1የልብ ዕቅድ የሰው ነው፤
የአንደበት መልስ ግን ከእግዚአብሔር ዘንድ ነው።
2ለሰው መንገዱ ሁሉ ንጹሕ መስሎ ይታየዋል፤
መነሻ ሐሳቡ ግን በእግዚአብሔር ይመዘናል።
3የምታደርገውን ሁሉ ለእግዚአብሔር ዐደራ ስጥ፤
ዕቅድህም ሁሉ ይሳካልሃል።
4እግዚአብሔር ሁሉንም ነገር ለራሱ ዐላማ ሠርቷል፤
ክፉዎችንም እንኳ ለጥፋት ቀን አዘጋጅቷል።
5እግዚአብሔር በልብ የሚታበዩትን ሁሉ ይጸየፋል፤
እነርሱም ከቅጣት እንደማያመልጡ በርግጥ ዕወቅ።
6በፍቅርና በታማኝነት ኀጢአት ይሰረያል፤
እግዚአብሔርን በመፍራት ሰው ከክፋት ይርቃል።
7የሰው መንገድ እግዚአብሔርን ደስ ሲያሰኘው፣
ጠላቶቹ እንኳ አብረውት በሰላም እንዲኖሩ ያደርጋል።
8ከጽድቅ ጋር ጥቂቱ ነገር፣
በግፍ ከሚገኝ ብዙ ትርፍ ይሻላል።
9ሰው በልቡ መንገዱን ያቅዳል፤
እግዚአብሔር ግን ርምጃውን ይወስንለታል።
10የንጉሥ ከንፈሮች እንደ አምላክ ቃል ይናገራሉ፤
አንደበቱ ፍትሕን ያዛባ ዘንድ አይገባም።
11ሐቀኛ መስፈሪያና ሚዛን ከእግዚአብሔር ናቸው፤
በከረጢት ውስጥ ያሉት መመዘኛዎችም ሁሉ ሥራዎቹ ናቸው።
12ክፋትን ማድረግ ለነገሥታት አስጸያፊ ነው፤
ዙፋን የሚጸናው በጽድቅ ነውና።
13ነገሥታት በታማኝ ከንፈሮች ደስ ይላቸዋል፤
እውነት የሚናገረውን ሰው ይወድዱታል።
14የንጉሥ ቍጣ የሞት መልእክተኛ ነው፤
ጠቢብ ሰው ግን ቍጣውን ያበርዳል።
15የንጉሥ ፊት ሲፈካ ሕይወት አለ፤
በጎነቱም ዝናብ እንዳዘለ የበልግ ደመና ነው።
16ከወርቅ ይልቅ ጥበብን ማግኘት፣
ከብርም ማስተዋልን መምረጥ ምንኛ ይበልጣል!
17የቅኖች ጐዳና ከክፋት የራቀ ነው፤
መንገዱንም የሚጠብቅ ሕይወቱን ይጠብቃል።
18ትዕቢት ጥፋትን፣
የእብሪት መንፈስም ውድቀትን ትቀድማለች።
19በተዋረደ መንፈስ ከተጨቈኑት ጋር መሆን፣
ከትዕቢተኞች ጋር ብዝበዛን ከመካፈል ይሻላል።
20ምክርን የሚሰማ ይለመልማል፤
በእግዚአብሔርም የሚታመን ቡሩክ ነው።
21ልባቸው ጠቢብ የሆነ አስተዋዮች ይባላሉ፤
ደስ የሚያሰኙ ቃላትም ዕውቀትን ያዳብራሉ።16፥21 ወይም ቃላትም ተደማጭነት ያስገኛሉ
22ማስተዋልን ገንዘብ ላደረጋት የሕይወት ምንጭ ናት፤
ቂልነት ግን በተላሎች ላይ ቅጣት ታመጣባቸዋለች።
23የጠቢብ ሰው ልብ አንደበቱን ይመራል፤
ከንፈሮቹም ዕውቀትን ያዳብራሉ።16፥23 ወይም አንደበቱን አሳማኝ ያደርጋሉ
24ደስ የሚያሰኝ ቃል የማር ወለላ ነው፤
ለነፍስ ጣፋጭ፣ ለዐጥንትም ፈውስ ነው።
25ለሰው ቀና መስሎ የሚታይ መንገድ አለ፤
በመጨረሻ ግን ወደ ሞት ይመራል።
26ሠራተኛን የዕለት ጕርስ ፍላጎቱ ታታሪ ያደርገዋል፤
ራቡም ይገፋፋዋል።
27ወራዳ ሰው ክፋትን ያውጠነጥናል፤
ንግግሩም እንደሚለበልብ እሳት ነው።
28ጠማማ ሰው ጠብን ይዘራል፤
ሐሜተኛም የቅርብ ወዳጆችን ይለያያል።
29ክፉ ሰው ባልንጀራውን ያባብለዋል፤
መልካም ወዳልሆነውም መንገድ ይመራዋል።
30በዐይኑ የሚጠቅስ ሰው ጠማማነትን ያውጠነጥናል፤
በከንፈሩ የሚያሽሟጥጥም ወደ ክፋት ያዘነብላል።
31ሽበት የክብር ዘውድ ነው፤
የሚገኘውም በጽድቅ ሕይወት ነው።
32ታጋሽ ሰው ከጦረኛ፣
ስሜቱን የሚገዛም ከተማን በጕልበቱ ከሚይዝ ይበልጣል።
33ዕጣ በጕያ ውስጥ ይጣላል፤
ውሳኔው በሙሉ ግን ከእግዚአብሔር ዘንድ ነው።
1Lòng người nghĩ lắm mưu hay,
nhưng thành hay bại đều do tay Chúa Hằng Hữu.
