Ekirooto kya Nebukadduneeza eky’Omuti
14:1 a Dan 3:4 b Dan 6:25Kabaka Nebukadduneeza n’alangirira eri abantu, n’amawanga n’abantu ab’ennimi eza buli ngeri, mu nsi yonna bw’ati nti:
Emirembe gibeere nammwe!
24:2 a Zab 74:9 b Dan 3:26Lye ssanyu lyange okubategeeza ku bigambo eby’amagero era ebikulu Katonda Ali Waggulu Ennyo byankoledde.
34:3 a Zab 105:27; Dan 6:27 b Dan 2:44Obubonero bwe nga bukulu,
n’eby’amagero bye nga byewuunyisa!
Obwakabaka bwe bwa mirembe na mirembe;
N’okufuga kwe tekuliggwaawo.
44:4 Zab 30:6Nze Nebukadduneeza, nnali mpumulidde mu maka gange wakati mu bugagga nga mpumuliddeko mu lubiri lwange. 54:5 a Dan 2:1 b Dan 2:28Ne ndoota ekirooto ekyantiisa; bwe nnali nga ngalamidde ku kitanda kyange, ne ndaba ebifaananyi mu kwolesebwa, ebyantiisa. 64:6 Dan 2:2Kyennava ndagira abasajja bonna abagezigezi ab’e Babulooni baleetebwe mu maaso gange bantegeeze amakulu g’ekirooto. 74:7 a Lub 41:8 b Is 44:25; Dan 2:2 c Dan 2:10Abalogo, n’abafumu, n’Abakaludaaya, n’abalaguzi ne bajja, ne mbategeeza ekirooto, naye ne balemwa okuntegeeza amakulu gaakyo. 84:8 a Dan 1:7 b Dan 5:11, 14Naye oluvannyuma Danyeri gwe natuuma Berutesazza ng’erinnya lya katonda wange bwe liri, era nga n’omwoyo ogwa bakatonda abatukuvu guli mu ye, n’ajja mu maaso gange ne mutegeeza ekirooto.
94:9 a Dan 2:48 b Dan 5:11-12Ne mugamba nti, “Berutesazza, omukulu w’abafumu, mmanyi ng’omwoyo ogwa bakatonda abatukuvu guli mu ggwe, so tewali kigambo eky’ekyama ekikuzibuwalira. Ntegeeza ekirooto kyange, n’amakulu gaakyo. 104:10 a nny 5 b Ez 31:3-4Kuno kwe kwolesebwa kwe nafunye nga ngalamidde ku kitanda kyange; nalabye omuti wakati mu nsi, nga muwanvu nnyo nnyini. 11Omuti ne gukula ne guba gwa maanyi, n’entikko yaagwo n’etuuka ku ggulu era nga gulengerwa okuva ku nkomerero y’ensi zonna. 124:12 Ez 17:23; Mat 13:32Ebikoola byagwo byali birungi okutunulako, n’ebibala byagwo nga bingi, era nga gulina emmere emala bonna. Ensolo enkambwe ez’omu nsiko zaatuulanga mu kisiikirize kyagwo, n’ennyonyi ez’omu bbanga zaatuulanga ku matabi gaagwo, na buli kiramu kyonna kyalisibwanga.
134:13 a Dan 7:1 b nny 23; Ma 33:2; Dan 8:13“Awo mu kiseera ekyo nga ngalamidde ku kitanda kyange, mu kwolesebwa, ne ndaba omubaka omutukuvu ng’ava mu ggulu. 144:14 Ez 31:12; Mat 3:10N’ayogerera mu ddoboozi ery’omwanguka nti, ‘Tema omuti, otemeko n’amatabi gaagwo; okunkumule amalagala gaagwo, osaasaanye n’ebibala byagwo, n’ennyonyi zibuuke zive ku matabi gaagwo. 15Naye ekikonge ky’ekikolo kyagwo kireke mu ttaka, nga kiriko ekyuma ekisiba n’ekikomo, mu muddo omuto ku ttale.
“ ‘Muleke abisiwale n’omusulo ogw’omu ggulu, era muleke agabanire wamu omuddo, n’ensolo ez’omu nsiko. 164:16 nny 23, 32Era n’amagezi ge ag’obuntu gakyusibwe, afuuke ng’ensolo enkambwe ey’omu nsiko okumala emyaka musanvu.
