Isaaya 37 – LCB & OL

Luganda Contemporary Bible

Isaaya 37:1-38

Keezeekiya Akaabirira Mukama

1Awo kabaka Keezeekiya bwe yabiwulira n’ayuza engoye ze n’ayambala ebibukutu n’ayingira mu nnyumba ya Mukama. 237:2 Is 1:1N’atuma Eriyakimu eyali akulira olubiri ne Sebuna omuwandiisi ne bakabona abakulu, nga bambadde ebibukutu, eri nnabbi Isaaya mutabani wa Amozi. 337:3 Is 26:18; 66:9; Kos 13:13Ne bamugamba nti, “Keezeekiya atutumye okukugamba nti, Olunaku luno lunaku lwa kulabiramu nnaku era lwa kuvumirwamu era lwa kujoogebwa; kubanga abaana batuuse okuzaalibwa naye nga tewali maanyi ga kubazaala. 437:4 a Is 36:13, 18-20 b Is 1:9Oboolyawo Mukama Katonda wo anaawulira ebigambo bya Labusake eyatumibwa kabaka w’e Bwasuli mukama we okuvuma Katonda omulamu, Mukama Katonda wo n’amunenya olw’ebigambo by’awulidde: Kale waayo okusaba kwo wegayiririre ekitundu ekikyasigaddewo.”

5Abaddu ba kabaka Keezeekiya bwe bajja eri Isaaya, 637:6 Is 7:4Isaaya n’abagamba nti, “Mutegeeze mukama wammwe nti, ‘Bw’ati bw’ayogera Mukama nti, Ebigambo by’owulidde abaddu ba kabaka w’e Bwasuli bye banvumye, tebikutiisa. 737:7 nny 9Laba ndimusindikira omwoyo omubi, awulire olugambo addeyo mu nsi ye. Era eyo gye ndimuzikiririza afe ekitala.’ ”

837:8 Kbl 33:20Awo Labusake omuduumizi wa Bwasuli bwe yaddayo, n’asanga kabaka w’e ng’alwana ne Libuna: kubanga yawulira nti avudde e Lakisi.

937:9 nny 7Ate era kabaka Sennakeribu n’afuna obubaka nti Tiraaka kabaka w’e Kuusi azze okumulwanyisa. Bwe yakiwulira n’asindika ababaka eri Keezeekiya n’obubaka buno nti, 1037:10 Is 36:15“Keezeekiya kabaka wa Yuda mumugambe nti, Katonda wo gwe weesiga takulimbanga ng’ayogera nti, ‘Yerusaalemi tekirigabulwa mu mukono gwa kabaka w’e Bwasuli.’ 1137:11 Is 36:18-20Laba wawulira bakabaka b’e Bwasuli kye baakola amawanga gonna, ne bagazikiririza ddala. Mwe munaawona? 1237:12 a 2Bk 18:11 b Lub 11:31; 12:1-4; Bik 7:2Amawanga bakitange ge baasaanyaawo, Gozani, ne Kalani, ne Lezefu n’abantu ba Adeni abaabanga mu Terasali, bakatonda baago, baabayamba? 13Ali ludda wa kabaka w’e Kamasi ne kabaka w’e Alupadi ne kabaka w’ekibuga Sefarayimu oba ow’e Keena, oba ow’e Yiva?”

Okusaba kwa Keezeekiya

14Keezeekiya n’aggya ebbaluwa mu mukono gw’ababaka n’agisoma: Keezeekiya n’ayambuka mu nnyumba ya Mukama n’agyanjuluza mu maaso ga Mukama. 15N’asaba ne yeegayirira Mukama nga agamba nti, 1637:16 Ma 10:17; Zab 86:10; 136:2-3“Ayi Mukama ow’Eggye, Katonda wa Isirayiri, atuula wakati mu bakerubbi, ggwe Katonda wekka afuga obwakabaka bwonna obw’omu nsi, ggwe wakola eggulu n’ensi. 1737:17 a 2By 6:40 b Dan 9:18Otege okutu kwo Ayi Mukama owulire, ozibule amaaso go, Ayi Mukama, olabe: owulire ebigambo byonna ebya Sennakeribu by’aweerezza okuvuma Katonda omulamu.

