የወይን ስፍራ የተከራዩ ገበሬዎች ምሳሌ
12፥1-12 ተጓ ምብ – ማቴ 21፥33-46፤ ሉቃ 20፥9-19
1ከዚያም እንዲህ እያለ በምሳሌ ይነግራቸው ጀመር፤ “አንድ ሰው ወይን ተከለ፤ ዙሪያውን ዐጠረ፤ ለመጭመቂያው ጕድጓድ ቈፈረ፤ የመጠበቂያም ማማ ሠራለት፤ ከዚያም ለገበሬዎች አከራይቶ ወደ ሌላ አገር ሄደ። 2በመከር ጊዜም ከወይኑ ፍሬ እንዲያመጣለት ከአገልጋዮቹ አንዱን ወደ ገበሬዎቹ ላከ። 3እነርሱ ግን ይዘው ደበደቡት፤ ባዶ እጁንም ሰደዱት። 4እንደ ገናም ሌላ አገልጋይ ላከ። እነርሱም ራሱን ፈንክተውና አዋርደው መለሱት። 5አሁንም እንደ ገና ሌላ ላከ፤ ይህኛውንም ገደሉት፤ ከሌሎች ከብዙዎቹ መካከል አንዳንዶቹን ደበደቡ፤ አንዳንዶቹንም ገደሉ።
6“አሁንም የሚላክ ሌላ ነበረው፤ እርሱም የሚወድደው ልጁ ነበረ፤ ‘ልጄንስ ያከብሩታል’ በማለት ከሁሉ በኋላ ላከው።
7“ገበሬዎቹ ግን እርስ በርሳቸው፣ ‘ይህማ ዋናው ወራሹ ነው፤ ኑ እንግደለው፤ ርስቱ የእኛ ይሆናል’ ተባባሉ፤ 8ከዚያም ይዘው ገደሉት፤ ከወይኑ ስፍራም አውጥተው ጣሉት።
9“እንግዲህ የወይኑ አትክልት ባለቤት ምን የሚያደርግ ይመስላችኋል? ይመጣል፤ ገበሬዎቹን ይገድላል፤ የወይኑንም አትክልት ለሌሎች ይሰጣል። 10እንዲህ የሚለውን የመጽሐፍ ቃል አላነበባችሁምን፤
“ ‘ግንበኞች የናቁት ድንጋይ፣
እርሱ የማእዘን ራስ12፥10 ወይም የማእዘን ድንጋይ ሆነ፤
11ጌታ ይህን አድርጓል፣
ይህም ለዐይናችን ድንቅ ነው’?”
12ምሳሌውን የተናገረው ስለ እነርሱ መሆኑን ስላወቁ፣ ሊይዙት ፈለጉ፤ ነገር ግን ሕዝቡን ስለ ፈሩ ትተውት ሄዱ።
ለቄሳር ግብር ስለ መክፈል
12፥13-17 ተጓ ምብ – ማቴ 22፥15-22፤ ሉቃ 20፥20-26
13ከዚያም በነገር እንዲያጠምዱት ከፈሪሳውያንና ከሄሮድስ ወገን ሰዎች ወደ እርሱ ላኩ። 14እነርሱም መጥተው እንዲህ አሉት፤ “መምህር ሆይ፤ አንተ ትክክለኛ ሰው መሆንህን እናውቃለን፤ የሰዎች ማንነት ስለማይገድህም አታዳላም፤ የእግዚአብሔርን መንገድ ብቻ በእውነት ታስተምራለህ፤ ለመሆኑ ለቄሳር ግብር መክፈል ይገባል ወይስ አይገባም? 15እኛስ እንክፈል ወይስ አንክፈል?”
ኢየሱስ ግን ግብዝነታቸውን ዐውቆ፣ “ለምን ልታጠምዱኝ ትፈልጋላችሁ? እስቲ አንድ ዲናር አምጡልኝና ልየው” አላቸው። 16እነርሱም አመጡለት፣ “ይህ የማን መልክ ነው? ጽሕፈቱስ የማን ነው?”
