Mithali 30 – NEN & CARS

Kiswahili Contemporary Version (Neno: Bibilia Takatifu)

Mithali 30:1-33

Misemo Ya Aguri

130:1 Mit 22:17Misemo ya Aguri mwana wa Yake, usia:

Huyu mtu alimwambia Ithieli,

naam, kwa Ithieli na kwa Ukali:

230:2 Za 73:22“Mimi ni mjinga kuliko wanadamu wote;

sina ufahamu wa kibinadamu.

330:3 Mit 9:10Sijajifunza hekima,

wala sina maarifa ya kumjua yeye Aliye Mtakatifu.

430:4 Kum 30:12; Ufu 19:12; Yn 3:13; Ay 26:8; Efe 4:7-10Ni nani ameshapanda mbinguni na kushuka?

Ni nani ameshakusanya upepo

kwenye vitanga vya mikono yake?

Ni nani ameshafungia maji kwenye nguo yake?

Ni nani ameimarisha miisho yote ya dunia?

Jina lake ni nani, na mwanawe anaitwa nani?

Niambie kama unajua!

530:5 Za 18:30; 12:6; 84:11“Kila neno la Mungu ni kamilifu;

yeye ni ngao kwa wale wanaomkimbilia.

630:6 Kum 12:32; Ufu 22:18Usiongeze kwenye maneno yake,

ama atakukemea na kukuthibitisha kuwa mwongo.

7“Ninakuomba vitu viwili, Ee Bwana;

usininyime kabla sijafa:

830:8 Mt 6:18Uutenge mbali nami udanganyifu na uongo;

usinipe umaskini wala utajiri,

bali unipe chakula cha kunitosha kila siku.

930:9 Neh 9:25; Kum 6:12; 8:12; Yos 24:27; Hos 13:6Nisije nikawa na vingi vya kuzidi nikakukana

na kusema, ‘Bwana ni nani?’

Au nisije nikawa maskini nikaiba,

nami nikaliaibisha jina la Mungu wangu.

10“Usimchongee mtumishi kwa bwana wake,

asije akakulaani, ukapatilizwa kwalo.

1130:11 Mit 20:20“Wako watu wale ambao huwalaani baba zao

na wala hawawabariki mama zao;

1230:12 Lk 18:11; Mit 16:2; Yer 2:23-35wale ambao ni safi machoni pao wenyewe

kumbe hawakuoshwa uchafu wao;

1330:13 Ay 41:34wale ambao daima macho yao ni ya kiburi,

ambao kutazama kwao ni kwa dharau;

1430:14 Ay 24:9; 29:17; Za 14:4; 57:4; Amo 8:4; Mik 2:2wale ambao meno yao ni panga

na ambao mataya yao yamewekwa visu

kuwaangamiza maskini katika nchi,

na wahitaji kutoka miongoni mwa wanadamu.

1530:15 Mit 27:20“Mruba anao binti wawili waliao,

‘Nipe! Nipe!’

“Kuna vitu vitatu visivyotosheka kamwe,

naam, viko vinne visivyosema, ‘Yatosha!’:

1630:16 Isa 5:14; Hab 2:5Ni kaburi, tumbo lisilozaa,

nchi isiyoshiba maji kamwe,

na moto, usiosema kamwe, ‘Yatosha!’

1730:17 Kum 21:18-21; Mit 20:20; Law 20:9; Ay 15:23“Jicho lile limdhihakilo baba,

lile linalodharau kumtii mama,

litangʼolewa na kunguru wa bondeni,

litaliwa na tai.

18“Kuna vitu vitatu vinavyonishangaza sana,

naam, vinne nisivyovielewa:

19Ni mwendo wa tai katika anga,

mwendo wa nyoka juu ya mwamba,

mwendo wa meli katika maji makuu ya bahari,

nao mwendo wa mtu pamoja na msichana.

2030:20 Mit 5:6“Huu ndio mwendo wa mwanamke mzinzi,

hula akapangusa kinywa chake na kusema,

‘Sikufanya chochote kibaya.’

21“Kwa mambo matatu nchi hutetemeka,

naam, kwa mambo manne haiwezi kuvumilia:

2230:22 Mit 19:10; 29:2; Mhu 10:7Mtumwa awapo mfalme,

mpumbavu ashibapo chakula,

23mwanamke asiyependwa aolewapo,

naye mtumishi wa kike achukuapo nafasi ya bibi yake.

24“Vitu vinne duniani vilivyo vidogo,

lakini vina akili nyingi sana:

2530:25 Mit 6:6-8Mchwa ni viumbe wenye nguvu ndogo,

hata hivyo hujiwekea akiba ya chakula chao wakati wa kiangazi.

2630:26 Za 104:18Pelele ni viumbe vyenye uwezo mdogo

hata hivyo hujitengenezea nyumba zao kwenye miamba.

2730:27 Kut 10:4Nzige hawana mfalme,

hata hivyo huenda pamoja vikosi vikosi.

