Akabu Yeegomba Ennimiro ya Nabosi
121:1 a 2Bk 9:21 b 1Bk 18:45-46Awo ebyo bwe byaggwa, ne wabaawo ensonga ekwata ku nnimiro ya Nabosi Omuyezuleeri ey’emizabbibu, eyali eriraanye olubiri lwa Akabu kabaka wa Samaliya.21:1 Samaliya kye kyali ekibuga ekikulu eky’obwakabaka obw’omu Bukiikakkono, era kye kyogerebwako wano. 2Awo Akabu n’agamba Nabosi nti, “Mpa ennimiro yo ey’emizabbibu nnimiremu enva, nga bw’eriraanye olubiri lwange. Mu kifo kyayo nzija kukuwaamu ennimiro ey’emizabbibu endala, oba bw’onoosiima, nnaakusasulamu omuwendo ogugigyamu.”
321:3 Lv 25:23; Kbl 36:7; Ez 46:18Nabosi n’amuddamu nti, “Kikafuuwe, nze okukuwa obusika bwa bajjajjange.”
421:4 1Bk 20:43Awo Akabu n’addayo eka ng’annyogoze nnyo era nga munyiivu kubanga Nabosi Omuyezuleeri yamugamba nti, “Sijja kukuwa busika bwa bajjajjange.” N’agalamira ku kitanda kye nga yeesooza, n’agaana n’okulya.
5Naye Yezeberi mukazi we n’ayingira, n’amubuuza nti, “Lwaki onnyogoze nnyo bw’otyo n’okulya n’otalya?”
6N’amuddamu nti, “Kubanga ŋŋambye Nabosi Omuyezuleeri antunze ennimiro ye ey’emizabbibu, oba bw’anaasiima muwaanyiseemu ennimiro endala. Naye agambye nti, ‘Sijja kukuwa nnimiro yange ey’emizabbibu.’ ”
721:7 1Sa 8:14Yezeberi mukazi we n’amugamba nti, “Bw’otyo bwe weeyisa nga kabaka wa Isirayiri? Golokoka olye! Ddamu amaanyi. Nzija kukufunira ennimiro ya Nabosi Omuyezuleeri ey’emizabbibu.” 821:8 Lub 38:18; Es 3:12; 8:8, 10Awo Yezeberi n’awandiika amabaluwa mu linnya lya Akabu, n’agassaako akabonero ke, era n’agaweereza eri abakadde n’abakungu abaabeeranga mu kibuga kya Nabosi. 9Mu bbaluwa ezo n’awandiika nti,
“Mulangirire okusiiba, mutuuze Nabosi mu kifo abantu bonna we bamulengerera, 1021:10 a Bik 6:11 b Kuv 22:28; Lv 24:15-16era mutuuze abasajja babiri okumwolekera bamuwaayirize nti akolimidde Katonda ne kabaka. Oluvannyuma mumutwale ebweru mumukube amayinja, mumutte.”
11Awo abakadde n’abakungu abaabeeranga mu kibuga ekyo ne bakola nga Yezeberi bwe yalagira mu mabaluwa ge yabawandiikira. 1221:12 Is 58:4Ne balangirira okusiiba era ne batuuza Nabosi mu kifo w’alabikira obulungi mu bantu. 1321:13 2Bk 9:26Abasajja babiri ne bajja ne batuula okumwolekera ne bamuwaayiriza mu maaso g’abantu nga bagamba nti, “Nabosi yakolimidde Katonda ne kabaka.” Awo abantu ne bamutwala ebweru w’ekibuga ne bamukuba amayinja ne bamutta. 14Ne batumira Yezeberi nti, “Nabosi akubiddwa amayinja era afudde.”