አላቸው፤ እነርሱም፣ “የቄሳር ነው” አሉት።
17ኢየሱስም፣ “የቄሳርን ለቄሳር፣ የእግዚአብሔርን ለእግዚአብሔር ስጡ” አላቸው። እነርሱም በእርሱ ተደነቁ።
ጋብቻና ትንሣኤ
12፥18-27 ተጓ ምብ – ማቴ 22፥23-33፤ ሉቃ 20፥27-38
18ከዚህ በኋላ የሙታን ትንሣኤ የለም የሚሉ ሰዱቃውያን ወደ እርሱ መጥተው እንዲህ ሲሉ ጠየቁት፤ 19“መምህር ሆይ፤ የአንድ ሰው ወንድም ሚስት አግብቶ ልጅ ሳይወልድ ቢሞት፣ ይህ ሰው ሴትየዋን አግብቶ ለወንድሙ ዘር እንዲተካ ሙሴ ጽፎልናል። 20ታዲያ ሰባት ወንድማማቾች ነበሩ፤ የመጀመሪያው አግብቷት ዘር ሳይተካ ሞተ፤ 21ሁለተኛውም ሴትየዋን አገባት፤ እርሱም ዘር ሳይተካ ሞተ፤ ሦስተኛውም እንዲሁ፤ 22ሰባቱም አገቧት፤ ዘር ግን አልተኩም፤ በመጨረሻም ሴትየዋ ሞተች። 23እንግዲህ፣ ሰባቱም አግብተዋታልና በትንሣኤ12፥23 አንዳንድ ቅጆች በትንሣኤ ሰዎች ከሙታን ሲነሡ የሚል አላቸው ለማናቸው ሚስት ልትሆን ነው?” አሉት።
24ኢየሱስም፣ እንዲህ ሲል መለሰላቸው፤ “የምትስቱት እኮ ቅዱሳት መጻሕፍትንና የእግዚአብሔርን ኀይል ስለማታውቁ ነው! 25ሙታን በሚነሡበት ጊዜ እንደ ሰማይ መላእክት ይሆናሉ እንጂ አያገቡም፤ አይጋቡም። 26ስለ ሙታን መነሣት ግን፣ በሙሴ መጽሐፍ ይኸውም ስለ ቍጥቋጦው በተነገረው ክፍል፣ እግዚአብሔር ‘እኔ የአብርሃም አምላክ፣ የይስሐቅ አምላክ፣ የያዕቆብ አምላክ ነኝ’ ያለውን አላነበባችሁምን? 27እግዚአብሔር የሕያዋን አምላክ እንጂ የሙታን አምላክ አይደለም፤ ስለዚህ እጅግ ተሳስታችኋል።”
ከሁሉ የሚበልጠው ትእዛዝ
12፥28-34 ተጓ ምብ – ማቴ 22፥34-40
28ከጸሐፍትም አንዱ መጥቶ ሲከራከሩ ሰማቸው፤ ኢየሱስ ለቀረበለት ጥያቄ ተገቢውን መልስ መስጠቱን አስተውሎ፣ “ለመሆኑ ከትእዛዞች ሁሉ የሚበልጠው የትኛው ነው?” ሲል ጠየቀው።
29ኢየሱስም እንዲህ ሲል መለሰለት፤ “ከሁሉ የሚበልጠው ይህ ነው፤ ‘እስራኤል ሆይ ስማ፤ ጌታ አምላካችን አንድ ጌታ ነው፤ 30አንተም ጌታ አምላክህን በፍጹም ልብህ፣ በፍጹም ነፍስህ፣ በፍጹም ሐሳብህና በፍጹም ኀይልህ ውደድ።’ 31ሁለተኛውም ይህ ነው፤ ‘ባልንጀራህን እንደ ራስህ ውደድ።’ ከእነዚህም የሚበልጥ ትእዛዝ የለም።”
32ጸሓፊውም እንዲህ አለው፤ “መምህር ሆይ፤ መልካም ብለሃል፤ እርሱ አንድ መሆኑን፣ ከእርሱም ሌላ አለመኖሩን መናገርህ ትክክል ነው፤ 33እርሱን በፍጹም ልብህ፣ በፍጹም አእምሮህ፣ በፍጹም ነፍስህ፣ በፍጹም ኀይልህ መውደድ፣ እንዲሁም ባልንጀራህን እንደ ራስህ መውደድ ከሚቃጠል መሥዋዕት ሁሉና ከሌሎችም መሥዋዕቶች ይበልጣል።”
34ኢየሱስም በማስተዋል እንደ መለሰለት አይቶ፣ “አንተ ከእግዚአብሔር መንግሥት የራቅህ አይደለህም” አለው። ከዚህ በኋላ ሊጠይቀው የደፈረ ማንም አልነበረም።
ክርስቶስ የማን ልጅ ነው?
