1 Kings 13 – NIRV & HLGN

New International Reader’s Version

1 Kings 13:1-34

A Man of God From Judah

1A man of God went from Judah to Bethel. He had received a message from the Lord. He arrived in Bethel just as Jeroboam was standing by the altar to offer a sacrifice. 2The man cried out. He shouted a message from the Lord against the altar. He said, “Altar! Altar! The Lord says, ‘A son named Josiah will be born into the royal family of David. Altar, listen to me! Josiah will sacrifice the priests of the high places on you. They will be the children of the priests who are offering sacrifices here. So human bones will be burned on you.’ ” 3That same day the man of God spoke about a miraculous sign. He said, “Here is the sign the Lord has announced. This altar will be broken to pieces. The ashes on it will be spilled out.”

4The man of God announced that message against the altar at Bethel. When King Jeroboam heard it, he reached out his hand from the altar. He said, “Grab him!” But as he reached out his hand toward the man, it dried up. He couldn’t even pull it back. 5Also, the altar broke into pieces. Its ashes spilled out. That happened in keeping with the miraculous sign the man of God had announced. He had received a message from the Lord.

6King Jeroboam spoke to the man of God. He said, “Pray to the Lord your God for me. Pray that my hand will be as good as new again.” So the man of God prayed to the Lord for the king. And the king’s hand became as good as new. It was just as healthy as it had been before.

7The king said to the man of God, “Come home with me for a meal. I’ll give you a gift.”

8But the man of God replied to the king. He said, “What if you were to give me half of what you own? Even then I wouldn’t go with you. I wouldn’t eat bread or drink water here. 9The Lord gave me a command. He said, ‘Do not eat bread or drink water there. Do not return the same way you came.’ ” 10So he took another road. He didn’t go back on the same road he had taken when he came to Bethel.

11An old prophet was living in Bethel. His sons came and spoke to him. They told him everything the man of God had done there that day. They also told their father what the man had said to the king. 12Their father asked them, “Which way did he go?” His sons showed him the road the man of God from Judah had taken. 13So he said to his sons, “Put a saddle on the donkey for me.” When they had done it, he got on the donkey. 14He traveled on the same road the man of God had taken. He found the man sitting under an oak tree. He asked him, “Are you the man of God who came from Judah?”

“I am,” he replied.

15So the prophet said to him, “Come home with me. I’ll give you something to eat.”

16The man of God said, “I can’t go back to Bethel with you. I can’t eat bread or drink water with you there. 17I’ve received a message from the Lord. He told me, ‘Do not eat bread or drink water there. Do not return the same way you came.’ ”

18The old prophet answered, “I’m also a prophet, just like you. An angel gave me a message from the Lord. The message said, ‘Bring the man of God back with you to your house. Then he can eat bread and drink water with you.’ ” But the old prophet was telling him a lie. 19The man of God returned with him. He ate and drank in his house.

20They were sitting at the table. The Lord gave a message to the old prophet who had brought the man of God back. 21He cried out to the man who had come from Judah. He told him, “The Lord says, ‘You have not done what I told you to do. You have not obeyed the command I gave you. I am the Lord your God. 22You came back here and ate bread and drank water. You did it in the place where I told you not to. So your body will not be buried in your family tomb.’ ”

23The man of God finished eating and drinking. Then the old prophet who had brought him back put a saddle on the man’s donkey for him. 24And the man went on his way. A lion attacked him on the road and killed him. His body was left lying on the road. The donkey and the lion were standing beside it. 25Some people passed by. They saw the body lying on the road. They saw the lion standing beside the body. Then they went and reported it in the city where the old prophet lived.

26The prophet who had brought the man back from his journey heard about what had happened. He said, “It’s the man of God. He didn’t do what the Lord told him to do. So the Lord has given him over to the lion. The lion has attacked him and killed him. Everything has happened just as the Lord’s message had warned him it would.”

27The old prophet said to his sons, “Put a saddle on the donkey for me.” So they did. 28Then he went out. He found the body of the man of God lying on the road. The donkey and the lion were standing beside it. The lion hadn’t eaten the body. It hadn’t attacked the donkey either. 29So the prophet picked up the man’s body. He put it on the donkey. He brought it back to his own city. He wanted to mourn for him and bury him. 30Then he placed the body in his own tomb. People mourned for him. They said, “Oh, no, my friend! My dear friend!”

