الأمثال 6 – NAV & VCB

Ketab El Hayat

الأمثال 6:1-35

تحذير من الحماقة

1يَا ابْنِي إِنْ ضَمِنْتَ أَحَداً، وَإِنْ أَخَذْتَ عَلَى نَفْسِكَ عَهْداً لِلْغَرِيبِ؛ 2إِنْ وَقَعْتَ فِي فَخِّ أَقْوَالِ فَمِكَ، وَعَلِقْتَ بِكَلامِ شَفَتَيْكَ، 3فَافْعَلْ هَذَا يَا ابْنِي وَنَجِّ نَفْسَكَ، لأَنَّكَ أَصْبَحْتَ تَحْتَ رَحْمَةِ صَاحِبِكَ: اذْهَبْ تَذَلَّلْ إِلَيْهِ 4وَأَلِحَّ عَلَيْهِ. لَا يَغْلِبْ عَلَيْكَ النَّوْمُ، وَلا عَلَى أَجْفَانِكَ النُّعَاسُ، 5نَجِّ نَفْسَكَ كَالظَّبْيِ مِنْ يَدِ الصَّيَّادِ أَوْ كَالْعُصْفُورِ مِنْ قَبْضَةِ الْقَنَّاصِ.

6اذْهَبْ إِلَى النَّمْلَةِ أَيُّهَا الْكَسُولُ، تَمَعَّنْ فِي طُرُقِهَا وَكُنْ حَكِيماً، 7فَمَعَ أَنَّهَا مِنْ غَيْرِ قَائِدٍ أَوْ مُدَبِّرٍ أَوْ حَاكِمٍ، 8إِلّا أَنَّهَا تَخْزِنُ طَعَامَهَا فِي الصَّيْفِ، وَتَجْمَعُ مَؤُونَتَهَا فِي مَوْسِمِ الْحَصَادِ. 9فَإِلَى مَتَى تَظَلُّ رَاقِداً أَيُّهَا الْكَسُولُ؟ مَتَى تَهُبُّ مِنْ نَوْمِكَ؟ 10فَإِنَّ بَعْضَ النَّوْمِ، ثُمَّ بَعْضَ الرُّقَادِ، وَطَيَّ الْيَدَيْنِ لِلْهُجُوعِ، 11تَجْعَلُ الْفَقْرَ يُقْبِلُ عَلَيْكَ كَقَاطِعِ طَرِيقٍ، وَالْعَوَزَ كَغَازٍ مُسَلَّحٍ.

12الرَّجُلُ الْمُغْتَابُ، الرَّجُلُ الأَثِيمُ هُوَ مَنْ يَسْعَى بِنَمِيمَةِ الْفَمِ الْكَاذِبَةِ، 13وَيَغْمِزُ بِعَيْنَيْهِ، وَيُشِيرُ بِرِجْلَيْهِ، وَيَكْشِفُ عَنْ نَوَايَاهُ بِحَرَكَاتِ أَصَابِعِهِ. 14يَخْتَرِعُ الشَّرَّ بِقَلْبٍ مُخَادِعٍ، وَيُثِيرُ الْخُصُومَاتِ دَائِماً. 15لِذَلِكَ تَغْشَاهُ الْبَلايَا فَجْأَةً، وَفِي لَحْظَةٍ يَتَحَطَّمُ وَيَسْتَعْصِي شِفَاؤُهُ.

16سِتَّةُ أُمُورٍ يَمْقُتُهَا الرَّبُّ، وَسَبْعَةٌ مَكْرُوهَةٌ لَدَيْهِ: 17عَيْنَانِ مُتَعَجْرِفَتَانِ، وَلِسَانٌ كَاذِبٌ، وَيَدَانِ تَسْفِكَانِ دَماً بَرِيئاً. 18وَقَلْبٌ يَتَآمَرُ بِالشَّرِّ، وَقَدَمَانِ تُسْرِعَانِ بِصَاحِبِهِمَا لارْتِكَابِ الإِثْمِ، 19وَشَاهِدُ زُورٍ يَنْفُثُ كَذِباً، وَرَجُلٌ يَزْرَعُ خُصُومَاتٍ بَيْنَ الإِخْوَةِ.

