الأمثال 18 – NAV & GKY

Ketab El Hayat

الأمثال 18:1-24

1الْمُعْتَزِلُ (عَنِ اللهِ وَالنَّاسِ) يَنْشُدُ شَهْوَتَهُ وَيَتَنَكَّرُ لِكُلِّ مَشُورَةٍ صَائِبَةٍ. 2لَا يَعْبَأُ الْجَاهِلُ بِالْفِطْنَةِ، بَلْ هَمُّهُ الإِعْرَابُ عَمَّا فِي نَفْسِهِ. 3إِذَا أَقْبَلَ الشِّرِّيرُ أَقْبَلَ مَعَهُ الاحْتِقَارُ، وَالْعَارُ يُلازِمُ الْهَوَانَ. 4كَلِمَاتُ الإِنْسَانِ مِيَاهٌ عَمِيقَةٌ يَتَعَذَّرُ سَبْرُ غَوْرِهَا، وَيَنْبُوعُ الْحِكْمَةِ نَهْرٌ مُتَدَفِّقٌ. 5مِنَ السُّوءِ مُحَابَاةُ الشِّرِّيرِ، أَوْ حِرْمَانُ الْبَرِيءِ مِنَ الْقَضَاءِ الْحَقِّ. 6أَقْوَالُ الْجَاهِلِ تُوْقِعُهُ فِي الْمَتَاعِبِ، وَكَلِمَاتُهُ تُسَبِّبُ لَهُ الضَّرْبَ. 7كَلِمَاتُ الْجَاهِلِ مَهْلَكَةٌ لَهُ، وَأَقْوَالُهُ فَخٌّ لِنَفْسِهِ. 8هَمْسَاتُ النَّمَّامِ كَلُقَمٍ سَائِغَةٍ تَنْزَلِقُ إِلَى بَوَاطِنِ الْجَوْفِ. 9الْمُتَقَاعِسُ عَنْ عَمَلِهِ هُوَ أَخُو الهَادِمِ.

10اسْمُ الرَّبِّ بُرْجٌ مَنِيعٌ يُهْرَعُ إِلَيْهِ الصِّدِّيقُ وَيَنْجُو مِنَ الْخَطَرِ. 11ثَرْوَةُ الْغَنِيِّ مَدِينَتُهُ الْحَصِينَةُ، وَهِيَ فِي وَهْمِهِ سُورٌ شَامِخٌ. 12قَبْلَ الانْكِسَارِ تَشَامُخُ الْقَلْبِ، وَقَبْلَ الْكَرَامَةِ التَّواضُعُ. 13مَنْ أَجَابَ عَنْ أَمْرٍ مَازَالَ يَجْهَلُهُ، فَذَاكَ حَمَاقَةٌ مِنْهُ وَعَارٌ لَهُ. 14رُوحُ الإِنْسَانِ الْقَوِيَّةُ تَحْتَمِلُ مَرَضَهُ، أَمَّا الرُّوحُ الْمُنْسَحِقَةُ فَمَنْ يَتَحَمَّلُهَا؟ 15عَقْلُ الْفَهِيمِ يَقْتَنِي مَعْرِفَةً، وَأُذُنُ الْحُكَمَاءِ تَنْشُدُ عِلْماً. 16هَدِيَّةُ الإِنْسَانِ تُمَهِّدُ لَهُ السَّبِيلَ، وَتَجْعَلُهُ يَمْثُلُ أَمَامَ الْعُظَمَاءِ.

17مَنْ يَعْرِضُ قَضِيَّتَهُ أَوَّلاً يَبْدُو مُحِقّاً إِلَى أَنْ يَأْتِيَ آخَرُ وَيَسْتَجْوِبَهُ. 18تَفْصِلُ الْقُرْعَةُ فِي الْخُصُومَاتِ وَتَحْسِمُ الأَمْرَ بَيْنَ الْمُتَنَازِعِينَ الأَقْوِيَاءِ. 19إِرْضَاءُ الأَخِ الْمُتَأَذِّي أَصْعَبُ مِنْ قَهْرِ مَدِينَةٍ حَصِينَةٍ، وَالْمُخَاصَمَاتُ كَعَارِضَةِ قَلْعَةٍ.

20مِنْ ثَمَرِ أَقْوَالِ الإِنْسَانِ تَشْبَعُ ذَاتُهُ، وَمِنْ غَلَّةِ كَلِمَاتِهِ يَلْقَى جَزَاءَهُ 21فِي اللِّسَانِ حَيَاةٌ أَوْ مَوْتٌ، وَالْمُوْلَعُونَ بِاسْتِخْدَامِهِ يَتَحَمَّلُونَ الْعَوَاقِبَ. 22مَنْ عَثَرَ عَلَى زَوْجَةٍ صَالِحَةٍ نَالَ خَيْراً وَحَظِيَ بِمَرْضَاةِ اللهِ. 23يَتَوَسَّلُ الْفَقِيرُ بِتَضَرُّعَاتٍ، أَمَّا الْغَنِيُّ فَيُجَاوِبُ بِخُشُونَةٍ. 24مَنْ يُكْثِرِ الأَصْحَابَ يُخْرِبْ نَفْسَهُ، وَرُبَّ صَدِيقٍ أَلْزَقُ مِنَ الأَخِ.

