, o kaha katalagman, init nga hangin, dangan sa mga tanom sama sa mga dulon ug mga ulod, o kon libotan sa mga kaaway ang ilang mga lungsod, o moabot kanila ang bisan unsa nga balatian, 38ug kon aduna kanilay mag-ampo o magpakitabang kanimo, pamatia sila. Kon moila sila nga tungod sa ilang mga sala miabot kining mga katalagman kanila, ug kon mag-ampo sila nga nagabayaw sa ilang mga kamot, nga nagaatubang niini nga templo, 39pamatia sila diha sa imong puloy-anan sa langit. Pasayloa sila, ug himoa sa matag usa kanila ang angay sa ilang mga binuhatan, kay ikaw lamang gayod ang nasayod kon unsay anaa sa kasingkasing sa tanang mga tawo. 40Unya motahod sila kanimo sa tibuok kinabuhi samtang nagapuyo sila sa yuta nga gihatag mo sa among mga katigulangan.
41-42“Kon ang mga langyaw nga nagapuyo sa layong dapit makadungog sa imong kabantog ug pagkagamhanan, ug moanhi sila dinhi sa pagsimba kanimo ug mag-ampo sila nga nagaatubang niini nga templo, 43pamatia sila diha sa imong puloy-anan sa langit. Ug buhata ang tanan nilang gihangyo, aron ang tanang mga tawo sa kalibotan makaila kanimo ug motahod kanimo sama sa imong katawhan nga mga Israelinhon, ug aron mahibalo sila nga gipasidunggan ka dinhi sa templo nga akong gipatukod.
44“Kon ang imong katawhan molakaw sa pagpakiggira sumala sa imong mando, ug kon mag-ampo sila kanimo nga nagaatubang niining siyudad nga imong gipili ug sa templo nga akong gipatukod sa pagpasidungog kanimo, 45pamatia diha sa langit ang ilang mga pag-ampo ug mga hangyo, ug hatagi sila sa kadaogan. 46Kon makasala sila kanimo—kay wala may bisan usa nga dili makasala—ug masuko ka ug itugyan mo sila sa ilang mga kaaway ug bihagon sila sa halayo o sa duol nga dapit, 47ug kon sa kaulahian makaamgo sila, maghinulsol, ug magpakilooy kanimo nga nagaingon, ‘Nakasala kami, ug daotan ang among gihimo,’ 48pamatia ang ilang pag-ampo. Kon didto sa dapit sa mga kaaway nga nagbihag kanila mobalik sila kanimo sa tibuok nilang kasingkasing ug hunahuna, ug mag-ampo sila kanimo nga nagaatubang niining yuta nga imong gihatag sa ilang mga katigulangan, niining lungsod nga imong gipili, ug niining templo nga akong gipatukod sa pagpasidungog kanimo, 49pamatia ang ilang mga pag-ampo ug mga hangyo diha sa imong puloy-anan sa langit, ug hatagi silag hustisya. 50Pasayloa sila sa ilang mga sala ug mga kalapasan kanimo, ug tugoti nga malooy kanila ang nagbihag kanila. 51Kay katawhan mo sila; gipagawas mo sila gikan sa Ehipto, ang lugar nga sama sa nagadilaab nga hurnohan.
52“Hinaut nga hatagan mo ug pagtagad ang akong mga hangyo ug ang mga hangyo sa imong katawhan nga mga Israelinhon, ug hinaut nga pamation mo sila kon mangayo sila ug tabang kanimo. 53Kay gipili mo sila, Ginoong Dios, gikan sa tanang nasod sa kalibotan aron nga mahimong imong katawhan, sumala sa giingon mo pinaagi kang Moises nga imong alagad, sa dihang gipagawas mo ang among mga katigulangan gikan sa Ehipto.”
54Sa dihang nahuman ni Solomon ang iyang mga pag-ampo ug paghangyo sa Ginoo, mitindog siya atubangan sa halaran diin nagluhod siya nga gibayaw ang iyang mga kamot sa langit. 55Sa makusog nga tingog, gipanalanginan niya ang tibuok katilingban sa Israel. Matod niya, 56“Dalaygon ang Ginoo nga naghatag ug kapahulayan sa iyang katawhan nga mga Israelinhon sumala sa iyang gisaad. Gituman gayod niya ang tanang gisaad niya kang Moises nga iyang alagad. 57Hinaut nga ubanan kita sa Ginoo nga atong Dios sama sa iyang pag-uban sa atong mga katigulangan. Hinaut nga dili niya kita pasagdan o biyaan. 58Hinaut nga himuon niya kitang matinumanon ngadto kaniya ug magkinabuhi kita sumala sa iyang mga pamaagi, ug magtuman sa iyang mga sugo, mga tulumanon, ug mga lagda, nga iyang gihatag sa atong mga katigulangan. 59Ug hinaut nga adlaw ug gabii hinumdoman sa Ginoo nga atong Dios kining akong mga pag-ampo. Hinaut nga tabangan niya ako ug ang iyang katawhan nga mga Israelinhon, sa adlaw-adlaw nato nga mga kinahanglanon, 60aron mahibaloan sa tanang katawhan sa tibuok kalibotan nga ang Ginoo mao ang Dios ug wala nay lain. 61Ug hinaut nga kamo nga mga Israelinhon magmatinumanon gayod sa Ginoo nga atong Dios. Tumana ninyo ang iyang mga tulumanon ug mga sugo sama sa inyong ginahimo karon.”
Ang Pagdedikar sa Templo
(2 Cro. 7:4-10)
62Unya naghalad si Haring Solomon ug ang tanang mga Israelinhon nga iyang kauban ngadto sa Ginoo. 63Naghalad si Solomon ug mga halad alang sa maayong relasyon ngadto sa Ginoo—22,000 ka baka ug 120,000 ka karnero ug kanding. Niining paagiha, gidedikar sa hari ug sa mga Israelinhon ang templo sa Ginoo. 64Sa mao usab nga adlaw, gidedikar sa hari ang tunga-tungang bahin sa hawanan nga anaa sa atubangan sa templo sa Ginoo. Ug didto siya naghalad sa mga halad nga sinunog, mga halad sa pagpasidungog sa Ginoo, ug mga tambok nga halad alang sa maayong relasyon, kay ang bronsi nga halaran nga atua atubangan sa Ginoo gamay ra kaayo alang niini nga mga halad.
65Gisaulog ni Solomon ug sa tanang mga Israelinhon ang Pista sa Pagpatindog sa mga Payag. Daghan kaayong mga katawhan ang nagtigom gikan sa Lebo Hamat sa amihan hangtod sa Lugut sa Ehipto sa habagatan. Ang ilang pagsaulog diha sa presensya sa Ginoo nga ilang8:65 ilang: sa Hebreo, atong. Dios miabot ug 14 ka adlaw—pito ka adlaw alang sa paghalad sa templo ug pito ka adlaw alang sa Pista sa Pagpatindog sa mga Payag. 66Pagkahuman sa Pista8:66 Pagkahuman sa Pista: sa Hebreo, Sa ikawalo nga adlaw. Tingali ang adlaw sunod sa ikapito nga adlaw sa Pagpatindog sa mga Payag. gipapauli ni Solomon ang mga tawo. Gipanalanginan sa mga tawo si Haring Solomon, ug namauli sila nga malipayon gayod tungod sa tanang kaayo nga gihimo sa Ginoo sa iyang alagad nga si David ug sa iyang katawhan nga mga Israelinhon.
