Mandajpaj servijtami Jesús alliyachishca
(Mat 8:5-13)
1Jesusca, Paita uyajcunaman ña tucui rimashca qʼuipami, Capernaum puebloman yaicurca. 2Chaipica, patsaj soldadocunata mandajpaj achca cʼuyashca servijmi, ña huañunalla ancha ungushca siricurca. 3Chai mandaj soldadoca, Jesusmanta parlanacujtami uyarca. Chaimantami, israelcunata pushajcunamanta shujcunataca, paipaj servijta alliyachinaman shamuchun, Jesusta cayaj cacharca. 4Paicuna Jesuspajman chayashpaca, sumajtami cashna mañarcacuna:
—Chai mandajca alli shungumari. Pai mañashcata rurashpalla mingai tucupai. 5Paica ñucanchij israelcunata cʼuyashcamantamari, ñucanchij tandanacuna shuj huasitapish shayachirca— nircacunami.
6Chaimantami Jesusca, paicunahuan rirca. Ashtahuanpish huasiman chayanapaj ashalla illajpimi, patsaj soldadocunata mandajca, paipaj alli rijsishca runacunamanta shujcunataca, Jesusta cashna nichun cacharca:
—Apu, ¿ñucaca ima allillapish cajpichu ñuca huasimanca shaicuita shamunguiari? 7Chaimantami, quiquinta mashcanallamanpish mana ri tucurcani. ‘Alliyachun’ nishpa mandapailla, ñucata servijca alliyangallami. 8Ñucapish mandajcunata charishcamantaca, paicuna nishcatami caźuni. Shinallataj ñuca mandangapajpish, soldadocunata charinimi. Maijan soldadota: “Ri” nijpica, rinllami, maijanta: “Shamui” nijpipish shamunllami. Maijan servijta: “Caita rurai” nijpipish, chaita ruranllami— nircami.
9Chaita uyashpaca Jesusca, yuyana alli shimicunata nijpimi, Paita caticujcunapajman tigrarishpaca:
—Chai runa shina alli crijtaca, israelcunapurapipish manataj ricushcanichu, chaica chashnatajmi— nirca.
10Chashna nijpica, chai cachashca runacuna huasiman tigramushpaca, ungushca servijtaca ña alliyashcatami japircacuna.
Jesusca viudapaj churitami causachishca
11Chai qʼuipallami Jesusca, Paipaj yachacujcunandij, shujtaj achcacunandij Naín shuti puebloman ricurca. 12Chai pueblo punguman ña chayagricujpica, shuj viuda huarmipaj shujlla churi huañushcatami, pambanaman apacujta ricurca. Pambanamanca, chai pueblollamantataj achcacunapishmi ricurcacuna. 13Apunchij Jesusca, chai viudata ricushpa llaquishpami:
—Ama huacaichu— nirca.
14Chaimantaca, huañushcapajman cʼuchuyashpa tuparijpimi, huandujcunaca shayarircacuna. Chaipimi huañushcataca:
—Huambra, cantami nini, jatari— nirca.
15Chashna nincami huambraca, tiyarishpa rimai callarirca. Chashnami Jesusca, causajta mamaman curca. 16Chaita ricushpaca tucuicunami jatunta mancharishpa, Taita Diosta ‘Allimari cangui’ nircacuna. “Ñucanchijpurapica, Dios ima nishcata shuj jatun huillajmari llujshishca. Taita Diosmari Pai agllashcacunata ricuj shamushca” ninacurcacunapishmi.
17Jesús chashna rurashcataca tucui Judeapipish, tucui muyundij llajtacunapipishmi huashan huashan parlashpa yachaj chayachircacuna.
Bautiźaj Juanpaj ishqui yachacujcunami Jesusta tapugrishcacuna
(Mat 11:2-19)
18Chai tucui imalla tucushcacunataca, Juanpaj yachacujcunami paiman huillarcacuna. Chaimantami paicunamanta ishquita cayarca. 19Chai ishquitami: “¿Quiquinca, chai shamuna cashca Quishpichijchu cangui, mana cashpaca shujtajta shuyanarajchu canchij?” nishpa tapuchun, Jesuspajman cacharca.
