Amnoni Na Tamari
113:1 2Sam 3:2; 14:27; 1Nya 3:9; 2Sam 3:3Ikawa baada ya hayo, Amnoni mwana wa Daudi akampenda Tamari, umbu lake Absalomu mwana wa Daudi, ambaye alikuwa mzuri wa sura.
2Amnoni akasumbuka sana kuhusu Tamari hata akaugua, kwa kuwa Tamari alikuwa bikira, na ilionekana kwamba haiwezekani Amnoni kumfanyia jambo lolote.
313:3 1Sam 16:9; 1Nya 2:13Basi Amnoni alikuwa na rafiki jina lake Yonadabu mwana wa Shimea,13:3 Shimea pia hutamkwa Shama. nduguye Daudi. Yonadabu alikuwa mtu wa hila nyingi sana. 413:4 Isa 3:9; Eze 23:16Akamuuliza Amnoni, “Wewe ni mtoto wa mfalme; kwa nini siku baada ya siku unaonekana kukonda? Hutaniambia?”
Amnoni akamwambia, “Ninampenda Tamari, dada yake Absalomu ndugu yangu.”
5Yonadabu akamwambia, “Nenda ukalale kitandani na ujifanye kuwa mgonjwa. Baba yako atakapokuja kukuona mwambie, ‘Ningependa Tamari dada yangu aje kunipatia chochote ili nile. Tafadhali mruhusu aje na kuniandalia chakula mbele yangu ningali ninamwona, ili nipate kula kutoka mkononi mwake.’ ”
613:6 Mwa 18:6Kwa hiyo Amnoni akalala kitandani kujifanya mgonjwa. Mfalme alipokuja kumwona, Amnoni akamwambia, “Ningependa dada yangu Tamari aje na kuniandalia mikate maalum mbele yangu, ili nipate kula toka mkononi mwake.”
7Daudi akampelekea Tamari ujumbe huko kwenye jumba la kifalme, kusema: “Nenda katika nyumba ya ndugu yako Amnoni ukamwandalie chakula.” 8Kwa hiyo Tamari akaenda nyumbani kwa nduguye Amnoni, ndugu ambaye alikuwa amelala. Tamari akachukua unga uliotiwa chachu akaukanda, akaiandaa mikate mbele yake na kuioka. 913:9 Mwa 45:1; Amu 3:19; Yn 3:20Tamari akaondoa mikate kwenye kikaango ili ampatie Amnoni, lakini akakataa kula.
Amnoni akamwambia, “Mtoe nje kila mtu aliyeko hapa.” Kwa hiyo kila mmoja akaondoka. 10Ndipo Amnoni akamwambia Tamari, “Leta mkate hapa ndani ya chumba changu ili nipate kula kutoka mkononi mwako.” Basi Tamari akachukua mikate aliyoiandaa na kumletea Amnoni ndugu yake ndani ya chumba chake. 1113:11 Mwa 39:12; Mit 7:13; Mhu 7:26; Mwa 38:19Lakini alipompelekea ili ale, akamkamata kwa nguvu na kumwambia, “Njoo ulale nami, dada yangu.”
1213:12 Law 20:17; Amu 20:6; 19:23; Law 18:19; Mwa 34:7; Mit 7:7-23Akamwambia, “Usifanye hivyo, ndugu yangu! Usinitende jeuri! Jambo la namna hii halistahili kufanyika katika Israeli! Usitende jambo hili ovu. 1313:13 Law 18:9; Kum 22:21-24; Mwa 19:8; Amu 19:24Kwa upande wangu je, itakuwaje? Nitaipeleka wapi aibu yangu? Pia kwa upande wako, itakuwaje? Utakuwa kama mmoja wa wapumbavu waovu katika Israeli. Tafadhali zungumza na mfalme; hatakukatalia wewe kunioa,” 1413:14 Mwa 34:2; Eze 22:11; Kum 22:25; Law 18:19; 20:17; Amu 20:5; 2Sam 12:11Lakini Amnoni akakataa kumsikiliza, na kwa kuwa alikuwa na nguvu kuliko Tamari, akamtenda jeuri.