174:17 a nny 2, 25; Zab 83:18 b Yer 27:5-7; Dan 2:21; 5:18-21 c Dan 11:21“ ‘Omusango ogwo gulangiriddwa ababaka, abatukuvu be baasanguza ekisaliddwawo, abalamu balyoke bategeere ng’Oyo Ali Waggulu Ennyo y’afuga obwakabaka bw’abantu, era abuwa buli gw’asiima, era alonda abantu abasemberayo ddala okuba aba wansi okubafuga.’
184:18 a Lub 41:8; Dan 5:8, 15 b Lub 41:15 c nny 7-9“Ekyo kye kirooto, nze Kabaka Nebukadduneeza kye naloose. Kaakano ggwe Berutesazza, ntegeeza amakulu gaakyo kubanga tewali n’omu ku basajja abagezigezi mu bwakabaka bwange ayinza okuntegeeza amakulu gaakyo. Naye ggwe oyinza, kubanga omwoyo ogwa bakatonda abatukuvu guli mu ggwe.”
Danyeri Avvuunula Ekirooto
194:19 Dan 7:15, 28; 8:27; 10:16-17Awo Danyeri eyayitibwanga Berutesazza n’atawanyizibwa mu mutima okumala akabanga, ne yeeraliikirira. Kabaka n’amugamba nti, “Berutesazza, ekirooto n’amakulu gaakyo bireme okukweraliikiriza.”
Berutesazza n’addamu nti, “Mukama wange, ekirooto kibe nga kyogera ku abo abakukyawa, n’amakulu gaakyo gabe nga googera ku balabe bo! 20Omuti gwe walaba, ogwakula ne guba gwa maanyi, ogwawanvuwa ne gutuuka ku ggulu, nga gulabibwa ensi yonna, 21ogwaliko amalagala amalungi n’ebibala byagwo nga bingi nnyo, era nga guliko n’emmere emala bonna, nga n’ensolo ez’omu nsiko zituula mu kisiikirize kyagwo, nga n’ennyonyi ez’omu bbanga zisiisira ku matabi gaagwo, 224:22 a 2Sa 12:7 b Yer 27:7; Dan 2:37-38; 5:18-19ye ggwe, ayi kabaka! Okuze n’oba mukulu era n’oba w’amaanyi; n’obukulu bwo bweyongedde ne butuuka ku ggulu, n’obuyinza bwo butuuse ku nkomerero y’ensi.
234:23 a nny 13 b Dan 5:21“Ggwe ayi kabaka walabye omubaka, era omutukuvu ng’akka okuva mu ggulu, n’ayogera nti, ‘Tema omuti oguzikirize, naye ekikonge ky’ekikolo kyagwo kireke mu ttaka ng’okisibye n’ekyuma n’ekikomo mu muddo omuto ogw’oku ttale; era muleke abisiwazibwe omusulo ogw’omu ggulu, n’omugabo gwe gubeere n’ensolo enkambwe ez’omu nsiko, emyaka musanvu.’
244:24 Yob 40:12; Zab 107:40“Gano ge makulu, ayi kabaka, era lino lye tteeka Oyo Ali Waggulu Ennyo ly’alangiriridde mukama wange kabaka. 254:25 a nny 17; Zab 83:18 b Yer 27:5; Dan 5:21Oligobebwa okuva mu bantu era olibeera n’ensolo ez’omu nsiko; olirya omuddo ng’ente, era olibisiwala okumala emyaka musanvu okutuusa lw’olitegeera ng’Oyo Ali Waggulu Ennyo y’afuga obwakabaka bw’abantu, era abugabira buli gw’asiima. 264:26 a nny 15 b Dan 2:37Ekiragiro eky’okuleka ekikonge ky’ekikolo ky’omuti, amakulu gaakyo ge gano: obwakabaka bwo bulikuddizibwa bw’olitegeera ng’eggulu lye lifuga. 274:27 a Is 55:6-7 b 1Bk 21:29; Zab 41:3; Ez 18:22Noolwekyo, ayi kabaka nteesa nti; weetoowaze olekeyo ebibi byo okole eby’obutuukirivu, era n’ebikolwa byo ebitali bya butuukirivu obireke obeere wa kisa eri abanyigirizibwa, olyoke ofuuke mugagga okusinga nga bw’oli kaakano.”