20Paicuna Jesuspajman shamushpami:
—Bautiźaj Juanmari ñucanchijca: ‘¿Quiquinca shamuna cashca Quishpichijchu cangui, mana cashpaca shujtajta shuyanarajchu canchij?’ nishpa tapuchun Cambajman cachan— nircacuna.
21Paicuna tapunaman chayashpa chaillapitaj cajpimi Jesusca, ungushca causajcunatapish, purij ungüihuan cajcunatapish, millai espiritucuna japishcacunatapish alliyachirca. Mana ricujcunatapish, achcacunatami alliyachirca. 22Chaicunata rurashpami, Jesusca cashna nirca:
—Cancuna caipi imalla ricushcata, uyashcata Juanman huillagrichij. Ñahui mana ricujcunami ricucun, suchucunami puricun, leprahuan ungushcacunami alliyan, rinrin mana uyajcunami uyacun, huañushcacunapish causarinmi, huajchacunami alli huillaita uyacun. 23Ñuca pi cashcata mana pandarishpaca, cushicungami— nircami.
24Juan cachashcacuna ña rijpimi, Jesusca chaipi cajcunaman Juanmanta parlashpa cashna yuyachirca: «Cancunaca shitashca pambapica, ¿imatataj ricugrircanguichij? ¿Huairahuan caiman chaiman quihuiricuj carrizotachu ricugrircanguichij? 25¿Imatataj ricugrircanguichij? ¿Sumaj, ñañujlla churanacunata churarishca runatachu ricugrircanguichij? Jatun mandajcunapaj huasicunallapimi chashna sumaj, valij churanata churarishca runacunaca, aichata cushichishpalla tiyancuna. 26Shinashpaca, ¿imatataj ricugrircanguichij? ¿Dios ima nishcata huillajtachu ricugrircanguichij? Ari, chaitatajmari ricurcanguichij. Paica, Dios ima nishcata huillajtapish yallimari. 27Paimantami Dios Quillcachishcapica:
“Ñuca huillajtami Cambaj ñaupa cachani.
Paimi Can purina ñantaca, ñaupashpa allichinga” ninmi.
28Dios ima nishcata huillajcunapish, Bautiźaj Juanta yallica pi mana huacharishcachu. Shina cajpipish jahua pacha Dios mandacunpica, ashtahuan uchilla nishcapish Juanta yallimari, chaica chashnatajmi» nircami.
29Jesús chashna nijta uyajcunaca, impuestota japijcunacama tucuicunami, Taita Diosca allita huillanaman cachashcata ricurcacuna. Chaimantami Juan bautiźacujpica, bautiźarircacuna. 30Ashtahuanpish fariseocuna, Mandashca ima shinalla cashcata yachachijcunaca, Taita Dios paicunapajllataj allita rurasha nicushcataca, mana chasquishun nircacunachu. Chaimantami Juan bautiźacujpica, mana bautiźarircacuna.
31Chaimantami Apunchij Jesusca, cashna nirca: «Cashna runacunataca, ¿imahuantaj chʼimbapuraipaj cani? ¿Imaman rijchaj cashcatataj nishari? 32Caicunaca, plazapi pugllacuj huambracuna caishuj huambracunata:
“Flautapi tocajpipish mana tushunguichijca,
yupashpa yupashpa huacajpipish,
mana huacanguichijca” nishpa caparicuj shinamari.
33Chashna cashpami micunata mana micuj, vinota mana ubyaj Bautiźaj Juan shamujpica: “Supai japishca” nincuna. 34Cutin Runa Aichayuj Ñuca shamushpaca, micuni, vinotapish ubyanimi. Chaimantami Ñucataca: “Riquichij, cai runaca yallitaj micuj, vinotapish yallitaj ubyajmari. Apanacunatapish juchayujcunahuan, impuestota japijcunahuanmi apanacun” nincunami. 35Paicuna chashna nicujpipish, Diospaj huahuacunallami Pai tucuita yachaj cashpa cai allita rurashcataca chasquincuna» nircami.