12፥35-37 ተጓ ምብ – ማቴ 24፥41-46፤ ሉቃ 20፥41-44
12፥38-40 ተጓ ምብ – ማቴ 23፥1-7፤ ሉቃ 20፥45-47
35ኢየሱስ በቤተ መቅደሱ አደባባይ በሚያስተምርበት ጊዜ እንዲህ ሲል ጥያቄ አቀረበ፤ “ጸሐፍት እንዴት ክርስቶስ የዳዊት ልጅ ነው ይላሉ? 36ዳዊት በመንፈስ ቅዱስ ሲናገር፣
“ ‘ጌታ ጌታዬን፣
“ጠላቶችህን ከእግርህ በታች
እስካደርጋቸው ድረስ
በቀኜ ተቀመጥ” ’ አለው። ይላል፤
37ታዲያ ዳዊት ራሱ ‘ጌታ’ ካለው፣ እንዴት ተመልሶ ልጁ ይሆናል?” ብዙ ሕዝብም በደስታ ይሰማው ነበር።
38በሚያስተምርበትም ጊዜ እንዲህ አለ፤ “ከጸሐፍት ተጠንቀቁ፤ የተንዘረፈፈ ቀሚስ ለብሰው መዞርን ይወድዳሉ፤ በየአደባባዩም የአክብሮት ሰላምታ ይሻሉ፤ 39በምኵራብ ከፍተኛውን ወንበር፣ በግብዣም ቦታ የከበሬታን ስፍራ ይፈልጋሉ፤ 40በረጅም ጸሎታቸው እያሳበቡ የመበለቶችን ቤት ያራቍታሉ፤ እነዚህ የባሰ ፍርድ ይቀበላሉ።”
የመበለቲቱ ስጦታ
12፥41-44 ተጓ ምብ – ሉቃ 21፥1-4
41ኢየሱስ በገንዘብ ማስቀመጫው አንጻር ተቀምጦ፣ ብዙ ሰዎች ስጦታቸውን ወደ ቤተ መቅደሱ ገንዘብ ማስቀመጫ ሣጥን ሲያስገቡ ይመለከት ነበር። ብዙ ሀብታሞች ብዙ ገንዘብ አስገቡ፤ 42አንዲት ምስኪን መበለት ግን ከአንድ ሳንቲም የማይበልጡ ሁለት የናስ ቤሳዎች አስገባች።
43ኢየሱስም ደቀ መዛሙርቱን ጠርቶ፣ እንዲህ አላቸው፤ “እውነት እላችኋለሁ፤ ይህች ድኻ መበለት ሣጥኑ ውስጥ ከጣሉት ከሌሎቹ የበለጠ አስገባች። 44እነዚህ ሁሉ ከተረፈው ሀብታቸው ሰጡ፤ እርሷ ግን በድኽነት ዐቅሟ ያላትን ሁሉ አውጥታ ለመኖሪያ የሚሆናትን እንዳለ ሰጠች።”
兇狠的佃戶
1耶穌用比喻對他們說：「有人開闢了一個葡萄園，在四周築起籬笆，又在園中挖了一個榨酒池，建了一座瞭望臺，然後把葡萄園租給佃戶，就出遠門了。
2「到葡萄成熟時，園主派一個奴僕去收取他該得的一份。 3那些佃戶卻捉住那個奴僕，打了他一頓，使他空手而歸。
4「園主又差另一個奴僕去。這一次，佃戶不但侮辱他，還把他打得頭破血流。 5園主再派一個奴僕前往，他們卻把他殺掉了。園主後來派去的人不是挨打，就是被殺。 6最後只剩下園主的愛子，園主就派他去，以為那些佃戶會尊重他的兒子。 7這班佃戶卻彼此商量說，『這個就是園主的繼承人。來吧！我們殺掉他，產業就歸我們了。』
8「於是他們抓住他，殺了他，把他拋到葡萄園外。 9那麼，園主會採取什麼行動呢？他必定會來殺掉這些佃戶，把葡萄園轉給別人。 10聖經上說，
『工匠丟棄的石頭已成了房角石。
11這是主的作為，
在我們看來奇妙莫測。』
你們沒有讀過這經文嗎？」
