1ሰማያት ሆይ፤ አድምጡ፤ እኔም እናገራለሁ፤
ምድር ሆይ፤ አንቺም የአፌን ቃል ስሚ።
2ትምህርቴ እንደ ዝናብ ትውረድ፤
ቃሌም እንደ ጤዛ ይንጠባጠብ፤
በቡቃያ ሣር ላይ እንደ ካፊያ፣
ለጋ ተክልም ላይ እንደ ከባድ ዝናብ ይውረድ።
3እኔ የእግዚአብሔርን (ያህዌ) ስም ዐውጃለሁ፤
የአምላካችንን (ኤሎሂም) ታላቅነት አወድሱ!
4እርሱ ዐለት፣ ሥራውም ፍጹም ነው፤
መንገዱም ሁሉ ትክክል ነው፤
የማይሳሳት ታማኝ አምላክ፣
ቀጥተኛና ጻድቅ አምላክም እርሱ ነው።
5በእርሱ ላይ ክፋት ፈጽመዋል፤ ከነውራቸው የተነሣ ከእንግዲህ ልጆቹ አይደሉም፤
ወልጋዳና ጠማማ ትውልዶች ናቸው32፥5 ወይም የተጣመሙት እነርሱ እንጂ የእርሱ ልጆች አይደሉም።።
6አንተ ተላላና ጥበብ የጐደለህ ሕዝብ፣
ለእግዚአብሔር (ለያህዌ) የምትመልስለት በዚህ መንገድ ነውን?
አባትህ ፈጣሪህ32፥6 ወይም ያወጣህ አባትህ።፣
የሠራህና ያበጀህ እርሱ አይደለምን?
7የጥንቱን ዘመን አስታውስ፤
አባትህን ጠይቅ፤ ይነግርሃልም፤
ሽማግሌዎችህንም ጠይቅ፤ ያስረዱሃል።
8ልዑል ለአሕዛብ ርስታቸውን በሰጠ ጊዜ፣
የሰውንም ዘር በለያየ ጊዜ፣
በእስራኤል ልጆች32፥8 የማሶሬቱ ቅጅ፣ የሙት ባሕር ጥቅልል እንዲሁም የሰብዓ ሊቃናት ትርጕም፣ የእግዚአብሔር ልጆች ይላሉ። ቍጥር ልክ፣
የአሕዛብን ርስት ድንበር ለየ፤
9የእግዚአብሔር (ያህዌ) ድርሻ የገዛ ሕዝቡ፣
ያዕቆብ የተለየ ርስቱ ነውና።
10እርሱን በምድረ በዳ፣
ባዶና ጭው ባለ በረሓ ውስጥ አገኘው፤
ጋሻ ሆነው፤ ተጠነቀቀለትም፤
እንደ ዐይኑ ብሌን ጠበቀው።
11ንስር ጐጆዋን በትና፣
በጫጩቶቿም ላይ እንደምትረብብ፣
እነርሱን ለመያዝ ክንፎቿን እንደምትዘረጋ፣
በክንፎቿም እንደምትሸከማቸው፣
12እግዚአብሔር (ያህዌ) ብቻ መራው፤
ምንም ባዕድ አምላክ አብሮት አልነበረም።
13በምድር ከፍታ ላይ አወጣው፤
የዕርሻንም ፍሬ መገበው፤
ከዐለት ድንጋይ ማር አበላው፤
ከባልጩትም ድንጋይ ዘይት መገበው።
14የላሙንና የበጉን መንጋ ቅቤና ወተት፣
የሰቡትን በጎችና ፍየሎች፣
የባሳንን ምርጥ አውራ በግ፣
መልካም የሆነውንም ስንዴ፣
ማለፊያውንም የወይን ጠጅ።
15ይሹሩን32፥15 ይሹሩን ማለት ቅን ወይም ትክክለኛ ማለት ሲሆን፣ ይኸውም እስራኤልን የሚያሳይ ነው። ወፈረ፤ ረገጠ፤
ጠገበ፤ ሰውነቱ ደነደነ፤ ለሰለሰ፤
የፈጠረውንም አምላክ (ኤሎሂም) ተወ፤
