Maschil of Asaph.
1Give ear, O my people, to my law: incline your ears to the words of my mouth.78.1 Maschil…: or, A Psalm for Asaph to give instruction
2I will open my mouth in a parable: I will utter dark sayings of old:
3Which we have heard and known, and our fathers have told us.
4We will not hide them from their children, shewing to the generation to come the praises of the LORD, and his strength, and his wonderful works that he hath done.
5For he established a testimony in Jacob, and appointed a law in Israel, which he commanded our fathers, that they should make them known to their children:
6That the generation to come might know them, even the children which should be born; who should arise and declare them to their children:
7That they might set their hope in God, and not forget the works of God, but keep his commandments:
8And might not be as their fathers, a stubborn and rebellious generation; a generation that set not their heart aright, and whose spirit was not stedfast with God.78.8 that…: Heb. that prepared not their heart
9The children of Ephraim, being armed, and carrying bows, turned back in the day of battle.78.9 carrying: Heb. throwing forth
10They kept not the covenant of God, and refused to walk in his law;
11And forgat his works, and his wonders that he had shewed them.
12Marvellous things did he in the sight of their fathers, in the land of Egypt, in the field of Zoan.
13He divided the sea, and caused them to pass through; and he made the waters to stand as an heap.
14In the daytime also he led them with a cloud, and all the night with a light of fire.
15He clave the rocks in the wilderness, and gave them drink as out of the great depths.
16He brought streams also out of the rock, and caused waters to run down like rivers.
17And they sinned yet more against him by provoking the most High in the wilderness.
18And they tempted God in their heart by asking meat for their lust.
19Yea, they spake against God; they said, Can God furnish a table in the wilderness?78.19 furnish: Heb. order
20Behold, he smote the rock, that the waters gushed out, and the streams overflowed; can he give bread also? can he provide flesh for his people?
21Therefore the LORD heard this, and was wroth: so a fire was kindled against Jacob, and anger also came up against Israel;
22Because they believed not in God, and trusted not in his salvation:
23Though he had commanded the clouds from above, and opened the doors of heaven,
24And had rained down manna upon them to eat, and had given them of the corn of heaven.
25Man did eat angels’ food: he sent them meat to the full.78.25 Man…: or, Every one did eat the bread of the mighty
26He caused an east wind to blow in the heaven: and by his power he brought in the south wind.78.26 to blow: Heb. to go
27He rained flesh also upon them as dust, and feathered fowls like as the sand of the sea:78.27 feathered…: Heb. fowl of wing
28And he let it fall in the midst of their camp, round about their habitations.
29So they did eat, and were well filled: for he gave them their own desire;
30They were not estranged from their lust. But while their meat was yet in their mouths,
31The wrath of God came upon them, and slew the fattest of them, and smote down the chosen men of Israel.78.31 smote…: Heb. made to bow78.31 chosen…: or, young men
32For all this they sinned still, and believed not for his wondrous works.
33Therefore their days did he consume in vanity, and their years in trouble.
34When he slew them, then they sought him: and they returned and enquired early after God.
35And they remembered that God was their rock, and the high God their redeemer.
36Nevertheless they did flatter him with their mouth, and they lied unto him with their tongues.
37For their heart was not right with him, neither were they stedfast in his covenant.
38But he, being full of compassion, forgave their iniquity, and destroyed them not: yea, many a time turned he his anger away, and did not stir up all his wrath.
39For he remembered that they were but flesh; a wind that passeth away, and cometh not again.
40How oft did they provoke him in the wilderness, and grieve him in the desert!78.40 provoke: or, rebel against
41Yea, they turned back and tempted God, and limited the Holy One of Israel.
42They remembered not his hand, nor the day when he delivered them from the enemy.78.42 from…: or, from affliction
43How he had wrought his signs in Egypt, and his wonders in the field of Zoan:78.43 wrought: Heb. set
44And had turned their rivers into blood; and their floods, that they could not drink.
45He sent divers sorts of flies among them, which devoured them; and frogs, which destroyed them.
46He gave also their increase unto the caterpiller, and their labour unto the locust.
47He destroyed their vines with hail, and their sycomore trees with frost.78.47 destroyed: Heb. killed78.47 frost: or, great hailstones
48He gave up their cattle also to the hail, and their flocks to hot thunderbolts.78.48 gave…: Heb. shut up78.48 hot…: or, lightnings
49He cast upon them the fierceness of his anger, wrath, and indignation, and trouble, by sending evil angels among them.
