The Authority of Jesus Is Questioned
1One day Jesus was teaching the people in the temple courtyard. He was announcing the good news to them. The chief priests and the teachers of the law came up to him. The elders came with them. 2“Tell us by what authority you are doing these things,” they all said. “Who gave you this authority?”
3Jesus replied, “I will also ask you a question. Tell me, 4was John’s baptism from heaven? Or did it come from people?”
5They talked to one another about it. They said, “If we say, ‘From heaven,’ he will ask, ‘Why didn’t you believe him?’ 6But if we say, ‘From people,’ all the people will throw stones at us and kill us. They believe that John was a prophet.”
7So they answered Jesus, “We don’t know where John’s baptism came from.”
8Jesus said, “Then I won’t tell you by what authority I am doing these things either.”
The Story of the Renters
9Jesus went on to tell the people a story. “A man planted a vineyard,” he said. “He rented it out to some farmers. Then he went away for a long time. 10At harvest time he sent a slave to the renters. They were supposed to give him some of the fruit of the vineyard. But the renters beat the slave. Then they sent him away with nothing. 11So the man sent another slave. They beat that one and treated him badly. They also sent him away with nothing. 12The man sent a third slave. The renters wounded him and threw him out.
13“Then the owner of the vineyard said, ‘What should I do? I have a son, and I love him. I will send him. Maybe they will respect him.’
14“But when the renters saw the son, they talked the matter over. ‘This is the one who will receive all the owner’s property someday,’ they said. ‘Let’s kill him. Then everything will be ours.’ 15So they threw him out of the vineyard. And they killed him.
“What will the owner of the vineyard do to the renters? 16He will come and kill them. He will give the vineyard to others.”
When the people heard this, they said, “We hope this never happens!”
17Jesus looked right at them and said, “Here is something I want you to explain the meaning of. It is written,
“ ‘The stone the builders didn’t accept
has become the most important stone of all.’ (Psalm 118:22)
18Everyone who falls on that stone will be broken to pieces. But the stone will crush anyone it falls on.”
19The teachers of the law and the chief priests looked for a way to arrest Jesus at once. They knew he had told that story against them. But they were afraid of the people.
Is It Right to Pay the Royal Tax to Caesar?
20The religious leaders sent spies to keep a close watch on Jesus. The spies pretended to be sincere. They hoped they could trap Jesus with something he would say. Then they could hand him over to the power and authority of the governor. 21So the spies questioned Jesus. “Teacher,” they said, “we know that you speak and teach what is right. We know you don’t favor one person over another. You teach the way of God truthfully. 22Is it right for us to pay taxes to Caesar or not?”
23Jesus saw they were trying to trick him. So he said to them, 24“Show me a silver coin. Whose picture and words are on it?”
“Caesar’s,” they replied.
25He said to them, “Then give back to Caesar what belongs to Caesar. And give back to God what belongs to God.”
26They were not able to trap him with what he had said there in front of all the people. Amazed by his answer, they became silent.
Marriage When the Dead Rise
27The Sadducees do not believe that people rise from the dead. Some of them came to Jesus with a question. 28“Teacher,” they said, “Moses wrote for us about a man’s brother who dies. Suppose the brother leaves a wife but has no children. Then the man must marry the widow. He must provide children to carry on his dead brother’s name. 29There were seven brothers. The first one married a woman. He died without leaving any children. 30The second one married her. 31And then the third one married her. One after another, the seven brothers married her. They all died. None left any children. 32Finally, the woman died too. 33Now then, when the dead rise, whose wife will she be? All seven brothers were married to her.”
34Jesus replied, “People in this world get married. And their parents give them to be married. 35But it will not be like that when the dead rise. Those who are considered worthy to take part in the world to come won’t get married. And their parents won’t give them to be married. 36They can’t die anymore. They are like the angels. They are God’s children. They will be given a new form of life when the dead rise. 37Remember the story of Moses and the burning bush. Even Moses showed that the dead rise. The Lord said to him, ‘I am the God of Abraham. I am the God of Isaac. And I am the God of Jacob.’ (Exodus 3:6) 38He is not the God of the dead. He is the God of the living. In his eyes, everyone is alive.”
39Some of the teachers of the law replied, “You have spoken well, teacher!” 40And no one dared to ask him any more questions.
Whose Son Is the Messiah?
41Jesus said to them, “Why do people say that the Messiah is the son of David? 42David himself says in the Book of Psalms,
“ ‘The Lord said to my Lord,
“Sit at my right hand
43until I put your enemies
under your control.” ’ (Psalm 110:1)
44David calls him ‘Lord.’ So how can he be David’s son?”
Warning Against the Teachers of the Law
45All the people were listening. Jesus said to his disciples, 46“Watch out for the teachers of the law. They like to walk around in long robes. They love to be greeted with respect in the market. They love to have the most important seats in the synagogues. They also love to have the places of honor at banquets. 47They take over the houses of widows. They say long prayers to show off. God will punish these men very much.”
