Lucas 2 – MTDS & NVI

Mushuj Testamento Diospaj Shimi

Lucas 2:1-52

Jesús huacharinapajca cashnami cashca

(Mat 1:18-25)

1Chai punllacunapimi cashna tucurca: Augusto shuti Cesarmi, pai mandacun tucui llajtacunapi causajcunata yupachun mandashpa huillachirca. 2(Cirenio shuti mandaj Siria llajtata mandacui huatapimi chai callari yupaitaca rurachirca). 3Tucuicunami yupashca cangapajca, paicunapaj ñaupa yayacuna causaj cashca pueblopi shuticunata quillcachigrircacuna.

4Chaimantami Josepish, Galileapi caj Nazaret pueblomantaca, ñaupa yaya David huacharishca Belén shuti puebloman huichiyarca. Davidpaj aillupura cashcamantami, Joseca Judea llajtapi caj chai puebloman rirca. 5Paipaj huarmi cana Mariandijmi, paicunapaj shutita churachingapaj chaiman rirca. Mariaca ñami chichu carca. 6Paicuna Belenman chayai punllacunami, María huachana pajtarca. 7Shina cajpipish poźana huasicunapi junda cashcamantami, huagracuna shayana ucullapi poźacurcacuna. Chaipimi paipaj punta churita huachashpaca, maitushpa sirichirca.

Angelcunami Jesús huacharishcata huillashca

8Belén cʼuchulla pambacunapimi, michijcuna paicunapaj oveja canllata tuta cuidashpa chapacurcacuna. 9Paicuna chaipi cajpimi, Mandaj Diospaj angelca, ñapish paicunaman ricurirca. Mandaj Diospaj luzhuan paicunapaj muyujta achijyachishpa ricurijpimi, michijcunaca jatunta mancharircacuna. 10Ashtahuanpish angelca, cashnami nirca: «Ama manchaichijchu. Ñucaca, jatunta cushicuna alli huillaitamari, tucui israelcunapaj apamuni: 11Cunanmari Davidpaj pueblopica, cancunapaj Quishpichij huacharin. Paica Mandaj CRISTOMARI. 12Cai señalta mashcaichij: Huagracuna shayana ucupimi, maitushca huahua siricunga» nircami.

13Chashna nincami ñapish jahua pachamanta huaranga huaranga angelcuna ricurishpa, chai angelhuan, Diostaca cashna alabarcacuna:

14«¡Jahua pacha Dioslla, sumajmari cangui!

¡Cambaj jatun cʼuyaita chasquijcunaca, sumaj causaita charichun!» nircacunami.

15Angelcuna jahua pachaman rijpica, michijcunaca caishuj chaishujmi:

«Imalla tucushcataca, Mandaj Diosmari huillachun cachashca, Chaita ricungapaj, Belenman jacuchij» ninacurcacuna.

16Shina ninacushcahuan utca callpamushpaca, huagracuna shayana ucupica Josetapish, Mariatapish, cunanlla huacharishca huahua siricujtapishmi japircacuna. 17Paicunata ricushpaca, ángel chai huahuamanta imallata nishcatami huillarcacuna. 18Michijcuna huillajta uyashpaca, tucuicunami mancharircacuna. 19Ashtahuanpish Mariaca, huahuamanta imalla uyashcataca, paipaj shungupi huaquichishpa yuyaricurcallami.

20Michijcunaca, paicunaman huillashca shinataj tucushcata ricushpa uyashpaca, Taita Diosta alabashpami tigrarcacuna.

Huahua Jesustami Diosman mingashcacuna

21Angelca, María manaraj chichu cajpimi, huahuataca ‘Jesús shutimi canga’ nishpa mandarca. Chaimantami huahuata pai charishca aicha punta carata pʼitichinapaj, pusaj punlla pajtajpica Jesús shutita shutichircacuna.

