Samusooni ne Derira
1Samusooni n’alaga e Gaza n’alabayo omukazi malaaya, n’ayingira gy’ali. 216:2 1Sa 23:26; Zab 118:10-12; Bik 9:24Awo abantu ab’e Gaza ne bategeezebwa nga Samusooni bw’ali mu kifo ekyo. Ne bamuzingiza ne bamuteegera ku wankaaki w’ekibuga ekiro kyonna. Ne basiriikirira ekiro kyonna nga bagamba nti, “Obudde bwe bunaaba nga bunaatera okukya tunaamutta.”
316:3 Yos 10:36Naye Samusooni ne yeebaka okutuusa ettumbi, n’agolokoka mu ttumbi, n’akwata enzigi ebbiri eza wankaaki w’ekibuga, n’emifuubeeto gyombi, n’abisimbula okuva mu bifo byabyo, n’agyawo n’ekisiba, n’abiteeka ku bibegaabega bye n’abitwala ku ntikko y’olusozi olutunuulidde Kebbulooni.
416:4 Lub 24:67Awo oluvannyuma lw’ebyo n’aganza omukazi mu kiwonvu ky’e Soleki, erinnya lye Derira. 516:5 a Yos 13:3 b Kuv 10:7; Bal 14:15 c nny 18Abakulembeze b’Abafirisuuti16:5 Abafirisuuti baabeeranga mu bibuga bitaano, buli kimu nga kirina omukulembeze waakyo. ne bagenda gy’ali ne bamugamba nti, “Musendesende olabe amaanyi ge amangi mwe gasibuka, tulyoke tusinziire okwo okumusobola, tumusibe tumujeeze. Naffe tulikuwa buli omu ku ffe, ebitundu bya ffeeza lukumi mu kikumi16:5 ze kilo nga kkumi na ssatu.”
6Awo Derira n’agamba Samusooni nti, “Kaakano mbuulira amaanyi go amangi mwe gasibuka, era n’ekiyinza okukusiba okukujeeza.” 7Samusooni n’amugamba nti, “Bwe bansiba enkolokolo embisi musanvu, ezitakaze, olwo nnaanafuwa ne mbeera ng’omuntu omulala yenna.”
8Abakulembeze b’Abafirisuuti ne baleetera omukazi enkolokolo musanvu embisi ezitakaze, n’azimusibya. 916:9 nny 12Waaliwo abasajja abaali beekwese mu kisenge omwo omukazi mwe yali. Awo omukazi n’akoowoola Samusooni ng’agamba nti, “Samusooni Abafirisuuti bakuguddeko.” N’akutula enkolokolo, ng’omuntu bwe yandikutudde omuguwa oguyise mu muliro. Bwe kityo ensibuko y’amaanyi ge n’etazuulibwa.
1016:10 nny 13Awo Derira n’agamba Samusooni nti, “Laba, onduulidde, era onnimbye. Kaakano mbuulira ekiyinza okukusiba.” 1116:11 Bal 15:13N’amugamba nti, “Bwe bansibya emiguwa emiggya egitakozesebwangako, nnaanafuwa, ne mbeera ng’omuntu omulala yenna.” 12Awo Derira n’addira emiguwa emiggya, n’amusiba, nga mu kisenge mulimu abasajja abeekwese. N’alyoka amukoowoola ng’agamba nti, “Samusooni, Abafirisuuti bakuguddeko.” N’agyekutulako ku mikono ng’ewuzi.
13Awo Derira n’agamba Samusooni nti, “Okutuusa kaakano onduulidde era onnimbye. Mbuulira ekiyinza okukusiba.” N’amugamba nti, “Bw’onooluka emivumbo musanvu egiri ku mutwe gwange, n’engoye, n’obinyweza nzija kunafuwa, mbeere ng’omuntu omulala yenna.”
N’aluka emivumbo omusanvu egy’ali ku mutwe gwe, n’engoye, 1416:14 nny 9, 20n’abinyweza n’olubambo. N’amukoowoola ng’agamba nti, “Samusooni Abafirisuuti bakuguddeko.” N’agolokoka okuva mu tulo, ne yeetakkuluza ku lubambo lw’omuti ogulukirwako n’engoye ezirukiddwa.
1516:15 a Bal 14:16 b Kbl 24:10 c nny 5Awo Derira n’amugamba nti, “Oyinza otya okugamba nti onjagala, ate ng’omutima gwo teguli nange? Gino emirundi esatu onduulidde, n’otontegeeza amaanyi go amangi mwe gasibuka.” 16Bw’atyo omukazi n’amusendasendanga n’ebigambo bye ennaku zonna ng’amubuuza okutuusa lwe yamwetamwa.
