Mithali 18 – NEN & BDS

Kiswahili Contemporary Version (Neno: Bibilia Takatifu)

Mithali 18:1-24

1Mtu ajitengaye na wengine

hufuata matakwa yake mwenyewe;

hupiga vita kila shauri jema.

218:2 Mit 12:23Mpumbavu hafurahii ufahamu,

bali hufurahia kutangaza

maoni yake mwenyewe.

3Wakati uovu unapokuja, dharau huja pia,

pamoja na aibu huja lawama.

418:4 Za 18:16Maneno ya kinywa cha mwanadamu ni kina cha maji,

bali chemchemi ya hekima ni kijito kinachobubujika.

518:5 Law 19:15; Mit 28:21; Za 82:2; Ay 13:7-8Sio vizuri kumpendelea mtu mwovu,

au kumnyima haki asiye na hatia.

618:6 Mit 10:14Midomo ya mpumbavu humletea ugomvi

na kinywa chake hualika kipigo.

718:7 Za 140:9; 64:8; Mhu 10:12Kinywa cha mpumbavu ni uharibifu wake

na midomo yake ni mtego kwa nafsi yake.

818:8 Mit 26:22Maneno ya mchongezi ni kama chakula kitamu;

huingia sehemu za ndani sana za mtu.

918:9 Mit 28:24Mtu aliye mlegevu katika kazi yake

ni ndugu na yule anayeharibu.

1018:10 2Sam 22:3; Za 61:3; 18:2Jina la Bwana ni ngome imara,

wenye haki huikimbilia na kuwa salama.

1118:11 Mit 10:15Mali ya tajiri ni mji wake wenye ngome,

wanaudhania kuwa ukuta usioweza kurukwa.

1218:12 Mit 11:2; 15:33Kabla ya anguko moyo wa mtu hujaa kiburi,

bali unyenyekevu hutangulia heshima.

1318:13 Mit 20:25; Yn 7:51Yeye ajibuye kabla ya kusikiliza,

huo ni upumbavu wake na aibu yake.

1418:14 Mit 15:13; 17:22Roho ya mtu itastahimili katika ugonjwa

bali roho iliyovunjika ni nani awezaye kuistahimili?

1518:15 Mit 15:14; Efe 1:17Moyo wa mwenye ufahamu hujipatia maarifa,

masikio ya mwenye hekima huyatafuta maarifa.

1618:16 Mwa 32:20; 39:2-6; 41:38-44; 1Sam 10:4Zawadi humfungulia njia mtoaji,

nayo humleta mbele ya wakuu.

17Yeye aliye wa kwanza kuleta mashtaka huonekana sahihi,

hadi mwingine ajitokezapo na kumuuliza maswali.

18Kupiga kura hukomesha mashindano

na kutenganisha wapinzani wakuu wanaopingana.

1918:19 1Sam 17:28Ndugu aliyechukizwa ni mgumu kuridhika

kuliko mji uliozungushiwa ngome,

nayo mabishano ni kama malango

ya ngome yenye makomeo.

2018:20 Mit 12:14Tumbo la mtu litajaa kutokana na tunda la kinywa chake,

atashibishwa mavuno yanayotokana na midomo yake.

2118:21 Mit 13:2-3; Mt 12:37Mauti na uzima viko katika uwezo wa ulimi,

nao waupendao watakula matunda yake.

2218:22 Mit 12:4; 31:10; Ay 33:26Apataye mke apata kitu chema

naye ajipatia kibali kwa Bwana.

2318:23 Mwa 42:13-16; Yak 2:3Mtu maskini huomba kuhurumiwa

bali tajiri hujibu kwa ukali.

2418:24 1Sam 20:42; Yn 15:13-15Mtu mwenye marafiki wengi wanaweza kumharibu,

bali yuko rafiki aambatanaye na mtu kwa karibu kuliko ndugu.

La Bible du Semeur

Proverbes 18:1-24

1L’original suit son bon plaisir :

il s’insurgera contre tout ce qui est raisonnable.

2L’insensé n’aime pas réfléchir,

il ne demande qu’à faire étalage de son opinion.

3Le méchant apporte avec lui le mépris :

une action déshonorante est suivie de l’opprobre.

4Les paroles humaines sont comme des eaux profondes ;

la source de la sagesse est un torrent qui déborde18.4 Ce verset semble opposer notre répugnance à nous livrer (voir le secret des « eaux profondes » en 20.5) à la franchise vivifiante des sages..

5Il n’est pas bien de favoriser le méchant

et de léser le juste dans le jugement.

6Les propos de l’insensé suscitent des querelles,

et ses discours lui attirent les coups.

7La bouche de l’insensé cause sa ruine,

et ses lèvres sont un piège pour sa vie.

8Les médisances sont comme des friandises :

elles descendent jusqu’au tréfonds de l’être.

9Qui se relâche dans son travail

est frère de celui qui détruit.

10L’Eternel est comme un donjon bien fortifié :

le juste y accourt et il y est en sécurité.

11La fortune du riche lui tient lieu de place forte,

il s’imagine qu’ils sont un rempart inaccessible.

12Quand l’orgueil remplit le cœur d’un homme, sa ruine est proche.

Avant d’être honoré, il faut savoir être humble18.12 Voir 15.33..

13Qui répond avant d’avoir écouté

manifeste sa sottise et se couvre de confusion.

14Un bon moral permet de supporter la maladie,

mais si le moral est abattu, qui le relèvera ?

15L’homme intelligent acquiert la connaissance,

et l’oreille des sages est tendue vers elle.

16Les cadeaux ouvrent les chemins

et font arriver jusqu’en présence des gens importants18.16 Voir 17.8..

17Qui plaide sa cause en premier paraît toujours avoir raison,

vient la partie adverse, et l’on examine ce qu’il a dit.

18Le sort met fin aux contestations

et tranche même entre des puissants.

19Un frère que l’on a offensé est plus inaccessible qu’une ville fortifiée,

et des dissensions sont comme les verrous d’un palais.

20Chacun goûtera à satiété les fruits de ses paroles

et se rassasiera de ce que ses lèvres ont produit.

21La mort et la vie sont au pouvoir de la langue :

qui aime se répandre en paroles mangera les fruits qu’elles auront produits.

22Qui trouve une épouse trouve le bonheur :

c’est une faveur que l’Eternel lui a accordée.

23Le pauvre parle en suppliant,

mais le riche répond durement.

24Qui a beaucoup de compagnons les a pour son malheur,

mais un véritable ami est plus attaché qu’un frère.