تحذير من الزنى

20يَا ابْنِي احْفَظْ وَصَايَا أَبِيكَ وَلا تَتَجَاهَلْ شَرِيعَةَ أُمِّكَ. 21اعْقِدْهَا دَائِماً عَلَى قَلْبِكَ، وَتَقَلَّدْ بِها فِي عُنُقِكَ، 22فَتَهْدِيَكَ كُلَّمَا مَشَيْتَ، وَتَرْعَاكَ كُلَّمَا نِمْتَ، وَتُنَاجِيَكَ عِنْدَمَا تَسْتَيْقِظُ. 23فَالْوَصِيَّةُ مِصْبَاحٌ وَالشَّرِيعَةُ نُورٌ، وَالتَّوْبِيخُ فِي سَبِيلِ التَّأْدِيبِ هُوَ طَرِيقُ حَيَاةٍ، 24لِكَيْ تَقِيَكَ مِنَ الْمَرْأَةِ الشِّرِّيرَةِ وَمِنْ لِسَانِ الْعَاهِرَةِ الْمَعْسُولِ. 25لَا تَشْتَهِ جَمَالَهَا فِي قَلْبِكَ وَلا تَأْسِرْ لُبَّكَ بِعُيُونِهَا. 26لأَنَّهُ بِسَبَبِ الْمَرْأَةِ الْعَاهِرَةِ يَفْتَقِرُ الإِنْسَانُ إِلَى رَغِيفِ خُبْزٍ، وَالزَّانِيَةُ الْمُتَزَوِّجَةُ تَقْتَنِصُ بِأَشْرَاكِهَا النَّفْسَ الْكَرِيمَةَ. 27أَيُمْكِنُ لِلْمَرْءِ أَنْ يَضَعَ نَاراً فِي حِضْنِهِ وَلا تَحْتَرِقَ ثِيَابُهُ؟ 28أَوْ أَنْ يَمْشِيَ عَلَى جَمْرٍ وَلا تَكْتَوِيَ قَدَمَاهُ؟ 29هَذَا مَا يُصِيبُ كُلَّ مَنْ يَزْنِي بِامْرَأَةِ غَيْرِهِ؛ حَتْماً يَحُلُّ بِهِ الْعِقَابُ. 30وَمَعَ أَنَّ النَّاسَ قَدْ لَا تَحْتَقِرُ لِصّاً إِذَا سَرَقَ لِيُشْبِعَ بَطْنَهُ وَهُوَ جَائِعٌ، 31لَكِنْ إِذَا قُبِضَ عَلَيْهِ مُتَلَبِّساً بِالْجَرِيمَةِ يُعَوِّضُ سَبْعَةَ أَضْعَافٍ، حَتَّى وَلَوْ كَلَّفَهُ ذَلِكَ كُلَّ مَا يَقْتَنِيهِ. 32أَمَّا الزَّانِي فَيَفْتَقِرُ إِلَى الإِدْرَاكِ السَّلِيمِ، وَكُلُّ مَنْ يَرْتَكِبُ الزِّنَى يُدَمِّرُ نَفْسَهُ، 33إِذْ يَتَعَرَّضُ لِلضَّرْبِ وَالْهَوَانِ، وَعَارُهُ لَا يُمْحَى أَبَداً. 34لأَنَّ الْغَيْرَةَ تُفَجِّرُ غَضَبَ الرَّجُلِ فَلا يَرْحَمُ عِنْدَمَا يُقْدِمُ عَلَى الانْتِقَامِ. 35لَا يَقْبَلُ الْفِدْيَةَ، وَيَأْبَى الاسْتِرْضَاءَ مَهْمَا أَكْثَرْتَ الرِّشْوَةَ.

Vietnamese Contemporary Bible

Châm Ngôn 6:1-35

Những Bài Học cho Cuộc Sống Hằng Ngày

1Con ơi, nếu con bảo lãnh bạn sơ giao,

hay đưa tay cam kết với người lạ mặt.