31After the old prophet had buried the man of God, he spoke to his sons. He said, “When I die, bury me in the grave where the man of God is buried. Put my bones next to his bones. 32I want you to do that because he announced a message from the Lord. He spoke against the altar in Bethel. He also spoke against all the temples that are on the high places. They are in the towns of Samaria. What the man of God said will certainly come true.”

33Even after all of that happened, Jeroboam still didn’t change his evil ways. Once more he appointed priests for the high places. He made priests out of all kinds of people. In fact, he let anyone become a priest who wanted to. He set them apart to serve at the high places. 34All of that was the great sin the royal family of Jeroboam committed. It led to their fall from power. Because of it, they were destroyed from the face of the earth.

Ang Pulong Sang Dios

1 Hari 13:1-34

Ginpakamalaot sang Propeta ang Halaran sa Betel

1Karon, ginsugo sang Ginoo ang isa niya ka alagad nga taga-Juda sa pagkadto sa Betel. Pag-abot niya didto, nagatindog si Jeroboam sa halaran para maghalad. 2Ginsugo sang Ginoo ang iya alagad nga pakamalauton niya ato nga halaran. Siling niya, “Amo ini ang ginasiling sang Ginoo parte sa sini nga halaran: May matawo nga isa ka bata sa mga kaliwat ni David nga ang iya ngalan si Josia. Pamatyon niya kag ihalad sa sini nga halaran ang mga pari nga nagaalagad sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar kag nagahalad sa sini nga halaran. Magakalasunog ang ila mga tul-an sa sini nga halaran.” 3Sa sina mismo nga adlaw, naghatag ang alagad sang Dios sang tanda nga matabo ang iya ginhambal. Siling niya, “Amo ini ang tanda nga ginsiling sang Ginoo: Marumpag ini nga halaran kag ang mga abo sa sini nga halaran maglalapta.”

4Pagkabati sadto ni Haring Jeroboam, gintudlo niya ang tawo kag nagsiling, “Dakpa ninyo siya!” Pero gulpi lang nga nagtig-a ang kamot sang hari, gani indi na niya mapaidalom ang iya kamot. 5Kag dayon narumpag ang halaran kag ang mga abo sini naglalapta, suno gid sa tanda nga ginsiling sang alagad sang Dios nga ginpahayag sa iya sang Ginoo.

6Dayon nagsiling ang hari sa alagad sang Dios, “Ipangamuyo mo ako sa Ginoo nga imo Dios nga ayuhon niya ang akon kamot.” Gani nagpangamuyo ang alagad sang Dios sa Ginoo, kag nag-ayo ang kamot sang hari. 7Nagsiling liwat ang hari sa alagad sang Dios, “Dali sa balay kag magkaon, kag hatagan ko ikaw sang regalo.” 8Pero nagsabat ang alagad sang Dios, “Bisan ihatag mo pa sa akon ang katunga sang imo pagkabutang, indi ako mag-upod sa imo ukon magkaon ukon mag-inom sa sini nga lugar. 9Kay ginmanduan ako sang Ginoo nga indi gid ako magkaon ukon mag-inom samtang diri ako, kag sa akon pagpauli indi ako mag-agi sa akon gin-agyan sang pagkadto ko diri.” 10Gani lain nga dalan ang iya gin-agyan pagpauli niya.

11Sadto nga tion, may isa ka tigulang nga propeta nga nagaestar sa Betel. Ginkadtuan siya sang iya mga anak nga lalaki13:11 mga anak nga lalaki: Amo ini sa iban nga dumaan nga mga teksto. Sa Hebreo, anak nga lalaki. kag ginsugiran sang tanan nga ginhimo sang alagad sang Dios sadto nga adlaw sa Betel. Ginsugiran man nila siya kon ano ang ginsiling sang alagad sang Dios sa hari. 12Nagpamangkot ang ila amay, “Diin siya nag-agi pagpauli?” Ginsugiran nila siya kon diin siya nag-agi. 13Dayon nagsiling ang ila amay sa ila, “Ipreparar ninyo ang asno para sa akon.” Gani ginpreparar nila ang asno, kag nagsakay siya 14kag ginlagas niya ang alagad sang Dios. Naabtan niya siya nga nagapungko sa puno sang kahoy nga terebinto. Ginpamangkot niya siya, “Ikaw bala ang alagad sang Dios nga halin sa Juda?” Nagsabat siya, “Huo.” 15Nagsiling ang tigulang nga propeta, “Dali sa balay kag magkaon.” 16Nagsiling ang alagad sang Dios, “Indi ako puwede nga magbalik kag mag-upod sa imo, kag indi man ako puwede nga magkaon ukon mag-inom upod sa imo sa sini nga lugar. 17Kay ginhambalan ako sang Ginoo nga indi gid ako magkaon ukon mag-inom samtang diri ako, kag sa akon pagpauli indi ako mag-agi sa akon gin-agyan sang pagpakadto ko diri.” 18Nagsiling ang tigulang nga propeta, “Propeta man ako pareho sa imo. Kag ginsugo sang Ginoo ang isa ka anghel sa pagsiling sa akon nga dal-on ko ikaw sa akon balay agod makakaon ka kag makainom.” (Pero nagbutig ang tigulang nga propeta.) 19Gani nag-upod sa iya balay ang alagad sang Dios kag nagkaon kag nag-inom siya didto.