1716:17 a Mi 7:5 b Kbl 6:2, 5; Bal 13:5Awo Samusooni n’amubuulira ebyali ku mutima gwe byonna. N’amugamba nti, “Simwebwangako nviiri, kubanga ndi muwonge eri Katonda okuva mu lubuto lwa mmange. Bwe mwebwako enviiri, olwo amaanyi gange gananvaako, ne nnafuwa, ne mbeera ng’omuntu omulala yenna.”
1816:18 Yos 13:3; 1Sa 5:8Awo Derira bwe yalaba ng’amutegeezezza byonna ebyali ku mutima gwe, n’atumira abakulembeze b’Abafirisuuti ng’agamba nti, “Mukomeewo omulundi guno gwokka, kubanga yantegeezezza ebiri mu mutima gwe byonna.” Awo Abafirisuuti ne bakomawo nga baleese ezaabu. 1916:19 Nge 7:26-27N’amwebasa ku maviivi ge, n’ayita omusajja n’amumwa emivumbo omusanvu egyali ku mutwe gwe, n’atandika okujeeza, amaanyi ge ne gamuvaako. 2016:20 Kbl 14:42; Yos 7:12; 1Sa 16:14; 18:12; 28:15N’amukoowoola ng’agamba nti, “Samusooni, Abafirisuuti bakuguddeko.” N’agolokoka okuva mu tulo ng’agamba nti, “Nzija kwetakkuluza ŋŋende nga bulijjo.” Naye teyamanya nga Mukama Katonda amulese.
2116:21 a Yer 47:1 b Kbl 16:14 c Yob 31:10; Is 47:2Awo Abafirisuuti ne bakwata Samusooni, ne bamuggyamu amaaso, ne bamuserengesa e Gaza nga musibe mu njegere ez’ekikomo, ne bamuteeka mu kkomera mu nnyumba omuseerebwa obuwunga. 22Kyokka bwe yamala okumwebwa, enviiri ze ne zitandika okumera.
2316:23 1Sa 5:2; 1By 10:10Awo abakulembeze b’Abafirisuuti ne bakuŋŋaana okuwaayo ssaddaaka eri lubaale waabwe Dagoni16:23 Dagoni ye yali lubaale w’Abafirisuuti omukulu. Erinnya Dagoni mu Lwebbulaniya litegeeza empeke. Noolwekyo yali lubaale w’ebimera. Lubaale oyo yakolebwa mu kifaananyi, ekitundu nga kya muntu n’ekitundu ekirala nga kya kyannyanja., nga bwe basanyuka. Ne boogera nti, “Lubaale waffe agabudde Samusooni omulabe waffe mu mukono gwaffe.” 2416:24 a Dan 5:4 b 1Sa 31:9; 1By 10:9Abantu bwe baalaba Samusooni, ne batendereza lubaale waabwe nga bwe boogera nti,
“Lubaale waffe agabudde omulabe waffe
mu mukono gwaffe,
oyo eyazikiriza ensi yaffe,
n’atta bangi ku ffe.”
2516:25 Bal 9:27; Lus 3:7; Es 1:10Awo bwe baasanyuka ennyo, ne bawowoggana nga bwe bagamba nti, “Mutuyitire Samusooni atusanyuseemu.”
Ne baleeta Samusooni abasanyuseemu, nga bamuggya mu kkomera. Ne bamuyimiriza wakati w’empagi. 26Awo Samusooni n’agamba omuweereza eyali amukutte ku mukono nti, “Leka nkwate ku mpagi eziwaniridde essabo, nsobole okuzeesigama.” 2716:27 Ma 22:8; Yos 2:8Mu ssabo mwalimu ekibiina kinene eky’abasajja n’abakazi nga mulimu n’abakulembeze bonna ab’Abafirisuuti. Ne waggulu ku kasolya kwaliko abantu ng’enkumi ssatu abaali batunuulira Samusooni ng’abasanyusaamu. 2816:28 a Bal 15:18 b Yer 15:15Awo Samusooni n’asaba eri Mukama ng’agamba nti, “Mukama Katonda onzijukire kaakano, ompe amaanyi. Omulundi guno gwokka, ayi Katonda mpalane eggwanga ku Bafirisuuti olw’amaaso gange abiri.” 29Samusooni n’akwata empagi zombi ezaali wakati mu ssabo we yali ayimiridde, n’azeesigamako, omukono gwe ogwa ddyo nga guli ku mpagi emu, n’omukono ogwa kkono nga guli ku ndala. 30Samusooni n’ayogera nti, “Leka nfiire wamu n’Abafirisuuti.” N’asindika n’amaanyi ge gonna, essabo ne ligwa ku bakulembeze, n’abantu bonna abaalimu naye, era n’atta bangi mu kufa kwe okusinga ne be yatta nga mulamu.
