الأمثال 6 – NAV & LCB

Ketab El Hayat

الأمثال 6:1-35

تحذير من الحماقة

1يَا ابْنِي إِنْ ضَمِنْتَ أَحَداً، وَإِنْ أَخَذْتَ عَلَى نَفْسِكَ عَهْداً لِلْغَرِيبِ؛ 2إِنْ وَقَعْتَ فِي فَخِّ أَقْوَالِ فَمِكَ، وَعَلِقْتَ بِكَلامِ شَفَتَيْكَ، 3فَافْعَلْ هَذَا يَا ابْنِي وَنَجِّ نَفْسَكَ، لأَنَّكَ أَصْبَحْتَ تَحْتَ رَحْمَةِ صَاحِبِكَ: اذْهَبْ تَذَلَّلْ إِلَيْهِ 4وَأَلِحَّ عَلَيْهِ. لَا يَغْلِبْ عَلَيْكَ النَّوْمُ، وَلا عَلَى أَجْفَانِكَ النُّعَاسُ، 5نَجِّ نَفْسَكَ كَالظَّبْيِ مِنْ يَدِ الصَّيَّادِ أَوْ كَالْعُصْفُورِ مِنْ قَبْضَةِ الْقَنَّاصِ.

6اذْهَبْ إِلَى النَّمْلَةِ أَيُّهَا الْكَسُولُ، تَمَعَّنْ فِي طُرُقِهَا وَكُنْ حَكِيماً، 7فَمَعَ أَنَّهَا مِنْ غَيْرِ قَائِدٍ أَوْ مُدَبِّرٍ أَوْ حَاكِمٍ، 8إِلّا أَنَّهَا تَخْزِنُ طَعَامَهَا فِي الصَّيْفِ، وَتَجْمَعُ مَؤُونَتَهَا فِي مَوْسِمِ الْحَصَادِ. 9فَإِلَى مَتَى تَظَلُّ رَاقِداً أَيُّهَا الْكَسُولُ؟ مَتَى تَهُبُّ مِنْ نَوْمِكَ؟ 10فَإِنَّ بَعْضَ النَّوْمِ، ثُمَّ بَعْضَ الرُّقَادِ، وَطَيَّ الْيَدَيْنِ لِلْهُجُوعِ، 11تَجْعَلُ الْفَقْرَ يُقْبِلُ عَلَيْكَ كَقَاطِعِ طَرِيقٍ، وَالْعَوَزَ كَغَازٍ مُسَلَّحٍ.

12الرَّجُلُ الْمُغْتَابُ، الرَّجُلُ الأَثِيمُ هُوَ مَنْ يَسْعَى بِنَمِيمَةِ الْفَمِ الْكَاذِبَةِ، 13وَيَغْمِزُ بِعَيْنَيْهِ، وَيُشِيرُ بِرِجْلَيْهِ، وَيَكْشِفُ عَنْ نَوَايَاهُ بِحَرَكَاتِ أَصَابِعِهِ. 14يَخْتَرِعُ الشَّرَّ بِقَلْبٍ مُخَادِعٍ، وَيُثِيرُ الْخُصُومَاتِ دَائِماً. 15لِذَلِكَ تَغْشَاهُ الْبَلايَا فَجْأَةً، وَفِي لَحْظَةٍ يَتَحَطَّمُ وَيَسْتَعْصِي شِفَاؤُهُ.

16سِتَّةُ أُمُورٍ يَمْقُتُهَا الرَّبُّ، وَسَبْعَةٌ مَكْرُوهَةٌ لَدَيْهِ: 17عَيْنَانِ مُتَعَجْرِفَتَانِ، وَلِسَانٌ كَاذِبٌ، وَيَدَانِ تَسْفِكَانِ دَماً بَرِيئاً. 18وَقَلْبٌ يَتَآمَرُ بِالشَّرِّ، وَقَدَمَانِ تُسْرِعَانِ بِصَاحِبِهِمَا لارْتِكَابِ الإِثْمِ، 19وَشَاهِدُ زُورٍ يَنْفُثُ كَذِباً، وَرَجُلٌ يَزْرَعُ خُصُومَاتٍ بَيْنَ الإِخْوَةِ.