መጠጊያ ዐለት የሆነውን አዳኙንም ናቀ።
16በባዕዳን አማልክታቸው አስቀኑት፤
በአጸያፊ ጣዖቶቻቸውም አስቈጡት።
17አምላክ ላልሆኑ አጋንንት፦
ላላወቋቸው አማልክት፣
ከጊዜ በኋላ ለተነሡ አማልክት፣
አባቶቻችሁ ላልፈሯቸው አማልክት ሠዉ።
18አባት የሆነህን ዐለት ከዳኸው፤
የወለደህን አምላክ ረሳኸው።
19እግዚአብሔር (ያህዌ) ይህን አይቶ ናቃቸው፤
በወንድና በሴት ልጆቹ ተቈጥቷልና።
20እርሱም፣ “ፊቴን ከእነርሱ እሰውራለሁ፤
መጨረሻቸው ምን እንደሚሆንም አያለሁ” አለ፤
ጠማማ ትውልድ፣
የማይታመኑም ልጆች ናቸውና።
21አምላክ ባልሆነው አስቀኑኝ፤
በከንቱ ጣዖቶቻቸው አስቈጡኝ።
እኔም ሕዝብ ባልሆነው አስቀናቸዋለሁ።
በማያስተውልም ሕዝብ አስቈጣቸዋለሁ።
22በቍጣዬ እሳት ተቀጣጥሏልና፤
እርሱ እስከ ሲኦል ዘልቆ ይነድዳል።
ምድርን እስከ ሰብሏ ይበላል፤
የተራሮችንም መሠረት ያቀጣጥላል።
23“በመዓት ላይ መዓት አመጣባቸዋለሁ።
ፍላጻዬንም በእነርሱ ላይ እጨርሳለሁ።
24የሚያጠፋ ራብ፣ በልቶ የሚጨርስ ቸነፈርና ከባድ
መቅሠፍት እሰድድባቸዋለሁ፤
የአራዊትን ሹል ጥርስ፣ በምድር የሚሳብ የእባብ መርዝም
እሰድድባቸዋለሁ።
25ሰይፍ መንገድ ላይ ያስቀራቸዋል፤
ቤታቸውም ውስጥ ድንጋጤ ይነግሣል፤
ጕልማሳውና ልጃገረዷ፣
ሕፃኑና ሽማግሌው ይጠፋሉ።
26እበትናቸዋለሁ፤ ከሰዎችም መካከል መታሰቢያቸውን
አጠፋለሁ አልሁ፤
27ነገር ግን ጠላቶቻቸው እንዳይታበዩ፣
‘ድል ያደረገችው እጃችን እንጂ፣
እግዚአብሔር (ያህዌ) ይህን ሁሉ አላደረገም’ እንዳይሉ፣
የጠላትን መነሣሣት ሠጋሁ።”
28አእምሮ የጐደላቸው፣
ማስተዋልም የሌላቸው ናቸው።
29አስተዋዮች ቢሆኑ ኖሮ ይህን በተገነዘቡ፣
መጨረሻቸውም ምን እንደሚሆን ባስተዋሉ ነበር።
30መጠጊያ ዐለታቸው ካልሸጣቸው፣
እግዚአብሔር (ያህዌ) ካልተዋቸው በቀር፣
አንድ ሰው እንዴት ሺሑን ያሳድዳል?
ሁለቱስ እንዴት ዐሥር ሺሑን እንዲሸሹ ያደርጋሉ?
31የእነርሱ መጠጊያ ዐለት እንደ እኛ መጠጊያ
ዐለት አይደለምና፤ ጠላቶቻችንም እንኳ ይህን አይክዱም።
32ወይናቸው ከሰዶም ወይን፣
ከገሞራም ዕርሻ ይመጣል፤
የወይናቸው ፍሬ በመርዝ፣
ዘለላቸውም በምሬት የተሞላ ነው።
33ወይናቸው የእባብ መርዝ፣
የመራዥ እባብም መርዝ ነው።
34“ይህ በእኔ ዘንድ ተጠብቆ ያለ፣
በመዝገቤስ የታተመ አይደለምን?
