هاتنی یەترۆ بۆ لای موسا
1یەترۆی خەزووری موسا کە کاهینی میدیان بوو، هەموو ئەو شتانەی بیستەوە کە خودا لەگەڵ موسا و ئیسرائیلی گەلەکەی کردبووی، کە یەزدان ئیسرائیلی لە میسرەوە دەرهێناوە.
2لەدوای ئەوەی موسا چیپۆرەی ژنی ناردبووەوە یەترۆی خەزووری هێنایەوە، 3لەگەڵ هەردوو کوڕەکەی. ناوی یەکێکیان گێرشۆمە، چونکە موسا گوتی: «نامۆ بووم لە خاکی بێگانە.» 4ناوی ئەوەی دیکەشیان ئەلیعەزەر بوو، چونکە گوتی: «خودای باوکم یارمەتیدەرم بوو و فریام کەوت لە شمشێری فیرعەون.»
5یەترۆی خەزووری موسا و کوڕەکانی و ژنەکەی هاتنە لای موسا بۆ ئەو چۆڵەوانییەی ئەو لەوێ لەلای کێوی خودا لایدابوو. 6یەترۆ هەواڵی بۆ موسا نارد: «من یەترۆم، لەگەڵ ژنەکەت و دوو کوڕەکەی18:6 دوو کوڕەکەی: مەبەست لە دوو کوڕەکەی موسایە. بۆ لای تۆ هاتووم.»
7موساش هاتە دەرەوە بۆ پێشوازی خەزووری، کڕنۆشی برد و ماچی کرد، لە هەواڵی یەکتریان پرسی و چوونە ناو چادرەکە. 8موساش هەموو ئەو شتانەی بۆ خەزووری گێڕایەوە کە یەزدان بە فیرعەون و میسرییەکانی کرد لە پێناوی گەلی ئیسرائیل و هەموو ئەو ناخۆشییانەی لە ڕێگا تووشیان هات و یەزدان فریایان کەوت.
9یەترۆش دڵخۆش بوو بەو هەموو چاکەیەی کە یەزدان لەگەڵ نەوەی ئیسرائیل کردی، کە فریایان کەوتبوو لە دەستی میسرییەکان. 10یەترۆ گوتی: «ستایش بۆ یەزدان ئەوەی لە دەستی میسرییەکان و لە دەستی فیرعەون فریاتان کەوت، ئەوەی فریای گەل کەوت لەژێر دەستی میسرییەکان. 11کاتێک بەو شتانە لووتبەرز بوون لەسەر ئیسرائیلییەکان، ئێستا زانیم کە یەزدان لە هەموو خوداوەندەکان مەزنترە.» 12جا یەترۆی خەزووری موسا قوربانی سووتاندن و چەند قوربانییەکی دیکەی بۆ خودا هێنا، هارون و هەموو پیرانی ئیسرائیلیش هاتن بۆ ئەوەی لەگەڵ خەزووری موسا بە ئامادەبوونی خودا نان بخۆن.
13ئەوە بوو بەیانی موسا دانیشت بۆ ئەوەی دادوەری بۆ گەل بکات، ئیتر گەل لە بەیانییەوە هەتا ئێوارە لەلای موسا ڕاوەستان. 14کاتێک خەزووری موسا هەموو ئەو شتانەی بینی کە موسا بۆ گەل دەیکات، لێی پرسی: «ئەم شتە چییە تۆ بۆ گەل دەکەیت؟ لەبەرچی بە تەنها دانیشتوویت و لە بەیانییەوە هەتا ئێوارە هەموو گەل لەلات ڕاوەستاون؟»
15موساش وەڵامی خەزووری دایەوە: «لەبەر ئەوەی گەل دێنە لام هەتا خواستی خودا بزانن. 16هەروەها کاتێک کێشەیەکیان هەبێت دێنە لام، منیش دادوەری نێوان پیاو و برادەرەکەی دەکەم و فەرز و فێرکردنی خودایان پێ دەناسێنم.»
17خەزووری موساش پێی گوت: «ئەوەی تۆ دەیکەیت باش نییە. 18خۆت و ئەم گەلەش ماندوو دەکەیت کە لەگەڵتن، چونکە کارەکە لە تۆ مەزنترە، ناتوانیت بە تەنها بیکەیت. 19ئێستاش گوێم لێ بگرە و ئامۆژگاریت دەکەم، با خودات لەگەڵ بێت، تۆ نوێنەری گەل بە لە بەرامبەر خودا و داواکارییەکانیان پێشکەش بە خودا بکە. 20فێری فەرز و فێرکردنیان بکە و ئەو ڕێگایەیان پێ بناسێنە کە دەبێت بیگرنەبەر و ئەو ئەرکانەی کە دەبێت بیانکەن. 21بەڵام لەناو هەموو گەلدا پیاوی بە توانا و لەخواترس هەڵدەبژێریت، پیاوانی دڵسۆز کە ڕقیان لە دەستکەوتی ناڕەوایە، دەیانکەیتە کاربەدەست بەسەر هەزاران و سەدان و پەنجایان و دەیان. 22هەموو کاتێک دادوەری بۆ گەل دەکەن و هەر داوایەکی گەورە هەبێت دەیهێننە لای تۆ، هەر داوایەکیش بچووک بێت خۆیان بڕیاری لەسەر دەدەن. ئەوە بارت سووک دەکات، چونکە ئەوان لەگەڵت هەڵدەگرن. 23ئەگەر ئەم کارەت کرد و خوداش فەرمانی پێ کردیت، ئەوا دەتوانیت خۆت ڕابگریت و هەروەها هەموو ئەم گەلەش بە ڕەزامەندی دەگەنە شوێنی خۆیان.»