50He made a way to his anger; he spared not their soul from death, but gave their life over to the pestilence;78.50 He made…: Heb. He weighed a path78.50 life…: or, beasts to the murrain
51And smote all the firstborn in Egypt; the chief of their strength in the tabernacles of Ham:
52But made his own people to go forth like sheep, and guided them in the wilderness like a flock.
53And he led them on safely, so that they feared not: but the sea overwhelmed their enemies.78.53 overwhelmed: Heb. covered
54And he brought them to the border of his sanctuary, even to this mountain, which his right hand had purchased.
55He cast out the heathen also before them, and divided them an inheritance by line, and made the tribes of Israel to dwell in their tents.
56Yet they tempted and provoked the most high God, and kept not his testimonies:
57But turned back, and dealt unfaithfully like their fathers: they were turned aside like a deceitful bow.
58For they provoked him to anger with their high places, and moved him to jealousy with their graven images.
59When God heard this, he was wroth, and greatly abhorred Israel:
60So that he forsook the tabernacle of Shiloh, the tent which he placed among men;
61And delivered his strength into captivity, and his glory into the enemy’s hand.
62He gave his people over also unto the sword; and was wroth with his inheritance.
63The fire consumed their young men; and their maidens were not given to marriage.78.63 given…: Heb. praised
64Their priests fell by the sword; and their widows made no lamentation.
65Then the Lord awaked as one out of sleep, and like a mighty man that shouteth by reason of wine.
66And he smote his enemies in the hinder parts: he put them to a perpetual reproach.
67Moreover he refused the tabernacle of Joseph, and chose not the tribe of Ephraim:
68But chose the tribe of Judah, the mount Zion which he loved.
69And he built his sanctuary like high palaces, like the earth which he hath established for ever.78.69 established: Heb. founded
70He chose David also his servant, and took him from the sheepfolds:
71From following the ewes great with young he brought him to feed Jacob his people, and Israel his inheritance.78.71 following: Heb. after
72So he fed them according to the integrity of his heart; and guided them by the skilfulness of his hands.
Salmo 78Salmo 78 Ang titulo sa Hebreo: Ang “maskil” nga ginsulat ni Asaf.
Pagtuytoy sang Dios sa Iya Katawhan
1Mga kasimanwa,78:1 Mga kasimanwa: ukon, Katawhan ko. pamatii ninyo ang akon mga pagpanudlo.
2Tudluan ko kamo paagi sa mga paanggid.78:2 paanggid: ukon, estorya; ukon, hulubaton.
Sugiran ko kamo sang tinago nga mga kamatuoran sang una
3nga nahibaluan na naton,
kay ginsugid ini sa aton sang aton mga katigulangan.
4Indi naton ini pagtaguon sa aton mga kabataan;
isugid naton ini sa masunod nga mga henerasyon.
Sugiran ta sila sang gahom sang Ginoo kag sang iya dalayawon kag makatilingala nga mga binuhatan.
5Ginhatagan niya sang kasuguan ang katawhan sang Israel nga mga kaliwat ni Jacob.
Ginmanduan niya ang aton mga katigulangan nga itudlo ini sa ila mga kabataan,
6agod ang masunod nga henerasyon makahibalo man sini,
kag matudlo man nila ini sa ila mga kabataan.
7Sa sini nga paagi magasalig sila sa Dios kag indi nila pagkalimtan ang iya mga ginhimo kundi tumanon nila ang iya mga sugo.
8Indi sila mangin pareho sa ila mga katigulangan nga mga matig-a sing ulo, indi matinumanon, indi malig-on ang ila pagsalig sa Dios, kag indi matutom sa iya.
9Ang mga soldado sang Efraim, bisan may armas sila nga mga pana, nagpalalagyo sang tion sang inaway.
10Wala nila gintuman ang ila kasugtanan sa Dios;
wala nila ginsunod ang iya kasuguan.
11Ginkalimtan nila ang iya makatilingala nga mga binuhatan nga ginpakita sa ila.
12Naghimo ang Dios sang milagro didto sa Zoan, sa duta sang Egipto
kag nakita ini sang aton78:12 aton: sa Hebreo, ila. mga katigulangan.