1521:15 1Sa 8:14Amangwago Yezeberi bwe yawulira nti Nabosi yakubibwa amayinja era n’afa, n’agamba Akabu nti, “Golokoka otwale ennimiro ey’emizabbibu eya Nabosi Omuyezuleeri gye yagaana okukuguza, kubanga takyali mulamu, mufu.” 16Akabu bwe yawulira nti Nabosi afudde n’agolokoka n’aserengeta okutwala ennimiro ya Nabosi Omuyezuleeri ey’emizabbibu. 17Awo ekigambo kya Mukama ne kijjira Eriya Omutisubi nti, 18“Serengeta eri Akabu kabaka wa Isirayiri afugira mu Samaliya, kubanga laba ali mu nnimiro ey’emizabbibu eya Nabosi era agenze okugitwala. 1921:19 a 2Bk 9:26; Zab 9:12; Is 14:20 b 1Bk 22:38Mugambe nti, ‘Bw’ati bw’ayogera Mukama nti, Tosse omusajja n’okutwala n’otwala obugagga bwe?’ Olyoke omugambe nti, ‘Bw’ati bw’ayogera Mukama nti: Mu kifo embwa wezikombedde omusaayi gwa Nabosi, embwa mwezirikombera ogugwo.’ ”
2021:20 a 1Bk 18:17 b nny 25; 2Bk 17:17; Bar 7:14Akabu n’agamba Eriya nti, “Onsanze, ggwe omulabe wange!” N’amuddamu nti, “Nkusanze, kubanga weewaddeyo okukola ebibi mu maaso ga Mukama. 2121:21 1Bk 14:10; 2Bk 9:8Mukama agamba nti, ‘Laba ndikuleetako akabi, ndimalawo ennyumba yo yonna, era ndiggya ku Akabu buli musajja yenna mu Isirayiri, omuddu n’atali muddu. 2221:22 a 1Bk 15:29; 16:3 b 1Bk 12:30Ndifuula ennyumba yo okuba nga eya Yerobowaamu mutabani wa Nebati, n’eya Baasa mutabani wa Akiya, olw’okusunguwaza kwe wansunguwaza bwe wayonoonyesa Isirayiri.’
2321:23 2Bk 9:10, 34-36“Ate era n’eri Yezeberi Mukama bw’ati bw’agamba nti, ‘Embwa ziririira Yezeberi okuliraana bbugwe w’e Yezuleeri. 2421:24 1Bk 14:11; 16:4Embwa ziririira omuntu yenna owa Akabu alifiira mu kibuga, ate ennyonyi zirye abo bonna abalifiira ku ttale.’ ”
2521:25 nny 20; 1Bk 16:33Tewali musajja eyafaanana nga Akabu, eyeewaayo okukola ebibi mu maaso ga Mukama ng’awalirizibwa mukazi we Yezeberi. 2621:26 Lub 15:16; Lv 18:25-30; 2Bk 21:11Yakola eby’ekivve ng’agoberera ebifaananyi bya bakatonda, ng’Abamoli21:26 Erinnya Abamoli litegeeza abantu bonna Abapalesitayini abaabeeranga mu kitundu ekyo Abayisirayiri nga tebannajja (Lub 15:15; Kuv 23:23; Ma 1:7) be yagoba mu maaso g’abantu ba Isirayiri bwe baakolanga.
2721:27 Lub 37:34; 2Sa 3:31; 2Bk 6:30Awo Akabu bwe yawulira ebigambo ebyo, n’ayuza engoye ze, n’ayambala ebibukutu n’okusiiba n’asiiba. N’agalamira mu bibukutu, era n’atambula nga yeewombeese.
28Awo ekigambo kya Mukama ne kijjira Eriya Omutisubi nti, 2921:29 2Bk 9:26“Olabye Akabu bwe yeewombeese mu maaso gange? Olw’okubanga yeewombeese mu maaso gange, sirireeta kabi ako mu mirembe gye, naye ndikaleeta mu nnyumba ye mu mirembe gya mutabani we.”
Ang Talamnan sang Ubas ni Nabot
1Karon, may isa ka tawo nga taga-Jezreel nga ang iya ngalan si Nabot. May talamnan siya sang ubas sa Jezreel sa tupad sang palasyo ni Haring Ahab sang Samaria. 2Isa sina ka tion, nagsiling si Ahab kay Nabot, “Tungod nga malapit sa akon palasyo ang imo talamnan sang ubas, ihatag na lang ina sa akon para himuon ko nga talamnan sang mga utan. Kag bilang baylo, hatagan ko ikaw sang mas maayo nga talamnan sang ubas; ukon kon gusto mo, bayaran ko ikaw sa nagakaigo nga bili sini.” 3-4Pero nagsabat si Nabot, “Indi magtugot ang Ginoo nga ihatag ko sa imo ang ginpanubli ko sa akon mga katigulangan.”
Nagpauli si Ahab nga masinulub-on kag akig tungod sa ginsabat ni Nabot sa iya. Naghigda siya nga nagaatubang sa dingding, kag indi magkaon. 5Ginkadtuan siya ni Jezebel nga iya asawa kag ginpamangkot, “Ngaa nga nagapangasubo ka? Ngaa indi ka magkaon?” 6Nagsabat siya sa iya asawa, “Ginsilingan ko si Nabot nga baklon ko ang iya talamnan sang ubas; ukon kon gusto niya, bayluhan ko sang mas maayo nga talamnan sang ubas, pero wala siya magsugot.” 7Nagsiling si Jezebel, “Indi bala nga hari ikaw sang Israel? Bangon ka kag magkaon! Magkalipay ka kay ihatag ko sa imo ang talamnan sang ubas ni Nabot nga taga-Jezreel.”
