یاسای دادوەری و بەزەیی
1«هەواڵی درۆ بڵاو مەکەرەوە، دەست لەگەڵ بەدکار تێکەڵ مەکە بۆ ئەوەی ببیتە شایەتی زۆرداری.
2«دوای کۆمەڵ مەکەوە بۆ کاری خراپ و لە سکاڵاکردندا بە خواری شایەتی مەدە. 3لایەنگری بۆ هەژار دەرمەخە لە سکاڵاکەی.
4«ئەگەر تووشی گا یان گوێدرێژی دوژمنەکەت بووی کە بەڕەڵا بووبێت، بۆی بگەڕێنەرەوە. 5ئەگەر گوێدرێژی ناحەزەکەتت بینی لەژێر بارەکەیدا کەوتووە، بەجێی مەهێڵە، بەڵکو پەلە بکە بۆ یارمەتیدانی.
6«مافی هەژار ڕەت مەکەرەوە لە سکاڵاکەی. 7لە قسەی درۆ دوور بکەوە. بێتاوان و ڕاستودروست مەکوژە، چونکە تاوانبار بێتاوان ناکەم.
8«بەرتیل وەرمەگرە، چونکە بەرتیل چاوساغان کوێر دەکات و قسەی ڕاستودروستان خوار دەکات.
9«نامۆ مەچەوسێنەوە، ئێوە خۆتان دەزانن نامۆ چۆن هەست دەکات، چونکە خۆشتان لە خاکی میسر نامۆ بوون.
یاسای شەممە
10«شەش ساڵ زەوییەکەت دەچێنیت و بەرەکەی هەڵدەگریتەوە، 11بەڵام لە حەوتەمیندا دەیحەسێنیتەوە و لێی دەگەڕێیت، هەژارانی گەلەکەت لێی دەخۆن و بەرماوەکەشیان ئاژەڵی کێوی دەیخوات. هەمان شت دەکەیت لە ڕەزە مێوەکەت و لە زەیتوونەکەت.
12«شەش ڕۆژ کارەکەت دەکەیت، بەڵام ڕۆژی حەوتەم پشوو دەدەیت بۆ ئەوەی گا و گوێدرێژەکەشت بحەسێنەوە و کوڕی کارەکەرەکەت و ئەوەی لەلاشت نامۆیە هەناسەیەک بدەن.
13«ئاگاداربن لەوەی ڕێک ئەوە بکەن کە پێم فەرموون و ناوی خودایەکی دیکە مەهێنن، لە دەمتانەوە نەبیسترێت.
سێ جەژنی ساڵانە
14«سێ جار لە ساڵێکدا جەژنم بۆ دەگێڕیت.
15«هەروەک فەرمانم پێکردن جەژنی فەتیرە بگێڕن، حەوت ڕۆژ نانی فەتیرە بخۆن. ئەم جەژنە لە کاتی خۆیدا بگێڕن، لە مانگی ئاڤیڤ، چونکە ئێوە لەو مانگەدا لە میسر هاتنە دەرەوە.
«نابێت بە دەستبەتاڵی لەبەردەمم ئامادە بن.
16«هەروەها جەژنی دروێنە، یەکەمین بەرهەمی ڕەنجتان، ئەوەی لە کێڵگە دەیچێنن.
«هەروەها جەژنی کۆکردنەوە لە کۆتایی ساڵدا کاتێک ڕەنجەکەتان لە کێڵگە کۆدەکەنەوە.
17«سێ جار لە ساڵێکدا هەموو نێرینەکانتان لەبەردەم یەزدانی باڵادەست ئامادە دەبن.
18«خوێنی قوربانیم لەگەڵ شتی بە هەویرترش پێشکەش مەکەن.
«پیوی23:18 پیوی قوربانی یان بەزی قوربانی. قوربانی جەژنم هەتا بەیانی نەمێنێتەوە.
19«باشترینی یەکەمین بەرهەمی زەوییەکەتان بۆ ماڵی یەزدانی پەروەردگارتان بهێنن.
