ከተላላነት መራቅ
1ልጄ ሆይ፤ ለጎረቤትህ ዋስ ብትሆን፣
ስለ ሌላውም ሰው እጅ መትተህ ቃል ብትገባ፣
2በተናገርኸው ነገር ብትጠመድ፣
ከአፍህ በወጣውም ቃል ብትያዝ፣
3ልጄ ሆይ፤ ራስህን ለማዳን ይህን አድርግ፤
በጎረቤትህ እጅ ስለ ወደቅህ፣
ሄደህ ራስህን አዋርድ፤
ጎረቤትህን አጥብቀህ ነዝንዘው።
4ዐይኖችህ እንቅልፍ አይያዛቸው፣
ሽፋሽፍቶችህም አያንጐላጁ።
5ከዐዳኝ እጅ እንዳመለጠች ሚዳቋ፣
ከአጥማጅ ወጥመድ እንዳፈተለከች ወፍ ራስህን አድን።
6አንተ ታካች፤ ወደ ጕንዳን ሂድ፤
ዘዴውን አስተውለህ ጠቢብ ሁን፤
7አዛዥ የለውም፤
አለቃም ሆነ ገዥ የለውም፤
8ሆኖም ግን በበጋ ምግቡን ያከማቻል፤
በመከርም ወቅት ቀለቡን ይሰበስባል።
9አንተ ታካች፤ እስከ መቼ ትተኛለህ?
ከእንቅልፍህስ መቼ ትነሣለህ?
10ጥቂት ማንቀላፋት፤ ጥቂት ማንጐላጀት፤
እጅን አጣጥፎ “እስቲ ጥቂት ልረፍ” ማለት፤
11ድኽነት እንደ ወንበዴ፣
ዕጦትም መሣሪያ እንደ ታጠቀ ሰው6፥11 ወይም እንደ ቦዘኔ ወይም ዕጦት እንደ ለማኝ ከተፍ ይልብሃል።
12ወሮበላና ጨካኝ፣
ነውረኛ አንደበቱን ይዞ የሚዞር፣
13በዐይኑ የሚጠቅስ፣
በእግሩ ምልክት የሚሰጥ፣
በጣቶቹ የሚጠቍም፣
14በልቡ ተንኰል ክፋትን የሚያውጠነጥን፣
ምንጊዜም ጠብ ይጭራል።
15ስለዚህ በቅጽበት መዓት ይወርድበታል፤
በድንገት ይጠፋል፤ መዳኛም የለውም።
16እግዚአብሔር የሚጠላቸው ስድስት ነገሮች አሉ፤
የሚጸየፋቸውም ሰባት ናቸው፤ እነርሱም፦
17ትዕቢተኛ ዐይን፣
ሐሰተኛ ምላስ፣
ንጹሕ ደም የሚያፈስሱ እጆች፣
18ክፋትን የሚያውጠነጥን ልብ፣
ወደ ክፋት የሚቻኰሉ እግሮች፣
19በውሸት ላይ ውሸት የሚጨምር ሐሰተኛ ምስክር፣
በወንድማማቾች መካከል ጠብን የሚጭር ሰው።
ከዝሙት መራቅ
20ልጄ ሆይ፤ የአባትህን ትእዛዝ አክብር፤
የእናትህንም ትምህርት አትተው።
21ምንጊዜም በልብህ አኑራቸው፤
በዐንገትህም ዙሪያ እሰራቸው።
22በምትሄድበት ሁሉ ይመሩሃል፤
በምትተኛበት ጊዜ ይጠብቁሃል፤
በምትነቃበት ጊዜም ያነጋግሩሃል።
23እነዚህ ትእዛዞች መብራት ናቸውና፤
ይህችም ትምህርት ብርሃን፣
የተግሣጽ ዕርምትም የሕይወት መንገድ ናት፤
24እርሷም ከምግባረ ብልሹ ሴት፣
ልዝብ አንደበት ካላት ዘልዛላ ሴት ትጠብቅሃለች።
25ውበቷን በልብህ አትመኝ፤
በዐይኗም አትጠመድ፤
26ጋለሞታ ሴት ቍራሽ እንጀራ ታሳጣሃለችና፤
አመንዝራዪቱም በሕይወትህ በራሱ ላይ ትሸምቃለች።
27ለመሆኑ ልብሱ ሳይቃጠል፣
በጕያው እሳት መያዝ የሚችል ሰው አለን?
28አንድ ሰው እግሮቹ ሳይቃጠሉ፣
በፍም ላይ መሄድ ይችላልን?