Simón shuti fariseomi Jesustaca paipaj huasipi micuchun pushashca
36Shuj fariseomi, Jesustaca paipaj huasipi micuchun pusharca. Fariseopaj huasiman yaicushpaca, meźapimi tiyarirca. 37Chai fariseopaj huasipi Jesús meźapi micushpa tiyacujta yachashpami, chai pueblollamantataj shuj juchasapa huarmica, alabastro botellapi mishquijlla ashnacujta apashca chayamurca. 38Paica, Jesuspaj huashanijta chaquiman cʼuchuyashpami, achcata huacashpa, huiquihuan chaquita shutujyachirca. Chaimantaca paipaj ajchahuan chaquichishpami, chaquicunata muchashpa, mishquijllata ashnacujhuan chaquipi llihuirca. 39Chaita ricushpami micunaman Jesusta pushaj fariseoca: «Cai runaca, Dios ima nishcata huillaj cashpatajca, Paipaj chaquipi tuparicuj huarmitaca, pi cashcatapish, ima shina cashcatapish yachanmantajchari. Cai huarmica juchasapamari» niricurcami.
40Chashna yuyacujpitaj:
—Simón, cantaca shuj shimitamari nisha nini— nishpa Jesús rimajpimi, Simonca:
—Nipailla, Yachachij— nirca.
41Chashna nijpimi, cashna parlarca:
—Cullquita mañachij shuj runamanmi, ishqui runacuna cullquita manaraj tigrachirca. Shujca pichca patsaj denariota, caishujca pichca chunga denariotami tigrachina carca. 42Chai cullquita mana tigrachi tucujpimi, ishquitataj perdonarca. Cambaj ricuipica chai runataca, ¿maijanshi yalli cʼuyan?— nircami.
43Jesús chashna tapujpi, Simonca:
—Maijanta ashtahuan achca cullquita perdonashca cajpica, chaimi yalli cʼuyanga yuyanimi— nircami.
Shina nijpi Jesusca:
—Allitami ningui— nircami.
44Chaimantaca, chai huarmita tigralla ricushpami, Simontaca cashna nirca:
—¿Cai huarmi imata rurashcata ricunguichu? Canca cambaj huasiman Ñuca yaicumujpica, chaquita maillachun yacuta mana curcanguichu. Ashtahuanpish cai huarmica paipaj huiquihuanmari Ñuca chaquita maillashpa, ajchahuan chaquichin. 45Canca Ñucataca mana muchashpa chasquircanguichu. Ashtahuanpish cai huarmica, yaicumuimantapacha Ñuca chaquicunataca muchacunllamari. 46Canca, manamari Ñuca umata aceitehuan llihuircanguichu. Ashtahuanpish cai huarmica, Ñuca chaquicunatamari mishquijlla ashnajhuan llihuin. 47Riqui, caita uyai: Cai huarmica, paipaj achca juchacunata perdonajpimari Ñucataca achcata cʼuyan. Ashtahuanpish maijanta ashallata perdonashca cajpica, paipish ashallatami cʼuyan— nircami.
48Shina nishpa chai huarmitaca:
—Cambaj juchacunataca perdonanimi— nircami.
49Shina nijpimi Jesus-huan meźapi micucujcunaca, paicunapura: «Cai runaca, ¿ima cashpataj juchacunatapish perdonanchu, imamí?» ninacurca.
50Chashna ninacucujpitajmi, Jesusca chai huarmitaca:
—Canca crishcamantami quishpirishcangui, cunanca cushicushpa rilla— nircami.