22Shinallataj huahua huacharishcamanta chuyayana punllacuna pajtajpipish, Moisés Mandashcapi nishca shinallatajmi huahuataca Mandaj Diosman mingangapaj, Jerusalenman apamurcacuna. 23Mandaj Dios Mandashcapica: «Tucui punta huacharij cʼari huahuami, Mandaj Diospajlla chʼicanchishca canga» nishpami quillcashca. Chai shinatajmi rurarcacuna. 24Diosman cungapajpish, Mandaj Dios Mandashcapi: «Ishqui urpita, mana cashpaca ishqui palomata cungui» nishca shinallatajmi apamurcacuna.

25Chai punllacunapica cashcata ruraj, Diosta manchaj Simeón shuti runami Jerusalenpi causacurca. Paica, israelcunata Dios quishpichichunmi shuyacurca. Diospaj jucha illaj Espíritu Paihuan cashpami, 26Paimanca ‘Mandaj Diospaj shujlla Churita ricungacamaca, mana huañunguichu’ nishca carca. 27Zacariasca, Diospaj Espiritullataj yuyachijpimi, Diospaj huasiman shamurca. Pai chaipi servicui punllacunatajmi, yaya mamaca huahua Jesusta Diospaj huasiman apamurcacuna. Paicunaca, Mandashcapi imallata rurachun nishca shinatajmi, Diosman mingarcacuna.

28Chaimantami chai huahuata marcashpa, Diosta cashna alabarca:

29«Mandaj Dioslla, cunantajca Quiquin nishca shinallataj,

Quiquinta servij ñucataca cushicushpa sumajta samarigrichun saquihuailla.

30Quiquin cachashca Quishpichijtaca, ñuca ñahuihuantajmi ricuni.

31Paitaca tucui llajtacunapajmi cachashcangui.

32Paimi mana israelcunamanca achij luzta ricuchinga,

Quiquin agllashca israelcunatacarin sumajyachingamari» nircami.

33Huahua Jesusmanta Simeón imalla nishcata uyashpaca, Josepish, mamapish mancharircacunami. 34Simeonca paicunata bendiciashca qʼuipami, mama Mariataca cashna nirca: «Riqui, Dios cachashca cai huahuamantaca, israelcunaca achcacunami quishpiringa, chingarinatapish achcacunami chingaringacuna. Achcacunami Paita mana chasquishpa, pʼiñashpa jataringacuna. 35Chashnami paicunapaj shungu ima shina cashcata ricuchingacuna. Cutin cambaj shungutaca, jatun espadami chaupinga» nircami.

36Shinallataj Dios ima nishcata huillaj Ana shuti yuyaj huarmipishmi chaipi carca. Paica, Aser aillumanta Fanuelpaj ushushimi carca. Cʼarita manaraj rijsij, chairaj huambra caźarashca canchis huatallapimi cusaca huañurca. 37Chaimantaca, ñami pusaj chunga chuscu huatata viuda causacurca. Paica tutapish, punllapish Diospaj huasimantaca manataj anchurij carcachu. Ayunashpa, mañashpa, Diosta servicurcallami. 38Chai huarmipish chai horasllataj chaipi ricurishpami, Taita Diosta pagui nirca. Shinallataj Jerusalenpi causajcunata Dios quishpichichun shuyacujcunamanmi, huahua Jesusmantaca huillarca.

39Mandaj Dios Mandashcapi nishca shinataj rurashpami, Josehuan Mariahuanca Galilea llajtapi paicuna causana Nazaret puebloman tigrarcacuna. 40Huahua Jesusca, Taita Dios jatunta cʼuyashpa Paihuan cajpimi, punllanta huiñarishpa, sinchiyashpa catirca.

Maltalla cashpami Jesusca Diospaj huasipi saquirishca

41Jesuspaj yaya mamaca huatantami, Pascua jatun punllacunaman Jerusalenman rijcuna carca. 42Chaimantami chunga ishqui huatata Jesús pajtachi huatapish, jatun punllapica ñaupa huatacuna shinallataj huichiyarcacuna. 43Chai jatun punllacuna tucurijpi huasiman ña tigramucujpica, Jesusca Jerusalenpimi saquirishca carca. Josepish, Jesuspaj mamapish Pai chaipi saquirishcataca mana yacharcachu. 44‘Cai tucui gentecunapurapichari shamucun’ yuyashpaca, rircallacunami. Ña tucui punlla purishpami familiacunata, rijsishcacunata tapushpa mashcarcacuna. 45Mashnata mashcashpapish manataj japishpami, Jerusalenllamantaj mashcanaman tigrarcacuna.