15Kisha Amnoni akamchukia Tamari, kwa machukio makuu sana. Kwa kweli, Amnoni alimchukia kuliko alivyokuwa amempenda. Amnoni akamwambia, “Inuka na utoke nje!”
16Tamari akamwambia, “Hapana! Kunifukuza itakuwa vibaya zaidi kuliko yale uliyonitendea.”
Lakini Amnoni akakataa kumsikiliza. 17Akamwita mtumishi wake mahsusi na kumwambia, “Mtoe huyu mwanamke hapa na ufunge mlango nyuma yake.” 1813:18 Mwa 37:23; Amu 5:30; Za 45:14Kwa hiyo, mtumishi wake akamtoa nje na kufunga mlango nyuma yake. Tamari alikuwa amevaa joho lililopambwa vizuri, kwa maana lilikuwa aina ya mavazi yaliyovaliwa na binti za mfalme waliokuwa mabikira. 1913:19 Yos 7:6; Es 4:1; Dan 9:3; 2Sam 1:2; Ay 2:12; 42:6; Yer 2:37Tamari akajitia majivu kichwani mwake na kurarua lile joho alilokuwa amevaa. Akaweka mkono wake kichwani, akaenda zake akilia kwa sauti.
20Absalomu nduguye akamuuliza, “Je, huyo Amnoni ndugu yako, amekutana nawe kimwili? Sasa nyamaza umbu langu, yeye ni ndugu yako. Usilitie jambo hili moyoni.” Naye Tamari akaishi nyumbani kwa Absalomu nduguye, akiwa mwanamke mwenye huzuni.
2113:21 Mwa 34:7Mfalme Daudi aliposikia mambo haya yote, akakasirika sana. 2213:22 Mwa 31:24; Law 19:17-18; 1Yn 2:9-11; Mit 10:18; Efe 4:26, 31Absalomu hakusema neno lolote na Amnoni, likiwa zuri au baya, kwa kuwa alimchukia Amnoni kwa sababu alikuwa amemtia aibu Tamari, dada yake.
Absalomu Amuua Amnoni
2313:23 1Sam 25:7; Mwa 38:12; 1Fal 3:4; Yos 17:18; Amu 7:24Miaka miwili baadaye, wakati wakata manyoya ya kondoo wa Absalomu walipokuwa huko Baal-Hasori karibu na mpaka wa Efraimu, alialika wana wote wa mfalme kuja huko. 24Absalomu akaenda kwa mfalme na kumwambia, “Mtumishi wako ninao wakata manyoya ya kondoo waliokuja. Tafadhali, je, mfalme na maafisa wake wanaweza kuungana nami?”
25Mfalme akajibu, “La hasha, mwanangu si lazima sisi sote tuje, tutakuwa tu mzigo kwako.” Ingawa Absalomu alimsihi sana, mfalme alikataa kwenda, lakini alimbariki.
26Basi Absalomu akasema, “Kama hutakuja, tafadhali mruhusu ndugu yangu Amnoni twende pamoja naye.”
Mfalme akamuuliza, “Kwa nini aende pamoja nawe?” 27Lakini Absalomu alimsihi, kwa hiyo mfalme akamtuma Amnoni pamoja na wana wengine wa mfalme waliobaki.
2813:28 2Sam 3:3; Rut 3:7; 2Sam 12:10; Amu 19:6-9, 22; 1Sam 25:36; Mwa 9:21; 19:32-35; Es 1:10; Za 104:15Absalomu aliagiza watu wake, “Sikilizeni! Wakati Amnoni atakapokuwa amekunywa mvinyo na kulewa sana nami nikiwaambia, ‘Mpigeni Amnoni,’ basi muueni. Msiogope. Je, si mimi niliyewapa amri hii? Kuweni hodari na wenye ushujaa.” 29Kwa hiyo watu wa Absalomu wakamtendea Amnoni kama vile Absalomu alivyokuwa amewaagiza. Ndipo wana wote wa mfalme wakainuka, wakapanda nyumbu zao, wakakimbia.