Ang Pamangkot Parte sa Awtoridad ni Jesus
(Mat. 21:23-27; Mar. 11:27-33)
1Isa ka adlaw, samtang nagatudlo si Jesus sang Maayong Balita sa mga tawo didto sa templo, nagpalapit sa iya ang manugdumala nga mga pari, ang mga manunudlo sang Kasuguan, kag ang mga manugdumala sang mga Judio. 2Nagpamangkot sila, “Sugiri kami kon ano ang imo awtoridad sa paghimo sang mga butang nga imo ginahimo diri sa templo. Sin-o ang naghatag sa imo sang sini nga awtoridad?” 3Nagsabat si Jesus sa ila, “May pamangkot man ako sa inyo. Sugiri ninyo ako, 4kay sin-o bala naghalin ang awtoridad ni Juan sa pagbautiso, sa Dios20:4 Dios: sa literal, langit. bala ukon sa tawo?” 5Nagbinaisay sila kon ano ang ila isabat, “Kon magsiling kita nga halin sa Dios, masiling siya, ‘Ti ngaa wala kamo nagpati kay Juan?’ 6Pero kon magsiling kita nga halin sa tawo, batuhon kita sang mga tawo, kay nagapati sila nga si Juan propeta sang Dios.” 7Gani nagsabat sila kay Jesus, “Wala kami kahibalo kon kay sin-o naghalin ang awtoridad ni Juan.” 8Dayon nagsiling si Jesus sa ila, “Ti indi ko man kamo pagsugiran kon kay sin-o awtoridad ginahimo ko ini nga mga butang.”
Ang Paanggid Parte sa Agsador
(Mat. 21:33-46; Mar. 12:1-12)
9Dayon nagsugid si Jesus sa mga tawo sini nga paanggid: “May isa ka tawo nga may duta nga ginpatamnan niya sang ubas. Pagkatapos ginpaagsahan niya ini kag naglakat sa malayo nga lugar kag nagtiner didto sing malawig. 10Sang tion na sang pagpamupo sang ubas, ginsugo niya ang isa ka suluguon sa mga agsador sa pagkuha sang iya parte. Pero pag-abot didto sang suluguon, ginbakol siya sang mga agsador kag ginpapauli nga wala gid sing dala. 11Dayon nagsugo liwat ang tag-iya sang isa pa ka suluguon. Pero pag-abot sang suluguon sa mga agsador, ginbakol man siya kag ginpakahuy-an kag ginpabalik man nila nga wala gid sing dala. 12Ginsugo pa gid sang tag-iya ang ikatlo nga suluguon, pero pag-abot niya didto ginsakit nila siya kag gintabog pauli. 13Gani nagsiling ang tag-iya sang talamnan, ‘Ano na lang ang akon himuon? Ah, ipadala ko na lang ang akon pinalangga nga anak. Kay siguro tahuron nila siya.’ 14Pero pagkakita sang mga agsador sa iya anak, nagsiling sila, ‘Ari na ang manunubli. Dali, patyon ta siya agod mangin aton ang iya palanublion.’ 15Gani gindala nila siya sa guwa sang talamnan kag ginpatay.”
Dayon nagsiling si Jesus sa mga tawo, “Ti ano ayhan ang himuon sang tag-iya sa ila? 16Sigurado gid nga kadtuan niya ang mga agsador kag pamatyon. Dayon paagsahan niya sa iban ang iya talamnan.” Pagkabati sadto sang mga tawo nagsiling sila, “Kabay pa nga indi lang pag-itugot sang Dios nga matabo ang pareho sina!” 17Pero gintulok sila ni Jesus kag ginpamangkot, “Ano bala ang kahulugan sang Kasulatan nga nagasiling,
‘Ang bato nga ginsikway sang mga panday
amo ang nangin pundasyon nga bato’20:17 Salmo 118:22.?
18Ang bisan sin-o nga mahulog sa sadto nga bato mabali, pero ang mahulugan sang amo nga bato madugmok gid.”