Jezus geneest, vergeeft en maakt levend
1Nadat Jezus was uitgesproken, ging Hij het plaatsje Kafarnaüm in. 2Een officier van het Romeinse leger had een knecht die veel voor hem betekende. Die knecht was ernstig ziek geworden en lag op sterven. 3Toen de officier over Jezus hoorde, stuurde hij enkele voorname Joodse burgers naar Hem toe met de vraag of Hij wilde komen om zijn knecht te genezen. 4Zij kwamen bij Jezus en vroegen Hem dringend of Hij wilde meegaan om de man te helpen. ‘Als er één is die verdient dat U hem helpt, is hij het wel!’ zeiden ze. 5‘Hij houdt van ons volk en heeft zelfs op eigen kosten een synagoge voor ons laten bouwen.’ 6Jezus ging met hen mee. Maar toen Hij bijna bij het huis was, stuurde de officier een paar vrienden naar Hem toe met de boodschap: 7‘Here, ik wil het U verder niet lastig maken. Ik ben het niet waard dat U in mijn huis komt. Daarom heb ik het ook niet gedurfd zelf naar U toe te komen. Eén woord van U is genoeg om mijn knecht te genezen. 8Want ik moet doen wat mijn commandant zegt. En mijn soldaten moeten doen wat ik zeg. Als ik tegen de één zeg: “Ga,” gaat hij. En tegen de ander: “Kom,” komt hij. En zeg ik tegen mijn knecht: “Doe dit,” dan doet hij het.’ 9Jezus was verbaasd. ‘Hebt u dat gehoord?’ zei Hij tegen de mensen die met Hem waren meegekomen. ‘Nergens in Israël heb Ik iemand ontdekt die zoveel geloof in Mij heeft!’ 10De vrienden van de officier gingen het huis weer binnen en zagen dat de knecht helemaal genezen was.
11De volgende dag ging Jezus met zijn leerlingen naar het dorp Naïn. 12Zoals gewoonlijk liepen er drommen mensen achter Hem aan. Bij de poort van het dorp zag Hij een lange begrafenisstoet aankomen. De dode was de enige zoon van een vrouw die ook haar man al had verloren. 13Toen Jezus de vrouw zag, kreeg Hij diep medelijden met haar. ‘Huil maar niet,’ zei Hij. 14Hij liep naar de baar en legde zijn hand erop. De dragers bleven stil staan. ‘Jongen,’ zei Hij, ‘word weer levend.’ 15De dode jongen ging zitten en begon te praten. Jezus zei tegen de moeder: ‘Hier is uw zoon weer.’ 16Er ging een golf van ontzag door de mensen. Zij eerden en prezen God. ‘Wat een geweldige profeet heeft God naar ons toegestuurd! Vandaag hebben wij gezien wat God kan doen!’ zeiden zij. 17Het nieuws over wat gebeurd was, ging door heel Judea en de omliggende streken.
18De leerlingen van Johannes de Doper hoorden wat Jezus allemaal deed en vertelden het aan Johannes. 19Die stuurde twee van hen naar Jezus toe met de vraag: ‘Bent U het op wie wij hebben gewacht? Of moeten wij uitkijken naar iemand anders?’ 20Toen de twee mannen Jezus vonden, brachten zij Hem de vraag van Johannes over. 21Jezus was juist bezig vele mensen te genezen van allerlei ziekten en kwalen. Uit verschillende mensen verjoeg Hij boze geesten en Hij genas de ogen van vele blinden. 22‘Ga terug naar Johannes,’ antwoordde Hij, ‘en vertel hem wat u hier hebt gezien en gehoord. Blinden kunnen weer zien, lammen lopen zonder hulp, melaatsen zijn genezen, doven kunnen horen, doden zijn weer levend geworden en arme mensen horen het goede nieuws. 23Zeg Johannes vooral dit: u bent gelukkig als u Mij aanvaardt zoals Ik ben.’ 24De mannen gingen naar Johannes terug. Jezus sprak met de mensen over Johannes. ‘Naar wat voor man zijn jullie gaan kijken daar in de woestijn? Was hij een rietstengel die door de wind heen en weer wordt bewogen? 