28Mjusi anaweza kushikwa kwa mkono,

hata hivyo huonekana katika majumba ya kifalme.

29“Viko vitu vitatu ambavyo vinapendeza katika mwendo wao,

naam, vinne ambavyo hutembea kwa mwendo wa madaha:

30simba, mwenye nguvu miongoni mwa wanyama,

asiyerudi nyuma kwa chochote;

31jogoo atembeaye kwa maringo, pia beberu,

naye mfalme pamoja na jeshi lake lililomzunguka.

3230:32 Ay 21:5; 29:9; Mhu 8:3; Mik 7:16“Ikiwa umefanya upumbavu na ukajitukuza mwenyewe,

au kama umepanga mabaya,

basi funika mdomo wako na mkono wako.

33Kwa maana kama vile kusukasuka maziwa hutoa siagi,

na pia kule kufinya pua hutoa damu,

kadhalika kuchochea hasira hutokeza ugomvi.”

Священное Писание

Мудрые изречения 30:1-33

Высказывания Агура

1Высказывания Агура, сына Иаке, массаита30:1 Массаит – т. е. потомок Массы, сына Исмаила (см. Нач. 25:14). Но это слово можно перевести и как «изречение». То же в 31:1..

Этот человек сказал Итиилу, Итиилу и Ухалу30:1 Или: «…сказал: „Я устал, Всевышний! Я устал, Всевышний! Я изнемог!“»:

2«Я самый невежественный из людей;

я разума человеческого не имею.

3Мудрости я не учился;

нет у меня познания Святого.

4Кто восходил на небо и нисходил?

Кто ветер собрал в ладони?

Кто воду в Свой плащ завернул?

Кто утвердил пределы земли?

Как имя Ему? И как имя Сыну Его?

Скажи мне, если знаешь!

5Всякое слово Всевышнего чисто;

щит Он уповающим на Него.

6К словам Его не прибавляй,

иначе Он упрекнёт тебя,

и окажешься ты лгуном.

7Двух вещей я прошу у Тебя, Вечный,

не откажи мне, пока я жив:

8удали от меня пустословие и ложь,

и не давай мне ни бедности, ни богатства,

но хлебом насущным меня питай,

9чтобы мне не пресытиться и не отвергнуть Тебя,

сказав: „А кто такой Вечный?“,

и чтобы мне не обеднеть и красть не начать,

бесчестя тем имя моего Бога.

10Не клевещи на раба перед хозяином его,

чтобы его проклятие не пало на тебя, и ты не пострадал.

11Есть такие, что проклинают своих отцов

и не благословляют матерей.

12Есть такие, что в глазах своих чисты,

хотя от грязи своей не отмыты.

13Есть такие – о, как надменны глаза их,

как взгляды презрительны!

14Есть такие, чьи зубы, словно мечи,

чьи клыки, как ножи,

чтоб пожирать бедняков с земли

и нищих среди смертных.

15У пиявки две дочери.

„Дай! – кричат они. – Дай!“

Вот три вещи, что ненасытны,

даже четыре, что никогда не скажут: „Довольно!“ –

16мир мёртвых,

бесплодное чрево,

земля, что вечно жаждет воды,

и огонь, что не скажет: „Довольно!“

17Глаз, глумящийся над отцом

и презирающий послушание матери,

выдолбят вороны из долины,

птенцы орлиные расклюют.

18Вот три вещи, необъяснимые для меня,

даже четыре, которых не понимаю:

19путь орла в небесах,

путь змеи на скале,

путь корабля среди моря

и путь мужчины к девушке.

20Таков путь неверной жены:

поела, вытерла рот и говорит:

„Я ничего дурного не сделала“.

21Под тремя вещами дрожит земля,

даже четырёх она не в силах вынести:

22раба, когда он делается царём,

глупца, насытившегося пищей,

23ненавистную женщину, выходящую замуж,

и служанку, занявшую место хозяйки.

24Четверо малы на земле,

но мудрее мудрецов:

25муравьи – народец не сильный,

а делают летом запасы;

26даманы30:26 Даман – млекопитающее размером с кролика, внешне напоминающее грызунов. Обитает, преимущественно, в горных районах. – народец не крепкий,

а жилища делают в скалах;

27саранча – нет у ней царя,

но вся выступает строем;

28ящерка – её можно схватить рукой,

но она30:28 Или: «паук… но он». бывает даже в царских дворцах.

29Вот трое, чей шаг величав,

даже четверо, чья величава поступь:

30лев, могучий среди зверей, что ни перед кем с пути не свернёт,

31петух перед курами30:31 Или: «боевой конь в упряжи».,

козёл впереди стада

и царь во главе своего войска.

32Если ты был так глуп, что занёсся,

или если задумывал зло –

рукою уста закрой!

33Ведь если взбивать молоко, получится масло,

если ударить по носу, польётся кровь,

а если гнев разжечь, вспыхнет вражда».