1لُقْمَةُ خُبْزٍ جَافَّةٌ مَصْحُوبَةٌ بِالسَّلامِ خَيْرٌ مِنْ بَيْتٍ مَلِيءٍ بِذَبَائِحَ وَيَسُودُهُ الْخِصَامُ. 2الْعَبْدُ الْعَاقِلُ يَسُودُ عَلَى الابْنِ الْفَاجِرِ، وَيُشَارِكُ الإِخْوَةَ فِي الْمِيرَاثِ. 3كَمَا تُنَقِّي الْبُوْتَقَةُ الفِضَّةَ، وَالْكُورُ الذَّهَبَ، فَإِنَّ الرَّبَّ يَمْتَحِنُ الْقُلُوبَ أَيْضاً. 4فَاعِلُ الإِثْمِ يُصْغِي لِكَلامِ الشَّرِّ، وَالْكَاذِبُ يَتَجَاوَبُ مَعَ أَقْوَالِ السُّوءِ. 5الْمُسْتَهْزِئُ بِالْفَقِيرِ يَحْتَقِرُ صَانِعَهُ، وَالشَّامِتُ بِالْبَلِيَّةِ لَا يُفْلِتُ مِنَ الْعِقَابِ. 6تَاجُ الشُّيُوخِ الأَحْفَادُ، وَفَخْرُ الأَبْنَاءِ آبَاؤُهُمْ. 7لَا يَصِحُّ لِلْجَاهِلِ أَنْ يَنْطِقَ بِمَأْثُورِ الْقَوْلِ، وَأَشَرُّ مِنْهُ الْكَذِبُ عَلَى الرَّجُلِ النَّبِيلِ. 8الرِّشْوَةُ تَعْوِيذَةٌ فِي عَيْنَيْ مُهْدِيهَا، وَحَيْثُمَا تَوَجَّهَ يُفْلِحُ. 9مَنْ يَصْفَحْ عَنِ الذَّنْبِ يَلْتَمِسْ الْمَحَبَّةَ، وَالوَاشِي يُفَرِّقُ بَيْنَ الأَصْدِقَاءِ الْحَمِيمِينَ.
10يُؤَثِّرُ التَّأْنِيبُ فِي الْحَكِيمِ أَكْثَرَ مِنْ تَأْثِيرِ مِئَةِ جَلْدَةٍ فِي الْجَاهِلِ. 11الشِّرِّيرُ يَسْعَى فَقَطْ لِلتَّمَرُّدِ، فَيَنْقَضُّ عَلَيْهِ رَسُولٌ قَاسٍ. 12مُصَادَفَةُ دُبَّةٍ ثَكُولٍ خَيْرٌ مِنْ مُصَادَفَةِ جَاهِلٍ مُتَوَرِّطٍ فِي حَمَاقَتِهِ.
13مَنْ يُجَازِي خَيْراً بِشَرٍّ، لَنْ يَبْرَحَ الشَّرُّ مِنْ بَيْتِهِ. 14بِدَايَةُ الْخِصَامِ كَتَفَجُّرِ الْمِيَاهِ، فَاتْرُكِ الْخِصَامَ قَبْلَ انْفِجَارِهِ. 15مُبْرِئُ الْمُذْنِبِ وَمُذَنِّبُ الْبَرِيءِ كِلاهُمَا رِجْسٌ عِنْدَ الرَّبِّ. 16مَا جَدْوَى أَنْ يَكُونَ لَدَى الْجَاهِلِ مَالٌ لاقْتِنَاءِ الْحِكْمَةِ، وَهُوَ لَا يَمْلِكُ الْفَهْمَ لِتَعَلُّمِهَا. 17الصِّدِّيقُ يُحِبُّ فِي كُلِّ حِينٍ، وَالأَخُ يُولَدُ لِيَكُونَ عَوْناً فِي الضِّيقِ. 18الأَحْمَقُ مَنْ يَكْفَلُ سِوَاهُ بِصَفْقِ الْكَفِّ، وَيَضْمَنُ جَارَهُ ضَمَاناً كَامِلاً 19مَنْ يُحِبَّ الإِثْمَ يُحِبَّ الْمُشَاجَرَةَ، وَمَنْ يُكْثِرْ مِنَ الْمُبَاهَاةِ يَجْلِبْ عَلَى نَفْسِهِ الدَّمَارَ. 20ذُو الْقَلْبِ الْمُعَوَّجِ لَا يُفْلِحُ، وَصَاحِبُ اللِّسَانِ الْمُنَافِقِ يَقَعُ فِي الْبَلِيَّةِ. 21مَنْ أَنْجَبَ جَاهِلاً صَارَ غَمّاً لَهُ، وَأَبُو الأَحْمَقِ لَا يَعْرِفُ الْفَرَحَ. 22الْقَلْبُ الْمَسْرُورُ دَوَاءٌ شَافٍ، وَالرُّوحُ الْمُنْسَحِقَةُ تُبْلِي الْعِظَامَ. 23الشِّرِّيرُ يَأْخُذُ الرِّشْوَةَ مِنَ الْحِضْنِ لِيُحَرِّفَ سَيْرَ الْقَضَاءِ. 24الْحِكْمَةُ هِيَ غَايَةُ العَاقِلِ أَمَّا عَيْنَا الْجَاهِلِ فَزَائِغَتَانِ إِلَى أَقَاصِي الأَرْضِ. 25الابْنُ الْجَاهِلُ مَبْعَثُ تَعَاسَةٍ لأَبِيهِ، وَمَرَارَةُ قَلْبٍ لأُمِّهِ. 26أَيْضاً لَا يَلِيقُ تَغْرِيمُ الْبَرِيءِ، وَلا جَلْدُ الشُّرَفَاءِ تَقْوِيماً لَهُمْ. 27ذُو الْمَعْرِفَةِ يَتَرَوَّى فِي كَلِمَاتِهِ، وَالْعَاقِلُ ذُو رَبَاطَةِ جَأْشٍ. 28حَتَّى الْجَاهِلُ، إِنْ صَمَتَ، يُحْسَبُ حَكِيماً، وَإِنْ أَطْبَقَ شَفَتَيْهِ يُحْسَبُ عَاقِلاً.