Ekirooto Kituukirira
284:28 Kbl 23:19Ebyo byonna byatuukirira ku Kabaka Nebukadduneeza. 29Bwe wayitawo emyezi kkumi n’ebiri, kabaka yali atambulira ku kasolya k’olubiri lwe olwa Babulooni, 304:30 Is 37:24-25; Dan 5:20; Kbk 2:4n’ayogera nti, “Ono si ye Babulooni omukulu gwe nazimba n’amaanyi gange amangi okuba ekibuga ekikulu eky’ekitiibwa eky’obwakabaka bwange?”
31Awo bwe yali ng’akyayogera, eddoboozi ne liva mu ggulu nga ligamba nti, “Kuno kwe kulangirira okukukwatako Kabaka Nebukadduneeza: obwakabaka bwo bukuggyiddwako. 32Oligobebwa mu bantu era olibeera n’ensolo okumala emyaka musanvu okutuusa lw’olitegeera ng’Oyo Ali Waggulu ennyo y’afuga obwakabaka obw’abantu era abuwa buli gw’asiima.”
334:33 Dan 5:20-21Amangwago ebyayogerwa ku Nebukadduneeza ne bituukirira. N’agobebwa mu bantu era n’alya omuddo ng’ente. Omubiri gwe ne gutoba omusulo ogw’omu ggulu okutuusa enviiri ze lwe zaakula ng’ebyoya by’empungu n’enjala ze ng’enjala z’ennyonyi.
344:34 a Dan 12:7; Kub 4:10 b Zab 145:13; Dan 2:44; 5:21; 6:26; Luk 1:33Oluvannyuma lw’ebbanga eryo, nze, Nebukadduneeza, ne nnyimusa amaaso gange eri eggulu, amagezi gange ne gakomawo. Ne ntendereza Oyo Ali Waggulu Ennyo, ne muwa ekitiibwa ne mugulumiza oyo abeera omulamu emirembe n’emirembe.
Okufuga kwe tekuliggwaawo,
n’obwakabaka bwe bwa mirembe na mirembe.
354:35 a Is 40:17 b Zab 115:3; 135:6 c Is 45:9; Bar 9:20Abantu bonna ab’oku nsi
abalaba nga si kintu,
eggye ery’omu ggulu
n’abantu ab’oku nsi
abayisa nga bw’asiima.
Tewali ayinza okumuziyiza,
newaakubadde okumubuuza nti, “Okola ki?”
364:36 Nge 22:4Mu kiseera kyekimu okutegeera kwange ne kukomawo, n’ekitiibwa n’obuyinza obw’obwakabaka bwange ne bunzirira. Abawi b’amagezi bange n’abakungu bange ne bannoonya, ne banziriza entebe yange ey’obwakabaka ne nnyongerwako obukulu bungi okusinga ne bwe nalina. 374:37 a Ma 32:4; Zab 33:4-5 b Kuv 18:11; Yob 40:11-12; Dan 5:20, 23Kale nze Nebukadduneeza kyennaava mmutendereza era ne mmuwa ekitiibwa ne mmugulumiza Kabaka ow’eggulu, kubanga emirimu gye gyonna gya mazima n’amakubo ge ga nsonga, n’abo ab’amalala abakkakkanya.
尼布甲尼撒的第二個夢
1尼布甲尼撒王傳諭天下各族、各邦、各語種的人:「願你們大享平安! 2我樂意向你們述說至高的上帝對我所行的神蹟奇事。
3「祂的神蹟何其偉大!
祂的奇事何其可畏!
