Proverbs 9 – NIRV & HLGN

New International Reader’s Version

Proverbs 9:1-18

Wisdom and Foolishness Call Out

1Wisdom has built her house.

She has set up its seven pillars.

2She has prepared her meat and mixed her wine.

She has also set her table.

3She has sent out her servants.

She calls out from the highest point of the city.

4She says, “Let all who are childish come to my house!”

She speaks to those who have no sense. She says,

5“Come and eat my food.

Drink the wine I have mixed.

6Leave your childish ways and you will live.

Walk in the way of understanding.”

7When you correct someone who makes fun of others, you might be laughed at.

When you warn a sinner, you might get hurt.

8Don’t warn those who make fun of others, or they will hate you.

Warn those who are wise, and they will love you.

9Teach a wise person, and they will become even wiser.

Teach a person who does right, and they will learn even more.

10If you want to become wise, you must begin by respecting the Lord.

To know the Holy One is to gain understanding.

11Through wisdom, you will live a long time.

Years will be added to your life.

12If you are wise, your wisdom will reward you.

If you make fun of others, you alone will suffer.

13The woman called Foolishness is wild.

She is childish and knows nothing.

14She sits at the door of her house.

She sits at the highest point of the city.

15She calls out to those who pass by.

She calls out to those who go straight on their way. She says,

16“Let all who are childish come to my house!”

She speaks to those who have no sense.

17She says, “Stolen water is sweet.

Food eaten in secret tastes good!”

18But they don’t know that dead people are there.

They don’t know that her guests are deep in the place of the dead.

Ang Pulong Sang Dios

Hulubaton 9:1-18

Ang Kaalam kag ang Kabuangan

1Ang kaalam pareho sa isa ka tawo nga nagpatindog sang dako kag matahom nga balay.9:1 dako kag matahom nga balay: sa literal, balay nga may pito ka haligi. 2Nagpapunsyon siya. Ginpreparar niya ang mga pagkaon kag mga ilimnon. 3Dayon ginsugo niya ang iya mga suluguon nga babayi sa pagkadto sa mataas nga mga lugar sang siyudad agod ipahibalo ini: 4“Kamo nga mga wala sing alam kag pag-intiendi, imbitado kamo sa punsyon. 5Kadto kamo kag magkaon sang pagkaon kag mag-inom sang ilimnon nga akon ginpreparar. 6Dulaa na ninyo ang inyo pagkaignorante agod padayon kamo nga magakabuhi. Magkabuhi kamo nga may pag-intiendi.”

7Kon sawayon mo ang tawo nga nagapangyaguta, insultuhon ka niya. Kon sabdungon mo ang malaot nga tawo, sakiton ka niya. 8Indi pagsawaya ang tawo nga nagapangyaguta kay kainitan ka niya. Sawaya ang maalamon nga tawo kag higugmaon ka niya. 9Kon tudluan mo ang maalamon, madugangan pa gid ang iya kaalam. Kon tudluan mo ang matarong nga tawo, madugangan pa gid ang iya natun-an.

10Kon gusto mo nga magmaalamon, dapat magtahod ka sa Ginoo. Kon ginakilala mo ang Balaan nga Dios, may pag-intiendi ka. 11Paagi sa kaalam, magalawig ang imo kabuhi. 12Kon maalamon ka, makahatag ini sa imo sang kaayuhan, pero kon ginahikayan mo ang kaalam, ginapaantos mo lang ang imo kaugalingon.

13Ang kabuangan pareho sa isa ka babayi nga magahod, wala sing alam, kag wala sing may nahibaluan. 14Nagapungko siya sa puwertahan sang iya balay ukon sa mataas nga mga lugar sang siyudad, 15kag nagapanawag sa mga nagaalagi, nga nagapakadto sa ila mga trabaho. 16Siling niya, “Dali kamo diri, kamo nga mga wala sing alam.” Kag siling pa niya sa mga wala sing pag-intiendi, 17“Mas manami ang tubig nga kinawat kag mas manamit ang pagkaon kon kaunon sa tago.”9:17 Siguro ang buot silingon nga ang ginadumilian amo pa ang nami himuon. 18Pero wala kahibalo ini nga mga tawo nga ang mga nagakadto sa iya nagakapatay. Ang mga nakakadto na sa iya ara na subong sa lugar sang mga patay.