1837:18 2Bk 15:29; Nak 2:11-12“Mazima ddala Mukama, bakabaka b’e Bwasuli baazisa amawanga gonna n’ensi zaago, 1937:19 a Is 26:14 b Is 41:24, 29ne basuula bakatonda baabwe mu muliro: kubanga tebaali bakatonda, naye mulimu gwa ngalo z’abantu, miti na mayinja; kyebaava babazikiriza. 2037:20 Zab 46:10Kale nno, ayi Mukama Katonda waffe, tulokole mu mukono gwa Sennakeribu, obwakabaka bwonna obw’ensi butegeere nga ggwe wekka ggwe Mukama.”

2137:21 nny 2Awo Isaaya mutabani wa Amozi n’atumira Keezeekiya ng’ayogera nti, “Bw’ati bw’ayogera Mukama Katonda wa Isirayiri nti, Kubanga onneegayiridde ku bya Sennakeribu kabaka w’e Bwasuli, 2237:22 Yob 16:4kino kye kigambo kye mmwogeddeko:

“ ‘Omuwala wa Sayuuni embeerera

akunyooma era akusekerera.

Omuwala wa Yerusaalemi

akunyeenyeza omutwe gwe nga bw’odduka.

2337:23 a nny 4 b Is 2:11Ani gw’ovumye

gw’ovodde?

Era ani gw’oyimuyisirizzaako eddoboozi lyo n’okanulira n’amaaso?

Omutukuvu wa Isirayiri!

2437:24 Is 14:8Okozesezza abaddu bo

okuvuma Mukama n’oyogera nti,

Nyambuse n’amagaali gange amangi ku ntikko y’olusozi,

ntuuse ku njuyi ez’omunda eza Lebanooni;

era ntemedde ddala emivule gyakwo emiwanvu,

n’enfugo zaakwo ezisinga obulungi,

era natuuka ne ku lusozi lwakwo olukomererayo,

ekibira kyayo ekisinga obunene.

2537:25 Ma 11:10Waduula nti wasima enzizi

era n’onywa n’amazzi mu mawanga

era nti ebigere by’abajaasi bo

byakaliza amazzi g’omugga Kiyira mu Misiri.’

2637:26 a Bik 2:23; 4:27-28; 1Pe 2:8 b Is 10:6; 25:1 c Is 25:2“Tewawulira nga nakisalawo dda?

Nakiteekateeka dda.

Mu biro eby’edda nakiteekateeka;

era kaakano nkituukirizza,

olyoke ofuule ebibuga ebiriko bbugwe

okuba ng’entuumo y’amayinja.

2737:27 Zab 129:6Abantu baamu kyebaavanga baggwaamu amaanyi,

ne baterebuka

ne bakeŋŋentererwa

ne baba ng’essubi mu nnimiro, ng’omuddo omuto,

ng’omuddo ogumera ku nnyumba

ogwokebwa ne gufa nga tegunnakula.

2837:28 a Zab 139:1-3 b Zab 2:1“Naye mmanyi obutuuliro bwo

era mmanyi okufuluma kwo n’okuyingira kwo

n’obuswandi bw’ondaga.

2937:29 a Is 10:12 b Is 30:28; Ez 38:4 c nny 34Kubanga oneereegeddeko,

okwepanka kw’okoze nkutuuseeko.

Era kaakano ntuuse okuteeka eddobo mu nnyindo zo,37:29 Abasuli baateekanga amalobo mu nnyindo zaabo be baawambanga, ne baddira n’oluuma ne bafumita mu mimwa gy’abo be baawambanga

n’oluuma ndufumite mu mimwa gyo,

nkuzzeeyo

ng’opaala mu kkubo lye wajjiramu.”

Katonda Atuukiriza Ekisuubizo kye

30Awo Isaaya n’agamba Keezeekiya nti,

“Kano ke kabonero akanaakuweebwa:

Omwaka guno mugenda kulya eŋŋaano eyeemeza yokka.

Eno gye muliryako n’omwaka ogwokubiri.

Mu mwaka ogwokusatu

mulirya ku birime byammwe bye musize

era ne mukungula mu nnimiro zammwe ez’emizabbibu.

3137:31 Is 27:6Abantu ba Yuda abalifikkawo baliba ng’ebisimbe

emirandira gyabyo nga gikka wansi ate nga bigimuka ne bibala.

3237:32 Is 9:7Mu Yerusaalemi walibaawo abalisigalawo

ne ku Lusozi Sayuuni walibeerawo abaliwona,

kubanga Mukama Ayinzabyonna mu bumalirivu bwe,

yeewaddeyo okukikola.

