King Darius’s Reply to Tattenai
1King Darius gave an order. He had a search made in the official records stored among the treasures at Babylon. 2A book was found in a safe storeroom at Ecbatana in the land of Media. Here is what was written on it.
This is my official reply to your letter.
3In the first year that Cyrus was king, he gave an order. It concerned God’s temple in Jerusalem. King Cyrus said,
Rebuild the temple. Then the Jews can offer sacrifices there. Lay its foundations. The temple must be 90 feet high and 90 feet wide. 4Its walls must have three layers of large stones. They must also have a layer of beautiful wood. Use money from the royal treasures to pay for everything. 5The gold and silver objects from the house of God must be returned. Nebuchadnezzar had taken them from the first temple in Jerusalem. And he had brought them to Babylon. Now they must be returned to their places in the temple at Jerusalem. They must be put in the house of God there.
6Tattenai, you are governor of the land west of the Euphrates River. I want you to stay away from the temple in Jerusalem. I also want you, Shethar-Bozenai, and you other officials of that area to stay away from it. 7Don’t try to stop the work on the temple of God. Let the governor of the Jews and their elders rebuild the house of their God. Let them build it in the same place where it stood before.
8Here is what I want you to do for the elders of the Jews. Here is how you must help them to build the house of their God.
Pay all their expenses from the royal treasures. Use the money you collect from the people who live west of the Euphrates. Don’t let the work on the temple stop. 9Don’t fail to give the priests in Jerusalem what they ask for each day. Give them what they need. Give them young bulls, rams and male lambs. The priests can use them to sacrifice burnt offerings to the God of heaven. Also give them wheat, salt, wine and olive oil. 10Give them those things so they can offer sacrifices that please the God of heaven. And I want them to pray that things will go well for me and my sons.
11Don’t change this order. If anyone tries to change it, they must be put to death. A pole must be pulled from their house. The pole must be stuck through their body. Because that person tried to change my royal order, their house must be broken to pieces. 12God has chosen to put his Name in the temple at Jerusalem. May he wipe out any king or nation that lifts a hand to change this order. May he also wipe out anyone who tries to destroy the temple in Jerusalem.
That’s what I have ordered. I am King Darius. Make sure you carry out my order.
The Temple Is Completed and Set Apart to God
13The governor Tattenai and Shethar-Bozenai carried out King Darius’s order. And so did their friends. 14The elders of the Jews continued to build the temple. They enjoyed great success because of the preaching of Haggai and Zechariah, the prophets. Zechariah belonged to the family line of Iddo. The people finished building the temple. That’s what the God of Israel had commanded them to do. Cyrus and Darius had given orders allowing them to do it. Later, Artaxerxes supplied many things that were needed in the temple. Those three men were kings of Persia. 15So the temple was completed on the third day of the month of Adar. It was in the sixth year that Darius was king.
16When the house of God was set apart, the people of Israel celebrated with joy. The priests and Levites joined them. So did the rest of those who had returned from the land of Babylon. 17When the house of God was set apart to him, the people sacrificed 100 bulls. They also sacrificed 200 rams and 400 male lambs. As a sin offering for the whole nation of Israel, the people sacrificed 12 male goats. One goat was sacrificed for each tribe in Israel. 18The priests were appointed to their groups. And the Levites were appointed to their groups. All of them served God at Jerusalem. They served him in keeping with what is written in the Book of Moses.
The People Celebrate the Passover Feast
19The people who had returned from the land of Babylon celebrated the Passover Feast. It was on the 14th day of the first month. 20The priests and Levites had made themselves pure and “clean.” The Levites killed Passover lambs for the people who had returned from Babylon. They also did it for themselves and their relatives, the priests. 21So the Israelites who had returned ate the Passover lamb. They ate it together with all those who had separated themselves from the practices of their Gentile neighbors. Those practices were “unclean.” The people worshiped the Lord. He is the God of Israel. 22For seven days they celebrated the Feast of Unleavened Bread with joy. That’s because the Lord had filled them with joy. They were glad because he had changed the mind of the king of Persia. So the king had helped them with the work on the house of the God of Israel.
Nagsugot si Haring Darius sa Pagpatindog Liwat sang Templo
1Gani nagmando si Haring Darius sa pag-usisa sang mga kasulatan nga gintago sa talaguan sini sa Babilonia. 2Pero didto nakita sa palasyo sa Ecbatana, nga sakop sang probinsya sang Media, ang isa ka linukot nga kasulatan nga may nakasulat nga:
3“Ang ini nga kasulatan nagapahanumdom nga sang nahauna nga tuig sang paghari ni Cyrus, nagmando siya nga patindugon liwat ang templo sang Dios sa Jerusalem nga sa diin ihalad ang mga halad. Dapat nga malig-on ang pundasyon sini. Kag dapat 90 ka tapak ang iya kataason kag 90 man ka tapak ang iya kasangkaron. 4Ang kada tatlo ka dalagko nga mga bato sini nga nagasampaw, sampawan sang isa ka troso. Ang tanan nga gastos kuhaon sa kuwarta sang ginharian. 5Kag ang bulawan kag pilak nga mga kagamitan sa templo sang Dios nga gindala ni Haring Nebucadnezar sa Babilonia dapat ibalik sa bulutangan sini sa templo sa Jerusalem.”
