The Song of the Vineyard
1I will sing a song for the Lord.
He is the one I love.
It’s a song about his vineyard Israel.
The one I love had a vineyard.
It was on a hillside that had rich soil.
2He dug up the soil and removed its stones.
He planted the very best vines in it.
He built a lookout tower there.
He also cut out a winepress for it.
Then he kept looking for a crop of good grapes.
But the vineyard produced only bad fruit.
3So the Lord said, “People of Jerusalem and Judah,
you be the judge between me and my vineyard.
4What more could I have done for my vineyard?
I did everything I could.
I kept looking for a crop of good grapes.
So why did it produce only bad ones?
5Now I will tell you
what I am going to do to my vineyard.
I will take away its fence.
And the vineyard will be destroyed.
I will break down its wall.
And people will walk all over my vineyard.
6I will turn my vineyard into a dry and empty desert.
It will not be pruned or taken care of.
Thorns and bushes will grow there.
I will command the clouds
not to rain on it.”
7The vineyard of the Lord who rules over all
is the nation of Israel.
The people of Judah
are the vines he took delight in.
He kept looking for them to do what is fair.
But all he saw was blood being spilled.
He kept looking for them to do what is right.
But all he heard were cries of suffering.
The Lord Judges His Vineyard
8How terrible it will be for you who get too many houses!
How terrible for you who get too many fields!
Finally there won’t be any space left in the land.
Then you will live all alone.
9I heard the Lord who rules over all announce a message. He said,
“You can be sure that the great houses will become empty.
The fine homes will be left with no one living in them.
10A ten-acre vineyard will produce only six gallons of wine.
360 pounds of seeds will produce only 36 pounds of grain.”
11How terrible it will be for those who get up early in the morning
to start drinking!
How terrible for those who stay up late at night
until they are drunk with wine!
12They have harps and lyres at their banquets.
They have tambourines, flutes and wine.
But they don’t have any concern for the mighty acts of the Lord.
They don’t have any respect for what his power has done.
13So my people will be taken away as prisoners.
That’s because they don’t understand what the Lord has done.
Their nobles will die of hunger.
The rest of the people won’t have any water to drink.
14So Death opens its jaws to receive them.
Its mouth is open wide to swallow them up.
Their nobles and the rest of the people will go down into it.
They will go there together with all those who have wild parties.
15So people will be brought low.
Everyone will be made humble.
Those who brag will be brought down.
16But the Lord who rules over all will be honored
because he judges fairly.
The holy God will prove that he is holy
by doing what is right.
17Then sheep will graze as if they were in their own grasslands.
Lambs will eat grass among the destroyed buildings
where rich people used to live.
18How terrible it will be for those who continue to sin
and lie about it!
How terrible for those who keep on doing what is evil
as if they were tied to it!
19How terrible for those who say,
“Let God hurry up and do what he says he will.
We want to see it happen.
Let us see the plan of the Holy One of Israel.
We want to know what it is.”
20How terrible it will be for those who say
that what is evil is good!
How terrible for those who say
that what is good is evil!
How terrible for those who say
that darkness is light
and light is darkness!
How terrible for those who say
that what is bitter is sweet
and what is sweet is bitter!
21How terrible it will be for those who think they are wise!
How terrible for those who think they are really clever!
22How terrible it will be for those
who are heroes at drinking wine!
How terrible for those
who are heroes at mixing drinks!
23How terrible for those
who take money to set guilty people free!
How terrible for those
who don’t treat good people fairly!
24Flames of fire burn up straw.
Dry grass sinks down into those flames.
Evil people will be like plants whose roots rot away.
They will be like flowers that are blown away like dust.
That’s because they have said no to the law of the Lord who rules over all.
They have turned against the message of the Holy One of Israel.
25So the Lord is angry with his people.
He raises his hand against them and strikes them down.
The mountains shake.
The bodies of dead people lie in the streets like trash.
