‘Ama shitanacuchun’ yachachishcami
(Mat 19:1-12; Luc 16:18)
1Jesusca chaimanta ña llujshishpaca, Jordán yacu chʼimbanij, Judeapi caj llajtacunamanmi shamurca. Pai shamujpica, cutinmi achcacuna tandanacumurca. Paicunamanpish Pai yachachij cashca shinallatajmi, cutin yachachicurca. 2Chaipimi fariseocuna Jesuspajman cʼuchuyamushpaca, pandachishun yuyashpa:
—¿Mandashcapica, ‘Cusaca huarmita shitanallami’ ninchu, imatagari?— nishpa tapurcacuna.
3Ashtahuanpish Jesusca:
—Moisesca, ¿imatataj cancunataca, mandashca?— nircami.
4Paicunaca:
—Moisesca, “Huarmitaca shitashcata ricuchij shuj quillcata rurashpaca, shitanallami” nishcami— nircacunami.
5Jesusca cashnami cutichirca:
—Cancunallataj chʼahuan shungu cajpimi, chashna mandashpa quillcarca. 6Ashtahuanpish Taita Diosca, callaripi tucuita ruracushpaca, “Cʼarita, huarmitami rurarca.” 7Chaimanta “Cʼarica, yaya mamamanta raquirishpa, paipaj huarmihuan tandanacushpa causachun. 8Ishquimantaca, shujlla aichami tucunga.” Ña mana ishquichu, ashtahuanpish ishquimantaca shujllami tucun. 9Taita Dios chashna tandachishcataca, amataj runaca chʼicanyachichun— nircami.
10Yachacujcunaca, huasipi cashpami Jesustaca, chaillatataj cutin tapurcacuna. 11Jesusca cashnami nirca:
—Maijanpish paipaj huarmita shitashpa shujtajhuan caźarajca, huainayashpa quiquin huarmitami llaquichin. 12Shinallataj, maijan huarmipish cusata shitashpa caźarajca, huainayanllatajmi— nircami.
Jesusca huahuacunatami bendiciashca
(Mat 19:13-15; Luc 18:15-17)
13Chai qʼuipami, Jesús tuparichun nishpa, huahuacunata ricuchij shamurcacuna. Ashtahuanpish yachacujcunaca, huahuacunata pushamujcunataca, sinchita rimashpami jarcarcacuna. 14Chaita ricushpaca, pʼiñarishpami Jesusca cashna nirca: «Saquichij huahuacuna Ñucapajman shamuchun, ama jarcaichijchu. Taita Dios mandacunca chashnacunapajmi. 15Maijanpish Taita Dios mandacunta mana shuj huahua shina chasquijca, chaimanca manataj yaicungachu, chaica chashnatajmi» nircami.
16Chashna nishpaca, huahuacunata marcashpami, paicunapaj jahuapi maquita churashpa bendiciarca.
Achcata charij mosomi Jesus-huan parlashca
(Mat 19:16-30; Luc 18:18-30)
17Chaimanta llujshishpa ñanpi yaicujpimi, ñapish shuj runaca callpashpa chayamurca. Chaipi Paipaj ñaupajpi cungurishpaca:
—Alli Yachachij, huiñai causaita charingapajca, ¿imatataj rurana cani?— nishpami tapurca.
18Shina nijpi Jesusca, cashnami nirca:
—¿Ima nishpataj Ñucataca alli ningui? Allica pi mana tiyanchu, shujllami tiyan. Paica Taita Diosmi. 19Mandashcapi ima nicushcataca, canllataj yachanguimi: “Ama huainayangui, ama huañuchingui, ama shuhuangui, ama pita yanga llullashpa juchachingui, ama umangui, cambaj yaya mamatapish cʼuyangui” ninmi— nircami.
20Shina nijpi paica:
—Yachachij, chaitaca huambramantapachamari tucuita pajtachicuni— nishpami cutichirca.
