Blessings for Obeying the Lord
1Make sure you obey the Lord your God completely. Be careful to obey all his commands. I’m giving them to you today. If you do these things, the Lord will honor you more than all the other nations on earth. 2If you obey the Lord your God, here are the blessings that will come to you and remain with you.
3You will be blessed in the cities. You will be blessed out in the country.
4Your children will be blessed. Your crops will be blessed. The young animals among your livestock will be blessed. That includes your calves and lambs.
5Your baskets and bread pans will be blessed.
6You will be blessed no matter where you go.
7Enemies will rise up against you. But the Lord will help you win the battle over them. They will come at you from one direction. But they’ll run away from you in every direction.
8The Lord your God will bless your barns with plenty of grain and other food. He will bless everything you do. He’ll bless you in the land he’s giving you.
9The Lord your God will make you his holy people. He will set you apart for himself. He promised to do this. He promised to do it if you would keep his commands and live exactly as he wants you to live. 10All the nations on earth will see that you belong to the Lord. And they will be afraid of you. 11The Lord will give you more than you need. You will have many children. Your livestock will have many little ones. Your crops will do very well. All of that will happen in the land he promised to give you. He promised this to your people of long ago.
12The Lord will open up the heavens. That’s where he stores his riches. He will send rain on your land at just the right time. He’ll bless everything you do. You will lend money to many nations. But you won’t have to borrow from any of them. 13The Lord your God will make you leaders, not followers. Pay attention to his commands that I’m giving you today. Be careful to obey them. Then you will always be on top. You will never be on the bottom. 14Don’t turn away from any of the commands I’m giving you today. Don’t turn to the right or the left. Don’t follow other gods. Don’t worship them.
Curses for Not Obeying the Lord
15But suppose you don’t obey the Lord your God. And you aren’t careful to obey all his commands and rules I’m giving you today. Then he will send curses on you. They’ll catch up with you. Here are those curses.
16You will be cursed in the cities. You will be cursed out in the country.
17Your baskets and bread pans will be cursed.
18Your children will be cursed. Your crops will be cursed. Your calves and lambs will be cursed.
19You will be cursed no matter where you go.
20The Lord will send curses on you. You won’t know what’s going on. In everything you do, he will be angry with you. You will be destroyed suddenly and completely. This will happen because you did an evil thing when you deserted the Lord. 21He will send all kinds of sicknesses on you. He’ll send them until he has destroyed you. He’ll remove you from the land you are entering to take as your own. 22The Lord will make you sick and very weak. He will strike you with fever and swelling. He’ll send burning heat. There won’t be any rain. The hot winds will completely dry up your crops. All those things will happen until you die. 23The sky above you will be like bronze. The ground beneath you will be like iron. 24The Lord will turn the rain of your country into dust and powder. It will come down from the skies until you are destroyed.
25The Lord will help your enemies win the battle over you. You will come at them from one direction. But you will run away from them in every direction. All the kingdoms on earth will be completely shocked when they see you. 26Birds and wild animals will eat up your dead bodies. There won’t be anyone left to scare them away. 27The Lord will send boils on you, just like the ones he sent on the Egyptians. You will have growths in your bodies and boils on your skin. You will itch all over. No one will be able to heal you. 28The Lord will make you lose your mind. He will make you blind. You won’t know what’s going on. 29Even at noon you will have to feel your way around like a blind person in the dark. You won’t have success in anything you do. Day after day you will be robbed and treated badly. No one will be able to save you.
30You and a woman will promise to marry each other. But another man will take her and rape her. You will build a house. But you won’t live in it. You will plant a vineyard. But you won’t eat a single grape from it. 31Your ox will be killed right in front of your eyes. But you won’t eat any of it. Your donkey will be taken away from you by force. And you will never get it back. Your sheep will be given to your enemies. No one will be able to save them. 32Your children will be given to another nation. Day after day you will watch for them to come back. But you will only wear out your eyes. You won’t be able to help your children. 33A nation you don’t know anything about will eat what you work to produce on your land. You will only be treated badly as long as you live. 34The things you see will make you lose your mind. 35The Lord will send painful boils on your knees and legs. No one will be able to heal them. They will cover you from head to toe.