1ጠብ እያለ ግብዣ17፥1 ዕብራይስጡ መሥዋዕት ይላል። ከሞላበት ቤት ይልቅ፣
በሰላምና በጸጥታ የእንጀራ ድርቆሽ ይሻላል።
2ጠቢብ አገልጋይ በወራዳ ልጅ ላይ ሥልጣን ይኖረዋል፤
ከወንድማማቾቹም እንደ አንዱ ውርስ ይካፈላል።
3ማቅለጫ ለብር፣ ከውር ለወርቅ ነው፤
እግዚአብሔር ግን ልብን ይመረምራል።
4እኩይ ሰው ክፉ ንግግር ያዳምጣል፤
ሐሰተኛም የተንኰለኛን አንደበት በጥንቃቄ ይሰማል።
5በድኾች የሚያፌዝ ፈጣሪያቸውን ይንቃል፤
በሌላው ሰው መከራ ደስ የሚለው ከቅጣት አያመልጥም።
6የልጅ ልጆች ለአረጋውያን ዘውድ ናቸው፤
ወላጆችም ለልጆቻቸው አለኝታ ናቸው።
7መልካም አነጋገር17፥7 ወይም የኵራት አነጋገር ለተላላ አይሰምርለትም፤
ለገዥማ ሐሰተኛ አንደበት የቱን ያህል የከፋ ይሆን!
8እጅ መንሻ ለሰጭው እንደ ድግምት ዕቃ ነው፤
በሄደበትም ቦታ ሁሉ ይሳካለታል።
9በደልን የሚሸፍን ፍቅርን ያዳብራል፤
ነገርን የሚደጋግም ግን የልብ ወዳጆችን ይለያያል።
10መቶ ግርፋት ተላላን ከሚሰማው ይልቅ፣
ተግሣጽ ለአስተዋይ ጠልቆ ይሰማል።
11ክፉ ሰው ዐመፅን ብቻ ይፈልጋል፤
በእርሱም ላይ ጨካኝ መልእክተኛ ይላክበታል።
12ተላላን በቂልነቱ ከመገናኘት፣
ግልገሎቿን የተነጠቀችን ድብ መጋፈጥ ይሻላል።
13በበጎ ፈንታ ክፉ የሚመልስ ሰው፣
ክፉ ነገር ከቤቱ አይርቅም።
14ጠብ መጫር ግድብን እንደ መሸንቈር ነው፤
ስለዚህ ጠብ ከመጫሩ በፊት ከነገር ራቅ።
15በደለኛውን ንጹሕ ማድረግ ሆነ፣ ንጹሑን በደለኛ ማድረግ፣
ሁለቱም በእግዚአብሔር ዘንድ አስጸያፊ ናቸው።
16ጥበብን ለማግኘት ፍላጎት ስለሌለው፣
ተላላ እጅ የገባ ገንዘብ ጥቅሙ ምንድን ነው?
17ወዳጅ ምንጊዜም ወዳጅ ነው፤
ወንድምም ለክፉ ቀን ይወለዳል።
18ማስተዋል የጐደለው ሰው ቃል በመግባት እጅ ይመታል፤
ለወዳጁም ዋስ ይሆናል።
19ጠብ የሚወድድ ኀጢአትን ይወድዳል፤
በሩን ከፍ አድርጎ የሚሠራም ጥፋትን ይጋብዛል።
20ጠማማ ልብ ያለው ሰው አይሳካለትም፤
በአንደበቱ የሚቀላምድም መከራ ላይ ይወድቃል።
21ተላላ ልጅ መውለድ ሐዘን ያስከትላል፤
የተላላም አባት ደስታ የለውም።
22ደስተኛ ልብ ጥሩ መድኀኒት ነው፤
የተሰበረ መንፈስ ግን ዐጥንትን ያደርቃል።
23ክፉ ሰው ፍትሕ ለማዛባት፣
በስውር ጕቦ ይቀበላል።
24አስተዋይ ሰው ጥበብን ከፊቱ አይለያትም፤
የተላሎች ዐይኖች ግን እስከ ምድር ዳርቻ ይንከራተታሉ።
25ተላላ ልጅ በአባቱ ላይ ሐዘን ያስከትላል፤
ለወለደችውም ምሬት ይሆንባታል።
26ንጹሑን ሰው መቅጣት ተገቢ አይደለም፤
ሹሞችን ስለ ቅንነታቸው መግረፍ መልካም አይደለም።
27ዐዋቂ ሰው ንግግሩ ቍጥብ ነው፤
አስተዋይም መንፈሱ የረጋ ነው።
28አላዋቂ እንኳ ዝም ቢል ጠቢብ፣
አንደበቱንም ቢገዛ አስተዋይ ይመስላል።