24موساش گوێی لە قسەکانی خەزووری گرت و هەموو ئەو شتانەشی کرد کە گوتی. 25موسا پیاوی بە توانای لە هەموو ئیسرائیل هەڵبژارد و کردنی بە ڕابەر بۆ گەل، کاربەدەست بەسەر هەزاران و سەدان و پەنجایان و دەیان. 26ئیتر هەموو کاتێک دادوەریان بۆ گەل دەکرد و داوای گرانیشیان دەهێنایە لای موسا. بەڵام هەموو داوایەکی بچووک خۆیان دادوەریان تێدا دەکرد.
27ئینجا موسا خەزووری بەڕێکرد و یەترۆش گەڕایەوە خاکی خۆی.
Иофор навещает Мусу
1Иофор, мадианский жрец и тесть Мусы, услышал обо всём, что Всевышний сделал для Мусы и Своего народа Исраила, и о том, как Вечный вывел Исраил из Египта. 2Тогда Иофор взял свою дочь Ципору, жену Мусы (которая ещё до этого была отослана в родительский дом), 3и двух её сыновей. Одного из них звали Гершом («чужестранец там»), потому что Муса сказал: «Я стал поселенцем в чужой земле», 4а другого Элиезер («мой Бог – помощник»), потому что он сказал: «Бог моего отца помог мне. Он спас меня от меча фараона». 5И пришёл Иофор, тесть Мусы, вместе с его сыновьями и женой к Мусе в пустыню, где он и его народ расположились лагерем у горы Всевышнего. 6Иофор послал сказать ему:
– Я, твой тесть Иофор, иду к тебе с твоей женой и двумя твоими сыновьями.
7Муса вышел встретить тестя, поклонился ему и поцеловал его. Они поприветствовали друг друга и вошли в шатёр. 8Муса рассказал тестю о том, что Вечный сделал с фараоном и египтянами ради Исраила, о тяготах, которые они перенесли в пути, и о том, как Вечный спас их. 9Иофор был рад слышать о том, как много добра сотворил Вечный для исраильтян, избавив их от власти египтян. 10Он сказал:
– Хвала Вечному, Который избавил вас от власти египтян и фараона! 11Теперь я знаю, что Вечный более велик, чем остальные боги, потому что Он избавил народ от гнёта египтян18:11 Потому что… египтян – эта часть предложения перенесена из ст. 10., которые так превозносились над исраильтянами.
12Иофор, тесть Мусы, принёс Всевышнему всесожжение и другие жертвы, а Харун пришёл со старейшинами Исраила разделить с тестем Мусы священную жертвенную трапезу.
Назначение судей
(Втор. 1:9-18)
13На следующий день Муса принялся разбирать тяжбы народа, и народ толпился вокруг него с утра до вечера. 14Когда его тесть увидел, что Муса делает с народом, он сказал:
– Что ты делаешь с народом? Почему ты судишь один, а все эти люди толпятся вокруг тебя с утра до вечера?
15Муса ответил:
– Они пришли ко мне спросить волю Всевышнего. 16Когда у них случается спор, они приходят с ним ко мне. Я решаю между истцом и ответчиком и объявляю им установления и законы Всевышнего.
17Тесть Мусы ответил:
– Ты делаешь это неправильно. 18И ты, и те, кто приходят к тебе, только утомляетесь. Эта работа слишком тяжела для тебя одного. 19Послушай меня, я дам тебе совет, и пусть будет с тобой Всевышний. Будь посредником для народа перед Всевышним и приноси к Нему их споры. 20Учи их установлениям и законам, указывай им путь, по которому идти, и дела, которые им делать. 21Но выбери из народа способных людей, которые живут в страхе перед Всевышним, надёжных людей, неподкупных, и поставь их начальниками над тысячами, сотнями, полусотнями и десятками. 22Они и будут судьями. Трудные дела пусть они приносят к тебе, а простые решают сами. Разделив твоё бремя, они облегчат его. 23Если ты так сделаешь, и Всевышний повелит это тебе, то и ты сможешь выстоять, и люди разойдутся по домам довольными.
24Муса послушался тестя и сделал, как тот сказал. 25Он выбрал среди исраильтян способных людей и поставил их вождями народа: начальниками над тысячами, сотнями, полусотнями и десятками. 26Они и стали для народа судьями. С трудными делами они шли к Мусе, а простые решали сами.
27Муса простился с тестем, и Иофор отправился в свою страну.