21Chashna nijpi Jesusca, cʼuyaj ñahuihuan ricurashpami:
—Shujca illanrajmi, can tucui charishcacunata cʼatushpa huajchacunaman cugri. Chashna rurashpami, jahua pachapica achcata charingui. Chai huasha, cambaj cruzta japishpa, Ñucata catilla— nircami.
22Chashna nijpica, paica achcata charij cashcamantaca, anchata nanarishpa llaquijlla rircallami.
23Chashna rijpica Jesusca, muyujta ricushpami, Paipaj yachacujcunataca:
—¡Achcata charijcunaca Dios mandacunpica, mana jahualla yaicungacunachu!— nirca.
24Chaita uyashpa, Paipaj yachacujcuna jatunta mancharicujpimi, Jesusca cutintaj cashna nirca:
—¡Huahuacuna, ima charishcacunallapi shunguta churajpajca, Taita Dios mandacunman yaicunaca manataj jahuallachu! 25Dios mandacunman shuj charij yaicunaca, yallitaj sinchimari. Camellota auja rinrinpi pasachisha nicushcatapish yalli sinchimi— nircami.
26Shina nijpicarin paicunapurami ashtahuan mancharinacushpa:
—¿Shinashpaca, pitaj quishpiri tucungari?— ninacurcacuna.
27Chaimantami Jesusca, paicunata ricurashpa:
—Runacunapajca sinchitajmari, ashtahuanpish Taita Diospajca, mana sinchichu. Taita Diospajca tucui imapish jahuallamari— nircami.
28Chashna nijpi Pedroca:
—Ñucanchijca tucuita saquishpami, Cantaca caticunchij— nircami.
29Shina nijpimi Jesusca, cashna nirca:
—Mana nij tucunillachu, maijanca alli huillaita crishpa Ñucata catingaraicumi quiquin huasita, huauquicunata, panicunata, yaya mamata, huarmita, huahuacunata, allpacunata saquin. 30Paica, cunan punllallatajmi yallihuan chasquin. Huasicunata, huauquicunata, panicunata, mamacunata, huahuacunata, allpacunatapish patsaj cutihuan yallitami chasquin. Shamuj punllapicarin, huiñai causaitamari chasquinga. 31Shina cajpipish achcacunami, puntapi cajcunaca huashayangacuna. Ashtahuanpish catilla cajcunami, puntapi cangacuna— nircami.
Jesusca cutinmi Paita huañuchinata huillashca
(Mat 20:17-19; Luc 18:31-34)
32Jerusalenmanmi, ñanta huichiman ricurcacuna. Jesús ñaupashpa ricujpimi, yachacujcunaca mancharinacushpa, manchailla caticurcacuna. Chaimantami chunga ishquillata chʼicanchishpa, Pai imalla tucuna cashcata, cashna huillai callarirca: 33«Cunanca Jerusalenmanmi huichiyacunchij. Runa Aichayuj Ñucataca pushaj curacunaman, Mandashcata yachachijcunamanmi cungacuna. Paicunami Ñucataca juchachishpa, ‘Huañunami cangui’ nishpa, mana israelcunaman cunga. 34Paicunaca, chanzata rurashpa azotingacunami, chʼucangacunami, huañuchingacunapishmi. Ashtahuanpish quimsa punllapica causarishallami» nircami.
Jacobohuan Juanhuanmi puntapi tiyarinata mañashcacuna
(Mat 20:20-28)
35Chashna nijpimi, Zebedeopaj churi Jacobopish, Juanpish Jesuspajman cʼuchuyashpaca:
—Yachachij, ñucanchij mañashcata ari ninguipishchari— nircacuna.
36Shina nijpi Jesusca:
—¿Imatataj rurachun ninguichij?— nishpami tapurca.
37Chashna nijpimi, paicunaca:
—Quiquinpaj sumaj mandanapica, shujtaca alli ladoman, caishujtaca lluqui ladoman ñucanchijta tiyachihuangui— nircacuna.
