1In those days there was no king in Israel: and in those days the tribe of the Danites sought them an inheritance to dwell in; for unto that day all their inheritance had not fallen unto them among the tribes of Israel. 2And the children of Dan sent of their family five men from their coasts, men of valour, from Zorah, and from Eshtaol, to spy out the land, and to search it; and they said unto them, Go, search the land: who when they came to mount Ephraim, to the house of Micah, they lodged there.18.2 men of: Heb. sons of 3When they were by the house of Micah, they knew the voice of the young man the Levite: and they turned in thither, and said unto him, Who brought thee hither? and what makest thou in this place? and what hast thou here? 4And he said unto them, Thus and thus dealeth Micah with me, and hath hired me, and I am his priest. 5And they said unto him, Ask counsel, we pray thee, of God, that we may know whether our way which we go shall be prosperous. 6And the priest said unto them, Go in peace: before the LORD is your way wherein ye go.
7¶ Then the five men departed, and came to Laish, and saw the people that were therein, how they dwelt careless, after the manner of the Zidonians, quiet and secure; and there was no magistrate in the land, that might put them to shame in any thing; and they were far from the Zidonians, and had no business with any man.18.7 Laish: also called, Leshem18.7 magistrate: Heb. possessor, or, heir of restraints 8And they came unto their brethren to Zorah and Eshtaol: and their brethren said unto them, What say ye? 9And they said, Arise, that we may go up against them: for we have seen the land, and, behold, it is very good: and are ye still? be not slothful to go, and to enter to possess the land. 10When ye go, ye shall come unto a people secure, and to a large land: for God hath given it into your hands; a place where there is no want of any thing that is in the earth.
11¶ And there went from thence of the family of the Danites, out of Zorah and out of Eshtaol, six hundred men appointed with weapons of war.18.11 appointed: Heb. girded 12And they went up, and pitched in Kirjath-jearim, in Judah: wherefore they called that place Mahaneh-dan unto this day: behold, it is behind Kirjath-jearim. 13And they passed thence unto mount Ephraim, and came unto the house of Micah.
14¶ Then answered the five men that went to spy out the country of Laish, and said unto their brethren, Do ye know that there is in these houses an ephod, and teraphim, and a graven image, and a molten image? now therefore consider what ye have to do. 15And they turned thitherward, and came to the house of the young man the Levite, even unto the house of Micah, and saluted him.18.15 saluted…: Heb. asked him of peace 16And the six hundred men appointed with their weapons of war, which were of the children of Dan, stood by the entering of the gate. 17And the five men that went to spy out the land went up, and came in thither, and took the graven image, and the ephod, and the teraphim, and the molten image: and the priest stood in the entering of the gate with the six hundred men that were appointed with weapons of war. 18And these went into Micah’s house, and fetched the carved image, the ephod, and the teraphim, and the molten image. Then said the priest unto them, What do ye? 19And they said unto him, Hold thy peace, lay thine hand upon thy mouth, and go with us, and be to us a father and a priest: is it better for thee to be a priest unto the house of one man, or that thou be a priest unto a tribe and a family in Israel? 20And the priest’s heart was glad, and he took the ephod, and the teraphim, and the graven image, and went in the midst of the people. 21So they turned and departed, and put the little ones and the cattle and the carriage before them.
22¶ And when they were a good way from the house of Micah, the men that were in the houses near to Micah’s house were gathered together, and overtook the children of Dan. 23And they cried unto the children of Dan. And they turned their faces, and said unto Micah, What aileth thee, that thou comest with such a company?18.23 comest…: Heb. art gathered together? 24And he said, Ye have taken away my gods which I made, and the priest, and ye are gone away: and what have I more? and what is this that ye say unto me, What aileth thee? 25And the children of Dan said unto him, Let not thy voice be heard among us, lest angry fellows run upon thee, and thou lose thy life, with the lives of thy household.18.25 angry: Heb. bitter of soul 26And the children of Dan went their way: and when Micah saw that they were too strong for him, he turned and went back unto his house.