20Samtang nagapungko sila sa lamisa, may ginhambal ang Ginoo sa tigulang nga propeta. 21Dayon nagsiling ang tigulang nga propeta sa alagad sang Dios nga halin sa Juda, “Amo ini ang ginasiling sang Ginoo: Ginlapas mo ang ginsiling sang Ginoo nga imo Dios; wala mo pagtumana ang iya ginsugo sa imo. 22Nagsiling siya sa imo nga indi ka magkaon kag mag-inom sa sini nga lugar, pero nagbalik ka diri kag nagkaon kag nag-inom. Tungod sang imo ginhimo, ang imo bangkay indi pag-ilubong sa lulubngan sang imo mga katigulangan.”

23Pagkatapos kaon kag inom sang alagad sang Dios, ginpreparar sang tigulang nga propeta ang asno para sa iya pagpauli. 24Kag samtang nagapauli siya, ginsugata siya sang isa ka leon kag ginpatay. Ang iya bangkay nagahamyang sa dalan, kag ang leon kag ang asno nagatindog sa tupad sang iya bangkay. 25Nakita sang mga nagaalagi ang bangkay kag ang leon sa tupad sini, kag ginbalita nila ini sa banwa nga sa diin nagaestar ang tigulang nga propeta.

26Sang mabatian ini sang tigulang nga propeta, nagsiling siya, “Siya ang alagad sang Dios nga naglapas sa ginhambal sang Ginoo. Gintugyan siya sang Ginoo sa leon nga nagsalakay kag nagpatay sa iya, suno sa ginsiling sang Ginoo sa iya.”

27Nagsiling dayon ang tigulang nga propeta sa iya mga anak nga lalaki, “Ipreparar ninyo ang asno para sa akon.” Kag ginpreparar nila ini. 28Naglakat siya dayon, kag nakita niya ang bangkay nga nagahamyang sa dalan kag ang leon kag ang asno nga nagatindog sa tupad sini. Wala pagkauna sang leon ang bangkay ukon pag-anha ang asno. 29Ginkuha sang tigulang nga propeta ang bangkay sang alagad sang Dios kag ginkarga sa asno, kag gindala sa iya banwa agod makapangasubo siya sa bangkay kag malubong niya ini. 30Ginlubong niya siya sa lulubngan nga ginpahimo niya mismo para sa iya kaugalingon, kag nagpangasubo gid sila sa pagkapatay sang alagad sang Dios.

31Pagkatapos lubong, nagsiling ang tigulang nga propeta sa iya mga anak nga lalaki, “Kon mapatay na gani ako, ilubong ninyo ako sa ginlubngan sang alagad sang Dios, kag itupad ninyo ako sa iya. 32Kay ang mga pulong nga ginpahambal sang Ginoo sa iya parte sa halaran sa Betel kag sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar sa Samaria sigurado gid nga matuman.”

33Bisan pa sini nga natabo, wala gihapon nagbag-o si Jeroboam sa iya malain nga mga pagginawi. Nagpili gihapon siya sang mga tawo nga mag-alagad bilang mga pari sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar. Ang bisan sin-o nga gusto mag-alagad bilang pari gin-ordinahan niya. 34Ining ginhimo ni Jeroboam nangin kabangdanan sang pagpakasala sang iya panimalay kag nagdala sa ila sang kapierdihan kag kalaglagan.