38Shina nijpi, Jesusca:
—Imata mañacushcatapish mana yachanguichijchu. ¿Ñuca ubyanataca, ubyai tucunguichijchari? ¿Bautiźarinatapish, Ñuca bautiźarinapi bautiźari tucunguichijchari?— nircami.
39Chashna nijpi paicunaca:
—Ari, rurashunllami— nishpa cutichijpi, Jesusca cashnami nirca:
—Chaica chashnatajmari. Ñuca ubyanataca, cancunapish ubyagringuichijmi. Bautiźarinatapish, Ñuca bautiźarishcapi bautiźaringuichijmi. 40Ashtahuanpish Ñuca alli ladopi, lluqui ladopi tiyachinaca mana Ñuca maquipichu. Chaipica, maijanpaj allichishca cashpaca, chaitami tiyachinga— nircami.
41Caishuj chunga yachacujcuna chaita uyashpaca, Jacobohuanpish, Juanhuanpish pʼiñarircacunami. 42Chaimantami Jesusca, tucuicunata cayashpa cashna nirca:
—Cancunallataj yachanguichijmi, llajtacunata mandajcunallami, llajtapi causajcunataca sarushpa charincuna. Llajtacunapi jatun nishcacunami, paicunallata servichishpa charincuna. 43Ashtahuanpish cancunaca, mana chashna cana canguichijchu. Maijan cancunapuramanta jatun casha nishpaca, cancunata servij cachun. 44Cancunapuramanta maijanpish puntapi casha nishpaca, tucuicunata servij cachun. 45Ñuca, Runa Aichayuj cashpapish, mana servishca puringapaj shamurcanichu. Ashtahuanpish Ñucaca servingapajpish, huañushpa achcacunata quishpichingapajpishmi shamurcani. Chaimantami chashna mandani— nircami.
Mana ricuj Bartimeotami Jesús alliyachishca
(Mat 20:29-34; Luc 18:35-43)
46Ñami Jericoman chayamurcacuna. Jericomanta Jesús Paipaj yachacujcunandij, achca gentecunandij cutin llujshicujpimi, Timeopaj churi Bartimeoca, ñan cʼuchupi mañashpa tiyacushca carca. Paica, mana ricujmi carca. 47Paica, ‘Nazaretmanta Jesusmi shamucun’ nijta uyashpaca:
—¡Davidpaj Churi Jesús, ñucata llaquihuaiari!— nishpami capari callarirca.
48Chashna caparicujpica, achcacunami upallachun nishpa jarcarcacuna. Ashtahuanpish paica:
—¡Davidpaj Churi, ñucataca llaquihuaiari!— nishpami, ashtahuan caparirirca.
49Jesusca chaipi shayarishcahuanmi:
—Cayaichij— nirca.
Mana ricujta cayajcunaca:
—Alliyachigrinmari, jatari, cayacunmari— nircacunami.
50Chashna nijpica paica pillurishcatapish shitashpami, jatarishcahuan Jesuspajman shamurca. 51Pai shamujpimi Jesusca:
—¿Imatataj rurachun ningui?— nishpa tapurca.
Chashna tapujpica, mana ricujca:
—Yachachij, ñuca ñahuicunata allichihuai— nircami.
52Shina nijpi Jesusca:
—Ricui, can crishcamantami alliyangui— nircami.
Chashna ninca, ñahui ricujpica, Jesusta catishpa ñanta rircallami.
Rozwód
1Wychodząc z Kafarnaum Jezus skierował się na południe, do Judei i w okolice leżące po drugiej stronie Jordanu. A gdy nauczał, jak zwykle otoczony przez tłumy, 2podeszli faryzeusze i—chcąc Go sprowokować do jakiejś niefortunnej wypowiedzi—zapytali Go:
—Czy zezwalasz na rozwody?
3—A co na ten temat powiedział Mojżesz?—spytał ich Jezus.
