Ebigambo by’Abagezi n’Abasirusiru
1Eyeggya ku banne aba yeerowoozako yekka,
era tawuliriza magezi gamuweebwa.
218:2 Nge 12:23Omusirusiru tasanyukira kutegeera,
ky’asanyukira kyokka kwe kwogera by’alowooza.
3Okukola ekibi bwe kujja n’okunyooma kujjirako,
era awali okuyisaamu omuntu amaaso wabaawo okunyoomoola.
4Ebigambo by’omu kamwa k’omuntu mazzi ga buziba,
naye ensulo ey’amagezi mugga ogukulukuta.
518:5 a Lv 19:15; Nge 24:23-25; 28:21 b Zab 82:2; Nge 17:15Si kirungi kuttira mubi ku liiso,
oba okusaliriza omutuukirivu.
6Akamwa k’omusirusiru kamuleetera entalo
era akamwa ke kamuleetera okukubwa emiggo.
718:7 a Zab 140:9 b Zab 64:8; Nge 10:14; 12:13; 13:3; Mub 10:12Akamwa k’omusirusiru ke kamuleetera okuzikirira,
era n’emimwa gye mutego eri emmeeme ye.
818:8 Nge 26:22Ebigambo by’omuntu ageya biri ng’emmere ewoomerera,
bigenda mu bitundu by’omubiri eby’ewala.
918:9 Nge 28:24Omuntu omugayaavu mu mirimu gy’akola,
waluganda n’oyo azikiriza.
1018:10 2Sa 22:3; Zab 61:3Erinnya lya Mukama kigo ky’amaanyi,
omutuukirivu addukira omwo n’afuna emirembe.
1118:11 Nge 10:15Obugagga bw’omugagga, kye kibuga kye ekiriko bbugwe ow’amaanyi,
era mu kulaba kwe, kigo kye ekigumu ekitarinnyika.
1218:12 Nge 11:2; 15:33; 16:18Omuntu nga tannagwa, omutima gwe gwegulumiza, naye okwetoowaza kumuweesa ekitiibwa.
1318:13 Nge 20:25; Yk 7:51Oyo addamu amangu mu nsonga gy’ateetegerezza,
buba busirusiru bwe era buswavu.
1418:14 Nge 15:13; 17:22Omwoyo gw’omuntu gumuwanirira mu bulwadde,
naye emmeeme eyennyise ani ayinza okugigumiikiriza?
1518:15 Nge 15:14Omutima gw’omwegendereza guyiga okumanya,
amatu g’omuntu omugezi gawuliriza.
1618:16 Lub 32:20Ekirabo ky’omuntu kimuseguliza,
era kimutuusa ne mu maaso g’abeekitiibwa.
17Asooka okweyogerako y’afaanana ng’omutuufu,
okutuusa omulala lw’amubuuza ebibuuzo.
1818:18 Nge 16:33Okukuba akalulu kimalawo empaka,
era kisalawo eggoye wakati w’abawakana ab’amaanyi.
19Kyangu okuwamba ekibuga ekiriko bbugwe ow’amaanyi, okusinga okukomyawo owooluganda anyiize,
era ennyombo ziba ng’empagi z’ekigo.
2018:20 Nge 12:14Omuntu anakkutanga ebigambo ebiva mu kamwa ke;
ebibala ebijjula akamwa ke bye binamukkusanga.
2118:21 Nge 13:2-3; Mat 12:37Olulimi lulina obuyinza okuwa obulamu oba okutta,
era n’abo abalwagala balirya ebibala byalwo.
2218:22 a Nge 12:4 b Nge 19:14; 31:10Azuula omukazi omulungi ow’okuwasa aba azudde ekirungi,
era aganja eri Mukama.
23Omwavu yeegayirira,
naye omugagga addamu na bbogo.
2418:24 Nge 17:17; Yk 15:13-15Akwana emikwano emingi yeereetera okuzikirira,
naye wabaawo ow’omukwano akwagala ennyo okusinga owooluganda.
1Iemand die meent het alleen te weten, zoekt zijn eigen voordeel, hij verwerpt de wijze raad van anderen.
2De dwaas heeft geen behoefte aan verstand, zijn dwaze hart ligt open.
3Met de goddeloze komt ook de verachting en met de misdaden komt de schande.
4Een verstandig man zegt diepzinnige dingen, de bron van wijsheid voedt een beek die nooit droog valt.
5Het is niet goed om in een rechtszaak een schuldige onschuldig te verklaren en daardoor een oprecht mens te benadelen.
6De dwaas veroorzaakt ruzie, zijn woorden hitsen op tot handgemeen.
7Zijn grote mond breekt hem op en hij raakt verstrikt in zijn eigen woorden.
8Naar de woorden van een roddelaar wordt gretig geluisterd, zij glijden zachtjes naar binnen en zetten zich vast in het gemoed van de toehoorders.
9Een luiaard is net zo erg als een man die zijn geld over de balk smijt.
10De Here is een sterke toren, zijn naam is kracht. De rechtvaardige zal bij Hem zijn toevlucht zoeken en veilig zijn.
11Een rijke voelt zich sterk door zijn bezit, hij maakt zichzelf wijs dat zijn geld hem beschermt zoals een hoge muur.
12Wie hooghartig is, komt ten val, maar nederigheid wordt altijd gevolgd door eer.
13Wie antwoord geeft voordat de vraag is uitgesproken, wordt als een dwaas beschouwd.
14Een moedig hart is de mens tot steun, zowel in geestelijk als lichamelijk lijden, maar wie zal een ontmoedigd hart tot steun zijn?
15Wie verstandig is, wil toenemen in kennis, hij is gespitst op wijze woorden.
16Een goed geschenk geeft iemand de ruimte en opent deuren naar vooraanstaanden.
17De eerste pleiter in een rechtszaak schijnt gelijk te hebben, maar de woorden van de wederpartij werpen pas volledig licht op de zaak.
18Het werpen van het lot maakt een einde aan geschillen en brengt scheiding tussen de partijen.
19Een broeder die zich onrechtvaardig behandeld voelt, is een hardnekkiger tegenpartij dan een sterke en opstandige stad. Geschillen tussen broeders sluiten deuren, zoals grendels de paleispoorten afsluiten.
20Iemands woorden vullen zijn hart, met goede dingen als het goede woorden zijn, met kwade dingen als het kwade woorden zijn.
21Op de tong liggen zowel dood als leven: wie aan een van beide de voorkeur geeft, zal de vruchten daarvan plukken.
22Vindt u een goede vrouw, dan hebt u het goed getroffen, beschouw haar als een geschenk van de Here.
23De arme smeekt, maar de rijke spreekt harde woorden.
24Wie veel vrienden heeft, raakt geruïneerd, maar een echte vriend is meer waard dan een broer.