Even then, the Lord is still angry.
His hand is still raised against them.
26He lifts up a banner to gather the nations that are far away.
He whistles for them to come
from the farthest places on earth.
Here they come.
They are moving very quickly.
27None of them grows tired.
None of them falls down.
None of them sleeps or even takes a nap.
All of them are ready for battle.
Every belt is pulled tight.
Not a single sandal strap is broken.
28The enemies’ arrows are sharp.
All their bows are ready.
The hooves of their horses are as hard as rock.
Their chariot wheels turn like a twister.
29The sound of their army is like the roar of lions.
It’s like the roar of young lions.
They growl as they capture what they were chasing.
They carry it off.
No one can take it away from them.
30At that time the enemy army will roar over Israel.
It will sound like the roaring of the ocean.
If someone looks at the land of Israel,
there is only darkness and trouble.
The clouds will make even the sun become dark.
Ang Kanta Parte sa Talamnan sang Ubas
1Magakanta ako para sa akon hinigugma, parte sa iya talamnan sang ubas:
May talamnan sang ubas ang akon hinigugma sa bukid nga ang duta maayo.
2Gin-arado niya ini kag ginkuhaan sang mga bato, kag gintamnan sang maayo gid nga mga ubas.
Nagpatindog siya sang isa ka balantayan sa tunga sang sini nga talamnan kag nagpabuho sa bato para pulugaan sang ubas.
Nagpaabot siya nga magbunga ini sing matam-is, pero nagbunga ini sing maaslom.
3Amo ini ang ginsiling sang tag-iya sang talamnan sang ubas: “Kamo nga mga pumuluyo sang Jerusalem kag Juda, husgari ninyo ako kag ang akon talamnan. 4Ano pa bala ang nalimtan ko nga himuon sa akon talamnan? Nagpaabot ako nga magbunga ini sing matam-is, pero nagbunga ini sing maaslom.
5“Karon sugiran ko kamo kon ano ang akon himuon sa akon talamnan. Kuhaon ko ang mga tanom sa palibot sini nga nagaserbi nga kudal kag panggub-on ang mga pulopader sini agod halbon ini sang mga sapat kag tasakon. 6Pabay-an ko na lang ini nga talamnan. Indi ko ini pagpang-utdan sang mga sanga ukon kultibahon. Tubuan na lang ini sang mga hilamon kag tunukon nga mga kahoy-kahoy. Kag manduan ko ang mga panganod nga indi ini pag-ulanan.”
7Ang talamnan sang ubas sang Ginoo nga Makagagahom nga iya gin-atipan kag kalipay niya amo ang katawhan sang Israel kag sang Juda. Nagpaabot siya nga paluntaron nila ang hustisya, pero sa baylo, nagpamatay sila. Nagpaabot siya nga himuon nila ang matarong, pero sa baylo, nagpamigos sila.
Ang Kalautan nga Ginhimo sang mga Tawo
8Kaluluoy kamo nga nagapadamo sang balay kag nagapalapad sang inyo duta hasta nga wala na sing lugar ang iban kag kamo na lang ang nabilin nga nagaestar sa sini nga duta. 9Nabatian ko nga nagsiling ang Ginoo nga Makagagahom, “Inang dalagko kag matahom nga mga balay indi na pag-estaran. 10Ang duha ka hektarya nga talamnan sang ubas magapatubas lang sang mga anom ka galon nga bino. Kag ang napulo ka gantang nga binhi magapatubas lang sang isa ka gantang.”
11Kaluluoy kamo nga aga pa nga nagabangon agod magsugod sa pag-inom, kag hasta sa gab-i ang inyo pagpahubog. 12Sa inyo mga punsyon may mga banda kamo kag bino. Pero wala ninyo ginasapak ang mga ginahimo sang Ginoo. 13Gani kamo nga akon katawhan pagabihagon tungod nga wala kamo nakaintiendi sa akon mga ginahimo. Magakalamatay kamo kag ang inyo mga pangulo tungod sa kagutom kag kauhaw.