36The Lord will drive you out of the land. And he will drive out the king you place over yourselves. All of you will go to another nation. You and your people of long ago didn’t know anything about them. There you will worship other gods. They will be made out of wood and stone. 37You will look very bad to all the nations where the Lord sends you. They will be completely shocked when they see you. They will mock you and make fun of you.
38You will plant many seeds in your field. But you will gather very little food. Locusts will eat it up. 39You will plant vineyards and take care of them. But you won’t drink the wine. You won’t gather the grapes. Worms will eat them up. 40You will have olive trees through your whole country. But you won’t use the oil. The olives will drop off the trees. 41You will have children. But you won’t be able to keep them. They’ll be taken away as prisoners. 42Large numbers of locusts will eat up the leaves on all your trees. They will also eat up the crops on your land.
43Outsiders who live among you will become your leaders. They will rise higher and higher. But you will sink lower and lower. 44They will lend money to you. But you won’t be able to lend money to them. They will be the leaders. But you will be the followers.
45The Lord your God will send all these curses on you. They will follow you everywhere. They’ll catch up with you. You will be under the Lord’s curse until you are destroyed. That’s because you didn’t obey him. You didn’t keep the commands and rules he gave you. 46These curses will remain as signs and awful judgments against you and your children after you forever. 47You didn’t serve the Lord your God with joy and gladness when times were good. 48So he will send enemies against you. You will have to serve them. You will be hungry and thirsty. You will be naked and poor. The Lord will put the iron chains of slavery around your necks until he has destroyed you.
49The Lord will bring a nation against you from far away. It will come from the ends of the earth. It will dive down on you like an eagle. You won’t understand that nation’s language. 50Its people will look mean. They won’t have any respect for old people. They won’t show any kindness to young people. 51They will eat up the young animals among your livestock. They’ll eat up the crops on your land. They’ll destroy you. They won’t leave you any grain, olive oil or fresh wine. They won’t leave you any calves or lambs. They’ll destroy you. 52They’ll surround all the cities throughout your whole land. They’ll attack those cities until the high, strong walls you trust in fall down. That’s what will happen to the cities in the land the Lord your God is giving you.
53Your enemies will surround you and attack you. They will make you suffer greatly. So you will eat your own children. You will eat the dead bodies of the sons and daughters the Lord your God has given you. 54There may be a gentle and caring man among you. But he will treat his own brother badly. He’ll be just as mean to the wife he loves and to any of his children who are still alive. 55He won’t give to a single one of them any part of the dead bodies of his children that he’s eating. It will be all he has left to eat. That’s how much your enemies will make you suffer when they surround all your cities and attack them. 56There may be a gentle and caring woman among you. She wouldn’t even touch the ground with her feet without first putting her sandals on. But she will not share anything with the husband she loves. She won’t share with her own children either. 57She will eat what comes out of her body after she has a baby. Then she’ll even eat her baby. She won’t share it with anyone in her family. In her great hunger she’ll plan to eat it in secret. There won’t be anything else for her to eat because the city she lives in will be surrounded. That’s an example of how much your enemies will make you suffer when they are attacking your cities.
58Be careful to follow all the words of this law. They are written in this scroll. Have respect for the glorious and wonderful name of the Lord your God. If you don’t, 59he will send terrible plagues on you and your children after you. He’ll send horrible and lasting troubles. He’ll make you very sick for a long time. 60He’ll bring on you all the sicknesses you were afraid of getting when you were in Egypt. You won’t be able to get rid of them. 61The Lord will also bring on you all other kinds of sickness and trouble. I haven’t even written those down in this Book of the Law. You will be destroyed. 62At one time you were as many as the stars in the sky. But there will only be a few of you left. That’s because you didn’t obey the Lord your God. 63It pleased the Lord to give you success and to cause there to be many of you. But it will please him just as much to wipe you out and destroy you. You will be removed from the land you are entering to take as your own.