30Wakati wakiwa njiani, taarifa ilimjia Daudi, kusema: “Absalomu amewaua wana wote wa mfalme; hakuna hata mmoja aliyesalia.” 3113:31 Hes 14:6; 2Sam 1:11; Mwa 37:29; 2Sam 12:16Mfalme akasimama, akararua nguo zake, akalala chini ardhini; nao watumishi wake wote wakasimama kando yake na nguo zao zikiwa zimeraruliwa.
32Lakini Yonadabu mwana wa Shimea, nduguye Daudi, akasema, “Bwana wangu asifikiri kwamba wamewaua wana wote wa mfalme; ni Amnoni peke yake ndiye alikufa. Hili limekuwa kusudi la moyo wa Absalomu tangu siku ile Amnoni alipomtendea jeuri Tamari, dada yake. 3313:33 2Sam 19:19Mfalme bwana wangu asisumbuliwe na taarifa kwamba wamewaua wana wote wa mfalme. Ni Amnoni peke yake aliyekufa.”
34Wakati huo, Absalomu akawa amekimbia.
Basi mlinzi akaangalia, naye akaona watu wengi barabarani magharibi yake, wakishuka kutoka upande wa kilima. Mlinzi akaenda akamwambia mfalme, “Naona watu wakitokea upande wa Horonaimu, huko upande wa kilimani.”
35Yonadabu akamwambia mfalme, “Tazama, wana wa mfalme wako hapa; imekuwa kama vile mtumishi wako alivyosema.”
36Mara alipomaliza kusema, wana wa mfalme wakaingia ndani wakiomboleza kwa makelele. Pia mfalme na watumishi wake wote wakalia sana kwa uchungu.
3713:37 2Sam 3:3; 14:23-32; 1Nya 3:2Absalomu akakimbia na kwenda kwa Talmai mwana wa Amihudi, mfalme wa Geshuri. Lakini Mfalme Daudi akaomboleza kwa ajili ya mwanawe kila siku.
3813:38 2Sam 14:23; 15:8Baada ya Absalomu kukimbia na kwenda Geshuri, akakaa huko miaka mitatu. 3913:39 2Sam 14:13; 12:19-23; Mwa 38:12Roho ya Mfalme Daudi ikatamani kumwendea Absalomu, kwa maana mfalme alikuwa amefarijika kuhusu kifo cha Amnoni.
Si Amnon kag si Tamar
1May matahom nga anak si David nga ang iya ngalan si Tamar, kag utod siya ni Absalom. Karon, si Amnon nga utod ni Tamar sa amay naluyag sa iya. 2Pero indi niya mahimo ang iya gusto nga himuon kay Tamar tungod nga dalaga si Tamar kag may nagabantay permi sa iya. Tungod sini naglalain siya hasta nga nagmasakit siya.
3Karon may amigo si Amnon nga maayo gid magpadihot—ang iya pakaisa nga si Jonadab. Anak siya sang utod ni David nga si Shimea. 4Isa ka adlaw, nagpamangkot siya kay Amnon, “Anak ka sang hari, pero ngaa kada adlaw permi ko ikaw makita nga nagapaluya? Sugiri abi ako sang imo problema.” Nagsiling si Amnon sa iya, “Naluyag ako kay Tamar, ang utod ni Absalom nga akon utod sa amay.” 5Nagsiling si Jonadab, “Maghigda ka, kag magpamulomasakit. Kon magbisita gani ang imo amay sa imo, silingon mo siya nga tugutan niya si Tamar nga magkadto sa imo sa pagpakaon sa imo. Silingon mo man siya nga gusto mo makita si Tamar nga nagapreparar sang pagkaon sa imo tupad kag gusto mo nga siya gid ang maghungit sa imo.”
