115:1 Mit 25:15; 2Nya 10:7; 1Fal 12:7Jawabu la upole hugeuza ghadhabu,
bali neno liumizalo huchochea hasira.
215:2 Mit 12:23; Mhu 10:12; Za 59:7Ulimi wa mwenye hekima husifu maarifa,
bali kinywa cha mpumbavu hufoka upumbavu.
315:3 2Nya 16:9; Ay 34:21; Ebr 4:13; Mit 5:21; Yer 16:17Macho ya Bwana yako kila mahali,
yakiwaangalia waovu na wema.
415:4 Za 5:9; Mit 10:11; 12:18Ulimi uletao uponyaji ni mti wa uzima,
bali ulimi udanganyao huponda roho.
5Mpumbavu hubeza maonyo ya baba yake,
bali yeyote akubaliye maonyo huonyesha busara.
615:6 Mit 8:21; 10:16Nyumba ya mwenye haki ina hazina kubwa,
bali mapato ya waovu huwaletea taabu.
715:7 Mit 15:2; 10:13Midomo ya mwenye hekima hueneza maarifa,
bali sivyo ilivyo mioyo ya wapumbavu.
815:8 Isa 61:8; Yer 6:20; Ay 35:13; Yn 9:31; Amo 5:22Bwana huchukia sana dhabihu za waovu,
bali maombi ya wanyofu humfurahisha Mungu.
915:9 Kum 7:13; 1Tim 6:11; Isa 51:1-7Bwana huchukia sana njia ya waovu,
bali huwapenda wale wafuatao haki.
1015:10 Mit 15:13; 17:22Adhabu kali humngoja yeye aachaye njia;
yeye achukiaye maonyo atakufa.
1115:11 Ay 26:6; Za 139:8; Isa 2:3; Yn 2:24; Ufu 2:23Mauti15:11 Yaani Sheol, maana yake ni Kuzimu. na Uharibifu15:11 Kwa Kiebrania ni Abadon. viko wazi mbele za Bwana:
je, si zaidi sana mioyo ya wanadamu!
12Mwenye mzaha huchukia maonyo;
hatataka shauri kwa mwenye hekima.
13Moyo wenye furaha hufanya uso uchangamke,
bali maumivu ya moyoni huponda roho.
14Moyo wa mwenye ufahamu hutafuta maarifa,
bali kinywa cha mpumbavu hujilisha upumbavu.
15Siku zote za wanaoonewa ni za taabu,
bali moyo mchangamfu una karamu ya kudumu.
1615:16 Za 18:17; 1Tim 6:6; Mit 16:8Afadhali kuwa na kidogo pamoja na kumcha Bwana,
kuliko mali nyingi pamoja na ghasia.
1715:17 Mit 17:1; Mhu 4:6Afadhali chakula cha mboga mahali palipo na upendo
kuliko nyama ya ndama iliyonona pamoja na chuki.
1815:18 Mit 14:17; 26:21; Mwa 13:8; Mit 6:16-19; 14:17; Mwa 13:8Mtu mwepesi wa hasira huchochea ugomvi,
bali mtu mvumilivu hutuliza ugomvi.
1915:19 Mit 22:5Njia ya mvivu imezibwa na miiba,
bali njia ya mwenye haki ni barabara kuu.
2015:20 Mit 10:1Mwana mwenye hekima huleta furaha kwa baba yake,
bali mtu mpumbavu humdharau mama yake.
2115:21 Mit 2:14; 10:23; Efe 5:15Upumbavu humfurahisha mtu ambaye hana akili,
bali mtu mwenye ufahamu hushika njia iliyonyooka.
2215:22 Mit 16:7; 1Fal 1:12; Mit 24:6; 11:14Mipango hushindwa kufanikiwa kwa ajili ya kukosa ushauri,
bali kukiwa na washauri wengi hufanikiwa.
2315:23 Mit 12:14; 25:11Mtu hupata furaha katika kutoa jibu linalofaa:
je, ni zuri namna gani neno lililotoka kwa wakati wake!
2415:24 Flp 3:20; 3:20Mapito ya uzima huelekea juu kwa ajili ya wenye hekima
kumwepusha asiende chini kaburini.
2515:25 Mit 12:7; Kum 19:14; Za 68:5-6; Kum 19:14; Mit 23:10-11Bwana hubomoa nyumba ya mtu mwenye kiburi,
bali huilinda mipaka ya mjane isiguswe.
2615:26 Za 59:7Bwana huchukia sana mawazo ya mwovu,
bali mawazo ya wale walio safi humfurahisha yeye.
2715:27 Za 15:5; Isa 1:23; Yos 6:18; Zek 5:3; Za 94:11; Mit 6:16; Za 18:27Mtu mwenye tamaa huletea jamaa yake taabu,
bali yeye achukiaye rushwa ataishi.
