1የወይን ጠጅ ፌዘኛ፣ ብርቱ መጠጥም ጠበኛ ያደርጋል፤
በእነዚህ የሳተ ሁሉ ጠቢብ አይደለም።
2የንጉሥ ቍጣ እንደ አንበሳ ግሣት ነው፤
የሚያስቈጣውም ሰው ሕይወቱን ለመከራ ይዳርጋል።
3ከጠብ መራቅ ለሰው ክብሩ ነው፤
ተላላ ሁሉ ግን ለጥል ይቸኵላል።
4ሰነፍ ሰው በወቅቱ አያርስም፤
ስለዚህ በመከር ወራት ይፈልጋል፤
አንዳችም አያገኝም።
5የሰው ልብ ሐሳብ እንደ ጥልቅ ውሃ ነው፤
አስተዋይ ሰው ግን ከዚያ ቀድቶ ያወጣዋል።
6ብዙ ሰው ጽኑ ፍቅር እንዳለው ይናገራል፤
ታማኝን ሰው ግን ማን ሊያገኘው ይችላል?
7ጻድቅ ነቀፋ የሌለበት ሕይወት ይመራል፤
ከእርሱም በኋላ የሚከተሉት ልጆቹ ቡሩካን ናቸው።
8ንጉሥ ለፍርድ ዙፋኑ ላይ በሚቀመጥበት ጊዜ፣
ክፉውን ሁሉ በዐይኖቹ አበጥሮ ይለያል።
9ለመሆኑ፣ “ልቤን በንጽሕና ጠብቄአለሁ፤
ንጹሕ ነኝ፤ ኀጢአት የለብኝም” የሚል ማን ነው?
10ሁለት ዐይነት ሚዛን፣ ሁለት ዐይነት መስፈሪያ፣
ሁለቱንም እግዚአብሔር ይጸየፋቸዋል።
11ሕፃን እንኳ ጠባዩ ንጹሕና ቅን መሆኑ፣
ከአድራጎቱ ይታወቃል።
12የሚሰሙ ጆሮዎች፣ የሚያዩ ዐይኖች፣
ሁለቱንም እግዚአብሔር ሠርቷቸዋል።
13እንቅልፍ አትውደድ፤ አለዚያ ድኻ ትሆናለህ፤
ዐይንህን ክፈት፤ የተትረፈረፈ ምግብ ይኖርሃል።
14ዕቃ የሚገዛ፣ “የማይረባ ነው፤ የማይረባ ነው” ብሎ ያራክሳል፤
ሲመለስ ግን በግዥው ይኵራራል።
15ወርቁም አለ፤ ቀዩም ዕንተትረፍርፏል፤
ዕውቀት የሚናገሩ ከንፈሮች ግን ብርቅ ጌጦች ናቸው።
16ለማይታወቅ ሰው ዋስ የሆነውን ልብሱን ግፈፈው፤
ለዘልዛላ ሴት የተዋሰውን በቃሉ ያዘው።
17ሰው በማጭበርበር ያገኘው ምግብ ይጣፍጠዋል፤
በመጨረሻ ግን አፉን ኰረት ሞልቶት ያገኘዋል።
18ምክር ጠይቀህ ዕቅድ አውጣ፤
ጦርነት የምትገጥም ከሆነ መመሪያ ተቀበል።
19ሐሜተኛ ምስጢር ያባክናል፤
ስለዚህ ለፍላፊን ሰው አርቀው።
20አባቱን ወይም እናቱን የሚሰድብ፣
መብራቱ በድቅድቅ ጨለማ ይጠፋል።
21ከጅምሩ ወዲያው የተገኘ ርስት፣
በመጨረሻ በረከት አይኖረውም።
22“ለደረሰብኝ በደል ብድሬን ባልመልስ!” አትበል፤
እግዚአብሔርን ጠብቅ፤ እርሱ ይታደግሃል።
23ሁለት ዐይነት ሚዛን በእግዚአብሔር ዘንድ አስጸያፊ ነው፤
አባይ ሚዛን አይወደድም።
24የሰው አካሄዱ በእግዚአብሔር ይመራል፤
ሰውስ የገዛ መንገዱን እንዴት ማስተዋል ይችላል?
25በችኰላ ስእለት መሳል፣
ከተሳሉም በኋላ ማቅማማት ለሰው ወጥመድ ነው።
26ጠቢብ ንጉሥ ክፉዎችን አበጥሮ ይለያል፤
የመውቂያ መንኰራኵርንም በላያቸው ላይ ይነዳል።
27የሰው መንፈስ ለእግዚአብሔር መብራት ነው፤20፥27 ወይም የእግዚአብሔር መብራት የሰውን መንፈስ ይመረምራል
ውስጣዊ ማንነቱንም ይፈትሻል።
28ፍቅርና ታማኝነት ንጉሥን ይጠብቁታል፤
በፍቅርም ዙፋኑ ይጸናል።
29የጎልማሶች ክብር ብርታታቸው፣
የሽማግሌዎችም ሞገስ ሽበታቸው ነው።
30የሚያቈስል በትር ክፋትን ያስወግዳል፤
ግርፋትም የውስጥ ሰውነትን ያጠራል።
120:1 Law 10:9; Hab 2:5; 1Sam 25:36; 1Fal 20:16; Mit 31:4Mvinyo ni mdhihaki na kileo ni mgomvi;
yeyote apotoshwaye navyo hana hekima.