35በቀል የእኔ ነው፤ እኔ ብድራትን እመልሳለሁ፤
ጊዜው ሲደርስ እግራቸው ይሰናከላል፤
የመጥፊያቸው ቀን ቀርቧል፤
የሚመጣባቸውም ፍርድ ፈጥኖባቸዋል።”
36ኀይላቸው መድከሙን፣
ባሪያም ሆነ ነጻ ሰው አለመቅረቱን በሚያይበት ጊዜ፣
እግዚአብሔር (ያህዌ) ለሕዝቡ ይፈርዳል፤
ለአገልጋዮቹም ይራራል።
37እንዲህም ይላል፤ “መጠጊያ ዐለት የሆኗቸው፣
እነዚያ አማልክታቸው የት አሉ?
38የመሥዋዕታቸውን ሥብ የበሉ፣
የመጠጥ ቍርባናቸውንም የወይን ጠጅ የጠጡ አማልክት ወዴት ናቸው?
እስቲ ይነሡና ይርዷችሁ!
እስቲ መጠለያ ይስጧችሁ!
39“እኔ ራሴ እርሱ እንደ ሆንሁ እዩ፤
ከእኔም በቀር ሌላ አምላክ የለም፤
እገድላለሁ፤ አድናለሁም፤
አቈስላለሁ፤ እፈውሳለሁም፤
ከእጄም የሚያስጥል ማንም የለም።
40እጄን ወደ ሰማይ አነሣለሁ፤
ለዘላለምም ሕያው እንደ ሆንሁ እናገራለሁ፤
41የሚያብረቀርቅ ሰይፌን ስዬ፣
እጄ ለፍርድ ስትይዘው፣
ባላጋራዎቼን እበቀላቸዋለሁ፤
የሚጠሉኝንም እንደ ሥራቸው እከፍላቸዋለሁ።
42ሰይፌ ሥጋ በሚበላበት ጊዜ፣
ፍላጾቼ በደም እንዲሰክሩ አደርጋለሁ፤
ደሙ የታረዱትና የምርኮኞች፣
የጠላት አለቆችም ራስ ደም ነው።”
43አሕዛብ ሆይ፤ ከሕዝቡ ጋር ደስ ይበላችሁ32፥43 ወይም፣ ሕዝቦች ሆይ፤ ደስ ይበላችሁ።32፥43 የማሶሬቱ ቅጅ፣ የሙት ባሕር ጥቅልል እንዲሁም የሰብዓ ሊቃናት ትርጕም፣ ሕዝቦች ሆይ፤ መላእክት ሁሉ ለእርሱ ይስገዱ ይላሉ።፤
እርሱ የአገልጋዮቹን ደም ይመልሳል፤
ጠላቶቹንም ይበቀላል።
ምድሪቱንና ሕዝቡን ይቤዣቸዋልና።
44ሙሴም ከነዌ ልጅ ከኢያሱ ጋር መጥቶ የዚህን መዝሙር ቃሎች በሕዝቡ ጆሮ ተናገረ። 45ሙሴም እነዚህን ቃሎች ሁሉ ለመላው እስራኤል ተናግሮ ከጨረሰ በኋላ፣ 46እንዲህ አላቸው፤ የዚህን ሕግ ቃሎች ሁሉ በጥንቃቄ ይጠብቁ ዘንድ ልጆቻችሁን እንድታዝዟቸው፣ እኔ ዛሬ በግልጥ የምነግራችሁን ቃሎች ሁሉ በልባችሁ አኑሩ። 47ቃሎቹ ለእናንተ ሕይወታችሁ እንጂ እንዲሁ ባዶ ቃሎች አይደሉም፤ በእነርሱ ዮርዳኖስን ተሻግራችሁ፣ በምትወርሷትም ምድር ረዥም ዘመን ትኖራላችሁ።
ሙሴ በናባው ተራራ ላይ መሞቱ
48በዚያችም ዕለት እግዚአብሔር (ያህዌ) ሙሴን እንዲህ አለው፤ 49“ከኢያሪኮ ማዶ ባለው የሞዓብ ምድር፣ ከዓባሪም ተራሮች አንዱ ወደ ሆነው ወደ ናባው ተራራ ወጥተህ ለእስራኤላውያን ርስት አድርጌ የምሰጣትን የከነዓንን ምድር አሻግረህ ተመልከት። 50ወንድምህ አሮን በሖር ተራራ ላይ እንደ ሞተና ወደ ወገኖቹ እንደ ተሰበሰበ ሁሉ፣ አንተም በወጣህበት በዚያ ተራራ ላይ ሙት፤ ወደ ወገኖችህም ተሰብሰብ። 51ይህ የሚሆንበት ምክንያት ሁለታችሁም በጺን ምድረ በዳ፣ በቃዴስ በመሪባ ውሃ አጠገብ በእኔ ላይ መታመናችሁን በእስራኤላውያን ፊት ስላጐደላችሁና ቅድስናዬንም በእስራኤላውያን መካከል ስላላከበራችሁ ነው። 52ስለዚህ ምድሪቱን ከሩቅ ሆነህ ታያታለህ እንጂ፣ ለእስራኤል ሕዝብ ወደምሰጣት ምድር አትገባም።”
1O langit, pamati kay mosulti ako!
O yuta, pamatia ang akong mga pulong.
2Ang akong mga pagtulon-an sama sa ulan o tun-og nga nagatulo.