27And they took the things which Micah had made, and the priest which he had, and came unto Laish, unto a people that were at quiet and secure: and they smote them with the edge of the sword, and burnt the city with fire. 28And there was no deliverer, because it was far from Zidon, and they had no business with any man; and it was in the valley that lieth by Beth-rehob. And they built a city, and dwelt therein. 29And they called the name of the city Dan, after the name of Dan their father, who was born unto Israel: howbeit the name of the city was Laish at the first.
30¶ And the children of Dan set up the graven image: and Jonathan, the son of Gershom, the son of Manasseh, he and his sons were priests to the tribe of Dan until the day of the captivity of the land. 31And they set them up Micah’s graven image, which he made, all the time that the house of God was in Shiloh.
Si Micas kag ang Tribo ni Dan
1Sadto nga panahon wala sing hari ang Israel. Kag sa amo man nga panahon, ang tribo ni Dan nagapangita sang lugar nga ila maestaran nga mangin ila mismo. Sa mga tribo sang Israel, ang tribo ni Dan ang wala pa makabaton sang ila palanublion nga duta. 2Gani nagpadala ang mga kaliwat ni Dan sang lima ka maisog nga mga lalaki halin sa ila pamilya sa pagpangita sang ila maestaran. Ining lima ka lalaki naghalin sa mga banwa sang Zora kag Eshtaol.
Sang naglakat na sila sa pagpangita sang lugar, nakaabot sila sa balay ni Micas sa kabukiran sang Efraim, kag didto sila nagtulog. 3Samtang didto sila, nahibaluan nila nga indi taga-didto atong bataon nga Levita tungod sa iya panghambal. Gani ginpamangkot nila siya, “Ngaa ari ka? Sin-o ang nagdala diri sa imo? Kag ano ang ginahimo mo diri?”
4Ginsugiran niya sila sang ginhimo ni Micas sa iya, kag nagsiling siya, “Nagatrabaho ako bilang pari ni Micas, kag ginasuwelduhan niya ako.” 5Nagsabat ang mga lalaki, “Kon amo sina, pamangkuta abi ang Dios kon bala mangin madinalag-on ining amon paglakat.” 6Nagsabat ang pari, “Indi kamo magpalibog. Ginaupdan kamo sang Ginoo sa inyo pagpanglakaton.”
7Nagpadayon ining lima ka lalaki kag nakaabot sila sa Laish. Nakita nila nga matawhay ang pagpangabuhi sang mga tawo didto pareho sa mga Sidonhon. Malinong ini nga lugar, kag ara ang tanan nga kinahanglan sang mga tawo. Nagasalig gid ang mga pumuluyo nga wala sing may mag-ano sa ila. Ini nga lugar malayo sa mga Sidonhon, kag wala sila sing kadampig nga banwa. 8Sang magbalik ang lima ka lalaki sa Zora kag Eshtaol, ginpamangkot sila sang ila mga kasimanwa kon ano ang ila nakita. 9Nagsiling sila, “Dali na, masalakay na kita, kay nakakita kami sang maayo gid nga lugar. Ano, indi pa kamo maghulag? Indi na kita magdugay pa. Salakayon na naton agod masakop na naton ini nga duta. 10Ginhatag sang Dios sa aton ang ini nga duta. Malapad ini kag bugana, kag ara ang tanan nga kinahanglan naton. Kag isa pa, nagasalig gid ang mga pumuluyo sini nga wala sing may mag-ano sa ila.”
11Gani, halin sa Zora kag Eshtaol, naglakat ang 600 ka armado nga mga tawo halin sa tribo ni Dan agod magpakig-away. 12Nagkampo sila sa nakatundan dampi sang banwa sang Kiriat Jearim sa Juda. (Amo ina nga hasta subong ang lugar nga ato ginatawag nga Kampo ni Dan.) 13Halin didto, nagpadayon sila sa pagpanglakaton hasta nga nakaabot sila sa balay ni Micas, sa kabukiran sang Efraim.