13Gintunga niya ang dagat kag ginpaagi sila;
ginhimo niya ang tubig nga daw mga pader.
14Kon adlaw, ginatuytuyan niya sila paagi sa panganod,
kag kon gab-i, paagi sa kasanag sang kalayo.
15Ginpalitik niya ang mga bato sa kamingawan kag nagtubod ang tubig
kag ginpaayawan niya sila inom sang tubig nga daw halin sa kadadalman sang duta.
16Ginpatubod niya ang tubig sa bato kag nag-ilig ang tubig nga daw sa suba.
17Pero ang aton mga katigulangan nagpadayon sa pagpakasala sa iya.
Didto sa kamingawan nagrebelde sila sa Labing Mataas nga Dios.
18Gintilawan nila sing hungod ang Dios paagi sa pagpangayo sang kalan-on nga gusto gid nila.
19Gin-insulto nila ang Dios paagi sa pagsiling, “Makapapunsyon bala ang Dios diri sa kamingawan?
20Matuod nga ginpahampak niya ang bato kag nagsagawak ang tubig,
pero makahatag bala siya sang tinapay kag karne sa aton nga iya katawhan?”
21Gani naakig ang Ginoo sang mabatian niya sila.
Sa iya kaakig sa ila nga mga Israelinhon, nga mga kaliwat ni Jacob, ginsalakay niya sila sang kalayo.
22Kay wala sila sing pagtuo sa iya, kag wala sila magsalig nga luwason niya sila.
23Pero bisan pa sina, ginmanduan niya ang langit nga mag-abri,
24kag ginpaulanan niya sila sang pagkaon nga ginatawag manna.
Ginhatag niya sa ila ini nga pagkaon nga halin sa langit agod ila kaunon.
25Sila nga tawo nagkaon sang pagkaon sang mga anghel, kag ginpagustuhan gid sila sang Dios sini.
26Ginpahuyop niya ang hangin nga halin sa sidlangan kag sa bagatnan paagi sa iya gahom.
27Kag ginpaulanan niya sila sang mga pispis nga daw pareho kadamo sa balas sa baybayon.
28Ginpahugpa niya ini sa palibot sang ila mga tolda didto sa ila nga kampo.
29Gani nagkaon sila kag nagkalabusog, kay ginhatag sang Dios sa ila ang gusto nila.
30Pero samtang nagapagusto sila sang kaon,
31naakig ang Dios sa ila.
Ginpamatay niya ang makusog nga mga pamatan-on sang Israel.
32Bisan pa sining tanan nga ginpanghimo niya, nagpadayon sila sa pagpakasala. Bisan naghimo siya sang mga milagro, wala sila nagtuo sa iya.
33Gani gulpi lang niya gintapos ang ila kabuhi paagi sa hinali nga kalaglagan.
34Sang ginpatay niya ang iban sa ila, ang nabilin nagdangop sa iya kag naghinulsol, nga nagahandom gid sa iya.
35Nadumduman nila nga ang Labing Mataas nga Dios amo ang ila palalipdan nga bato kag manunubos.
36Pero nagadayaw-dayaw lang sila sa iya. Mga butigon sila.
37Indi sila mainunungon sa iya;
indi sila matutom sa ila kasugtanan sa iya.
38Pero bisan pa sini, maluluy-on gihapon ang Dios sa ila.
Ginpatawad niya ang ila mga sala kag wala niya sila paglaglaga.
Sa madamo nga tion ginpunggan niya ang iya kaakig bisan puwerte na gid ang iya kaugot.
39Naisip niya nga sila mga tawo lang, nga pareho sa nagalabay nga hangin nga nagakadula lang.
40Pila ka beses sila nga nagrebelde sa Dios kag nagpasubo sa iya didto sa kamingawan.
41Liwat-liwat nila nga gintilawan ang Dios;
ginsakit nila ang balatyagon sang Balaan nga Dios sang Israel.
42Ginkalimtan nila ang iya gahom nga ginpakita sadtong tion nga ginluwas niya sila sa ila mga kaaway
43kag sang tion nga ginhimo niya ang iya mga milagro kag makatilingala nga mga binuhatan didto sa Zoan, sa duta sang Egipto.