4—Pozwolił wręczyć żonie dokument rozwodowy i odprawić ją—odrzekli.
5—Mojżesz zezwolił na to tylko z powodu waszych zatwardziałych serc—odparł Jezus. 6—Ale nie taki był Boży zamiar. Już na samym początku Bóg stworzył bowiem mężczyznę i kobietę. 7Dlatego właśnie mężczyzna powinien opuścić rodziców 8i złączyć się z żoną, aby ci dwoje stali się jednym ciałem. 9Żaden człowiek nie ma prawa rozdzielać tego, co połączył Bóg.
10Gdy później znalazł się z uczniami w domu, ci powrócili do tego tematu. 11Wtedy im powiedział:
—Jeśli mężczyzna rozwodzi się z żoną i poślubia inną kobietę, dopuszcza się grzechu niewierności małżeńskiej. 12Podobnie żona, jeśli porzuca męża, aby powtórnie wyjść za mąż, dopuszcza się grzechu niewierności.
Jezus i dzieci
13Zdarzyło się też, że przyprowadzono do Jezusa dzieci, prosząc, aby je pobłogosławił. Uczniowie jednak odsuwali je, nie chcąc, aby Mu przeszkadzały. 14Widząc to, Jezus oburzył się na nich i rzekł:
—Nie zabraniajcie dzieciom przychodzić do Mnie, gdyż do takich jak one należy królestwo Boże. 15Zapewniam was: Jeśli ktoś nie przyjdzie do Boga tak, jak dziecko przychodzi do ojca, nie będzie miał wstępu do Jego królestwa.
16I przytulał dzieci, i kładł na nie ręce, błogosławiąc je.
Życie wieczne i bogactwo
17W trakcie przygotowań do dalszej drogi przybiegł do Jezusa jakiś młody człowiek. Ukląkł przed Nim i zapytał:
—Dobry nauczycielu, co mam czynić, aby osiągnąć życie wieczne?
18—Dlaczego nazywasz Mnie „dobrym”?—zapytał Jezus. —Naprawdę dobry jest tylko Bóg. 19Jeśli zaś chodzi o twoje pytanie, to znasz chyba przykazania: „Nie zabijaj, bądź wierny w małżeństwie, nie kradnij, nie składaj fałszywych zeznań, szanuj rodziców!”?
20—Nauczycielu! Nigdy nie przekroczyłem żadnego z nich—odpowiedział.
21Jezus spojrzał na niego z głęboką miłością i rzekł:
—Zatem jedno pozostało ci do zrobienia: Idź i sprzedaj swój majątek, a pieniądze rozdaj biednym. To zapewni ci skarb w niebie. Potem wróć i chodź ze Mną.
22Na te słowa młody człowiek spochmurniał i odszedł zasmucony; był bowiem bardzo bogaty. 23Jezus odprowadził go wzrokiem i powiedział do uczniów:
—Oto jak trudno jest bogatym wejść do królestwa Bożego.
24A ponieważ zdumiało to uczniów, dodał:
—Nie sposób wejść do Bożego królestwa, jeśli pokłada się nadzieję w bogactwie. 25Łatwiej wielbłądowi przejść przez ucho od igły, niż bogatemu człowiekowi wejść do królestwa Bożego.
26Słowa te poważnie zastanowiły uczniów:
—Kto więc może być zbawiony?—pytali.
27Jezus spojrzał na nich i rzekł:
—To przekracza ludzkie możliwości, ale dla Boga wszystko jest możliwe.
28—My zostawiliśmy wszystko i poszliśmy za Tobą—odezwał się Piotr.
29—Zapewniam was—odpowiedział Jezus—że każdy, kto z miłości do Mnie i w celu głoszenia dobrej nowiny opuścił dom, braci, siostry, matkę, ojca, dzieci albo posiadłości, 30otrzyma w zamian sto razy więcej domów, braci, sióstr, matek, dzieci oraz posiadłości, ale spotkają go też prześladowania! Oprócz tego, co otrzyma tu, na ziemi, czeka go życie wieczne w przyszłym świecie. 31Wtedy wielu ludzi, obecnie uznawanych za wielkich, przestanie się liczyć, a inni, teraz uznawani za najmniejszych, będą wielkimi.