220:2 Mit 8:36; 19:12; Es 7:7Ghadhabu ya mfalme ni kama ngurumo ya simba;
yeye amkasirishaye hupoteza uhai wake.
320:3 Mwa 13:8; Mit 17:14Ni kwa heshima ya mtu kujitenga ugomvi,
bali kila mpumbavu ni mwepesi kugombana.
420:4 Mit 6:6; Mhu 10:18Mvivu halimi kwa majira;
kwa hiyo wakati wa mavuno hutazama
lakini hapati chochote.
520:5 Za 18:16Makusudi ya moyo wa mwanadamu ni maji yenye kina,
lakini mtu mwenye ufahamu huyachota.
620:6 Za 12:1; Mt 6:2; Mhu 7:28; Lk 18:8Watu wengi hujidai kuwa na upendo usiokoma,
bali mtu mwaminifu ni nani awezaye kumpata?
720:7 Za 26:1; 37:25-26; 112:2Mtu mwenye haki huishi maisha yasiyo na lawama,
wamebarikiwa watoto wake baada yake.
820:8 1Fal 7:7; Mit 25:4-5Wakati mfalme aketipo katika kiti chake cha enzi kuhukumu,
hupepeta ubaya wote kwa macho yake.
920:9 Mhu 7:20; 1Fal 8:46; 1Yn 1:8Ni nani awezaye kusema, “Nimeuweka moyo wangu safi;
mimi ni safi na sina dhambi?”
1020:10 Mit 20:23; 11:1Mawe ya kupimia yaliyo tofauti na vipimo tofauti,
Bwana huchukia vyote viwili.
1120:11 Za 39:1; Mt 7:16Hata mtoto hujulikana kwa matendo yake,
kama tabia yake ni safi na adili.
1220:12 Kut 4:11; Rum 11:26; Za 94:9Masikio yasikiayo na macho yaonayo,
Bwana ndiye alivifanya vyote viwili.
1320:13 Mit 6:11; 19:15; Rum 12:11Usiupende usingizi la sivyo utakuwa maskini,
uwe macho nawe utakuwa na chakula cha akiba.
14“Haifai, haifai!” asema mnunuzi,
kisha huondoka akijisifia ununuzi wake.
1520:15 Ay 28:12, 16, 17, 18, 19Dhahabu kunayo, na marijani kwa wingi,
lakini midomo inenayo maarifa
ni kito cha thamani kilicho adimu.
1620:16 Kut 22:26; Mit 27:13Chukua vazi la yule awekaye dhamana
kwa ajili ya mgeni;
lishikilie iwe dhamana kama anafanya hivyo
kwa ajili ya mwanamke mpotovu.
17Chakula kilichopatikana kwa hila ni kitamu kwa mwanadamu,
bali huishia na kinywa kilichojaa changarawe.
1820:18 Mit 11:14; 24:6Fanya mipango kwa kutafuta mashauri,
ukipigana vita, tafuta maelekezo.
1920:19 Mit 11:13Maneno ya kusengenya husababisha kutokuaminika,
kwa hiyo mwepuke mtu anayezungumza kupita kiasi.
2020:20 Kut 21:17; Mit 30:11; Ay 18:5; Law 20:9Ikiwa mtu atamlaani baba yake au mama yake,
taa yake itazimwa katika giza nene.
2120:21 Mit 28:8; Hab 2:6Urithi upatikanao haraka mwanzoni,
hautabarikiwa mwishoni.
2220:22 Mit 24:29; Yer 42:11; Kum 32:35; Rum 12:17-19Usiseme, “Nitakulipiza kwa ajili ya kosa hili!”
Mngojee Bwana, naye atakuokoa.
2320:23 Kum 25:13Bwana anachukia sana mawe ya kupimia ya udanganyifu,
nazo mizani zisizo halali hazimpendezi.
2420:24 Mit 19:21; Yer 10:23; Rum 8:26Hatua za mtu huongozwa na Bwana.
Anawezaje basi mtu yeyote kuelewa njia yake mwenyewe?
2520:25 Mhu 5:2-5; Yer 44:25Ni mtego kwa mtu kuweka wakfu kitu kwa haraka
na baada ya kitambo kidogo kufikiria tena nadhiri zake.
2620:26 Mit 20:8Mfalme mwenye hekima hupepeta waovu,
hulipitisha gurudumu la kupuria juu yao.
2720:27 Za 119:105; Mit 16:2Taa ya Bwana huchunguza roho ya mwanadamu,
huchunguza utu wake wa ndani.
2820:28 Mit 29:14; Isa 16:5Upendo na uaminifu humweka mfalme salama,
kwa njia ya upendo, kiti chake cha enzi huwa salama.
2920:29 Mit 16:31Utukufu wa vijana ni nguvu zao,
mvi ni fahari ya uzee.
3020:30 Za 51:2; Mit 22:15Mapigo na majeraha huusafisha ubaya,
nayo michapo hutakasa utu wa ndani.