Holy Bible in Gĩkũyũ

Thimo 18:1-24

1Mũndũ ũrĩa ũtendaga gũtũũrania na andũ arũmagĩrĩra o merirĩria make;

ningĩ areganaga na matua mothe ma ũũgĩ ũrĩa mũkinyanĩru.

218:2 Thim 12:23Mũndũ mũkĩĩgu ndakenagĩra ũtaũku,

no akenagĩra kwaria woni wake mwene.

3Rĩrĩa waganu woka, ũrehaga ũirano,

nacio njono irehaga thoni.

418:4 Thab 18:16Ciugo cia kanua ka mũndũ nĩ ta ndia ndiku,

no gĩthima kĩa ũũgĩ nĩ karũũĩ gatherũkaga.

518:5 Thim 24:23-25; Thab 82:2Ti wega gũtĩĩra andũ arĩa aaganu maũthĩ,

kana kuogomia kĩhooto kĩa arĩa matehĩtie.

6Mĩromo ya mũndũ mũkĩĩgu ĩmũrehagĩra ngũĩ,

nako kanua gake geetagia rũthanju.

718:7 Thim 10:14; Koh 10:12Kanua ka mũndũ mũkĩĩgu nĩko kamũthũkagĩria maũndũ,

nayo mĩromo yake nĩ mũtego wa ngoro yake.

8Ndeto cia mũndũ wa mũhuhu nĩ ta twenyũ twega twa irio;

tũmerũkaga nginya tũturi-inĩ twa nda tũrĩa tũrĩ thĩinĩ mũno.

918:9 Thim 28:24Mũndũ kĩgũũta wĩra-inĩ wake

nĩ wa nyina na ũrĩa wanangaga.

10Rĩĩtwa rĩa Jehova nĩ mũthiringo ũrĩ hinya;

arĩa athingu moragĩra ho, nao magaikara marĩ agitĩre.

1118:11 Thim 10:15Ũtonga wa andũ arĩa atongu nĩguo itũũra rĩao rĩa hinya;

meciiragia nĩ rũthingo rũtangĩhaicĩka.

12Mbere ya mwanangĩko, ngoro ya mũndũ ĩkoragwo na mwĩtĩĩo,

no kwĩnyiihia nĩkuo gũtongoragia gĩtĩĩo.

1318:13 Thim 20:25Mũndũ ũrĩa ũcookagia ũhoro mbere ya kũũthikĩrĩria,

ũndũ ũcio nĩ ũrimũ na thoni ciake.

14Roho wa mũndũ nĩguo ũmũũmagĩrĩria rĩrĩa arĩ mũrũaru,

no roho mũthuthĩku nũũ ũngĩhota kũwĩtiiria?

1518:15 Thim 15:14Ngoro ya mũndũ mũkũũrani maũndũ nĩĩgĩagĩra ũmenyo;

matũ ma arĩa oogĩ nĩmaũcaragĩrĩria.

1618:16 Kĩam 32:13; 1Sam 10:4Kĩheo mũndũ aheanĩte kĩmuonagia njĩra ya kũhĩtũkĩra,

gĩkamũkinyia harĩ andũ arĩa anene.

17Mũndũ ũrĩa ũrehaga ciira wake mbere onekaga taarĩ we na ma,

o nginya rĩrĩa mũndũ ũrĩa maraciira nake ooka kũmũũria ciũria.

1818:18 Thim 16:33Ũcuuki wa mĩtĩ nĩũniinaga ngarari,

na ũgateithũrana andũ eerĩ njamba.

1918:19 1Sam 17:28Mũndũ mũrakarie nĩ mũrũ wa nyina nĩ hinya kwĩiguithania nake gũkĩra kwĩgwatĩra itũũra inene rĩirigĩre,

nacio ngarari nĩ ta mĩgĩĩko ĩrĩa ĩhingaga njeera.

2018:20 Thim 12:14Nda ya mũndũ nĩĩhũũnagio nĩ maciaro ma kanua gake;

nĩaiganagwo nĩ magetha ma mĩromo yake.

2118:21 Thab 12:4; Math 12:37Rũrĩmĩ rũrĩ na hinya wa gwathĩrĩra mũndũ muoyo kana gĩkuũ,

no arĩa marwendete no marĩĩage maciaro maaruo.

2218:22 Ayub 33:26; Thim 19:14Mũndũ ũrĩa wĩgĩĩagĩra na mũtumia nĩegĩagĩra na kĩndũ kĩega,

na nĩgũtugwo atugĩtwo nĩ Jehova.

23Mũndũ mũthĩĩni athaithanaga aiguĩrwo tha,

no gĩtonga gĩcookagia ũhoro na ũũru.

2418:24 1Sam 20:42; Ayub 15:13-15Mũndũ mũceeri na andũ aingĩ aahota kwĩyũnũhithia,

no nĩ kũrĩ mũrata ũnyiitanaga na mũndũ gũkĩra mũrũ wa nyina na mũndũ.