46Chaipica, quimsa punllata mashcacushpallami, Diospaj huasipi japircacuna. Paica, Mandashcata yachajcunata uyashpa, tapushpa, paicunapaj chaupipimi tiyacurca. 47Paita uyajcunamanca, imata tapujpipish allimi cutichirca. Chaimantami alli yachaj cashcata ricushpa, tucuicuna mancharirca. 48Yaya mamapish chaipi Paita ricushpaca, mancharircacunami. Paipaj mamami cashna nirca:

—Huahua, ¿ima nishpataj ñucanchijtaca cashna ruranguiari? Cambaj yayapish, shungu pʼitirinata llaquishpamari mashcacurcanchij— nircami.

49Chashna nijpi Jesusca:

—¿Ima nishpataj Ñucataca mashcarcanguichigari? Ñuca Yayapajta ruracuna cashcataca, ¿manachu yachanguichij?— nircami.

50Ashtahuanpish yaya mamaca, ima nishpa chashna nicushcataca, mana yuyaita japircacunachu.

51Chaimantaca, paicunahuan Nazaretman uriyashpaca, paicunata tucuipi alli caźushpami causarca. Paipaj mamaca tucui imalla tucushcataca, paipaj shungupi huaquichicurcallami. 52Jesusca yachaipipish, aichapipish ashtahuanmi huiñashpa catirca. Taita Diospish, runacunapish ashtahuan cʼuyashcami tucurca.

Nueva Versión Internacional

Lucas 2:1-52

Nacimiento de Jesús

1Por aquellos días, Augusto César decretó que se levantara un censo en todo el Imperio romano.2:1 el Imperio romano. Lit. el mundo. 2Este primer censo se efectuó cuando Cirenio gobernaba en Siria. 3Así que iban todos a inscribirse, cada cual a su propio pueblo.

4También José, que era descendiente del rey David, subió de Nazaret, ciudad de Galilea, a Judea. Fue a Belén, la Ciudad de David, 5para inscribirse junto con María, que estaba comprometida para casarse con él. Ella se encontraba embarazada 6y mientras estaban allí se le cumplió el tiempo. 7Así que dio a luz a su hijo primogénito. Lo envolvió en pañales y lo acostó en un pesebre, porque no había lugar para ellos en la posada.

Los pastores y los ángeles

8En esa misma región había unos pastores que pasaban la noche en el campo, turnándose para cuidar su rebaño. 9Sucedió que un ángel del Señor se les apareció. La gloria del Señor los envolvió en su luz y se llenaron de temor. 10Pero el ángel dijo: «No tengan miedo. Miren que traigo buenas noticias que serán motivo de mucha alegría para todo el pueblo. 11Hoy ha nacido en la Ciudad de David un Salvador, que es Cristo el Señor. 12Esto les servirá de señal: Encontrarán a un niño envuelto en pañales y acostado en un pesebre».

13De repente apareció una multitud de ángeles del cielo, que alababan a Dios y decían:

14«Gloria a Dios en las alturas,

y en la tierra paz a los que gozan de su buena voluntad».2:14 paz … voluntad. Lit. paz a los hombres de buena voluntad. Var. paz, buena voluntad a los hombres.

15Cuando los ángeles se fueron al cielo, los pastores se dijeron unos a otros: «Vamos a Belén, a ver esto que ha pasado y que el Señor nos ha dado a conocer».

16Así que fueron de prisa y encontraron a María, a José y al niño que estaba acostado en el pesebre. 17Cuando vieron al niño, contaron lo que les habían dicho acerca de él 18y cuantos lo oyeron se asombraron de lo que los pastores decían. 19María, por su parte, guardaba todas estas cosas en su corazón y meditaba acerca de ellas. 20Los pastores regresaron glorificando y alabando a Dios por lo que habían visto y oído, pues todo sucedió tal como se les había dicho.

Presentación de Jesús en el Templo

21Cuando se cumplieron los ocho días y fueron a circuncidarlo, lo llamaron Jesús, nombre que el ángel le había puesto antes de que fuera concebido.