Ang akong mga pulong sama sa yamog diha sa mga sagbot o sama sa talithi diha sa mga tanom.
3Imantala ko ang ngalan sa Ginoo.
Dayegon ko ang pagkagamhanan sa atong Dios!
4Siya ang bato nga salipdanan ko.
Hingpit ang iyang mga buhat,
ug matarong ang tanan niyang mga pamaagi.
Matinumanon siya nga Dios ug dili masayop;
matarong siya ug makiangayon.
5Apan kamo nagpakasala kaniya ug wala na niya kamo ilha nga iyang mga anak, tungod sa inyong kadaotan.
Mga masinupakon ug limbongan nga henerasyon!
6Mao ba kini ang inyong ibalos sa Ginoo?
Mga buang-buang gayod kamo ug kulang sa panabot.
Dili ba siya ang inyong Amahan nga nagbuhat kaninyo?
7Hinumdomi ninyo ang nanglabay nga mga katuigan;
hunahunaa ninyo ang nangagi nga mga henerasyon.
Pangutan-a ninyo ang inyong mga katigulangan kay suginlan nila kamo.
Pangutan-a ninyo ang inyong mga tigdumala kay isaysay nila kini kaninyo.
8Sa dihang gihatagan sa Labing Halangdong Dios ang mga nasod sa ilang yuta ug sa dihang gibahin-bahin niya ang katawhan,
gibutangan niya kini ug mga utlanan basi sa gidaghanon sa mga anghel sa Dios.32:8 mga anghel sa Dios: Mao kini sa Septuagint. Sa Dead Sea Scrolls, mga anak sa Dios. Sa Masoretic Text, mga kaliwat ni Israel.
9Karon gipili sa Ginoo ang mga kaliwat ni Jacob ingon nga iyang katawhan.
10Nakita niya sila sa disyerto, sa dapit nga awaaw.
Giatiman niya sila ug giampingan, nga daw nagaamping sa iyang kaugalingong mata.
11Gibantayan niya sila, sama sa agila nga nagabantay sa iyang mga piso samtang iya kining ginatudloan sa paglupad.
Ginabukhad niya ang iyang mga pako sa pagsalo ug pagsapnay kanila.
12Ang Ginoo lang gayod ang migiya sa iyang katawhan,
ug walay mitabang nga laing dios.