33“Noolwekyo bw’ati bw’ayogera Mukama ku bikwata ku Kabaka w’e Bwasuli nti,

“Kabaka oyo taliyingira mu kibuga kino

wadde okulasayo akasaale.

Talikisemberera n’engabo

newaakubadde okutuumako ekifunvu ng’akitaayiza.

3437:34 nny 29Ekkubo lye yajjiramu lye limu ly’anaakwata okuddayo.

Tajja kuyingira mu kibuga kino,”

bw’ayogera Mukama.

3537:35 a Is 31:5; 38:6 b Is 43:25; 48:9, 11 c 2Bk 20:6“Ndirwanirira ekibuga kino

nkirokole.”

3637:36 Is 10:12Awo malayika wa Mukama n’afuluma n’atta mu lusiisira olw’Abasuli abantu emitwalo kkumi na munaana mu enkumi ttaano. Abaasigalawo bagenda okuzuukuka enkya nga wonna wajjudde mirambo. 3737:37 Lub 10:11Awo Sennakeribu kabaka w’e Bwasuli n’avaayo n’addayo n’abeera e Nineeve.

3837:38 Lub 8:4; Yer 51:27Lumu bwe yali ng’asinziza mu ssabo lya Nisuloki katonda we, Adulammereki, ne Salezeri batabani be ne bamusalira olukwe ne bamutta: ne baddukira mu nsi ya Alalati. Esaludooni mutabani we n’amusikira.

O Livro

Isaías 37:1-38

A libertação de Jerusalém é predita

(2 Rs 19.1-19)

1Quando o rei Ezequias ouviu o relatório que eles lhe fizeram, rasgou a roupa que trazia vestida, cobriu-se com pano de saco e dirigiu-se ao templo para orar. 2Disse a Eliaquim, a Sebna e a alguns dos sacerdotes mais velhos para se cobrirem igualmente com pano de saco e irem ter com o profeta Isaías, o filho de Amós, com a seguinte mensagem: 3“O rei Ezequias manda dizer: ‘Hoje foi um dia de angústia, desonra e blasfémia. É como se uma criança estivesse prestes a nascer e a mãe não tivesse forças para dar à luz. 4Mas pode bem ser que o Senhor, teu Deus, tenha ouvido os insultos provocatórios do general assírio, dirigidos ao Deus vivo, e o castigue. Oh! Pedimos-te que ores pelos poucos de entre nós que ainda restamos!’ ”

5Esta foi a mensagem que trouxeram a Isaías.

6Então Isaías respondeu assim: “Digam ao rei Ezequias que o Senhor lhe transmite o seguinte: ‘Não te deixes perturbar por esse discurso do servo do rei da Assíria e pelas suas blasfémias. 7O rei da Assíria receberá uma notícia em como é requerida, com urgência, a sua presença no país; ele regressará e farei com que o matem ali.’ ”

8O delegado assírio deixou Jerusalém para ir consultar o seu rei que, entretanto, já tinha deixado Laquis e se encontrava a combater em Libna. 9Pouco tempo depois, trouxeram ao rei assírio a notícia que o rei Tiraca de Cuche se aproximava para o atacar. Mas antes de partir para esse encontro bélico, enviou ainda esta mensagem ao rei Ezequias:

10“Não te deixes enganar pelo teu Deus em quem confias. Não acredites naquilo que ele te disse que não hei de conquistar Jerusalém. 11Sabes perfeitamente o que os reis da Assíria fizeram por toda a parte onde têm andado; têm destruído tudo. Porque é que haveria de ser diferente contigo? 12Alguma vez os deuses das outras nações as livraram? Nações como Gozã, Harã, Rezefe e Éden, da terra de Telessar, os anteriores reis assírios destruíram-nas a todas! 13Que foi que aconteceu ao rei de Hamate e ao rei de Arpade? Que aconteceu com os reis de Sefarvaim, Hena e Iva?”

