سەرپێچیکردنی ڕاسپاردەی خودا
1ئینجا چەند کەسێک لە مامۆستایانی تەورات و فەریسییەکان لە ئۆرشەلیمەوە هاتنە لای عیسا و لێیان پرسی: 2«بۆچی قوتابییەکانت نەریتی پیران دەشکێنن؟ پێش نانخواردن دەستیان ناشۆن!»
3ئەویش وەڵامی دانەوە: «ئەی بۆچی ئێوە لەبەر نەریتی خۆتان سەرپێچیی ڕاسپاردەی خودا دەکەن؟ 4چونکە خودا فەرموویەتی: ﴿ڕێزی دایک و باوکتان بگرن﴾15:4 دەرچوون 20:12 و دواوتار 5:16، ﴿ئەوەی نەفرەت لە دایکی یان باوکی بکات، دەبێت بکوژرێت.﴾15:4 دەرچوون 21:17 و لێڤییەکان 20:9 5بەڵام ئێوە دەڵێن: ”ئەگەر یەکێک بە دایک یان باوکی بڵێت: ’ئەوەی بەنیاز بووم بیدەمە ئێوە بۆ خودام تەرخان کردووە،‘ 6ئەوا پێویست ناکات کە ڕێزی دایک و باوکی بگرێت.“ جا لەبەر نەریتی خۆتان دەسەڵاتی ڕاسپاردەی خودا ڕەت دەکەنەوە. 7ئەی دووڕووان! سەبارەت بە ئێوە ئیشایای پێغەمبەر پێشبینییەکی باشی کردووە کە فەرموویەتی:
8«﴿ئەم گەلە هەر بە دەم ڕێزم لێ دەگرن،
بەڵام دڵیان لێم دوورە.
9بەخۆڕایی دەمپەرستن،
تەنها ڕاسپاردەی مرۆڤانە فێری خەڵک دەکەن.﴾»15:9 ئیشایا 29:13
ئەوەی مرۆڤ گڵاو دەکات
10عیسا خەڵکەکەی بانگکرد و پێی فەرموون: «گوێ بگرن و تێبگەن. 11ئەوەی دەچێتە ناو دەمەوە مرۆڤ گڵاو ناکات، بەڵکو ئەوەی لە دەم دێتە دەرەوە، ئەوە مرۆڤ گڵاو دەکات.»
12ئینجا قوتابییەکان هاتنە پێش و لێیان پرسی: «دەزانی کاتێک فەریسییەکان گوێیان لە قسەکە بوو بێزار بوون؟»
13وەڵامی دایەوە: «هەر ڕووەکێک باوکی ئاسمانیم نەیچاندبێت، هەڵدەکەنرێت. 14وازیان لێ بهێنن، ئەوانە کوێرن و ڕێنمایی کوێرەکان دەکەن. ئەگەر کوێر ڕێنمایی کوێر بکات، هەردووکیان دەکەونە چاڵەوە.»
15پەترۆس پێی گوت: «ئەم نموونەیەمان بۆ ڕوون بکەوە.»
16عیسا فەرمووی: «ئێوەش هێشتا تێناگەن؟ 17ئایا نازانن هەرچی دەچێتە ناو دەم دەڕواتە ناو سک و پاشان دەچێتە دەرەوەی جەستە؟ 18بەڵام ئەوەی لە دەمەوە دێتە دەرەوە، لە دڵەوە سەرچاوە دەگرێت کە دەبێتە هۆی گڵاوبوونی مرۆڤ، 19چونکە بیری خراپ لە دڵەوە دەردەچێت، کوشتن، داوێنپیسی، بەدڕەوشتی، دزی، شایەتی درۆ، کفرکردن. 20ئەمانە مرۆڤ گڵاو دەکەن. بەڵام نانخواردن بەبێ دەست شوشتن مرۆڤ گڵاو ناکات.»