Jezus ponownie zapowiada swoją śmierć
32Podążali teraz w kierunku Jerozolimy. Jezus szedł przodem, a za Nim uczniowie, pełni lęku i trwogi. Wtedy wziął Dwunastu na bok i jeszcze raz powiedział im o wszystkim, co Go czeka:
33—Gdy znajdziemy się w Jerozolimie—mówił—Ja, Syn Człowieczy, zostanę schwytany i postawiony przed najwyższymi kapłanami i przywódcami religijnymi, którzy skażą Mnie na śmierć i wydadzą w ręce Rzymian, aby Mnie zabili. 34Będą śmiać się ze Mnie i pluć na Mnie; ubiczują Mnie i w końcu zabiją. Lecz po trzech dniach powrócę do życia.
Prośba Jakuba i Jana
35Potem podeszli do Niego Jakub i Jan, synowie Zebedeusza, i rzekli:
—Nauczycielu! Mamy do Ciebie prośbę.
36—Jaką?—zapytał.
37—Chcielibyśmy zasiadać w Twoim królestwie tuż obok Ciebie—po prawej i lewej stronie.
38—Nie wiecie, o co prosicie!—odrzekł im Jezus. —Czy jesteście gotowi wypić mój „kielich cierpienia”? Albo przejść chrzest, jaki jest dla Mnie przeznaczony?
39—Tak—opowiedzieli bracia.
—Rzeczywiście, wypijecie ten „kielich” i przejdziecie ten chrzest—kontynuował Jezus— 40ale nie mam prawa posadzić was na tronie obok siebie. Te miejsca są już rozdzielone.
41Gdy pozostałych dziesięciu uczniów dowiedziało się o tej prośbie, oburzyli się na Jakuba i Jana. 42Wtedy Jezus zawołał wszystkich do siebie i powiedział:
—Jak wiecie, wielcy tego świata nadużywają swojej władzy nad ludźmi. 43Lecz wśród was powinno być inaczej. Jeśli ktoś z was chce być wielki, powinien stać się sługą. 44A kto chce być największy ze wszystkich, musi stać się niewolnikiem wszystkich. 45Przecież nawet Ja, Syn Człowieczy, nie przyszedłem po to, żeby Mi służono, lecz aby służyć innym i złożyć własne życie jako okup za wielu ludzi.
Niewidomy Bartymeusz odzyskuje wzrok
46Rozmawiając, dotarli do Jerycha. Gdy wychodzili z miasta, ciągnął już za nimi wielki tłum. A pewien niewidomy żebrak, Bartymeusz (to znaczy: syn Tymeusza) siedział tam przy drodze. 47Usłyszał, że Jezus z Nazaretu znajduje się w pobliżu, i zaczął wołać:
—Jezusie, potomku króla Dawida, zmiłuj się nade mną!
48—Cicho bądź!—krzyczeli na niego ludzie.
On jednak tym głośniej wołał:
—Potomku Dawida, zmiłuj się nade mną!
49Jezus zatrzymał się i rzekł:
—Zawołajcie go tutaj!
Poszli więc po niego i powiedzieli:
—Masz szczęście, człowieku! Chodź, On cię woła!
50Bartymeusz zrzucił płaszcz, zerwał się na nogi i ruszył do Jezusa.
51—Co mogę dla ciebie zrobić?—zapytał Jezus.
—Nauczycielu!—prosił niewidomy. —Chciałbym widzieć!
52—Dobrze, niech się tak stanie!—powiedział Jezus. —Twoja wiara cię uzdrowiła.
I natychmiast niewidomy odzyskał wzrok i poszedł z Nim.
