1Then spake Jesus to the multitude, and to his disciples, 2Saying, The scribes and the Pharisees sit in Moses’ seat: 3All therefore whatsoever they bid you observe, that observe and do; but do not ye after their works: for they say, and do not. 4For they bind heavy burdens and grievous to be borne, and lay them on men’s shoulders; but they themselves will not move them with one of their fingers. 5But all their works they do for to be seen of men: they make broad their phylacteries, and enlarge the borders of their garments, 6And love the uppermost rooms at feasts, and the chief seats in the synagogues, 7And greetings in the markets, and to be called of men, Rabbi, Rabbi. 8But be not ye called Rabbi: for one is your Master, even Christ; and all ye are brethren. 9And call no man your father upon the earth: for one is your Father, which is in heaven. 10Neither be ye called masters: for one is your Master, even Christ. 11But he that is greatest among you shall be your servant. 12And whosoever shall exalt himself shall be abased; and he that shall humble himself shall be exalted.
13¶ But woe unto you, scribes and Pharisees, hypocrites! for ye shut up the kingdom of heaven against men: for ye neither go in yourselves, neither suffer ye them that are entering to go in. 14Woe unto you, scribes and Pharisees, hypocrites! for ye devour widows’ houses, and for a pretence make long prayer: therefore ye shall receive the greater damnation. 15Woe unto you, scribes and Pharisees, hypocrites! for ye compass sea and land to make one proselyte, and when he is made, ye make him twofold more the child of hell than yourselves. 16Woe unto you, ye blind guides, which say, Whosoever shall swear by the temple, it is nothing; but whosoever shall swear by the gold of the temple, he is a debtor! 17Ye fools and blind: for whether is greater, the gold, or the temple that sanctifieth the gold? 18And, Whosoever shall swear by the altar, it is nothing; but whosoever sweareth by the gift that is upon it, he is guilty. 19Ye fools and blind: for whether is greater, the gift, or the altar that sanctifieth the gift? 20Whoso therefore shall swear by the altar, sweareth by it, and by all things thereon. 21And whoso shall swear by the temple, sweareth by it, and by him that dwelleth therein. 22And he that shall swear by heaven, sweareth by the throne of God, and by him that sitteth thereon. 23Woe unto you, scribes and Pharisees, hypocrites! for ye pay tithe of mint and anise and cummin, and have omitted the weightier matters of the law, judgment, mercy, and faith: these ought ye to have done, and not to leave the other undone. 24Ye blind guides, which strain at a gnat, and swallow a camel. 25Woe unto you, scribes and Pharisees, hypocrites! for ye make clean the outside of the cup and of the platter, but within they are full of extortion and excess. 26Thou blind Pharisee, cleanse first that which is within the cup and platter, that the outside of them may be clean also. 27Woe unto you, scribes and Pharisees, hypocrites! for ye are like unto whited sepulchres, which indeed appear beautiful outward, but are within full of dead men’s bones, and of all uncleanness. 28Even so ye also outwardly appear righteous unto men, but within ye are full of hypocrisy and iniquity. 29Woe unto you, scribes and Pharisees, hypocrites! because ye build the tombs of the prophets, and garnish the sepulchres of the righteous, 30And say, If we had been in the days of our fathers, we would not have been partakers with them in the blood of the prophets. 31Wherefore ye be witnesses unto yourselves, that ye are the children of them which killed the prophets. 32Fill ye up then the measure of your fathers. 33Ye serpents, ye generation of vipers, how can ye escape the damnation of hell?
34¶ Wherefore, behold, I send unto you prophets, and wise men, and scribes: and some of them ye shall kill and crucify; and some of them shall ye scourge in your synagogues, and persecute them from city to city: 35That upon you may come all the righteous blood shed upon the earth, from the blood of righteous Abel unto the blood of Zacharias son of Barachias, whom ye slew between the temple and the altar. 36Verily I say unto you, All these things shall come upon this generation. 37O Jerusalem, Jerusalem, thou that killest the prophets, and stonest them which are sent unto thee, how often would I have gathered thy children together, even as a hen gathereth her chickens under her wings, and ye would not! 38Behold, your house is left unto you desolate. 39For I say unto you, Ye shall not see me henceforth, till ye shall say, Blessed is he that cometh in the name of the Lord.