8Gani nagsulat si Jezebel sa ngalan ni Ahab, kag ginselyuhan niya ini sang selyo sang hari, kag ginpadala sa mga manugdumala kag sa iban pa nga mga opisyal sang banwa nga sa diin nagaestar si Nabot. 9Amo ini ang mensahi sang iya sulat: “Tipuna ninyo ang katawhan para magpuasa, kag papungkua ninyo si Nabot sa unahan sang mga tawo. 10Dayon papungkua ninyo sa iya atubangan ang duha ka malaot nga mga tawo agod mag-akusar sa iya nga ginpakamalaot niya ang Dios kag ang hari. Dal-a dayon ninyo siya sa guwa sang banwa kag batuhon hasta mapatay.”
11Ginhimo sang mga manugdumala kag sang iban pa nga mga opisyal ang ginsiling sa ila ni Jezebel sa sulat. 12Gintipon nila ang mga tawo para magpuasa kag ginpapungko nila si Nabot sa unahan sang mga tawo. 13Dayon may nag-abot nga duha ka malaot nga mga tawo kag nagpungko sa atubangan ni Nabot, kag gin-akusar nila siya sa atubangan sang mga tawo. Siling nila, “Ginpakamalaot ni Nabot ang Dios kag ang hari.” Gani gindala nila si Nabot sa guwa sang banwa kag ginbato hasta nga napatay. 14Dayon nagsulat sila kay Jezebel nga ginbato nila si Nabot kag patay na.
15Pagkahibalo ni Jezebel nga patay na si Nabot, nagsiling siya kay Ahab, “Patay na si Nabot. Gani maglakat ka kag angkuna ang talamnan sang ubas ni Nabot nga ginbalibad niya nga ibaligya sa imo.” 16Pagkabati ni Ahab nga patay na si Nabot, naglakat siya gilayon sa pag-angkon sang talamnan sang ubas ni Nabot.
17Nagsiling ang Ginoo kay Elias nga taga-Tishbe, 18“Lakat kag kadtui si Haring Ahab sang Israel, nga nagahari sa Samaria. Ara siya sa talamnan sang ubas ni Nabot kay gusto niya ini nga angkunon. 19Silinga siya nga amo ini ang akon ginasiling: ‘Pagkatapos nga ginpatay mo ang tawo, kuhaon mo pa pati ang iya duta? Tungod sa imo ginhimo, dilapan sang mga ido ang imo dugo sa guwa sang banwa, subong nga gindilapan nila didto ang dugo ni Nabot.’ ”
20Pagkakita ni Ahab kay Elias nagsiling siya, “Nakita gid man ako sang akon kaaway!” Nagsabat si Elias, “Huo, nagkadto ako sa imo tungod kay gintugyan mo ang imo kaugalingon sa paghimo sing malain sa panulok sang Ginoo! 21Gani amo ini ang ginasiling sang Ginoo sa imo: ‘Laglagon ko ikaw. Pamatyon ko ang tanan mo nga kaliwat nga lalaki, ulipon man ukon indi. 22Laglagon ko ang imo panimalay pareho sa ginhimo ko sa panimalay ni Jeroboam nga anak ni Nebat, kag sa panimalay ni Baasha nga anak ni Ahia, tungod kay ginpaakig mo ako kag ikaw ang nangin kabangdanan sang pagpakasala sang mga taga-Israel.’
23“Kag parte kay Jezebel, nagasiling ang Ginoo nga pagakaunon siya sang mga ido sa pader sang Jezreel. 24Ang mga miyembro sang imo panimalay nga magakalamatay sa banwa pagakaunon sang mga ido, kag ang magakalamatay sa uma pagakaunon sang mga pispis.”
25(Wala gid sing tawo nga nagtugyan sang iya kaugalingon sa paghimo sang malain sa panulok sang Ginoo pareho sang ginhimo ni Ahab, nga ginsutsot ni Jezebel nga iya asawa. 26Naghimo siya sang makangilil-ad gid nga butang paagi sa pagsimba sa mga dios-dios, pareho sa ginhimo sang mga Amornon nga ginpatabog sang Ginoo sa mga Israelinhon.)
27Pagkabati ni Ahab sa ginsiling ni Elias, gin-gisi niya ang iya bayo kag nagsuksok sang sako, kag nagpuasa. Nagtulog siya nga nagasuksok sang sako, kag naglakat-lakat nga nagapangasubo.
28Nagsiling ang Ginoo kay Elias nga taga-Tishbe, 29“Nakita mo bala kon daw ano ang pagpaubos ni Ahab sang iya kaugalingon sa akon atubangan? Tungod kay nagpaubos siya, indi ko pag-ipadala ang kalaglagan sa iya panahon, kundi ipadala ko ini sa panimalay sang iya anak kon maghari na siya.”
