1As snow in summer, and as rain in harvest, so honour is not seemly for a fool. 2As the bird by wandering, as the swallow by flying, so the curse causeless shall not come. 3A whip for the horse, a bridle for the ass, and a rod for the fool’s back.
4Answer not a fool according to his folly, lest thou also be like unto him. 5Answer a fool according to his folly, lest he be wise in his own conceit.26.5 conceit: Heb. eyes
6He that sendeth a message by the hand of a fool cutteth off the feet, and drinketh damage.26.6 damage: or, violence 7The legs of the lame are not equal: so is a parable in the mouth of fools.26.7 are…: Heb. are lifted up 8As he that bindeth a stone in a sling, so is he that giveth honour to a fool.26.8 bindeth…: or, putteth a precious stone in an heap of stones 9As a thorn goeth up into the hand of a drunkard, so is a parable in the mouth of fools. 10The great God that formed all things both rewardeth the fool, and rewardeth transgressors.26.10 The great…: or, A great man grieveth all, and he hireth the fool, he hireth also transgressors 11As a dog returneth to his vomit, so a fool returneth to his folly.26.11 returneth to his folly: Heb. iterateth his folly 12Seest thou a man wise in his own conceit? there is more hope of a fool than of him. 13The slothful man saith, There is a lion in the way; a lion is in the streets. 14As the door turneth upon his hinges, so doth the slothful upon his bed. 15The slothful hideth his hand in his bosom; it grieveth him to bring it again to his mouth.26.15 it grieveth…: or, he is weary 16The sluggard is wiser in his own conceit than seven men that can render a reason. 17He that passeth by, and meddleth with strife belonging not to him, is like one that taketh a dog by the ears.26.17 meddleth: or, is enraged
18As a mad man who casteth firebrands, arrows, and death,26.18 firebrands: Heb. flames, or, sparks 19So is the man that deceiveth his neighbour, and saith, Am not I in sport?
20Where no wood is, there the fire goeth out: so where there is no talebearer, the strife ceaseth.26.20 Where no…: Heb. Without wood26.20 talebearer: or, whisperer26.20 ceaseth: Heb. is silent 21As coals are to burning coals, and wood to fire; so is a contentious man to kindle strife. 22The words of a talebearer are as wounds, and they go down into the innermost parts of the belly.26.22 innermost…: Heb. chambers 23Burning lips and a wicked heart are like a potsherd covered with silver dross.
24He that hateth dissembleth with his lips, and layeth up deceit within him;26.24 dissembleth: or, is known 25When he speaketh fair, believe him not: for there are seven abominations in his heart.26.25 speaketh…: Heb. maketh his voice gracious 26Whose hatred is covered by deceit, his wickedness shall be shewed before the whole congregation.26.26 by…: or, in secret 27Whoso diggeth a pit shall fall therein: and he that rolleth a stone, it will return upon him. 28A lying tongue hateth those that are afflicted by it; and a flattering mouth worketh ruin.
1Maingon nga dili angay nga mag-snow kon ting-init o mag-ulan kon ting-ani, dili usab angay nga dayegon ang usa ka tawong buang-buang.
2Ang tunglo dili modulot kanimo kon wala kay sala. Sama kini sa nagalupad nga langgam nga molabay lang ug dili motugpa.
3Kinahanglang witkan ang kabayo ug busalan ang asno aron mosunod. Mao usab ang buang-buang, kinahanglang silotan aron motuman.
4Ayawg tugbangi ang mga binuang sa usa ka tawong buang-buang, kay basig mapareho ka usab kaniya. 5Apan usahay maayo usab kon tubagon mo siya, aron mahibaloan niya nga dili siya maalamon sama sa iyang gituohan.
6Kon ang buang-buang maoy imong sugoon sa pagdalag mensahe, sama rag giputol mo ang imong mga tiil; nangita ka lag kasakit.
7Walay pulos ang panultihon nga ginasulti sa mga buang-buang, sama kini sa tiil sa usa ka tawong bakol.
8Tinonto kon ihigot mo sa tirador ang bato nga imong ibala; mao usab kon pasidunggan mo ang buang-buang.
9Ang panultihon nga ginasulti sa mga buang-buang makapasakit sama sa tunokon nga kahoy nga giwara-wara sa hubog.
10Ang tawo nga mohatag ug trabaho sa usa ka buang-buang o ni bisan kinsa lang nga molabay, sama sa usa ka mamamana nga nagpataka lag pamana.
11Maingon nga kan-on pagbalik sa iro ang iyang suka, utrohon ra gihapon sa buang-buang ang iyang kabuang.
12May paglaom pa alang sa tawong buang-buang kaysa tawong naghunahuna nga kunohay maalamon siya.
13Ang tawong tapolan dili mogawas sa balay kay kuno may liyon sa gawas.
14Ang tawong tapolan magbalibali lag higda diha sa iyang katre sama sa pultahan nga magliso-liso diha sa iyang bisagra.
15May mga tawo nga labihan kaayo katapolan nga bisan lag mokaon tapolan pa.
16Nagtuo ang tawong tapolan nga mas maalamon pa siya kaysa pito ka tawong maayong mangatarungan.
17Makuyaw ang pag-apil-apil sa away sa uban; sama kini kakuyaw sa pagbira sa dalunggan sa usa ka iro.
18-19Ang tawong mangilad sa iyang isigka-tawo, ug unya moingon siya nga nagsiniaw ra siya, sama siya sa usa ka katok nga nagatira ug makamatay nga nagadilaab nga pana.
20Maingon nga mapalong ang kalayo kon wala nay sugnod, maundang usab ang away kon wala nay tabi-tabi.
21Maingon nga ang uling makapabaga, ug ang sugnod mopadilaab sa kalayo, ang tawong palaaway makapasugod usab ug kasamok.
22Ang tabi-tabi daw sama sa pagkaon nga lami usapon ug tunlon.
23Kon ang maanindot mong mga pulong may nagpahiping daotan, nahisama ka sa kolon nga gihaklapan lang ug plata.26:23 gihaklapan… plata: o, gisilakan.
24Ang kaaway magpakaaron-ingnon nga maayo, apan sa iyang kasingkasing anaa ang pagpanglimbong. 25Bisan ug maayo siyang manulti, ayaw pagtuo kaniya, kay puno sa kadaotan ang iyang hunahuna. 26Magpakaaron-ingnon siya aron matabonan ang iyang kasuko, apan ang iyang pagkadaotan mabutyag ra gihapon sa kadaghanan.
27Kon magkalot ka ug bangag aron mahulog ang uban, maunay ka niini. Kon magpaligid ka ug bato aron maligiran ang uban, ikaw ang maligiran niini.
28Ang tawong bakakon nasilag sa mga tawo nga iyang gibiktima, ug ang tawong ulog-ulogan magdalag kadaot.