64Then the Lord will scatter you among all the nations. He’ll spread you around from one end of the earth to the other. There you will worship statues of gods made out of wood and stone. You and your people of long ago hadn’t known anything about those gods. 65Among those nations you won’t find any peace. There won’t be any place where you can make your home and rest your feet. The Lord will give you minds filled with worry. He’ll give you eyes worn out from looking for help. You won’t have any hope in your hearts. 66Your lives will always be in danger. You will be filled with fear night and day. You will never be sure you are safe. 67In the morning you will say, “We wish it were evening!” In the evening you will say, “We wish it were morning!” Your hearts will be filled with fear. The things you see will terrify you. 68The Lord will send you back to Egypt in ships. He’ll send you on a journey I said you should never have to make again. You will offer to sell yourselves to your enemies as slaves in Egypt. But no one will buy you.
Gehoorzaamheid en zegen
1‘Als u deze wetten en regels van de Here, uw God, die ik u vandaag bekend maak, volledig gehoorzaamt, zal Hij u boven alle volken van de aarde verheffen. 2-6Dit zijn de zegeningen die over u zullen komen, als u luistert naar de stem van de Here uw God: gezegend zult u zijn in de stad en in het veld, U zult gezegend zijn met veel kinderen, grote oogsten, grote kudden van kleinvee en rundvee, met fruit en brood. U zult gezegend zijn waar u binnenkomt en waar u naar buiten gaat. 7De Here zal uw vijanden voor u verslaan, zij zullen samen tegen u optrekken, maar nog voor de strijd begint, zullen zij in zeven richtingen uiteen worden gejaagd. 8De Here zal u zegenen met goede oogsten en gezond vee en u voorspoed geven bij alles wat u doet, wanneer u aankomt in het land dat de Here uw God u geeft. 9Hij zal u veranderen in een heilig volk dat Hem is toegewijd, dit heeft Hij met een eed beloofd als u Hem gehoorzaamt en als u de weg volgt die Hij wijst.
10Alle mensen op aarde zullen zien dat u de Here toebehoort en zij zullen ontzag voor u hebben. 11De Here zal u een overvloed van goede dingen geven in het land, precies zoals Hij heeft beloofd: veel kinderen, veel vee en grote oogsten. 12Hij zal zijn rijke schatkamer, de hemel, voor u openen en op tijd regen laten komen om u elk seizoen goede oogsten te geven. Hij zal alles zegenen wat u doet, u zult aan vele volken lenen, maar u zult niet van hen hoeven te lenen. 13Als u alleen maar luistert en gehoorzaamt aan de geboden van de Here, uw God, die ik u vandaag geef, zult u in alles voorop lopen en niet achteraan komen en zal uw weg altijd omhoog voeren. 14Maar al deze zegeningen krijgt u alleen als u niet afwijkt van de wetten die ik u heb gegeven, noch naar rechts, noch naar links en ook mag u nooit andere goden aanbidden.