6Gani naghigda si Amnon kag nagpamulomasakit. Sang magbisita sa iya si Haring David, nagsiling siya, “Gusto ko nga magkadto diri ang akon utod nga si Tamar kag maghimo sang tinapay samtang nagatan-aw ako, kag pagkatapos hungitan niya ako.” 7Gani nagpasugo si David nga hambalon si Tamar sa palasyo nga magkadto siya sa iya utod nga si Amnon kag magpreparar sang pagkaon para sa iya.
8Nagkadto si Tamar sa balay sang iya utod nga si Amnon, kag nakita niya siya nga nagahigda. Nagkuha siya sang harina, ginmasa ini, kag ginluto ang tinapay samtang nagatan-aw si Amnon. 9Pagkaluto, ginkuha niya ini agod ipakaon kay Amnon, pero indi magkaon si Amnon. Nagsiling si Amnon, “Paguwaa ang tanan nga tawo diri!” Gani nagguwa ang mga tawo. 10Dayon nagsiling si Amnon kay Tamar, “Dal-a diri ang pagkaon sa akon kuwarto kag hungiti ako.” Gani gindala ni Tamar ang pagkaon kay Amnon. 11Pero samtang ginahungitan niya si Amnon ginhakos siya ni Amnon kag ginsilingan nga maghulid sila.
12Nagsiling si Tamar sa iya, “Indi ako pagpakahuy-i! Mag-utod kita! Indi paghimua ini nga kabuangan. Indi ini dapat matabo sa Israel. 13Ano na lang nga guya ang ipakita ko sa mga tawo? Kag ikaw, kabigon ka nga isa ka buang-buang sa Israel. Estoryaha bala anay ang aton amay parte sini; sigurado nga tugutan niya ikaw sa pagpangasawa sa akon.”
14Pero wala magpamati si Amnon sa iya, kag tungod nga mas makusog siya kay Tamar ginpakahuy-an niya siya paagi sa paglugos sa iya. 15Dayon naakig gid si Amnon sa iya, kag ang iya kaakig sobra pa sa iya paghigugma sa iya sang una. Nagsiling si Amnon sa iya, “Bangon ka kag magguwa!” 16Nagsabat si Tamar, “Indi ako magguwa! Mas dako pa nga sala ang pagtabog mo sa akon sang sa imo ginhimo sa akon.” Pero wala magpamati si Amnon sa iya. 17Sa baylo, gintawag niya ang iya personal nga suluguon kag ginsilingan, “Paguwaa ini nga babayi kag siraduhi dayon ang puwertahan.”
18Gani ginpaguwa sang suluguon si Tamar kag ginsira ang puwertahan. Nagasuksok sadto si Tamar sang matahom kag malaba nga bayo13:18 matahom kag malaba nga bayo: Indi klaro ang buot silingon sang Hebreo sini. kay amo ato ang ginasuksok sang dalaga nga mga anak sang hari sadto nga panahon. 19Ang ginhimo ni Tamar, gin-gisi niya ang iya matahom kag malaba nga bayo, kag nagbutang sang abo sa iya ulo. Dayon naglakat siya nga nagahilibion samtang ginatungtong niya ang iya mga kamot sa iya ulo sa dako nga kasubo.
20Nakita siya sang iya utod nga si Absalom kag ginpamangkot, “May malain bala nga ginhimo si Amnon sa imo? Indi ini pag-ipanugid sa iban, kay utod mo siya sa amay. Indi lang sagi isip ang natabo sa imo.” Kag didto na nag-estar si Tamar sa balay ni Absalom, pero permi lang siya nagaisahanon kag nagapangasubo.
21Sang mahibaluan ni Haring David ang natabo, puwerte gid ang iya kaakig. 22Kag bisan wala nagamuno si Absalom kay Amnon parte sa iya ginhimo, ginakaugtan niya siya tungod sa iya pagpakahuya kay Tamar nga iya utod.