A oração de Ezequias

14Ezequias abriu a carta que os mensageiros lhe entregaram e leu-a. Depois dirigiu-se ao templo e apresentou-a perante o Senhor. 15E orou ao Senhor do seguinte modo: 16“Ó Senhor dos exércitos, Deus de Israel, que habitas entre os querubins, só tu és o Deus de todos os povos da Terra! Tu fizeste os céus e a Terra! 17Ouve a minha súplica. Inclina os teus olhos para mim e ouve a minha oração. Vê esta carta do rei Senaqueribe, uma autêntica afronta a ti, o Deus vivo! 18É verdade, ó Senhor, que os reis da Assíria têm destruído todas essas nações, como diz a carta. 19Queimaram os seus ídolos, mas não eram deuses nenhuns! Foram destruídos porque eram meros objetos fabricados por homens com madeira e pedra. 20Agora, ó Senhor, nosso Deus, imploramos-te que nos salves do seu poder e então todos os soberanos da Terra saberão que só tu, Senhor, és Deus!”

A queda de Senaqueribe

(2 Rs 19.20-34)

21Então Isaías, o filho de Amós, mandou dizer a Ezequias: “O Senhor, o Deus de Israel, diz o seguinte: ‘Esta é a minha resposta à tua oração sobre Senaqueribe o rei da Assíria. 22Esta é a resposta que dou ao rei Senaqueribe: A virgem, filha de Sião, não tem medo de ti! A filha de Jerusalém ri-se francamente de ti. 23Viste bem quem é que desafiaste e quem é que insultaste? Dás-te conta de para quem é que ousaste levantar os olhos com arrogância? Foi para o Santo Deus de Israel! 24Vanglorias-te, dizendo: “Os meus carros de guerra conquistaram as mais poderosas fortalezas! Sim, nem os mais altos cimos do Líbano são inexpugnáveis para mim! Deitei abaixo cedros gigantes e ciprestes maravilhosos! O meu domínio estende-se às fronteiras mais longínquas! 25Refresquei-me e matei a sede nos mais variados cursos de água de terras estranhas! Destruí a força do Egito com a planta dos pés!”

26Ainda não compreendeste que fui eu quem decidiu, há muito tempo, que tudo isso acontecesse e que fui eu quem te deu todo esse poder e que fiz com que tudo se realizasse segundo o que tinha planeado? Os meus planos eram precisamente que derrubasses cidades fortemente muradas e as tornasses em montões de ruínas. 27Eis a razão por que as nações que conquistaste não tiveram poder para te resistir, antes se fizeram como a erva do campo, murchando debaixo dum calor ardente, como trigo que se queima antes de ficar maduro. 28Eu conheço-te muito bem; estou ao corrente de todas as tuas idas e vindas, de tudo o que fazes; vi bem a tua raiva contra mim. 29Por causa da arrogância que mostraste a meu respeito, vou pôr-te um gancho no nariz, um freio nos dentes e fazer-te dar meia volta no caminho em que vieste.’ ”

30Então Deus disse a Ezequias: “Esta será a prova em como sou eu mesmo quem está a libertar a vossa cidade das mãos do rei da Assíria: Ainda este ano ele levantará o cerco e mesmo que seja já demasiado tarde para a sementeira, o grão que nasceu espontaneamente neste outono dar-te-á bastante semente para obteres uma colheita reduzida no próximo ano. Daqui a dois anos já poderão semear e ceifar o vosso trigo, e plantar vinhas e fazer a vindima. 31Os que foram deixados em Judá tomarão de novo raízes no vosso próprio solo; florescerão e se mulplicarão. 32Porque sairá um resto de Jerusalém e do monte Sião, para repovoar a terra. É o zelo do Senhor dos exércitos que fará com que tudo isto aconteça!

33Quanto ao rei da Assíria, o seu exército não chegará a entrar em Jerusalém, nem disparará ali as suas armas, nem mesmo desfilará perante as suas portas, nem sequer construirá uma torre para poder atacar as suas muralhas. 34Regressará à sua terra pelo caminho por onde veio, sem ter penetrado na cidade, diz o Senhor. 35Eu defenderei e salvarei esta cidade, por causa do meu nome e por causa do meu servo David!”

Derrota do exército assírio

(2 Rs 19.35-37; 2 Cr 32.21)

36O anjo do Senhor veio até ao campo dos assírios e matou 185 000 soldados das tropas assírias. Pela manhã, viam-se corpos mortos estendidos por toda a parte. 37Então o rei Senaqueribe da Assíria regressou a Nínive. 38Um dia, enquanto adorava no templo do deus Nisroque, os seus filhos Adrameleque e Sarezer mataram-no à espada, fugindo em seguida para a terra de Ararat. O seu filho Esar-Hadom ascendeu ao trono.