Ang Pamangkot Parte sa Pagbayad sang Buhis
(Mat. 22:15-22; Mar. 12:13-17)
19Sa sadto gid nga tion dakpon na siya kuntani sang mga manunudlo sang Kasuguan kag sang manugdumala nga mga pari, kay nahibaluan nila nga sila gid ang iya ginatumod sa iya nga paanggid. Pero nahadlok sila sa mga tawo. 20Gani naghulat pa gid sila sing kahigayunan. Nagpadala sila sing mga espiya nga nagpakuno-kuno nga maayo ang ila tuyo, agod kon may makita sila nga sala sa iya ginapanghambal iakusar nila siya sa gobernador. 21Nagpamangkot ini nga mga espiya kay Jesus, “Manunudlo, nahibaluan namon nga husto ang imo ginapanghambal kag ginapanudlo. Kag wala ka sing may ginapasulabi bisan sin-o, kundi kon ano ang kamatuoran parte sa kabubut-on sang Dios sa mga tawo amo gid ang imo ginatudlo. 22Ano bala sa imo, husto bala nga kita nga mga Judio magbayad sang buhis sa Emperador sang Roma ukon indi?” 23Pero nahibaluan ni Jesus ang ila madaya nga tinutuyo, gani nagsiling siya sa ila, 24“Abi pakitai ninyo ako sang kuwarta.20:24 kuwarta: sa literal, denarius, nga kuwarta sang mga Romanhon. Kay sin-o bala hitsura kag ngalan ang nabutang dira?” Nagsabat sila, “Iya sang Emperador.” 25Gani nagsiling si Jesus sa ila, “Ti kundi ihatag ninyo sa Emperador ang iya sang Emperador kag sa Dios ang iya sang Dios.” 26Gani sa atubangan sang tanan wala gid nila siya madakpi sa iya mga paghambal. Kag tungod nga natingala sila sa sabat ni Jesus, naghipos na lang sila.
Ang Pamangkot Parte sa Pagkabanhaw
(Mat. 22:23-33; Mar. 12:18-27)
27May mga Saduceo nga nagpalapit kay Jesus. Ini nga mga tawo wala nagapati nga may pagkabanhaw. 28Nagpamangkot sila, “Manunudlo, suno sa ginsulat ni Moises sa aton, kon mapatay ang lalaki nga wala sila sing bata sang iya asawa, dapat ang iya utod ang magpangasawa sa nabalo agod makapabata siya para sa iya utod nga napatay.20:28 Deu. 25:5. 29Karon, may pito ka mag-ulutod nga lalaki. Ang kamagulangan nagpangasawa, kag napatay nga wala sing bata. 30Gani ang balo ginpangasawa sang madason nga utod. Pero napatay man siya nga wala sila sang bata. 31Amo man ang natabo sa ikatlo nga utod, hasta sa ikapito. Nagkalamatay sila tanan nga wala gid nakapabata sa sadto nga babayi. 32Sang ulihi ang babayi napatay man. 33Karon, kon mag-abot na ang pagkabanhaw, kay sin-o gid siya nga asawa? Kay sila nga pito nagpangasawa sa iya.”
34Ginsabat sila ni Jesus, “Sa sini nga kalibutan nagaasawahay ang mga tawo. 35Pero ang bisan sin-o nga suno sa Dios takos nga banhawon kag magkabuhi sa palaabuton nga panahon indi na magaasawahay. 36Indi na sila mapatay tungod nga mangin pareho na sila sang mga anghel; mga anak sila sang Dios, kay ginbanhaw sila. 37Kon parte sa pagbanhaw sang mga patay, bisan gani ang ginsiling ni Moises didto sa nagadabadaba nga kahoy-kahoy nagapamatuod sini. Indi bala nga gintawag niya ang Ginoo nga ‘Dios ni Abraham, Isaac, kag Jacob’20:37 Exo. 3:6.? 38Ti buhi sila, kay ang Dios indi Dios sang mga patay kundi Dios sang mga buhi, kay kon sa iya, buhi ang tanan.” 39Nagsiling ang iban nga mga manunudlo sang Kasuguan, “Manunudlo, husto ang imo sabat.” 40Kag wala na gid sing may nangahas nga magpamangkot sa iya.
Ang Pamangkot Parte sa Cristo
(Mat. 22:41-46; Mar. 12:35-37)
41Karon, nagpamangkot si Jesus sa mga tawo, “Ngaa nagasiling sila nga ang Cristo kaliwat lang ni David? 42Kay si David mismo nagsiling sa Libro sang mga Salmo:
‘Nagsiling ang Ginoo sa akon Ginoo,
Pungko diri sa akon tuo
43hasta mapaidalom ko sa imo ang imo mga kaaway.’20:43 Salmo 110:1.
44Kon gintawag siya ni David nga iya Ginoo, paano bala nga siya kaliwat lang ni David?”
Nagpaandam si Jesus Parte sa mga Manunudlo sang Kasuguan
(Mat. 23:1-36; Mar. 12:38-40)
45Sang nagapamati ang mga tawo kay Jesus, nagsiling siya sa iya mga sumulunod, 46“Mag-andam kamo sa mga manunudlo sang Kasuguan nga gusto maglagaw-lagaw nga nagasuksok sang espesyal nga bayo.20:46 espesyal nga bayo: sa literal, malaba nga bayo. Sa mga lugar nga madamo sang tawo,20:46 mga lugar nga madamo sang tawo: sa literal, mga merkado. gusto nila nga tamyawon sila. Sa mga simbahan ukon sa mga punsyon ginapili gid nila ang mga pulungkuan nga para sa mga dungganon. 47Ginaubos nila kuha ang mga pagkabutang sang mga balo nga babayi, kag ginatabon-tabunan lang nila ang ila ginahimo paagi sa malawig nga mga pagpangamuyo. Ini sila magabaton sang mas dako nga silot.”