Ginpatay ni Absalom si Amnon
23Pagkaligad sang duha ka tuig, sang ginapaguntingan ni Absalom ang iya mga karnero sa Baal Hazor, malapit sa Efraim, gin-imbitar niya ang tanan nga anak sang hari sa pagtambong didto. 24Nagkadto siya kay Haring David kag nagsiling, “Nagapagunting ako sang akon mga karnero. Makakadto ka bala kag ang imo mga opisyal sa sini nga okasyon?” 25Nagsabat ang hari, “Indi na lang anak, kay magastuhan ka lang kon magtambong kami tanan.” Ginpilit gid siya ni Absalom, pero indi gid siya makadto. Ginbendisyunan lang niya si Absalom. 26Nagsiling si Absalom, “Kon indi ka, si Amnon na lang nga akon utod ang pakadtua.” Nagpamangkot ang hari, “Ngaa nga gusto mo gid siya pakadtuon didto?” 27Pero nagpamilit gid si Absalom, gani ginpaupod na lang ni David si Amnon, kag ang iban pa niya nga mga anak nga lalaki.
28Nagsiling si Absalom sa iya mga tinawo, “Hulaton ninyo nga mahubog si Amnon, dayon pagsinyas ko, patyon ninyo siya. Indi kamo magkahadlok; ako ang nagsugo sa inyo. Magpakabakod kamo kag magpakaisog.” 29Gani ginpatay sang mga tinawo ni Absalom si Amnon suno sa iya sugo. Nagsakay gilayon ang iban nga mga anak nga lalaki ni David sa ila mga kabayo13:29 kabayo: Ang sapat nga ginmitlang diri ginatawag sa English nga mule, kag kaanggid ini sa kabayo. kag nagpalagyo. 30Samtang nagapauli sila sa Jerusalem, may nakabalita kay David nga ginpamatay ni Absalom ang tanan niya nga anak nga lalaki kag wala gid sing may nabilin sa ila. 31Nagtindog dayon si David kag gin-gisi niya ang iya bayo sa pagpakita sang iya pagpangasubo, kag naghapa siya sa duta. Gin-gisi man sang iya mga alagad ang ila mga bayo kag nagtindog lang sila didto. 32Pero nagsiling si Jonadab nga anak sang utod ni David nga si Shimea, “Mahal nga Hari, wala napatay ang tanan mo nga anak nga lalaki kundi si Amnon lang. Dugay na nga gintuyo ni Absalom nga patyon si Amnon halin pa sang adlaw nga ginpakahuy-an niya ang iya utod nga si Tamar. 33Indi ka magkabalaka sa balita nga ginpamatay ang tanan mo nga anak nga lalaki. Si Amnon lang ang ginpatay. 34Kon parte kay Absalom, nagpalagyo siya.”
Karon, ang guwardya sa pader sang Jerusalem may nakita nga madamo nga mga tawo nga nagapadulong. Nagaagi sila sa dalan sa nakatundan, sa kilid dampi sang bukid. Nagkadto ang guwardya sa hari kag nagsiling, “May nakita ako nga mga tawo sa dalan sang Horonaim, sa kilid dampi sang bukid.”13:34 Nagkadto… bukid: Wala ini sa Hebreo, pero ara sa Septuagint. 35Nagsiling dayon si Jonadab sa hari, “Mahal nga Hari, tan-awa! Ara na ang imo mga anak nga lalaki, subong sang akon ginsiling.” 36Pagkatapos gid niya hambal, nag-abot ang mga anak nga lalaki ni David nga nagahilibion. Nagahilibion man sing tudo si David kag ang tanan niya nga mga alagad. 37-38Nagpangasubo si David sa iya anak nga si Amnon sa malawig nga tion.
Sang nagpalagyo si Absalom, nagkadto siya sa hari sang Geshur nga si Talmai, nga anak ni Amihud. Didto siya nagtiner sa sulod sang tatlo ka tuig. 39Sang maumpawan na si Haring David sa iya kasubo sa pagkapatay ni Amnon, ginhidlaw siya kay Absalom.13:39 ginhidlaw siya kay Absalom: ukon, nadula na ang iya gana sa pagdakop kay Absalom.