15-19Als u niet naar de Here uw God luistert en deze wetten die ik u vandaag geef, niet wilt gehoorzamen, zullen al deze vervloekingen over u komen: u zult vervloekt zijn in de stad en in het veld, vervloekt zal uw fruit en brood zijn; u zult de vloek dragen van een onvruchtbare moederschoot; uw oogsten zullen vervloekt zijn en er zal een vloek rusten op de vruchtbaarheid van uw vee en kudden; vervloekt zult u zijn waar u binnenkomt en waar u naar buiten gaat. 20Want de Here Zelf zal zijn vloek over u laten komen. U zult in verwarring raken en alles wat u onderneemt zal mislukken, totdat u uiteindelijk bent vernietigd, omdat u hebt gezondigd door Hem te verlaten. 21Hij zal ziektes onder u sturen die u zullen uitroeien in het land dat u op het punt staat binnen te trekken en in bezit te nemen. 22Hij zal u straffen met tuberculose, koorts en infecties. Er zal een hittegolf komen en uw oogsten op het veld zullen door droogte worden vernietigd. Al deze plagen zullen aanhouden tot u omkomt. 23De hemel boven u zal zo strak zijn als koper en de aarde zo hard als ijzer. 24De Here zal het stof en zand laten regenen en de stofstormen zullen u vanuit de hemelen vernietigen. 25De Here zal u als een verslagene uitleveren aan uw vijanden. Als een geordend leger zult u de vijand tegemoet gaan, maar als u de vijand bent genaderd, zult u alle kanten uitvluchten. U zult van het ene land naar het andere over de aarde rondzwerven zonder rust te vinden. 26De vogels en de wilde dieren zullen uw lijken eten en er zal niemand zijn om hen weg te jagen. 27-28 De Here zal u treffen met Egyptische zweren, gezwellen, schurft en jeuk en tegen geen van die ziekten zal een medicijn bestaan. Hij zal waanzin, blindheid en paniek onder u sturen. 29Bij klaarlichte dag zult u rondtasten als een blinde in het donker. U zult tegenslag hebben bij alles wat u doet. U zult voortdurend in verdrukking leven en worden beroofd en niemand zal u kunnen redden. 30Iemand anders zal met uw verloofde trouwen, iemand anders zal in het huis wonen dat u bouwde en iemand anders zal de druiven eten van de wijngaard die u plantte. 31Uw runderen zullen voor uw ogen worden geslacht, maar u zult zelfs geen klein stukje van het vlees krijgen. Uw ezels zullen worden weggeroofd waar u bij staat en zullen nooit meer bij u terugkomen. Uw kleinvee zal aan uw vijanden worden gegeven. En er zal niemand zijn om u uit deze ellende te redden. 32U zult werkeloos moeten toekijken wanneer uw kinderen als slaven worden weggeleid. Uw hart zal breken van verlangen naar hen, maar u zult niet in staat zijn hen te helpen. 33Een vreemd volk waarvan u nog nooit hebt gehoord, zal eten van de oogsten die u met moeite hebt verbouwd. U zult voortdurend worden verdrukt en vertrapt. 34De ellende die u om u heen ziet, zal u krankzinnig maken. 35De Here zal u treffen met kwaadaardige, ongeneeslijke zweren op uw knieën en dijen die u ten slotte van voetzool tot kruin zullen bedekken. 36Hij zal u en de koning die u zult kiezen, verbannen naar een land waarvan noch u, noch uw voorouders, ooit hadden gehoord. En in uw ballingschap zult u goden van hout en steen aanbidden! 37U zult een voorwerp van afschuw en bespotting worden. U zult op een afschuwelijke wijze te kijk staan voor alle volken van de wereld, waarnaar de Here u zal wegvoeren. 38U zult veel zaaien maar weinig oogsten, want de sprinkhanen zullen uw oogsten opvreten. 39U zult wijngaarden planten en verzorgen, maar u zult de druiven niet eten en de wijn niet drinken, want de wormen zullen de druiven aanvreten. 40Er zullen overal olijfbomen groeien, maar er zal niet genoeg olijfolie zijn om uzelf te zalven! Want de bomen zullen hun vruchten laten vallen, voordat ze rijp zijn. 41Uw zonen en dochters zullen in ballingschap weggevoerd worden. 42De sprinkhanen zullen uw bomen en vruchten vernietigen. 43De buitenlanders die bij u wonen, zullen steeds rijker worden, terwijl u steeds verder verarmt. 44Zij zullen aan u lenen, in plaats van u aan hen! Zij zullen in alles vooraan gaan en u zult achteraan staan.