12他們聽出這比喻是針對他們說的，就想逮捕耶穌，但又害怕百姓，只好先離開了。
納稅給凱撒的問題
13後來，他們派了幾個法利賽人和希律黨人到耶穌那裡，企圖利用祂所說的話設計陷害祂。
14他們上前對耶穌說：「老師，我們知道你誠實無偽，不看人的情面，因為你不以貌取人，而是按真理傳上帝的道。那麼，向凱撒納稅對不對呢？ 15我們該不該納呢？」耶穌看破他們的陰謀，就說：「你們為什麼試探我呢？拿一個銀幣來給我看。」
16他們就拿來一個銀幣，耶穌問他們：「上面刻的是誰的像和名號？」
他們說：「凱撒的。」
17耶穌說：「屬於凱撒的東西應該給凱撒，屬於上帝的東西應該給上帝。」
他們聽了這話，都很驚奇。
論復活
18撒都該人向來不相信有復活的事，他們來問耶穌： 19「老師，摩西為我們寫下律例，如果一個人死了，遺下妻子，又沒有兒女，他的兄弟就當娶嫂嫂，替哥哥傳宗接代。 20有弟兄七人，老大結了婚，沒有孩子就死了。 21二弟把大嫂娶過來，也沒有生孩子就死了，三弟也是一樣， 22七個人都沒有留下孩子。最後，那女人也死了。 23那麼，到復活的時候，她將是誰的妻子呢？因為七個人都娶過她。」
24耶穌說：「你們弄錯了，因為你們不明白聖經，也不知道上帝的能力。 25死人復活之後，將不娶也不嫁，就像天上的天使一樣。 26關於死人復活的事，你們沒有讀過摩西書有關火中荊棘的記載嗎？上帝對摩西說，『我是亞伯拉罕的上帝，以撒的上帝，雅各的上帝。』 27上帝不是死人的上帝，而是活人的上帝。你們大錯了！」
最大的誡命
28有一位律法教師聽到他們的辯論，覺得耶穌的回答很精彩，就走過去問道：「誡命中哪一條最重要呢？」
29耶穌回答道：「最重要的誡命是，『聽啊，以色列！主——我們的上帝是獨一的主。 30你要全心、全情、全意、全力愛主——你的上帝』； 31其次就是『要愛鄰如己』。再也沒有任何誡命比這兩條更重要了。」
32那位律法教師說：「老師，你說得對，上帝只有一位，除祂以外，別無他神。 33我們要全心、全意、全力愛祂，又要愛鄰如己。這樣做比獻什麼祭都好。」
34耶穌見他答得很有智慧，就告訴他：「你離上帝的國不遠了。」此後，沒人再敢問耶穌問題了。
基督的身分
35耶穌在聖殿裡教導的時候，問道：「律法教師為什麼說基督是大衛的後裔呢？ 36大衛自己曾經受聖靈的感動，說，
『主對我主說，
你坐在我的右邊，
等我使你的仇敵伏在你腳下。』
37既然大衛自己稱基督為主，基督又怎能是大衛的後裔呢？」百姓聽得津津有味。 38耶穌又教導他們，說：「你們要提防律法教師，他們愛穿著長袍招搖過市，喜歡人們在大街上問候他們， 39又喜歡會堂裡的上座和宴席中的首位。 40他們侵吞寡婦的財產，還假意做冗長的禱告。這種人必受到更嚴厲的懲罰。」
窮寡婦的奉獻
41然後，耶穌走到聖殿的奉獻箱對面坐下，看大家怎樣奉獻。很多財主奉獻了大量的錢。 42後來一個窮寡婦來了，投進了相當於一文錢的兩個小銅錢。 43耶穌叫門徒來，說：「我實在告訴你們，這位窮寡婦比其他人奉獻的都多， 44因為他們不過奉獻了自己剩餘的，但這窮寡婦卻奉獻了她賴以為生的。」