25Had hij dure kleren aan? Nee! Mensen met dure kleren en een luxe leven moet u in een paleis zoeken, niet in de woestijn. 26Hebt u dan een profeet gezien? 27Ja, zelfs meer dan een profeet. Over hem werd geschreven: “Ik stuur mijn boodschapper voor u uit om voor u een weg te banen.” 28Onthoud dit: van alle mensen die ooit geboren zijn, is niemand groter dan Johannes. Toch is de kleinste in het Koninkrijk van God groter dan hij. 29Allen die Johannes hoorden, zelfs de tolontvangers, hebben erkend dat Gods eisen juist waren en lieten zich dopen. 30Behalve de Farizeeën en de bijbelgeleerden. Die keurden het plan van God af en wilden zich niet door Johannes laten dopen. 31Wat moet men van zulke mannen zeggen? Waarmee kan men hen vergelijken? 32Zij zijn net kinderen die op straat spelen en tegen de andere kinderen zeggen: “Wij hebben muziek gemaakt en jullie wilden niet dansen. Wij hebben begrafenisje gespeeld en jullie wilden niet treuren!” 33Want Johannes de Doper leefde uiterst sober. Hij at geen brood en dronk geen druppel wijn. En u zei: “Hij heeft een boze geest.” 34Ik, de Mensenzoon, eet en drink heel gewoon en u zegt: “Die Jezus is een veelvraat en een drinker! Mooie vrienden heeft Hij: tollenaars en slechte mensen!” 35Maar de praktijk zal wel uitwijzen wat wijsheid is.’
36Een van de Farizeeën nodigde Jezus uit bij hem thuis te komen eten. Jezus nam die uitnodiging aan en ging aan tafel. 37Er was in die stad een vrouw met een slechte reputatie, die hoorde dat Jezus bij de Farizeeër aan tafel aanlag. 38Ze ging naar Hem toe met een flesje kostbare parfum en knielde achter Hem neer bij zijn voeten. De tranen liepen haar over de wangen en zij vielen op de voeten van Jezus. Ze droogde zijn voeten met haar lange haren af, kuste ze en goot er de parfum over uit. 39De Farizeeër zag dit allemaal aan en dacht bij zichzelf: ‘Nee, Jezus is geen profeet. Als Hij door God was gestuurd, zou Hij wel weten wat voor een slechte vrouw zij is. Dan zou Hij Zich niet door haar hebben laten aanraken.’ 40Jezus gaf meteen antwoord op wat in de Farizeeër omging. ‘Simon,’ zei Hij, ‘Ik moet u iets zeggen.’ ‘Ja,’ antwoordde de Farizeeër. ‘Ik luister.’ 41‘Iemand gaf twee mannen geld te leen, de een vijfhonderd zilverstukken en de ander vijftig. 42Maar geen van beiden kon hem terugbetalen. Daarom schold hij hun de schuld kwijt. Wie van de twee zal daarna het meeste van hem houden?’ 43‘Ik denk de man die hem het meeste geld schuldig was,’ antwoordde Simon. ‘Precies,’ zei Jezus. 44Daarna keek Hij naar de vrouw en zei tegen Simon: ‘Ziet u deze vrouw? Toen Ik uw huis binnenkwam, hebt u niet de moeite genomen het stof van mijn voeten af te wassen. Maar deze vrouw heeft mijn voeten gewassen met haar tranen en afgedroogd met haar haren. 45U hebt Mij niet begroet met een kus. Maar zolang Ik hier binnen ben, heeft deze vrouw mijn voeten gekust. 46U hebt niet het gebruik in acht genomen mijn hoofd met olie te zalven. Maar deze vrouw heeft mijn voeten gezalfd. Met kostbare parfum nog wel. 47Zij had veel zonden, maar die zijn haar vergeven. Dat blijkt wel uit haar grote liefde. Iemand die voor weinig zonden vergeving heeft gekregen, geeft ook weinig liefde.’ 48Jezus zei daarop tegen de vrouw: ‘Uw zonden zijn u vergeven.’ 49De andere mannen aan de tafel zeiden tegen elkaar: ‘Wie is Hij, dat Hij denkt zonden te kunnen vergeven?’ 50Maar Jezus ging er niet op in en zei tegen de vrouw: ‘U bent gered door uw geloof. Ga in vrede.’