باوەڕی ژنێکی کەنعانی
21عیسا لەوێ ڕۆیشت و چوو بۆ ناوچەکانی سور و سەیدا. 22ژنێکی کەنعانی خەڵکی دەوروبەری ئەوێ، بەرەو ڕووی هات و هاواری کرد: «گەورەم، ئەی کوڕی داود، بەزەییت پێمدا بێتەوە! کچەکەم بەهۆی ڕۆحی پیسەوە ئازارێکی زۆری هەیە.»
23بەڵام عیسا تەنانەت بە وشەیەکیش وەڵامی نەدایەوە. قوتابییەکانی هاتنە پێشی و تکایان لێی کرد: «بەڕێی بکە، وا بەدوامانەوە هاوار دەکات.»
24وەڵامی دایەوە: «من تەنها بۆ مەڕە ونبووەکانی ماڵی ئیسرائیل نێردراوم.»
25بەڵام ژنەکە هات و کڕنۆشی بۆ برد و گوتی: «گەورەم، یارمەتیم بدە!»
26وەڵامی دایەوە: «ناشێت نانی منداڵان ببڕدرێت و فڕێبدرێت بۆ سەگ.»
27ژنەکە گوتی: «ڕاستە گەورەم، بەڵام سەگیش لەو پاشماوەیە دەخوات کە لە خوانی گەورەکانی بەردەبێتەوە.»
28ئینجا عیسا وەڵامی دایەوە: «خانم، باوەڕی تۆ بەهێزە! ئەوەی داوای دەکەیت با بۆت ببێت.» لەو کاتەوە کچەکەش چاک بووەوە.
تێرکردنی چوار هەزار کەس
29ئینجا عیسا لەوێ ڕۆیشت و هاتە لای دەریاچەی جەلیل، چووە سەر شاخێک و لەوێ دانیشت. 30ئەوە بوو خەڵکێکی زۆر هاتنە لای، شەل و کوێر و گۆج و لاڵ و زۆری دیکەشیان لەگەڵ بوو، لەبەرپێی دایاننان، ئەویش چاکیکردنەوە. 31تەنانەت خەڵکەکە سەرسام بوون کە بینییان لاڵ قسە دەکات و گۆج چاکدەبێتەوە و شەل بە ڕێکی دەڕوات و کوێر دەبینێت، جا ستایشی خودای ئیسرائیلیان کرد.
32ئینجا عیسا قوتابییەکانی بانگکرد و فەرمووی: «دڵم بەو خەڵکە دەسووتێت، ئەوە سێ ڕۆژە لەگەڵمدان و هیچیان نییە بیخۆن. ناشمەوێت بە برسیێتی بیاننێرمەوە، نەوەک لە ڕێگا بڕ نەکەن.»
33قوتابییەکانی وەڵامیان دایەوە: «لەم چۆڵەوانییە ئەو نانە زۆرەمان لەکوێ بوو بۆ ناندانی ئەم هەموو خەڵکە؟»
34عیساش پێی فەرموون: «چەند نانتان پێیە؟»
گوتیان: «حەوت، لەگەڵ چەند ماسییەکی بچووک.»
35ئیتر فەرمانی دا خەڵکەکە لەسەر زەوی دانیشن. 36حەوت نان و ماسییەکانی لێ وەرگرتن و سوپاسی خودای کرد و لەتی کردن و دایە قوتابییەکان، قوتابییەکانیش دایانە خەڵکەکە. 37هەموو خواردیان و تێربوون، دوایی حەوت سەبەتەی پڕ پەلکەنانیان کۆکردەوە. 38نانخۆران چوار هەزار پیاو بوون، بێجگە لە ژن و منداڵ. 39ئینجا عیسا خەڵکەکەی بەڕێکرد و سواری بەلەم بوو و هاتە سنووری مەگەدان.
What Makes People “Unclean”?
1Some Pharisees and some teachers of the law came from Jerusalem to see Jesus. They asked, 2“Why don’t your disciples obey what the elders teach? Your disciples don’t wash their hands before they eat!”