6Gani nagpadala si Haring Darius sang sini nga mensahi sa ila ni Tatenai, nga gobernador sang probinsya sa nakatundan sang Eufrates, Shetar Bozenai, kag sa kapareho nila nga mga opisyal sa sina nga probinsya:
“Palayo kamo dira sa templo sang Dios. 7Indi ninyo paghilabti ang pagpatindog sini. Pabay-i lang ninyo ang gobernador kag ang iban pa nga mga pangulo sang mga Judio sa pagpatindog sini sa ginpatindugan man sini anay.
8“Nagamando man ako nga buligan ninyo ang mga pangulo sang mga Judio paagi sa pagbayad gilayon sang tanan nga gastos agod indi maatrasar ang pag-obra. Ang bayad kuhaon ninyo sa kuwarta sang ginharian nga naghalin sa mga buhis sa inyo probinsya. 9Dapat hatagan ninyo adlaw-adlaw ang mga pari sa Jerusalem sang ila kinahanglanon pareho sang torite nga baka kag mga gulang kag bataon nga mga karnero nga lalaki nga pagasunugon bilang halad sa Dios sang langit,6:9 Dios sang langit: ukon, Dios nga ara sa langit; ukon, Dios nga naghimo sang langit; ukon, Dios nga labaw sa tanan. pati man sang trigo, asin, bino, kag lana. Dapat indi gid kamo magkapalyar6:9 magkapalyar: ukon, magkapalya. sa paghatag, 10agod nga makahalad sila sang mga halad nga makapalipay sa Dios sang langit, kag makapangamuyo sila para sa akon kag sa akon mga anak.
11“Nagamando pa gid ako nga ang bisan sin-o nga indi magtuman sini tuhugon sang kahoy nga ginhukas sa iya nga balay, kag ang iya balay gub-on hasta nga wala sing parte nga magkalabilin nga nagatindog.6:11 gub-on… nagatindog: ukon, himuon nga halabuyan sang basura. 12Kabay pa nga ang Dios nga nagpili sang Jerusalem nga lugar nga sa diin padunggan siya magalaglag sa bisan sin-o nga hari ukon nasyon nga magsupak sang sini nga mando kag magguba sina nga templo sa Jerusalem.
“Ako, si Darius, ang nagmando sini. Dapat tumanon gid ini.”
Gindedikar ang Templo
13Gintuman gid nila ni Tatenai nga gobernador, Shetar Bozenai, kag sang ila mga kaupod ang mando ni Haring Darius. 14Gani padayon nga nag-obra ang mga pangulo sang mga Judio samtang ginapalig-on sila sang mga mensahi sang mga propeta nga sila ni Haggai kag Zacarias nga apo ni Iddo. Natapos nila obra ang templo suno sa sugo sang Dios sang Israel nga ginpatuman ni Cyrus, Darius, kag Artaserkses, nga magsunod nga mga hari sang Persia. 15Nahuman ang templo sang ikatatlo nga adlaw sang ikadose nga bulan, nga amo ang bulan sang Adar, sadtong ikaanom nga tuig sang paghari ni Darius.
16Malipayon nga nagsaulog sa pagdedikar sang templo sang Dios ang katawhan sang Israel—ang mga pari, mga Levita, kag ang iban pa nga nagbalik halin sa pagkabihag. 17Sa sining pagdedikar sang templo sang Dios, naghalad sila sang 100 ka turo nga baka, 200 ka gulang nga karnero nga lalaki, kag 400 ka bataon nga karnero nga lalaki. Naghalad man sila sang dose ka lalaki nga kanding bilang halad sa pagpakatinlo sang tagsa ka tribo sang Israel. 18Ginbutang nila ang mga pari kag ang mga Levita sa ila tagsa ka katungdanan sa templo sa Jerusalem suno sa nasulat sa Libro ni Moises.
Ang Piesta sang Paglabay sang Anghel
19Sang ika-14 nga adlaw sang nahauna nga bulan, sang masunod nga tuig, ginsaulog sang mga nagbalik halin sa pagkabihag ang Piesta sang Paglabay sang Anghel. 20Nagpakatinlo ang mga pari kag ang mga Levita agod mangin takos sila sa ila nga pagpanguna sa mga seremonya. Dayon gin-ihaw sang mga Levita ang mga karnero nga halad sa pagsaulog sang Piesta sang Paglabay sang Anghel. Ginhimo nila ini para sa tanan nga nagbalik halin sa pagkabihag, para sa mga pari nga ila mga paryente, kag para sa ila kaugalingon. 21Ini nga mga halad ginkaon sang tanan nga Israelinhon nga nagbalik halin sa pagkabihag kag pati man sang iban nga mga tawo nga nagaestar didto nga nagbiya na sa mga ginahimo sang mga tawo nga wala nagakilala sa Dios. Nagbiya sila sa sini nga mga butang agod simbahon ang Ginoo, ang Dios sang Israel. 22Sa sulod sang pito ka adlaw ginsaulog nila sing malipayon ang Piesta sang Tinapay nga Wala sing Inugpahabok. Kay ginhatagan sila sang Ginoo sang kalipay paagi sa pagtandog niya sang tagipusuon sang hari sang Asiria6:22 hari sang Asiria: buot silingon, hari sang Persia, kay ang Asiria sakop sang Persia sadto nga panahon. agod buligan sila sa pag-obra sang templo sang Dios, ang Dios sang Israel.