Mag-andam sa mga Pariseo kag sa mga Manunudlo sang Kasuguan
(Mar. 12:38-39; Luc. 11:43, 46; 20:45-46)
1Dayon naghambal si Jesus sa mga tawo kag sa iya mga sumulunod. 2Siling niya, “Ang mga manunudlo sang Kasuguan kag mga Pariseo amo ang ginsaligan nga magsaysay sang Kasuguan ni Moises. 3Gani tumana ninyo ang ila ginatudlo sa inyo, pero indi kamo magsunod sang ila ginahimo tungod kay lain ang ila ginahimo sang sa ila ginahambal. 4Nagahimo sila sang mga mabudlay nga mga pagsulundan para sa mga tawo, pero wala sila nagabulig bisan diutay lang agod matuman ang ila ginsugo.23:4 pero… ginsugo: ukon, pero sila mismo wala nagatinguha bisan gamay lang sa pagtuman sa sini nga mga pagsulundan. 5Ang tanan nga ginahimo nila pakita-kita lang sa mga tawo. Ginapalapad nila ang mga kahon-kahon nga bulutangan sang mga ginpili nga mga pulong halin sa Kasulatan nga ila ginabugkos sa ila agtang kag sa ila butkon. Kag ginapalaba pa nila ang mga gaway-gaway23:5 gaway-gaway: sa English, tassel. Tan-awa sa Num. 15:37-39 kag Deu. 22:12. sa punta sang ila mga bayo agod silingon nga mga diosnon gid sila. 6Sa mga punsyon kag sa mga simbahan, gusto gid nila nga magpungko sa mga pulungkuan nga para sa mga dungganon. 7Sa mga lugar nga madamo sang tawo,23:7 mga lugar nga madamo sang tawo: sa literal, mga merkado. gusto nila nga tahuron sila kag tawgon nga mga ‘Manunudlo.’ 8Pero kamo inyo, indi dapat magpatawag nga ‘Manunudlo,’ kay mag-ulutod kamo kag isa lang ang inyo manunudlo. 9Indi man kamo magtawag ‘Amay’ sa bisan kay sin-o diri sa duta, kay isa lang gid ang inyo Amay, ang Amay nga ara sa langit. 10Kag indi kamo magpatawag, ‘Agalon,’23:10 Agalon: ukon, Maestro; ukon, Lider. kay isa lang ang inyo agalon kag siya amo ang Cristo. 11Kon sin-o sa inyo ang nagaalagad sa iya kaupod amo ang labaw sa tanan. 12Ang nagapakataas sang iya kaugalingon paubuson sang Dios. Pero ang nagapaubos sang iya kaugalingon pataason sang Dios.”
Ginapakamalaot sang Dios ang Ila Pagkahipokrito
(Mar. 12:40; Luc. 11:39-42, 44, 52; 20:47)
13“Kaluluoy kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan kag mga Pariseo, kamo nga mga hipokrito!23:13 mga hipokrito: buot silingon, ang ila pagtuo sa Dios pakita-kita lang. Ginabalabagan ninyo ang mga tawo nga magpasakop sa paghari sang Dios. Kamo mismo indi magpasakop, kag ginapunggan pa ninyo ang mga tawo nga nagatinguha nga magpasakop.
[14“Kaluluoy kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan kag mga Pariseo, kamo nga mga hipokrito! Ang inyo pagtuo sa Dios pakita-kita lang. Ginaubos ninyo kuha ang mga pagkabutang sang mga balo nga babayi, kag ginatabon-tabunan lang ninyo ang inyo ginahimo paagi sa malawig nga mga pagpangamuyo. Gani mas dako ang silot nga inyo pagabatunon!]
15“Kaluluoy kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan kag mga Pariseo, kamo nga mga hipokrito! Nagakadto kamo sa bisan diin nga lugar kag nagatabok pa sa mga dagat agod makomberter ninyo ang bisan isa lang ka tawo sa inyo relihiyon. Pero kon makomberter na ninyo ginahimo ninyo siya nga sobra pa sa inyo kalain kag bagay gid sa impyerno. 16Kaluluoy kamo nga mga bulag nga manugtuytoy. Nagatudlo kamo nga, ‘Kon ang tawo magsumpa sa templo, indi kinahanglan nga tumanon niya ang iya ginsumpa. Pero kon magsumpa siya sa bulawan didto sa templo, kinahanglan tumanon gid niya ang iya ginsumpa.’ 17Buang-buang kag bulag kamo. Diin ang mas importante, ang bulawan ukon ang templo nga nagapabalaan sa bulawan? 18Nagatudlo man kamo nga ‘kon ang tawo magsumpa sa halaran, indi kinahanglan nga tumanon niya ang iya ginsumpa. Pero kon magsumpa siya sa halad nga ara sa halaran kinahanglan tumanon gid niya ang iya ginsumpa.’ 19Mga bulag gid kamo! Diin ang mas importante, ang halad ukon ang halaran nga nagapabalaan sa halad? 20Amo ina nga kon ang tawo magsumpa sa halaran, nagasumpa siya sa halaran kag sa tanan nga halad sa halaran. 21Kag kon ang tawo magsumpa sa templo, nagasumpa siya sa templo kag sa Dios nga nagapuyo didto. 22Kag kon ang tawo magsumpa sa langit, nagasumpa siya sa trono sang Dios, kag sa Dios nga nagapungko didto.