تحذير من الزنى

20يَا ابْنِي احْفَظْ وَصَايَا أَبِيكَ وَلا تَتَجَاهَلْ شَرِيعَةَ أُمِّكَ. 21اعْقِدْهَا دَائِماً عَلَى قَلْبِكَ، وَتَقَلَّدْ بِها فِي عُنُقِكَ، 22فَتَهْدِيَكَ كُلَّمَا مَشَيْتَ، وَتَرْعَاكَ كُلَّمَا نِمْتَ، وَتُنَاجِيَكَ عِنْدَمَا تَسْتَيْقِظُ. 23فَالْوَصِيَّةُ مِصْبَاحٌ وَالشَّرِيعَةُ نُورٌ، وَالتَّوْبِيخُ فِي سَبِيلِ التَّأْدِيبِ هُوَ طَرِيقُ حَيَاةٍ، 24لِكَيْ تَقِيَكَ مِنَ الْمَرْأَةِ الشِّرِّيرَةِ وَمِنْ لِسَانِ الْعَاهِرَةِ الْمَعْسُولِ. 25لَا تَشْتَهِ جَمَالَهَا فِي قَلْبِكَ وَلا تَأْسِرْ لُبَّكَ بِعُيُونِهَا. 26لأَنَّهُ بِسَبَبِ الْمَرْأَةِ الْعَاهِرَةِ يَفْتَقِرُ الإِنْسَانُ إِلَى رَغِيفِ خُبْزٍ، وَالزَّانِيَةُ الْمُتَزَوِّجَةُ تَقْتَنِصُ بِأَشْرَاكِهَا النَّفْسَ الْكَرِيمَةَ. 27أَيُمْكِنُ لِلْمَرْءِ أَنْ يَضَعَ نَاراً فِي حِضْنِهِ وَلا تَحْتَرِقَ ثِيَابُهُ؟ 28أَوْ أَنْ يَمْشِيَ عَلَى جَمْرٍ وَلا تَكْتَوِيَ قَدَمَاهُ؟ 29هَذَا مَا يُصِيبُ كُلَّ مَنْ يَزْنِي بِامْرَأَةِ غَيْرِهِ؛ حَتْماً يَحُلُّ بِهِ الْعِقَابُ. 30وَمَعَ أَنَّ النَّاسَ قَدْ لَا تَحْتَقِرُ لِصّاً إِذَا سَرَقَ لِيُشْبِعَ بَطْنَهُ وَهُوَ جَائِعٌ، 31لَكِنْ إِذَا قُبِضَ عَلَيْهِ مُتَلَبِّساً بِالْجَرِيمَةِ يُعَوِّضُ سَبْعَةَ أَضْعَافٍ، حَتَّى وَلَوْ كَلَّفَهُ ذَلِكَ كُلَّ مَا يَقْتَنِيهِ. 32أَمَّا الزَّانِي فَيَفْتَقِرُ إِلَى الإِدْرَاكِ السَّلِيمِ، وَكُلُّ مَنْ يَرْتَكِبُ الزِّنَى يُدَمِّرُ نَفْسَهُ، 33إِذْ يَتَعَرَّضُ لِلضَّرْبِ وَالْهَوَانِ، وَعَارُهُ لَا يُمْحَى أَبَداً. 34لأَنَّ الْغَيْرَةَ تُفَجِّرُ غَضَبَ الرَّجُلِ فَلا يَرْحَمُ عِنْدَمَا يُقْدِمُ عَلَى الانْتِقَامِ. 35لَا يَقْبَلُ الْفِدْيَةَ، وَيَأْبَى الاسْتِرْضَاءَ مَهْمَا أَكْثَرْتَ الرِّشْوَةَ.

Luganda Contemporary Bible

Engero 6:1-35

Okulabula ku Butamanya n’Obusirusiru

16:1 a Nge 17:18 b Nge 11:15; 22:26-27Mutabani obanga weeyimirira muliraanwa wo,

ne weeyama okuyamba omuntu gw’otomanyi, oli mu katyabaga.

2Obanga weesibye n’ebigambo ggwe kennyini bye wayogera,

ng’ebigambo by’omu kamwa ko bikusibye,

3kino mwana wange ky’oba okola okusobola okwewonya,

kubanga kaakano oli mu buyinza bwa muliraanwa wo:

Yanguwa, ogende weetoowaze,

weegayirire muliraanwa wo.

46:4 Zab 132:4Amaaso go togaganya kwebaka,

wadde ebikowe byo okubongoota.

56:5 Zab 91:3Onunule obulamu bwo ng’empeewo bw’edduka okuva mu ngalo z’omuyizzi,

era ng’ekinyonyi, bwe kiva mu mutego gw’omutezi.

66:6 Nge 20:4Yigira ku biwuka, mugayaavu ggwe;

fumiitiriza engeri gye bikolamu obiyigireko.