45Al deze vervloekingen zullen u achtervolgen en treffen tot u bent vernietigd, en dat alles omdat u weigerde te luisteren naar de Here uw God. 46Deze afschuwelijke dingen zullen voor u en uw nakomelingen een eeuwige waarschuwing zijn. 47-48 U zult slaven worden van uw vijanden omdat u God niet hebt gediend uit dankbaarheid voor alles wat Hij u in overvloed heeft gegeven. De Here zal uw vijanden op u afsturen en u zult hongerig, dorstig, naakt en behoeftig zijn. Een ijzeren juk zal op uw nek worden gelegd totdat u bent vernietigd! 49De Here zal een volk uit een ver land tegen u laten optrekken, als een arend die langzaam naderbij komt zweven. Het is een volk met een taal die u niet verstaat, 50een volk van harde en wrede mannen die niemand ontzien, jong noch oud. 51Zij zullen leven van uw oogsten en uw vee, tot alles op is. Uw koren, nieuwe wijn, olijfolie, kalveren en lammeren, zullen opraken, totdat zij u hebben vernietigd. 52Dat volk zal uw steden belegeren en zelfs de hoogste muren met de grond gelijkmaken, de muren die u hadden moeten beschermen. Het zal u onderdrukken in alle steden van het land dat de Here uw God u geeft.
53U zult zelfs het vlees van uw eigen kinderen eten tijdens de vreselijke belegeringen die gaan komen. 54Zelfs de meest zachtaardige man zal in die dagen niet meer aan zijn broeder en aan zijn geliefde vrouw en kinderen denken die nog in leven zijn, maar alleen aan zichzelf. 55Hij zal hun niets willen geven van het vlees dat hij heeft weten te bemachtigen—het vlees van zijn eigen kinderen—omdat hij zelf verhongert tijdens de belegering van uw steden. 56-57 De meest zachtaardige vrouw onder u—die zo verfijnd is dat zij nooit zelf een voet op de grond heeft gezet—zal niet willen delen met haar geliefde echtgenoot, zoon en dochter. Ze zal de nageboorte en het kind dat zij heeft gekregen, voor hen verbergen zodat zij ze zelf kan opeten. Zo vreselijk zal de honger zijn tijdens de belegering van uw stadspoorten door uw vijanden.
58-59 Als u weigert alle wetten die in dit boek zijn geschreven, te gehoorzamen en zo weigert de glorierijke en ontzagwekkende naam van de Here uw God eer te bewijzen, dan zal de Here vreselijk zware en langdurige plagen en ziekten over u en uw kinderen brengen. 60Hij zal alle ziekten van Egypte over u brengen, de ziekten waarvoor u zo bang was en zij zullen een plaag zijn in uw land. 61En dat is nog niet alles! De Here zal elke mogelijke ziekte en plaag over u brengen, zelfs ziekten die niet in dit boek zijn genoemd, tot u volledig bent vernietigd. 62Er zullen slechts enkelen van u overblijven, hoewel u zo talrijk was als de sterren aan de hemel. En dit alles zal gebeuren omdat u niet luisterde naar de Here uw God. 63De Here was blij met u, heeft veel prachtige dingen voor u gedaan en u tot een groot volk gemaakt. Maar Hij zal net zo blij zijn als Hij u vernietigt en u uit het beloofde land verdwijnen zult. 64Want de Here zal u verspreiden onder de volken van het ene tot aan het andere einde van de aarde. Daar zult u heidense goden aanbidden die u en uw voorouders voor die tijd niet kenden, goden van hout en steen! 65Daar bij die volken zult u geen rust vinden. De Here zal u bevende harten geven. 66U zult voortdurend in levensgevaar verkeren. Dag en nacht zult u bang zijn uw leven te verliezen en elke avond zult u zich angstig afvragen of u het aanbreken van de morgen nog zult meemaken. 67ʼs Morgens zult u zeggen: “Was het maar nacht!” En ʼs avonds zult u zeggen: “Was het maar ochtend!” Die vreselijke angst zal u geen moment loslaten. 68Dan zal de Here u in schepen terugsturen naar Egypte, een reis waarvan ik u beloofde dat u hem nooit meer zou hoeven te maken. En daar zal men u als slaven aan uw vijanden willen verkopen, maar niemand zal u willen kopen.’
