گەڕانەوەی یاقوب بۆ بێت‌ئێل
1ئینجا خودا بە یاقوبی فەرموو: «هەستە و بڕۆ بۆ بێت‌ئێل و لەوێ نیشتەجێ بە. هەر لەوێش قوربانگایەک بۆ خودا دروستبکە، کە بۆت دەرکەوت کاتێک کە لە دەست عیسۆی برات هەڵدەهاتی.»
2ئیتر یاقوب بە خاووخێزانەکەی و هەموو ئەوانەی لەگەڵی بوون گوت: «هەموو ئەو خوداوەندە بێگانانە لە خۆتان دابماڵن کە پێتانە، ئینجا خۆتان پاک بکەنەوە و جلەکانیشتان بگۆڕن. 3با هەستین و بەرەو بێت‌ئێل سەربکەوین، لەوێ قوربانگایەک بۆ خودا دروستدەکەم کە لە ڕۆژی تەنگانەمدا بە دەنگمەوە هات و لەو ڕێگایەی گرتبوومە بەر لەگەڵم بوو.» 4ئەوانیش هەموو ئەو خوداوەندە بێگانانەی کە پێیان بوو لەگەڵ گوارەکانی گوێچکەیان دایانە یاقوب، یاقوبیش لەژێر دار بەڕووەکە کە لەلای شەخەمە لەژێر گڵ شاردییەوە. 5ئینجا بەڕێکەوتن و ترسی خوداش باڵی کێشا بەسەر شارۆچکەکانی دەوروبەریان، ئیتر کەس دوای کوڕانی یاقوب نەکەوت.
6یاقوب خۆی و هەموو ئەو خەڵکەی لەگەڵی بوو هاتنە لوز کە بێت‌ئێلە لە خاکی کەنعان. 7لەوێ قوربانگایەکی بنیاد نا، شوێنەکەشی ناو نا ئێل بێت‌ئێل35:7 ئێل بێت‌ئێل واتا خودای بێت‌ئێل.، چونکە لەو شوێنەدا و لە کاتی هەڵاتنی لەدەست براکەی، خودای بۆ دەرکەوت.
8دەڤۆرای دایەنی ڕڤقە مرد، لەژێر دار بەڕووەکەی خوار بێت‌ئێل نێژرا. ئەو شوێنەش ناونرا ئەلۆن باکوت35:8 ئەلۆن باکوت بە واتای دار بەڕووی شیوەن و گریان دێت..
9کاتێک لە پەدان ئارام گەڕایەوە، دیسان خودا بۆ یاقوب دەرکەوت و بەرەکەتداری کرد. 10خودا پێی فەرموو: «ناوت یاقوبە، بەڵام لە ئێستا بەدواوە بە یاقوب ناو نابرێیت، بەڵکو ناوت دەبێتە ئیسرائیل.» ئیتر ناوی لێنا ئیسرائیل.
11ئینجا خودا پێی فەرموو: «من خودای هەرە بەتوانام، بەردار بە و زۆر بە. نەتەوەیەک و کۆمەڵێک نەتەوە لە تۆوە دەبن، پاشایانیش لە پشتی تۆوە دەردەچن. 12ئەو خاکەش کە دام بە ئیبراهیم و ئیسحاق، هەروەها دەیدەمە تۆ و نەوەکەت لەدوای خۆت.» 13ئیتر خودا لەو شوێنە بەرزبووەوە کە قسەی لەگەڵ یاقوب کرد.
14یاقوبیش ستوونێکی بەردینی لەو شوێنە ڕاگیر کرد کە خودا قسەی لەگەڵ کردبوو، ئینجا شەرابی پێشکەشکراو و زەیتی بەسەردا کرد. 15یاقوب ئەو شوێنەی ناو نا بێت‌ئێل کە تێیدا خودا قسەی لەگەڵدا کرد.
مردنی ڕاحێل و ئیسحاق
16ئینجا هەموویان لە بێت‌ئێلەوە بەڕێکەوتن. کاتێک ماوەیەکی کەمیان مابوو بگەنە ئەفرات، ڕاحێل کەوتە سەر منداڵبوون، منداڵبوونێکی دژوار. 17لەبەر ئەوەی منداڵبوونەکەی دژوار بوو، مامانەکە پێی گوت: «مەترسە، چونکە ئەم منداڵەشت کوڕە.» 18ئەوە بوو لەگەڵ دواهەناسەی، لەبەر ئەوەی دەمرد، کوڕەکەی ناو نا بەن‌ئۆنی35:18 بەن‌ئۆنی: واتا کوڕی ناخۆشیم.. بەڵام باوکی ناوی لێنا بنیامین35:18 بنیامین: واتا کوڕی دەستەڕاستم..
19ئیتر ڕاحێل مرد و لە ڕێی ئەفرات نێژرا کە بێت‌لەحمە. 20یاقوب ستوونێکی لەسەر گۆڕەکەی ڕاگیر کرد، کە هەتا ئەمڕۆش ئەوە ستوونی گۆڕەکەی ڕاحێلە.
21ئیسرائیل بەڕێکەوتەوە و چادرەکەی لە پشت مگدەل عێدەرەوە هەڵدا. 22کاتێک ئیسرائیل لەو ناوچەیەدا دەژیا، ڕەئوبێن چوو لەگەڵ بیلهەی کەنیزەی باوکی سەرجێیی کرد. ئەمەش بەرگوێی ئیسرائیل کەوتەوە.