44Ginhimo niya nga dugo ang mga suba kag mga sapa sang mga Egiptohanon,
kag tungod sini wala na sila sing mainom.
45Nagpadala siya sang panong sang mga sapat-sapat sa pagpaantos sa ila,
kag sang mga paka sa paghalit sang ila mga duta.
46Ginpakaon niya sa mga apan ang ila mga tanom kag mga patubas.
47Ginpamatay niya ang ila mga ubas kag mga kahoy nga higera paagi sa ulan nga yelo.
48Ginpamatay niya ang ila mga kasapatan paagi man sa ulan nga yelo kag sa kilat.
49Tungod sa iya puwerte gid nga kaakig sa ila,
ginpadal-an niya sila sang mga anghel sa paglaglag sa ila.
50Wala niya pagpunggi ang iya kaakig;
wala niya sila pagluwasa sa kamatayon,
kundi ginpamatay niya sila paagi sa mga kalalat-an.
51Ginpamatay niya ang tanan nga kamagulangan nga lalaki sa Egipto,
nga amo ang lugar sang mga kaliwat ni Ham.
52Dayon ginpaguwa niya sa Egipto ang iya katawhan nga pareho sa mga karnero
kag gintuytuyan niya sila sa kamingawan.
53Gin-ubayan niya sila, gani wala sila mahadlok.
Pero ang ila mga kaaway nagkalalumos sa dagat.
54Gindala niya sila sa duta nga iya ginpili, didto sa bukid78:54 bukid: ukon, kabukiran. nga gin-agaw niya paagi sa iya gahom.
55Gintabog niya ang mga pumuluyo didto palayo sa iya katawhan,
kag ginbahin-bahin niya ang duta sa mga tribo sang Israel agod ila panag-iyahan,
kag didto niya sila ginpaestar.
56Pero gintilawan nila ang Labing Mataas nga Dios kag nagrebelde sila sa iya.
Wala nila gintuman ang iya mga sugo.
57Nagpalayo sila kag nagluib sa Dios pareho sang ila mga katigulangan.
Indi sila masaligan pareho sa guba nga pana.
58Ginpaimon kag ginpaakig nila ang Dios tungod sang ila mga dios-dios sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar.
59Nahibaluan78:59 Nahibaluan: sa literal, Nabatian. sang Dios ining ginhimo sang mga Israelinhon,
gani naakig siya kag ginsikway niya sila sing bug-os.
60Ginbayaan niya ang iya tolda sa Shilo nga iya ginpuy-an diri sa kalibutan.
61Gintugutan niya nga agawon sang kaaway ang Kahon sang Kasugtanan nga simbolo sang iya pagkagamhanan kag pagkahalangdon.
62Naakig siya sa katawhan nga iya ginapanag-iyahan,
gani ginpapatay niya sila sa inaway.
63Ginsunog ang ila bataon nga mga lalaki,
gani nawad-an sang palamanahon ang ila mga dalaga.
64Nagkalamatay sa inaway ang ila mga pari,
kag ang ila mga balo nga wala makapangasubo para sa ila.78:64 Tan-awa ang 1 Sam. 4:17-22.
65Dayon daw sa nakamata ang Ginoo;
pareho siya sa isa ka makusog nga tawo nga ginpaisog sang bino.
66Ginpatal-as niya ang iya mga kaaway;
ginpakahuy-an niya sila sa wala sing katapusan.
67Wala niya pagpilia ang tribo ni Efraim78:67 Wala… Efraim: Siguro ang buot silingon wala niya pagpilia ang ila lugar nga mangin sentro sang pagsimba kag sa diin magahari ang iya pinili nga hari. nga mga kaliwat ni Jose.
68Sa baylo, ginpili niya ang tribo ni Juda kag ang Bukid sang Zion nga iya ginapakamahal.
69Didto ginpatindog niya ang iya templo nga pareho kataas sa mga kabukiran, kag magapabilin ini hasta san-o pareho sang duta.
70-71Ginpili sang Dios si David nga mangin iya alagad.
Ginkuha niya siya sa iya trabaho nga manugbantay sang karnero kag ginhimo nga hari sang Israel, ang katawhan nga iya ginapanag-iyahan.
Pareho si David sa isa ka manugbantay sang mga karnero,
72gin-atipan niya ang mga Israelinhon sing sinsero
kag gindumalahan niya sila sing maayo.