14Nagaabri na sing dako ang lulubngan. Nagapaabot na ini nga isulod ang dungganon nga mga tawo sang Jerusalem pati ang mga pumuluyo sini nga nagahinugyaw kag nagakinalipay.
15Gani paubuson ang tanan nga tawo, labi na ang mga bugalon. 16Pero ang Ginoo iya nga Makagagahom pagadayawon sa iya nga paghukom. Paagi sa iya matarong nga paghukom, ginapakita niya nga balaan siya nga Dios. 17Ang naguba nga mga siyudad, sa diin nag-estar ang mga manggaranon, mangin palahalban5:17 palahalban: sa iban nga Bisaya, pahalalban. sang mga karnero.
18Kaluluoy kamo nga mga nagahimo sang sala kag kalautan paagi sa pagbinutig. 19Nagayaguta pa kamo, “Dali-dalion sang Balaan nga Dios sang Israel ang iya pagsilot suno sa iya ginsiling nga iya himuon, agod makita namon. Matabo na kuntani ang iya plano agod mahibaluan namon ini.”
20Kaluluoy kamo nga mga nagakabig sang malain nga maayo kag sang maayo nga malain. Ang kadulom ginatawag ninyo nga kasanag kag ang kasanag ginatawag ninyo nga kadulom. Ang mapait ginahimo ninyo nga matam-is kag ang matam-is ginahimo ninyo nga mapait.
21Kaluluoy kamo nga mga nagahunahuna nga maalam kamo kag mautak.
22Kaluluoy kamo nga puwerte paimnon sang bino, kag sagad magtimpla sang mga ilimnon. 23Ginahilway ninyo ang mga may sala tungod sa lagay, pero wala ninyo ginahatagan sing hustisya ang mga wala sing sala. 24Gani subong sang dagami kag laya nga hilamon nga madali lang maduktan kag maupos sang kalayo, malaglag kamo gilayon. Mangin pareho kamo sa tanom nga ang iya mga gamot nadunot kag ang iya mga bulak ginpalid nga daw sa yab-ok, tungod kay ginsikway ninyo ang Kasuguan sang Ginoo nga Makagagahom, ang Balaan nga Dios sang Israel. 25Gani tungod sa puwerte nga kaakig sang Ginoo sa inyo nga iya katawhan, silutan niya kamo. Magkalatay-og ang mga bukid kag maglalapta sa karsada ang inyo mga bangkay pareho sa mga basura. Pero ang kaakig sang Ginoo indi pa gid mauntat. Handa pa gihapon siya sa pagsilot sa inyo.
26Sinyasan niya ang mga nasyon sa malayo; magapanihol siya sa pagtawag sa mga nagaestar sa pinakamalayo nga parte sang kalibutan, kag sa gilayon magaabot sila sa pagsalakay sa inyo. 27Wala sing isa sa ila nga kapuyon ukon makadusmo, kag wala sing isa nga tuyuhon ukon magtulog. Wala sing paha nga mahukas sa ila, ukon higot sang sandalyas nga mabugto. 28Taliwis ang ila mga baslay5:28 baslay: sa English, arrow. kag preparado ang ila mga pana. Ang kuko sang ila mga kabayo pareho sa matig-a gid nga bato, kag ang pagtiyog sang rueda sang ila mga karwahe pareho sa buhawi. 29Sa ila nga pagsalakay nagasinggit sila pareho sa nagangurob nga leon. Ang ila mabiktima ginadala nila palayo kag wala sing may makaluwas sini sa ila.
30Sa tion nga magsalakay sila sa Israel magasinggit sila nga daw sa huganas sang dagat. Kag kon magtan-aw ang tawo sa duta sang Israel, ang makita niya amo ang kadulom kag kalisod. Ang kasanag magadulom kay tabunan sang madamol nga mga panganod.