2Nếu con vướng mắc lời thề,

bị miệng lưỡi con ràng buộc—

3hãy nghe lời ta khuyên và tự cứu mình,

vì con đã rơi vào tay của bạn con.

Hãy hạ mình xuống;

đi xin họ hủy lời cam kết.

4Đừng trì hoãn; con phải đi ngay!

Không được nghỉ ngơi cho đến khi xong việc.

5Phải lo giải thoát lấy thân, như nai thoát tay thợ săn,

như chim thoát bẫy.

6Này người lười biếng, hãy quan sát sinh hoạt loài kiến.

Hãy rút tỉa bài học để khôn ngoan!

7Tuy không có thủ lãnh,

quan chức, hay người cai trị,

8nhưng mùa hè, chúng biết dự trữ lương thực,

mùa gặt chúng biết gom góp thóc lúa.

9Nhưng người lười biếng kia, còn ngủ mãi sao?

Đến bao giờ mới thức giấc?

10Ngủ một chút, mơ màng thêm một chút,

khoanh tay nghỉ một chút nữa thôi—

11cảnh nghèo đến như kẻ trộm;

bạo tàn, đột ngột như phường cướp tấn công.

12Bọn vô lại độc ác thích điều gì?

Họ không ngớt nói lời dối trá,

13nháy mắt, khều chân

hay tay ngầm ra dấu.

14Lòng đầy gian tà, mưu toan điều ác,

xui cạnh tranh, bất hòa.

15Nhưng họ sẽ bị tai họa bất ngờ,

bị diệt không phương cứu thoát.

16Sáu điều Chúa Hằng Hữu ghét—

hay bảy điều làm Ngài gớm ghê:

17Mắt kiêu căng,

lưỡi gian dối,

bàn tay đẫm máu vô tội,

18lòng mưu toan những việc hung tàn,

chân phóng nhanh đến nơi tội ác,

19làm chứng gian khai mang hại người,

xúi giục anh chị em tranh chấp.

20Con ơi, phải nghe lời cha khuyên dạy,

và đừng bỏ khuôn phép mẹ con.

21Phải luôn luôn ghi lòng tạc dạ.

Đeo những lời ấy vào cổ con.

22Nó sẽ dẫn dắt con khi đi.

Gìn giữ con lúc ngủ.

Trò chuyện khi con thức dậy.

23Vì sự khuyên dạy là ngọn đèn,

khuôn phép là ánh sáng;

Quở trách khuyên dạy

là vạch đường sống cho con.

24Gìn giữ con khỏi đàn bà tội lỗi,

khỏi lưỡi dụ dỗ của dâm phụ.

25Lòng con đừng thèm muốn nhan sắc nó.

Chớ để khóe mắt nó chinh phục con.

26Mê kỹ nữ thì sẽ lâm cảnh vong gia bại sản,6:26 Nt chỉ còn một mẩu bánh

lấy vợ người thì mất cả hồn linh.

27Có ai mang lửa trong lòng,

mà áo quần không bốc cháy?

28Có ai bước trên than hồng,

mà khỏi bị phỏng chân chăng?

29Ai ngoại tình với vợ người cũng vậy.

Người đụng đến nàng hẳn không tránh khỏi hình phạt.

30Người ta có thể khoan hồng cho kẻ trộm,

vì hắn phạm tội ăn cắp do đói.

31Nhưng nếu bị bắt nó phải bồi thường gấp bảy lần,

phải lấy hết tài vật trong nhà để trang trải.

32Nhưng người phạm tội ngoại tình thật ngu dại,

vì tự hủy diệt chính mình.

33Danh liệt, thân bại.

Hổ thẹn nhục nhã suốt đời.

34Người chồng sẽ ghen tuông giận dữ,

báo thù chẳng chút nương tay.

35Anh ta không nhận tiền chuộc lỗi,

dù con nộp bao nhiêu cũng không bằng lòng.