29ከሰው ሚስት ጋር የሚተኛም እንደዚሁ ነው፤
የሚደርስባትም ከቅጣት አያመልጥም።
30ሌባ በተራበ ጊዜ ራቡን ለማስታገሥ ቢሰርቅ፣
ሰዎች አይንቁትም።
31በቤቱ ያለውን ሀብት ሁሉ የሚጠይቀው ቢሆንም፣
ከተያዘ ሰባት ዕጥፍ መክፈል አለበት።
32የሚያመነዝር ሰው ግን ማመዛዘን ይጐድለዋል፤
እንዲህ የሚያደርግ ሁሉ ራሱን ያጠፋል።
33መደብደብና ውርደት ዕጣው ነው፤
ኀፍረቱም ከቶ አይወገድም፤
34ቅናት የባልን ቍጣ ይቀሰቅሳልና፤
በሚበቀልበትም ጊዜ ምሕረት አያደርግም።
35ምንም ዐይነት ካሳ አይቀበልም፤
የቱንም ያህል ብዙ ቢሆን መማለጃን እሺ አይልም።
Agyimisɛm Ho Kɔkɔbɔ
1Me ba, sɛ woadi akagyinamu ama ɔyɔnko bi,
sɛ wode wo biribi asi awowa ama obi,
2sɛ nea wokae ayi ka ama wo
na sɛ wʼano asɛm afiri ayi wo a,
3ɛno de yɛ eyi, me ba, na fa tetew wo ho,
sɛ ɔyɔnko nsa aka wo no nti:
fa ahobrɛase kɔ nʼanim;
na kɔ so pa wo yɔnko no kyɛw!
4Mma wʼani nkum
na ntɔ nko.
5Gye wo ho, sɛnea ɔforote guan fi ɔbɔmmɔfo nsam
anaa sɛnea anomaa guan fi ofirisumfo afiri mu no.
6Ɔkwadwofo, kɔ ɔtɛtea nkyɛn;
hwɛ nʼakwan, na hu nyansa!
7Onni ɔsahene,
onni ɔhwɛfo anaa sodifo bi,
8nanso ɔde aduan sie wɔ ahuhurubere mu,
ɔboaboa nnuan ano wɔ twabere.
9Wo, ɔkwadwofo, wobɛda akosi da bɛn?
Wubenyan bere bɛn?
10Nna kakra, nkotɔ kakra,
nsa a woabobɔw de rehome kakra,
11ɛbɛma ohia aba wo so sɛ ɔkwanmukafo
na ahokyere atow akyere wo sɛnea okura otuo.
12Onipa teta ne ohuhuni a
odi atoro kyin,
13nea obu nʼani,
na ɔde ne nan yɛ nsɛnkyerɛnne
na ɔde ne nsateaa kyerɛkyerɛ ade,
14nea ɔde ne koma mu nnaadaa bɔ pɔw bɔne,
na ɔde mpaapaemu ba bere biara.
15Ɛno nti amanehunu bɛba no so prɛko pɛ;
wɔbɛsɛe no mpofirim, a wɔrenya ano aduru.
16Nneɛma asia na Awurade mpɛ,
nneɛma ason na ɛyɛ nʼakyiwade:
17ani a ɛtra ntɔn,
atoro tɛkrɛma,
nsa a ɛka mogya a edi bem gu,
18koma a edwen amumɔyɛ ho,
anan a etutu mmirika kɔyɛ bɔne,
19ɔdansekurumni a odi atoro
ne onipa a ɔde mpaapaemu ba anuanom mu.
Aguamammɔ Ho Kɔkɔbɔ
20Me ba, tie wʼagya ahyɛde
na nnyaa wo na nkyerɛkyerɛ mu.
21Fa kyekyere wo koma ho daa;
na fa kyekyere wɔ kɔn mu.
22Wonantew a, ɛbɛkyerɛ wo kwan;
sɛ woda a, ɛbɛwɛn wo;
sɛ wunyan a, ɛbɛkasa akyerɛ wo.
23Na saa ahyɛde yi yɛ kanea
saa nkyerɛkyerɛ yi yɛ hann,
na ahohyɛso nteɛso yi
yɛ nkwa kwan,
24ɛtwe wo fi ɔbea a onni suban pa no ho,
fi ɔbeawarefo huhuni tɛkrɛmadɛ ho.
25Mma wo kɔn nnɔ nʼahoɔfɛ,
mma nʼani akyideda no ntwetwe wo,
26efisɛ oguamanfo ma wʼanuonyam yɛ sɛ brodosin,
na obi yere gyigye wo kɔ owu mu.
27Obi betumi asɔ gya agu ne srɛ so a
nhyew nʼatade ana?
28Obi betumi anantew nnyansramma so a
mpumpunnya mmobɔ nʼanan ho ana?
29Saa na ɔbarima a ɔne ɔbarima foforo yere da no te;
obiara a ɔde ne nsa bɛka no no, remfa ne ho nni da.
30Nnipa mmu ɔkorɔmfo a wakowia ade animtiaa
sɛ ɔkɔm de no na ɔde rekodwudwo ano nti.
31Mmom, sɛ wɔkyere no a, ɛsɛ sɛ otua mmɔho ason;
sɛ ɛbɛma wahwere ne fi agyapade nyinaa mpo a.
32Ɔbarima a ɔsɛe aware no nni adwene;
obiara a ɔyɛ saa no sɛe ne ho.
33Ɔhwe ne animguase na obenya,
na nʼahohora rempepa da.
34Ninkutwe hwanyan okunu abufuw
na sɛ ɔtɔ were a, ahummɔbɔ biara nni mu.
35Ɔrennye mpata biara;
na ɔbɛpo adanmude, sɛ ɛso sɛ dɛn mpo a.