یاقوب دوازدە کوڕی هەبوو:
23کوڕەکانی لێئە:
ڕەئوبێن، نۆبەرەکەی یاقوب.
شیمۆن، لێڤی، یەهودا، یەساخار و زەبولون.
24کوڕەکانی ڕاحێل:
یوسف و بنیامین
25کوڕەکانی بیلهەی کەنیزەی ڕاحێل:
دان و نەفتالی.
26کوڕەکانی زیلپەی کەنیزەی لێئە:
گاد و ئاشێر.
ئەمانە کوڕەکانی یاقوبن، کە لە پەدان ئارام لەدایک بوون.
27یاقوب هاتە مەمرێ بۆ لای ئیسحاقی باوکی لە نزیک قیریەت ئەربەع، کە حەبرۆنە، ئەو شوێنەی کە ئیبراهیم و ئیسحاق تێیدا ئاوارە بوون. 28ئیسحاق سەد و هەشتا ساڵ ژیا. 29ئینجا دواهەناسەی دا و مرد، بە پیری و تێر لە ژیان خواردوو چووەوە پاڵ گەلەکەی خۆی. عیسۆ و یاقوبی کوڕی ناشتیان.
Иаков возвращается в Вефиль
1Бог сказал Иакову:
– Поднимись в Вефиль, поселись там и построй там жертвенник Богу, Который явился тебе, когда ты бежал от своего брата Исава.
2Иаков сказал своим домашним и всем, кто был с ним:
– Избавьтесь от чужих богов, которые у вас с собой, очиститесь и переоденьтесь. 3Потом соберитесь в дорогу, и мы отправимся в Вефиль, где я построю жертвенник Богу, Который ответил мне в день бедствия и был со мной, куда бы я ни шел.
4Они отдали Иакову всех чужих богов, которые у них были, и серьги из ушей35:4 По-видимому, языческие амулеты, которые носили для защиты от злых духов., и Иаков закопал их под дубом в Шехеме. 5Потом они отправились в путь, и ужас Божий объял все города вокруг них, так что никто не преследовал детей Иакова.
6Иаков и все, кто был с ним, пришли в Луз (то есть Вефиль) в земле Ханаана. 7Там он построил жертвенник и назвал то место «Бог Вефиля», потому что там Бог открылся ему, когда он бежал от своего брата.
8Девора, кормилица Ревекки, умерла и была похоронена под дубом близ Вефиля. Поэтому он был назван «Дуб Плача»35:8 Евр.: «Аллон бахут»..
9Когда Иаков вернулся из Паддан-Арама, Бог вновь явился ему и благословил его. 10Бог сказал ему:
– Твое имя Иаков35:10 Народная этимология наделила это имя значением «он держится за пятку» (образное выражение, означавшее «он обманывает»)., но отныне ты не будешь называться Иаковом. Имя тебе будет – «Израиль»35:10 По звучанию это имя напоминает «он борется с Богом» или: «Бог борется»..
Так Он назвал его Израилем.
11Бог сказал ему:
– Я – Бог Всемогущий35:11 Евр.: «Эль-Шаддай»., плодись и умножайся. Народ и множество народов, произойдут от тебя, и цари произойдут от твоих чресел. 12Землю, которую Я дал Аврааму и Исааку, Я отдаю тебе и отдам ее твоим потомкам.
13И Бог поднялся от него там, где Он говорил с ним.
14Иаков поставил каменный столб на том месте, где Бог говорил с ним, и возлил на него вино как жертву возлияния и масло. 15Иаков назвал место, где Бог говорил с ним, Вефиль35:15 Евр.: «Бейт-Эль» – означает «дом Бога»..
Смерть Рахили и Исаака
16Они покинули Вефиль и были уже недалеко от Ефрафы, когда Рахиль начала рожать, и роды были очень трудные. 17Она сильно мучилась при родах, и женщина, принимавшая роды, сказала ей:
– Не бойся – у тебя будет еще один сын.
18Когда Рахиль испускала дух, умирая, она назвала сына Бен-Они35:18 По-еврейски это имя означает «сын моей скорби»., но отец назвал его Вениамин35:18 Евр.: «Бинь-Ямин». По-еврейски это имя означает «сын моей правой руки» и «сын юга»..
19Рахиль умерла и была похоронена на пути в Ефрафу (то есть Вифлеем). 20Над ее могилой Иаков поставил памятный камень; это тот камень, что стоит над могилой Рахили до сего дня.
21Израиль продолжал путь и поставил шатер за Мигдал-Едером. 22Когда Израиль жил в той земле, Рувим лег с наложницей отца Валлой, и Израиль узнал об этом.
Сыновья Иакова
(1 Пар. 2:1-2)
У Иакова было двенадцать сыновей:
23От Лии:
Рувим, первенец Иакова, Симеон, Левий, Иуда,
Иссахар и Завулон.
24От Рахили:
Иосиф и Вениамин.
25От Рахилиной служанки Валлы:
Дан и Неффалим.
26От Лииной служанки Зелфы:
Гад и Асир.
Вот сыновья Иакова, рожденные ему в Паддан-Араме.
Возвращение Иакова к отцу и смерть Исаака
27Иаков пришел к своему отцу Исааку в Мамре, что рядом с Кирьят-Арбой (то есть Хевроном), где жили пришельцами Авраам и Исаак. 28Всего дней жизни Исаака было сто восемьдесят лет; 29Исаак испустил дух, умер и отошел к своим предкам, старым и насытившимся жизнью. Его сыновья Исав и Иаков похоронили его.