13Gipagahom niya sila sa mga bukid,
ug gipakaon sa mga abot sa yuta.
Gibuhi niya sila sa dugos gikan sa bato
ug sa lana gikan sa olibo sa batoon nga dapit.
14Gihatagan niya sila ug mga keso ug gatas gikan sa mga baka ug karnero,
ug gihatagan ug tambok nga mga karnero, mga baka, ug mga kanding gikan sa Basan.
Gihatagan usab niya sila sa labing maayong mga trigo
ug gipainom sa labing maayong bino gikan sa ubas.
15Nagmauswagon ang mga Israelinhon32:15 mga Israelinhon: sa Hebreo, Jeshurun, nga ang buot ipasabot, mga matarong. apan nagrebelde sila.
Nanambok sila ug milig-on, apan gitalikdan nila ang Dios nga nagbuhat kanila,
ug gisalikway nila ang ilang bato nga salipdanan nga mao ang ilang Manluluwas.
16Gipapangabugho nila ug gipasuko ang Ginoo sa ilang mangil-ad nga mga dios.
17Naghalad sila ngadto sa mga demonyo nga dili tinuod nga dios—mga dios nga wala nila mailhi ug bag-o lang, nga wala tahora sa ilang mga katigulangan.
18Gikalimtan nila ang Dios nga ilang bato nga salipdanan nga nagbuhat kanila.
19Nakita kini sa Ginoo, ug tungod sa iyang kasuko gisalikway niya sila nga iyang mga anak.
20Miingon siya, “Talikdan ko sila,
ug tan-awon ko kon unsa ang ilang dangatan,
kay mga daotan sila nga henerasyon, mga anak nga dili matinumanon.
21Gipapangabugho nila ako sa dili tinuod nga dios,
ug gipasuko nila ako sa ilang mga walay pulos nga mga dios-dios.
Busa papangabughoon ko usab sila pinaagi sa pagpanalangin sa ubang mga nasod.
Pasuk-on ko sila pinaagi sa pagpanalangin sa buang-buang nga mga nasod.
22Kay ang akong kasuko nagdilaab nga morag kalayo.
Mosunog kini sa yuta ug sa tanang anaa niini,
apil sa kinahiladman sa yuta,32:22 kinahiladman sa yuta: o, dapit sa mga patay. ug sa pundasyon sa mga bukid.”
23“Padad-an ko sila ug mga kalamidad,
ug ig-on ko sila sa akong mga pana.
24Pagutman ko sila;
mangamatay sila sa kagutom ug sa sakit.
Padad-an ko sila sa mabangis nga mga mananap sa paghasol kanila,
ug mga lala nga bitin sa pagpaak kanila.
25Sa gawas sa ilang balay daghan ang mangamatay sa gira, ug sa sulod magahari ang kahadlok.
Mangamatay ang mga tigulang, mga batan-on, ug mga kabataan.
26Nagaingon ako nga katagon ko sila hangtod nga dili na sila mahinumdoman sa kalibotan.
27Apan dili ko tugotan nga magpasigarbo ang ilang mga kaaway ug moingon,
‘Napildi nato sila. Dili ang Ginoo ang naghimo niini.’ ”
28Ang Israel usa ka nasod nga walay kaalam ug panabot.
29Kon maalamon lang sila, masabtan unta nila ang ilang dangatan.
30Unsaon gud paggukod sa usa ka tawo sa 1,000?
Unsaon gud pag-abog sa duha ka tawo sa 10,000?
Gawas lang kon gitugyan sila sa Ginoo nga ilang bato nga salipdanan.
31Kay ang salipdanan nga bato sa atong mga kaaway dili sama sa atong salipdanan nga bato, ug bisan sila nakahibalo niini.
32Ang atong mga kaaway, nga pareho kadaotan sa mga lumulupyo sa Sodoma ug Gomora, sama sa bunga sa ubas nga pait ug makahilo,
33ug ang ilang bino makamatay sama sa lala sa bitin.