7Tebirina mukulembeze,

mukungu oba mufuzi yenna abikulembera,

86:8 Nge 10:4kyokka byekuŋŋaanyiza emmere mu biseera eby’amakungula,

ne bitereka emmere mu biseera ebituufu mu mwaka.

96:9 Nge 24:30-34Olituusa ddi okwebaka mugayaavu ggwe?

Oligolokoka ddi n’ova mu tulo two?

106:10 Nge 24:33Otulo otutonotono, n’okusumagira akatono,

n’okufunya emikono okuwummulako,

116:11 Nge 24:30-34obwavu bulikutuukako ng’omutemu,

era n’obwetaavu ng’omutemu.

Okulabula eri Omuntu Omutabuzitabuzi

12Omuntu ataliiko ky’agasa, omusajja omubi

agenda ayogera ebigambo ebitabulatabula,

136:13 Zab 35:19agenda atemyatemya ku liiso,

nga bw’akuba ebigere

ate nga bw’asongasonga olunwe,

146:14 a Mi 2:1 b nny 16-19olw’omutima omukyamu, ateekateeka okukola ebibi,

bulijjo aleeta obutakkaanya mu bantu!

156:15 2By 36:16Noolwekyo okuzikirira kulimujjira mbagirawo,

mu kaseera buseera alibetentebwa awatali kuwona.

Okulabula ku Bibi Omusanvu

16Waliwo ebintu mukaaga Mukama by’akyawa,

weewaawo musanvu eby’omuzizo gy’ali.

176:17 a Zab 120:2; Nge 12:22 b Ma 19:10; Is 1:15; 59:7Amaaso ag’amalala,

emimwa egirimba,

okuttira abantu obwereere;

186:18 Lub 6:5omutima ogutegeka okukola ebibi,

ebigere ebyanguwa okukola ebibi,

196:19 a Zab 27:12 b nny 12-15obujulizi obw’obulimba,

n’omuntu aleeta obutakkaanya mu booluganda.

Okulabula Ku Bwenzi

206:20 Nge 1:8Mwana wange nyweza ebiragiro bya kitaawo,

era togayaalirira kuyigiriza kwa maama wo.

216:21 Nge 3:3; 7:1-3Bisibenga ku mutima gwo ennaku zonna

era obisibe binywerere mu bulago bwo.

22Bijja kukuluŋŋamyanga buli gy’onoolaganga,

ne bw’onoobanga weebase binaakukuumanga,

ate ng’ozuukuse binaabanga naawe.

236:23 Zab 19:8; 119:105Kubanga amateeka ttabaaza,

era n’okuyigiriza kitangaala,

okukulabula olw’okukuluŋŋamya,

ly’ekkubo ery’obulamu,

246:24 Nge 2:16; 7:5okukuwonya omukazi ow’ebibi,

okukuggya mu kunyumiikiriza kw’omukazi omwenzi.

25Teweegombanga bulungi bwe mu mutima gwo,

wadde okumukkiriza okukuwamba n’amaaso ge,

266:26 Nge 7:22-23; 29:3kubanga malaaya akussa ku muwendo ogugula omugaati,

era omukazi omwenzi anoonya kuzikiririza ddala bulamu bwo.

27Omuntu ayinza okuwambaatira omuliro mu kifuba kye,

ebyambalo bye ne bitaggya?

28Oba omuntu ayinza okutambulira ku manda agookya,

ebigere bye ne bitasiriira?

296:29 a Kuv 20:14 b Nge 2:16-19; 5:8Bwe kityo bwe kiri eri omusajja agenda ne muka muliraanwa we,

buli akwata ku mukazi ng’oyo talirema kubonerezebwa olw’ekibi kye.

30Abantu tebasekerera muntu bw’abba,

olw’okwewonya enjala.

316:31 Kuv 22:1-14Naye bwe bamukwata aba alina okuwa engassi ya mirundi musanvu;

ne bwe kiba nga kimumalako ebintu bye byonna eby’omu nju ye.

326:32 a Kuv 20:14 b Nge 7:7; 9:4, 16Naye buli ayenda ku mukazi talina magezi;

kubanga azikiririza ddala emmeeme ye ye.

336:33 Nge 5:9-14Alifuna ebiwundu n’okunyoomebwa;

n’obuswavu tebulimusangulibwako.

346:34 a Kbl 5:14 b Lub 34:7Kubanga obuggya buleetera omusajja okuswakira,

era taliba na kisa n’akatono nga yeesasuza.

356:35 Yob 31:9-11; Lu 8:7Talikkiriza mutango gwonna,

wadde okuwooyawooyezebwa enguzi ennene.