23“Kaluluoy kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan kag mga Pariseo, kamo nga mga hipokrito! Nagahatag kamo sa Dios sang inyo ikanapulo bisan sa mga panakot sa pagkaon, pero ginabaliwala ninyo ang mas importante nga mga sugo parte sa matarong nga pagkabuhi, pagkamaluluy-on, kag pagkamasaligan. Maghatag kamo sang inyo ikanapulo pero indi ninyo pag-ibaliwala ang mas importante nga mga sugo. 24Bulag gid kamo nga mga manunudlo. Sa sining ginahimo ninyo pareho lang nga nagasala kamo sang sapat-sapat sa inyo ilimnon, pero ginatulon ninyo ang mas dako pa nga sapat pareho sa kamelyo.23:24 sapat-sapat… kamelyo: Ang iban nga mga sapat-sapat kag mga sapat pareho sang kamelyo ginakabig sang mga Judio nga mahigko.
25“Kaluluoy kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan kag mga Pariseo, kamo nga mga hipokrito! Kay ginahugasan ninyo ang sa guwa lang nga bahin sang tasa kag pinggan bilang ritual, pero ang sa sulod ninyo puno sang kadalok kag kaibog.23:25 pero… kaibog: ukon, pero ang sa sulod sini puno sang mga butang nga nakuha ninyo tungod sang inyo kadalok kag kaibog. 26Bulag kamo nga mga Pariseo! Tinlui ninyo anay ang sa sulod nga bahin sang tasa kag pinggan, kag ang sa guwa mangin matinlo man.23:26 Tinlui… matinlo man: buot silingon, Dapat mangin matinlo ang inyo mga hunahuna, kag mangin matinlo man ang inyo mga ginahimo kag ginahambal.
27“Kaluluoy kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan kag mga Pariseo, kamo nga mga hipokrito! Pareho kamo sa mga lulubngan nga ginpintahan sang puti kag matahom tulukon sa guwa, pero sa sulod puro lang tul-an sang patay kag iban pa nga mahigko nga mga butang. 28Pareho gid kamo sina kay kon tulukon kamo sang mga tawo daw husto man ang inyo ginahimo pero ang matuod, puro pakita-kita lang, kay sa sulod sang inyo tagipusuon malaot gid kamo.”
Gintagna ni Jesus nga Silutan Sila
(Luc. 11:47-51)
29“Kaluluoy kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan kag mga Pariseo, kamo nga mga hipokrito! Ginapakay-o ninyo sing maayo kag ginapatahom ang lulubngan sang mga matarong kag mga propeta, 30kag nagasiling kamo, ‘Kon buhi kami sang tiyempo sang amon mga katigulangan, wala kami magpatay sang mga propeta pareho sang ila ginhimo.’ 31Gani, ginaako ninyo nga mga kaliwat kamo sang mga tawo nga nagpamatay sang mga propeta.23:31 Bilang kaliwat napanubli nila ang ila malain nga ugali. 32Sige, tapusa ninyo ang ginsuguran sang inyo mga katigulangan! 33Pareho kamo sa mga man-og, mga kaliwat kamo sang mga dalitan nga mga man-og. Indi gid kamo makapalagyo sa silot sa impyerno. 34Gani pamati kamo! Magapadala ako sa inyo sang mga propeta kag maalam nga mga tawo kag mga manunudlo. Ang iban sa ila pamatyon ninyo. Ipalansang ninyo sila sa krus. Kag ang iban hanuton ninyo sa inyo mga simbahan. Kag kon bisan diin nga lugar sila magpalagyo lagson ninyo. 35Amo ina nga silutan kamo sa inyo pagpamatay sa tanan nga tawo nga matarong halin kay Abel hasta kay Zacarias nga anak ni Barakia, nga inyo ginpatay sa tunga sang templo kag sang halaran. 36Sa pagkamatuod, kamo nga mga tawo sa sini nga henerasyon amo ang manabat sa sining tanan nga sala.”
Nagkasubo si Jesus sa mga Taga-Jerusalem
(Luc. 13:34-35)
37“Kamo nga mga taga-Jerusalem, ngaa ginabato ninyo kag ginapamatay ang mga propeta nga ginpadala sang Dios sa inyo? Permi ko ginahandom nga tipunon kamo kag atipanon pareho sang munga nga nagatipon sang iya mga piso sa idalom sang iya mga pakpak, pero indi kamo gusto sini! 38Karon, bahala kamo sa inyo kaugalingon. 39Kay indi na gid ninyo ako makita hasta sa pag-abot sang adlaw nga magasiling kamo, ‘Ginapakamaayo sang Ginoo ang iya pinadala.’ ”23:39 ang iya pinadala: sa literal, ang nagakari sa ngalan sang Ginoo. 23:39 Salmo 118:26.