祂的國度永遠長存,
祂的統治直到萬代。
4「我尼布甲尼撒安居在家,在宮中享受榮華。 5但我做了一個夢,令我害怕。我躺在床上的時候,腦中出現的情景和異象使我恐懼。 6我便召巴比倫所有的智者來為我解夢。 7術士、巫師、占星家和占卜者都來了,我將夢告訴他們,他們卻不能給我解夢。 8最後但以理來到我面前,他又名伯提沙撒——取自我神明的名,他有聖潔神明的靈。我將夢告訴他,說, 9『術士的首領伯提沙撒啊,我知道你有聖潔神明的靈,任何奧秘都難不倒你。請你為我解釋我夢中所見的異象。
10「『以下是我躺在床上時腦中出現的異象:我看見大地中央有棵非常高大的樹。 11這樹長得蒼勁有力,高可參天,從地極都能看見。 12它的葉子美麗,果實纍纍,可作眾生的食物。野獸在它的蔭下躺臥,飛鳥在它的枝頭棲息,一切生靈都從它那裡得到食物。
13「『我躺在床上時腦中出現了異象,我看見一位聖潔的守望者從天而降。 14他大聲說,砍倒那棵樹,削掉它的枝子,剝光它的葉子,拋散它的果子,使野獸逃離樹下,飛鳥離開枝頭。 15但把樹丕留在地裡,用鐵環和銅環箍住他留在野地的青草中,讓他被天上的露水浸濕,與野獸一起吃草。 16要改變他的人心,給他一個獸心,達七年之久。 17這是守望者的命令,是聖者的決定,要讓眾生知道至高者主宰世上萬國,祂要把國賜給誰就賜給誰,即使是最卑微的人。』
18「這就是我尼布甲尼撒王所做的夢。伯提沙撒啊,你要為我解夢,因為我國中所有的智者都不能為我解夢。但是你能,因為你有聖潔神明的靈。」
但以理解夢
19但以理,又名伯提沙撒,一時非常驚訝,惶恐不安。王說:「伯提沙撒啊,不要因為這夢和夢的意思而惶恐不安。」伯提沙撒回答說:「我主啊,願這夢發生在恨你的人身上,夢的意思應驗在你的仇敵身上。 20你夢見的樹蒼勁有力,高可參天,從地極都能看見。 21它的葉子美麗,果實纍纍,可作眾生的食物。野獸住在它的蔭下,飛鳥宿在它的枝頭。 22王啊,這蒼勁有力的樹就是你,你的威名高達穹蒼,你的權柄延至地極。 23王看見聖潔的守望者從天而降,說,『將這樹砍倒、毀滅,但把樹丕用鐵環和銅環箍住留在野地的青草中,讓他被天上的露水浸濕,與野獸一起吃草,達七年之久。』
24「王啊,以下是夢的意思,是至高者裁定要臨到我主我王的事: 25你必從人群中被趕走,與野獸同住,像牛一樣吃草,被天上的露水浸濕,達七年之久,直到你知道至高者主宰世上萬國,祂要把國賜給誰就賜給誰。 26守望者命令留下樹丕,表示等到你承認上天掌權後,你將重掌國權。 27王啊,請接受我的勸諫,你要秉公行義,以斷絕罪惡;憐憫窮人,以除掉罪過。這樣,你的國運也許可以延續。」
夢兆應驗
28這一切事果然發生在尼布甲尼撒王身上。 29十二個月後,他在巴比倫王宮的屋頂散步時, 30說:「這宏偉的巴比倫豈不是我用大能建立為京都,以顯我的威嚴和榮耀嗎?」 31話未說完,天上就有聲音說:「尼布甲尼撒王啊,你聽著,你已失去王權。 32你必從人群中被趕走,與野獸同住,像牛一樣吃草,達七年之久,直到你知道至高者主宰世上萬國,祂要把國賜給誰就賜給誰。」 33這話立刻應驗在尼布甲尼撒身上。他從人群中被趕走,像牛一樣吃草,身體被天上的露水浸濕,直到他的頭髮長如鷹毛,指甲長如鳥爪。
34「七年後,我尼布甲尼撒舉目望天,恢復了神智,便稱頌至高者,讚美、尊崇永活者。
「祂的統治永無窮盡,
祂的國度直到萬代。
35世人都微不足道,
祂在天軍和世人中獨行其道,
無人能攔阻祂的手,
或質問祂的作為。
36「那時,我恢復了神智,也恢復了我的威嚴和榮耀,重現我國度的輝煌。我的謀士和大臣都來朝見我,我重掌國權,勢力比以前更大。 37現在我尼布甲尼撒頌讚、尊崇、敬奉天上的王,因為祂的作為公正,祂行事公平,能夠貶抑行為驕傲的人。」