3116:31 a Bal 13:2 b Lus 1:1; 1Sa 4:18 c Bal 15:20Awo baganda be n’ennyumba yonna eya kitaawe ne bagenda ne baggyayo omulambo gwe, ne bagutwala ewaabwe, ne bamuziika mu ntaana ya kitaawe Manowa eyali wakati w’e Zola ne Esutaoli. Yali akulembedde Isirayiri okumala emyaka amakumi abiri.
参孙和大利拉
1一天，参孙去迦萨，看见一个妓女，就与她亲近。 2迦萨人得知参孙来了，便包围那地方，整夜埋伏在城门口，没有动手，心想：“等天一亮，我们就杀掉他。” 3可是，参孙睡到半夜就起来，把城门的门扇连门框和门闩一同拆下，扛到希伯仑对面的山顶上。
4后来，参孙在梭烈谷爱上一位名叫大利拉的女子。 5非利士人的首领就上去见这女子，对她说：“请你哄参孙说出他为何有这么大力气，我们怎样才能制服他，把他绑起来。事后，我们每人会给你一千一百块银子。” 6于是，大利拉问参孙：“求你告诉我，你为什么有这么大力气？用什么办法才能把你绑起来制服你？”
7参孙说：“如果我被七根还没干的青绳子绑着，我的力气便会和普通人一样。” 8非利士人的首领便把七根还没干的青绳子交给大利拉，她用那些绳子把参孙绑起来。 9有人已预先埋伏在她的内室，于是她喊道：“参孙，非利士人来捉你了！”但参孙挣断了绳子，就像挣断火烧过的麻线一样。因此，仍然没有人知道他为何力气过人。
10大利拉对参孙说：“你说谎捉弄我。现在请你告诉我，用什么方法才能绑住你？” 11参孙回答说：“如果用从未用过的新绳子绑住我，我的力气就会和普通人一样。” 12于是，大利拉让人埋伏在内室，她用七根新绳子绑住参孙，然后喊道：“参孙，非利士人来捉你了！”结果，参孙挣断了手臂上的绳子，就像挣断一根线一样。
13大利拉对参孙说：“到现在你还是说谎捉弄我。请你告诉我，用什么方法才能绑住你？”参孙说：“你把我的七根发辨和织布机的线编在一起，用橛子钉牢就可以了。” 14于是，大利拉把他的发辫和织布机的线编在一起，用橛子钉牢，然后喊道：“参孙，非利士人来捉你了！”参孙醒来，挣脱了织布机的橛子和线。
15大利拉对参孙说：“你既然不跟我说真心话，还说什么爱我！你捉弄了我三次，没告诉我你为何力气过人。” 16大利拉天天在他跟前唠叨不停，以致他烦得要死， 17就把秘密告诉了她。他说：“我从不剃发，因为我一出生就献给上帝做拿细耳人了。如果剃掉我的头发，我的力气就会和普通人一样。”
18大利拉见他说出了心中的秘密，就派人去通知非利士人的首领，说：“你们再来一次吧，他已经把秘密告诉我了。”于是，他们带着银子去了。 19大利拉哄参孙枕着她的腿睡觉，然后叫人来剃掉他的七根发辫，使他力气尽失，无力反抗。 20她喊道：“参孙，非利士人来捉你了！”参孙醒来，心想：“我要像前几次一样挣脱捆绑。”他却不知道耶和华已经离开他了。 21非利士人拿住他，剜了他的眼睛，把他带到迦萨，用铜链锁住他，让他在监牢里推磨。 22后来，他的头发又渐渐长出来了。
参孙之死
23非利士人的首领聚在一起向他们的神明大衮献大祭，欢呼说：“我们的神把仇敌参孙交在我们手中了。” 24众人看见参孙，就赞美他们的神明，说：“我们的神把仇敌交在我们手中了，他曾毁坏我们的田地，杀死我们许多人。” 25他们都兴高采烈，并喊道：“把参孙带来让我们消遣消遣。”于是，有人把参孙从监牢里提出来供他们消遣，他们让他站在两根柱子中间。 26参孙对拉着他手的童仆说：“带我到支撑这庙宇的柱子那里，我想靠一靠。” 27那时，庙里挤满了男男女女，非利士人的首领们都在场，房顶上还有三千男女看参孙的热闹。
28参孙向耶和华祷告说：“主耶和华啊，求你眷顾我！上帝啊，求你再次赐给我力量，使我向非利士人报剜眼之仇。” 29参孙就抱住庙宇中央的两根柱子，一手抱一根， 30然后喊道：“我要跟非利士人同归于尽！”于是，他一用力，庙宇倒塌，压住里面的首领和民众。参孙死时杀的人比他活着时杀的还多。 31参孙的兄弟和家人取走他的尸体，葬在琐拉和以实陶之间他父亲玛挪亚的墓地里。参孙做以色列的士师二十年。