2Người tự thấy công việc mình toàn hảo,
nhưng Chúa Hằng Hữu biết rõ động cơ.
3Hãy phó thác công việc con cho Chúa Hằng Hữu,
chương trình con sẽ được thành công.
4Chúa Hằng Hữu tạo mỗi loài đều có mục đích,
người ác, Ngài dành cho ngày đoán phạt.
5Người kiêu căng bị Chúa Hằng Hữu kinh tởm;
dù chạy đi đâu cũng chẳng thoát lưới trời.
6Nhân ái chân thật phủ che tội lỗi.
Nhờ kính sợ Chúa Hằng Hữu mà bỏ lối ác gian.
7Khi ai sống đẹp lòng Chúa Hằng Hữu,
dù kẻ thù cũng sẽ hòa thuận với người.
8Thà nghèo mà công bằng liêm chính,
còn hơn bất công, thất đức để làm giàu.
9Con người dùng trí vạch đường đi,
nhưng Chúa dìu dắt từng li từng tí.
10Vua đưa ra những lời phán quyết;
vua không bao giờ xử đoán bất công.
11Chúa Hằng Hữu sắp đặt các loại cân công bình chính xác;
mọi quả cân trong bao là công việc của tay Ngài.
12Vua làm ác bị người phỉ nhổ,
đức công minh củng cố ngai vàng.
13Lời người công chính là niềm vui của các vua;
vua biệt đãi những người nói năng ngay thẳng.
14Vua giận dữ là có người mất mạng;
nhưng người khôn làm cơn giận tiêu tan.
15Vua tươi tắn, mặt chiếu ra sự sống;
người ban ơn như mưa móc mùa xuân.
16Tìm được khôn ngoan còn quý hơn vàng,
thu thập tri thức còn hơn gom góp bạc!
17Con đường công chính đi xa hố gian tà;
ai giữ đường ngay thẳng là bảo toàn sinh mạng.
18Kiêu ngạo dẫn đường cho diệt vong,
tự tôn đi trước sự vấp ngã.
19Thà khiêm nhượng ở với người nghèo,
còn hơn chia của với người kiêu căng.
20Ai giữ chính đạo sẽ thành công;
ơn phước thuộc người trông cậy Chúa.
21Người khôn ngoan thận trọng hiểu sâu biết rộng,
ăn nói ngọt ngào càng thuyết phục nhiều người.
22Túi khôn là nguồn sống của người thông sáng,
còn điên rồ là hình phạt của người dại khờ.
23Người khôn thận trọng trong lời nói;
điều gì đưa ra cũng chứa đựng sự hiểu biết.
24Lời nói ân hậu giống như mật ong—
ngọt ngào cổ họng, bổ dưỡng tâm thân.
25Con đường bạn chọn có vẻ phải,
nhưng cuối nẻo đường là hố diệt vong.
26Bụng cồn cào thúc đẩy nhân công làm việc;
miệng đói meo thúc đẩy họ kiếm miếng ăn.
27Người vô đạo cưu mang tội ác;
nói những lời như châm lửa đốt nhà.
28Người tà vạy gieo mầm xung đột;
người rỉ tai chia rẽ bạn thân.
29Người hung dữ quyến dụ láng giềng,
lôi kéo họ vào đường bất chính.
30Người chớp mắt lòng mưu toan việc ác;
người mím môi bụng chất chứa gian tà.
31Tóc bạc là vương miện vinh quang,
của con người theo đường công chính.
32Người chậm giận thắng hơn dũng sĩ;
ai biết tự chủ thắng hơn người chiếm thành.
33Loài người rút thăm cầu may,
nhưng quyết định đến từ Chúa Hằng Hữu.