«هیچ کاریلەیەک بە شیری دایکی لێمەنێن.
ئامادەکردنی ڕێگاکە لەلایەن فریشتەی خودا
20«ببینن، من فریشتەیەک لەپێشتانەوە دەنێرم بۆ ئەوەی لە ڕێگا بتانپارێزێت و بتانهێنێتە ئەو شوێنەی ئامادەم کردووە. 21لێی ئاگاداربن و گوێ لە فەرمایشتی بگرن و تووڕەی مەکەن، چونکە لە یاخیبوونتان نابوورێت، لەبەر ئەوەی ناوی منی تێدایە. 22بەڵام ئەگەر گوێتان لە فەرمایشتی گرت و هەموو ئەوانەی دەیڵێم جێبەجێی بکەن، ئەوا دژایەتی دوژمنەکانتان دەکەم و تەنگ هەڵدەچنم بە تەنگ پێهەڵچنانتان. 23فریشتەکەم لەپێشتانەوە دەڕوات و دەتانباتە خاکی ئەمۆری و حیتی و پریزی و کەنعانی و حیڤی و یەبوسییەکان، ئەوان لەناودەبەم. 24کڕنۆش بۆ خوداوەندەکانیان مەبەن و مەیانپەرستن و وەک نەریتەکانی ئەوان مەکەن، بەڵکو بە تەواوی وردوخاشیان بکەن و بەردە تەرخانکراوەکانیان23:24 بەردی بە ستوونی دانراو بۆ پەرستن. بڕوانە دواوتار 16:21-22. بە تەواوی بشکێنن. 25یەزدانی پەروەردگارتان دەپەرستن، ئەویش نان و ئاوتان بەرەکەتدار دەکات. دەرد لەنێوتان ناهێڵم. 26لەبارچوو و نەزۆک لە خاکەکەتان نابێت، هەروەها تەمەنتان درێژ دەکەم.
27«سامناکی خۆم لەپێشتانەوە دەنێرم و هەموو ئەو نەتەوانەی دەچنە سەریان، سەریان لێ دەشێوێنم و وا دەکەم هەموو دوژمنەکانتان هەڵبێن. 28زەردەواڵەش23:28 دەکرێت هێمایەک بێت بۆ ئەو ترس و لەرزەی خودا دەیخاتە دڵیانەوە. بڕوانە یەشوع 24:12. لەپێشتانەوە دەنێرم و حیڤی و کەنعانی و حیتییەکان لەپێشتان ڕابماڵن. 29بەڵام لە ماوەی یەک ساڵ لەپێشتان ڕایانناماڵم، نەوەک خاکەکە وێران بێت و ئاژەڵی کێوی لەسەرتان زیاد بکات. 30هێواش هێواش لەپێشتان ڕایاندەماڵم، هەتا ئەوەی بەردار دەبن و دەست بەسەر خاکەکەدا دەگرن.
31«سنوورەکەشتان دادەنێم، لە دەریای سوورەوە هەتا دەریای سپی ناوەڕاست23:31 دەریای سپی ناوەڕاست: عیبری (دەریای فەلەستییەکان). و لە چۆڵەوانییەوە هەتا ڕووباری فورات، چونکە دانیشتووانی خاکەکە دەدەمە دەستتان و ئێوەش لەپێش خۆتان ڕایاندەماڵن. 32نە لەگەڵ ئەوان نە لەگەڵ خوداوەندەکانیان پەیمان مەبەستن. 33با لە خاکەکەتاندا نیشتەجێ نەبن، نەوەک واتان لێ بکەن گوناه سەبارەت بە من بکەن، چونکە ئەگەر خوداوەندی ئەوان بپەرستن ئەوا دەبێتە تەڵە بۆتان.»
Законы о справедливости и милосердии
1– Не разносите лживых слухов. Не помогайте виновному лжесвидетельством.
2Не следуйте за большинством, творя зло или извращая на суде правду, 3и не потворствуйте бедному в его тяжбе.