2815:28 1Pet 3:15; Mit 14:8Moyo wa mwenye haki hupima majibu yake,
bali kinywa cha mwovu hufoka ubaya.
2915:29 Isa 59:2; Efe 2:12; Yn 9:21; Rum 8:26Bwana yuko mbali na waovu,
bali husikia maombi ya wenye haki.
3015:30 Mit 25:25Mtazamo wa tabasamu huleta furaha moyoni,
nazo habari njema huipa mifupa afya.
3115:31 Mit 9:7-9; 12:1Yeye asikilizaye maonyo yatoayo uzima
atakuwa miongoni mwa wenye hekima.
3215:32 Mit 1:7; 12:1; Mhu 7:5Yeye anayedharau maonyo hujidharau mwenyewe,
bali yeyote anayekubali maonyo hupata ufahamu.
3315:33 Mit 29:23; Isa 66:2Kumcha Bwana humfundisha mtu hekima,
nao unyenyekevu huja kabla ya heshima.
1Een zachtmoedig antwoord sust de woede, maar een tactloze uitspraak roept de woede juist op.
2Een verstandig mens weet zijn kennis goed te vertolken, maar de woorden van een zot zijn een bron van dwaasheid.
3Gods ogen zien alles, al het kwade én al het goede.
4Gezonde woorden zijn als een boom van leven, verkeerde woorden richten echter schade aan.
5Een dwaas zal de lessen van zijn vader negeren, maar wie luistert naar de terechtwijzingen van zijn vader, toont zich verstandig.
6Het huis van de rechtvaardige bergt vele schatten, maar de goddeloze doet zichzelf schade aan.
7Verstandige mensen strooien kennis om zich heen, terwijl het hart van de dwaas een dwaalspoor kiest.
8De Here verafschuwt het offer van de goddelozen, maar een oprecht gebed doet Hem goed.
9De Here verafschuwt goddeloos gedrag, maar wie zich toelegt op oprechtheid, zal Hij liefhebben.
10Onderwijs en berisping zijn onaangenaam voor wie de goede weg verlaat. Wie terechtwijzing haat, gaat de dood tegemoet.
11De diepten van de hel zijn voor de Here als een open boek, dus kan Hij de harten van de mensen zeker peilen!
12Een spotter houdt er niet van als hij bestraft wordt en mijdt daarom verstandige mensen.
13Een vrolijk hart geeft een blij gezicht, maar een treurig hart knakt de geest.
14Een verstandig hart verlangt naar kennis, maar de dwaas put uit een bron van dwaasheid.
15Een bedrukt mens lijdt een triest leven, maar een vrolijk hart geeft levenslust.
16Weinig bezit met een eerbiedig ontzag voor de Here is beter dan veel rijkdom en een onrustig geweten.
17Een eenvoudig maal in een liefdevolle sfeer is beter dan een overvloedig diner met een liefdeloze sfeer.
18Een lichtgeraakt mens veroorzaakt ruzie, een geduldig mens zorgt voor verzoening.
19Een luiaard is vol dorens en distels, maar voor een oprechte wordt de weg gebaand.
20Een verstandige zoon geeft zijn vader veel vreugde, maar een dwaas veracht zijn moeder.
21Een onverstandig mens beleeft plezier aan zijn eigen dwaasheid, maar een verstandig mens zoekt de goede weg.
22Zonder goede raad gaan plannen teniet, maar veel adviseurs doen plannen slagen.
23Een passend antwoord maakt de spreker blij en wat is een woord goed op zijn tijd!
24De levensweg leidt de verstandige naar boven, hij blijft buiten bereik van het dodenrijk beneden.
25De Here richt een hoogmoedige ten gronde, maar voor de weduwe springt Hij in de bres.
26De Here verafschuwt de gedachten van een boosdoener, maar woorden uit liefde gesproken zijn zuiver.
27Een oneerlijk mens brengt onrust in zijn eigen huis, maar wie smeergeld haat, zal leven.
28Een rechtvaardige denkt voordat hij spreekt, een goddeloze spuit volop vuile taal.
29De Here houdt goddelozen op een afstand, maar het gebed van rechtvaardigen zal Hij verhoren.
30Vriendelijke ogen maken het hart blij en een goed bericht schenkt nieuwe moed.
31Wie luistert naar opbouwende terechtwijzingen, bevindt zich in wijs gezelschap.
32Wie de berisping verwerpt, doet zich zelf tekort, maar wie luistert, krijgt verstand en wijsheid.
33Eerbiedig ontzag voor de Here leidt tot wijsheid en nederigheid leidt tot eerbetoon.