22Así mismo, cuando se cumplió el tiempo en que, según la Ley de Moisés, ellos debían purificarse, José y María llevaron al niño a Jerusalén para presentarlo al Señor. 23Así cumplieron con lo que en la Ley del Señor está escrito: «Todo varón primogénito será consagrado2:23 Todo … consagrado. Lit. Todo varón que abre la matriz será llamado santo. al Señor».2:23 Éx 13:2,12. 24También ofrecieron un sacrificio conforme a lo que la Ley del Señor dice: «un par de tórtolas o dos pichones de paloma».2:24 Lv 12:8.

25Ahora bien, en Jerusalén había un hombre llamado Simeón, que era justo y devoto, y aguardaba con esperanza la consolación2:25 consolación. Alt. redención. de Israel. El Espíritu Santo estaba con él 26y le había revelado que no moriría sin antes ver al Cristo del Señor. 27Movido por el Espíritu, fue al Templo. Cuando al niño Jesús lo llevaron sus padres para cumplir con la costumbre establecida por la Ley, 28Simeón lo tomó en sus brazos y bendijo a Dios:

29«Según tu palabra, Soberano Señor,

ya puedes despedir a tu siervo en paz.

30Porque han visto mis ojos tu salvación,

31que has preparado a la vista de todos los pueblos:

32luz que ilumina a las naciones

y gloria de tu pueblo Israel».

33El padre y la madre del niño se quedaron maravillados por lo que se decía de él. 34Simeón les dio su bendición y dijo a María, la madre de Jesús: «Este niño está destinado a causar la caída y el levantamiento de muchos en Israel, y a crear mucha oposición,2:34 a crear mucha oposición. Lit. a ser una señal contra la cual se hablará. 35a fin de que se manifiesten las intenciones de muchos corazones. En cuanto a ti, una espada te atravesará el alma».

36Había también una profetisa, Ana, hija de Penuel, de la tribu de Aser. Era muy anciana; casada de joven había vivido con su esposo siete años 37y luego permaneció viuda hasta la edad de ochenta y cuatro.2:37 hasta … cuatro. Alt. durante ochenta y cuatro años. Nunca salía del Templo, sino que día y noche adoraba a Dios con ayunos y oraciones. 38Llegando en ese mismo momento, Ana dio gracias a Dios y comenzó a hablar del niño a todos los que esperaban la redención de Jerusalén.

39Después de haber cumplido con todo lo que exigía la Ley del Señor, José y María regresaron a Galilea, a su propio pueblo de Nazaret. 40El niño crecía y se fortalecía; se llenaba de sabiduría y la gracia de Dios lo acompañaba.

El niño Jesús en el Templo

41Los padres de Jesús subían todos los años a Jerusalén para la fiesta de la Pascua. 42Cuando cumplió doce años, fueron allá según era la costumbre. 43Terminada la fiesta, emprendieron el viaje de regreso, pero el niño Jesús se había quedado en Jerusalén, sin que sus padres se dieran cuenta. 44Ellos, pensando que él estaba entre el grupo de viajeros, hicieron un día de camino mientras lo buscaban entre los parientes y conocidos. 45Al no encontrarlo, volvieron a Jerusalén en busca de él. 46Al cabo de tres días lo encontraron en el Templo, sentado entre los maestros, escuchándolos y haciéndoles preguntas. 47Todos los que le oían se asombraban de su inteligencia y de sus respuestas. 48Cuando lo vieron sus padres, se quedaron admirados.

—Hijo, ¿por qué te has portado así con nosotros? —dijo su madre—. ¡Mira que tu padre y yo te hemos estado buscando angustiados!

49Él respondió:

—¿Por qué me buscaban? ¿No sabían que tengo que estar ocupado en los asuntos de mi Padre?

50Pero ellos no entendieron lo que decía.

51Así que Jesús bajó con sus padres a Nazaret y vivió sujeto a ellos. Y su madre conservaba todas estas cosas en el corazón. 52Jesús siguió creciendo en sabiduría y estatura, y cada vez más gozaba del favor de Dios y de la gente.