34Nakahibalo ang Ginoo sa ilang kadaotan,
gipugngan lang una niya kini ug nagahulat sa husto nga panahon sa pagsilot kanila.
35Manimalos ang Ginoo ug magasilot kanila,
kay moabot ang panahon nga madakin-as gayod sila.
Hapit na moabot ang ilang kalaglagan.
36Hukman sa Ginoo ang iyang katawhan;
kaloy-an niya sila nga iyang mga alagad kon makita niya nga wala na silay kusog ug diotay na lang ang nabilin kanila, ulipon man o dili ulipon.
37Unya mangutana ang Ginoo sa iyang katawhan,
“Asa na ang ilang mga dios, ang bato nga ilang salipdanan?
38Asa na ang ilang mga dios nga mikaon sa tambok ug miinom sa bino sa ilang mga halad?
Patabanga sila kaninyo, ug himoa ninyo silang inyong panalipod!
39Tan-awa ninyo karon; ako mao lang gayod ang Dios!
Wala nay lain nga dios gawas kanako.
Ako ang nagahatag ug nagakuha ug kinabuhi; ako ang nagasamad ug nagaayo,
ug walay makalingkawas sa akong mga kamot.
40Karon, ibayaw ko ang akong mga kamot ug manumpa,
‘Maingon nga buhi ako sa walay kataposan,
41bairon ko ang nagasidlak kong espada ug gamiton ko kini sa pagsilot.
Panimaslan ko ang akong mga kaaway ug pabayron ang mga nagadumot kanako.
42Ang akong pana mabulit sa ilang mga dugo,
ug ang akong espada motadtad sa ilang mga lawas.
Mangamatay apil ang mga dinakpan ug apil usab ang ilang mga pangulo.’ ”
43Dayega ninyo ang katawhan sa Ginoo, O mga nasod,32:43 Dayega… nasod: o, Magkalipay kamong mga nasod uban sa katawhan sa Ginoo. kay panimaslan sa Ginoo ang nagpatay niining iyang mga alagad.
Panimaslan niya ang iyang mga kaaway,
ug hinloan niya ang iyang yuta ug ang iyang katawhan.
44Gisulti ni Moises uban ni Josue32:44 Josue: sa Hebreo, Hosea. nga anak ni Nun ang mensahe niini nga awit ngadto sa mga tawo. 45Pagkahuman ug sulti ni Moises niini, 46miingon siya sa mga tawo, “Itanom gayod ninyo sa inyong mga kasingkasing ang tanan nakong gisulti kaninyo karong adlawa. Itudlo usab ninyo kini sa inyong mga anak aron matuman nila pag-ayo ang tanang gisulti niini nga mga sugo. 47Kini nga mga sugo dili ordinaryo lang nga mga pulong; kini maghatag kaninyo ug kinabuhi. Kon tumanon ninyo kini magkinabuhi kamo ug dugay sa yuta nga inyong panag-iyahan sa tabok sa Suba sa Jordan.”
Ang Kamatayon ni Moises
48Niana mismong adlawa miingon ang Ginoo kang Moises, 49“Lakaw sa Moab, sa kabukiran sa Abarim ug tungas sa Bukid sa Nebo nga nagaatubang sa Jerico. Lantawa didto ang Canaan, ang yuta nga ihatag ko sa mga Israelinhon nga ilang panag-iyahan. 50Ug nianang bukira mamatay ka ug makig-uban sa imong mga katigulangan, maingon nga si Aaron nga imong igsoon namatay sa Bukid sa Hor ug giuban usab sa iyang katigulangan. 51Kay duha kamong nawad-an ug pagsalig kanako atubangan sa mga Israelinhon sa dihang didto pa kamo sa tubig sa Meriba Kadesh,32:51 Meriba Kadesh: o, Meriba sa Kadesh. sa kamingawan sa Zin. Wala ninyo pasidunggi ang akong pagkabalaan sa ilang atubangan. 52Busa makita mo lang sa halayo ang yuta nga ihatag ko sa mga Israelinhon, apan dili ka makasulod didto.”