4Если увидите, что вол или осёл вашего врага заблудились, то непременно верните их ему. 5Если увидите, что осёл того, кто ненавидит вас, упал под ношей, не оставляйте его так – непременно помогите ему.
6Не лишайте бедняков правосудия. 7Не обвиняйте ложно; не казните невиновного и честного: Я не прощу такого злодеяния.
8Не берите взяток: они ослепляют зрячих и губят невиновных.
9Не угнетайте поселенцев. Вы знаете, каково им, потому что сами были поселенцами в Египте.
Субботний год и субботний день
10– Шесть лет засевайте поля и собирайте урожай, 11а на седьмой год пусть земля отдыхает под паром. Тогда бедняки из народа смогут кормиться от неё, а звери – доедать после них остатки. Так же поступайте с виноградниками и масличными рощами.
12Шесть дней трудитесь, но в седьмой день не работайте, чтобы ваши вол и осёл отдохнули, а раб, рождённый у вас в доме, и поселенец набрались сил.
13Будьте внимательны ко всему, что Я вам сказал. Не призывайте других богов. Пусть ваши уста даже не произносят их имён.
Три ежегодных праздника
14– Три раза в год устраивайте Мне праздник.
15Справляйте праздник Пресных хлебов. Семь дней ешьте хлеб, приготовленный без закваски, как Я повелел вам. Делайте так в установленное время месяца авива (ранней весной), потому что в это время вы вышли из Египта.
Пусть никто не приходит поклоняться Мне с пустыми руками.
16Справляйте праздник Жатвы, когда собираете первые плоды посеянного вами в поле.
Справляйте и праздник Сбора плодов23:16 Позже этот праздник стали называть праздником Шалашей (см. Лев. 23:39-43). в конце года (осенью), когда убираете с поля весь урожай.
17Три раза в год все мужчины должны приходить поклоняться Владыке Вечному.
18Не приносите Мне жертвенной крови вместе с чем-либо, приготовленным на закваске.
Жир от праздничных приношений нельзя хранить до утра.
19Лучшее из первых плодов земли приносите в дом Вечного, вашего Бога.
Не варите козлёнка в молоке его матери.
Ангел, посланный приготовить путь
20– Я посылаю перед вами Ангела, чтобы защищать вас в пути и привести на место, которое Я для вас приготовил. 21Будьте внимательны к Нему и слушайтесь Его. Не восставайте против Него; Он не простит вам отступничества, потому что в Нём Моё имя. 22Если вы будете слушаться Его, если будете исполнять всё, что Я говорю, Я буду врагом вашим врагам и противником вашим противникам. 23Мой Ангел пойдёт перед вами и приведёт вас в землю аморреев, хеттов, перизеев, ханонеев, хивеев и иевусеев, и Я погублю их. 24Не поклоняйтесь их богам, не служите им и не подражайте их обычаям. Сокрушите их и разбейте на куски их священные камни. 25Служите Вечному, вашему Богу, и Его благословение будет на вашей пище и воде. Я избавлю вас от болезней, 26и в вашей земле не будет выкидышей и бесплодия. Я сделаю полным число дней вашей жизни.
27Я повергну в смятение любой народ, против которого вы пойдёте, и наведу на него страх. Я обращу в бегство ваших врагов. 28Я пошлю перед вами шершней23:28 Или: «страх». на хивеев, ханонеев и хеттов, чтобы прогнать их с вашей дороги. 29Но Я не прогоню их в один год – ведь тогда земля опустеет, а диких зверей станет слишком много. 30Я буду прогонять их от вас постепенно, пока вас не станет достаточно, чтобы завладеть этой землёй.
31Я проведу ваши границы от Тростникового моря до Средиземного и от Сирийской пустыни до Евфрата23:31 Букв.: «от Тростникового моря до Филистимского моря и от пустыни до реки».. Я отдам вам во власть жителей этой земли, и вы прогоните их от себя. 32Не вступайте в союз ни с ними, ни с их богами. 33Не давайте им жить на вашей земле, иначе они введут вас в грех против Меня – служение их богам непременно станет для вас западнёй.