3Jesus replied, “And why don’t you obey God’s command? You would rather follow your own teachings! 4God said, ‘Honor your father and mother.’ (Exodus 20:12; Deuteronomy 5:16) He also said, ‘Anyone who asks for bad things to happen to their father or mother must be put to death.’ (Exodus 21:17; Leviticus 20:9) 5But suppose people have something that might be used to help their parents. You allow them to say it is instead ‘a gift set apart for God.’ 6So they do not need to honor their father or mother with their gift. You make the word of God useless in order to follow your own teachings. 7You pretenders! Isaiah was right when he prophesied about you. He said,
8“ ‘These people honor me by what they say.
But their hearts are far away from me.
9Their worship doesn’t mean anything to me.
They teach nothing but human rules.’ ” (Isaiah 29:13)
10Jesus called the crowd to him. He said, “Listen and understand. 11What goes into someone’s mouth does not make them ‘unclean.’ It’s what comes out of their mouth that makes them ‘unclean.’ ”
12Then the disciples came to him. They asked, “Do you know that the Pharisees were angry when they heard this?”
13Jesus replied, “They are plants that my Father in heaven has not planted. They will be pulled up by the roots. 14Leave the Pharisees. They are blind guides. If one blind person leads another blind person, both of them will fall into a pit.”
15Peter said, “Explain this to us.”
16“Don’t you understand yet?” Jesus asked them. 17“Don’t you see? Everything that enters the mouth goes into the stomach. Then it goes out of the body. 18But the things that come out of a person’s mouth come from the heart. Those are the things that make someone ‘unclean.’ 19Evil thoughts come out of a person’s heart. So do murder, adultery, and other sexual sins. And so do stealing, false witness, and telling lies about others. 20Those are the things that make you ‘unclean.’ But eating without washing your hands does not make you ‘unclean.’ ”
The Faith of a Woman From Canaan
21Jesus left Galilee and went to the area of Tyre and Sidon. 22A woman from Canaan lived near Tyre and Sidon. She came to him and cried out, “Lord! Son of David! Have mercy on me! A demon controls my daughter. She is suffering terribly.”
23Jesus did not say a word. So his disciples came to him. They begged him, “Send her away. She keeps crying out after us.”
24Jesus answered, “I was sent only to the people of Israel. They are like lost sheep.”
25Then the woman fell to her knees in front of him. “Lord! Help me!” she said.
26He replied, “It is not right to take the children’s bread and throw it to the dogs.”
27“Yes it is, Lord,” she said. “Even the dogs eat the crumbs that fall from their owner’s table.”
28Then Jesus said to her, “Woman, you have great faith! You will be given what you are asking for.” And her daughter was healed at that moment.
Jesus Feeds Four Thousand
29Jesus left there. He walked along the Sea of Galilee. Then he went up on a mountainside and sat down. 30Large crowds came to him. They brought blind people and those who could not walk. They also brought disabled people, those who could not speak, and many others. They laid them at his feet, and he healed them. 31The people were amazed. Those who could not speak were speaking. The disabled were made well. Those not able to walk were walking. Those who were blind could see. So the people praised the God of Israel.
32Then Jesus called for his disciples to come to him. He said, “I feel deep concern for these people. They have already been with me three days. They don’t have anything to eat. I don’t want to send them away hungry. If I do, they will become too weak on their way home.”
33His disciples answered him. “There is nothing here,” they said. “Where could we get enough bread to feed this large crowd?”
34“How many loaves do you have?” Jesus asked.
“Seven,” they replied, “and a few small fish.”
35Jesus told the crowd to sit down on the ground. 36He took the seven loaves and the fish and gave thanks. Then he broke them and gave them to the disciples. And the disciples passed them out to the people. 37All of them ate and were satisfied. After that, the disciples picked up seven baskets of leftover pieces. 38The number of men who ate was 4,000. Women and children also ate. 39After Jesus had sent the crowd away, he got into the boat. He went to the area near Magadan.