14Dayon, atong lima ka lalaki nga nagpang-espiya sa Laish nagsiling sa ila mga kaupod, “Nakahibalo bala kamo nga ang isa sa mga balay diri may espesyal nga panapton18:14 espesyal nga panapton: sa Hebreo, efod. sang pari, may imahen nga nahaklapan sang pilak, kag iban pa nga mga dios-dios? Ano ayhan ang maayo ta nga himuon?” 15Pagkatapos nga madesisyunan nila kon ano ang ila himuon, nagkadto sila sa balay ni Micas kag nagpangamusta sa bataon nga Levita nga nagaestar didto. 16-17Samtang nagatindog sa puwertahan sang banwa ang pari kag ang 600 ka armado nga mga tawo sang tribo ni Dan, nagsulod ang lima ka espiya sa balay ni Micas kag ginpanguha nila ang espesyal nga panapton, ang imahen nga nahaklapan sang pilak, kag ang iban pa nga dios-dios.
18Sang makita sadto sang pari nga ginsulod sang lima ka tawo ang balay ni Micas kag ginapanguha ato nga mga butang, nagpamangkot siya sa ila, “Ngaa ginakuha ninyo ina?” 19Nagsabat sila, “Hipos ka lang. Mag-upod ka sa amon kay himuon ka namon nga pari kag manuglaygay. Indi ka bala luyag nga mangin pari sang isa ka tribo sang Israel sang sa isa lang ka panimalay?” 20Nagustuhan sang pari ang ginsiling sa iya, gani nagbulig siya sa ila sa pagpanguha sang espesyal nga panapton, sang imahen nga nahaklapan sang pilak kag sang iban pa nga mga dios-dios, kag nag-upod siya sa ila.
21Sang nagalakat sila, nagauna sa ila ang ila mga kabataan, mga kasapatan, kag mga kagamitan. 22Medyo malayo na sila sa balay ni Micas sang mahibaluan ni Micas ang natabo. Gani gintipon niya ang iya mga kaingod kag ginlagas ang mga kaliwat ni Dan. 23Ginasinggitan nila sila, kag nagbalikid ang mga kaliwat ni Dan kag nagpamangkot kay Micas, “Ano bala ang natabo nga ginalagas ninyo kami?”
24Nagsabat si Micas, “Mamangkot pa kamo? Ginkuha ninyo ang mga dios-dios nga akon ginpahimo, pati ang akon pari. Wala na sing nabilin sa akon.” 25Nagsiling sila, “Maayo pa nga maghipos ka na lang, kay basi maakig ang iban namon nga kaupod kag patyon ka nila pati ang imo pamilya.” 26Kag nagpadayon sila sa paglakat. Nakita ni Micas nga indi niya sila masarangan, gani nagpauli na lang siya.
27Nagkadto ang mga kaliwat ni Dan sa Laish dala ang mga dios-dios ni Micas pati ang iya pari. Malinong nga lugar ang Laish, kag nagasalig gid ang mga pumuluyo sini nga wala sing may mag-ano sa ila. Ginsalakay sila sang mga kaliwat ni Dan kag ginpamatay, kag ginsunog ang ila banwa. 28Wala sing may makabulig sa mga taga-Laish tungod kay malayo sila sa Sidon kag wala sila sing kadampig nga banwa. Ang Laish ara sa kapatagan nga malapit sa Bet Rehob. Sang ulihi ginpatindog liwat ini sang mga kaliwat ni Dan kag ila gin-estaran. 29Gin-islan nila sang Dan ang ngalan sini suno sa ngalan sang ila katigulangan nga si Dan, nga isa sa mga anak ni Jacob.18:29 Jacob: sa Hebreo, Israel. 30Ginpatindog nila didto ang dios-dios ni Micas kag ila ginsimba. Si Jonatan nga anak ni Gershom kag apo ni Moises ang ginhimo nila nga pari. Ang mga kaliwat ni Jonatan amo ang nag-alagad bilang mga pari sa tribo ni Dan hasta sang pagbihag sa mga taga-Israel. 31Kag samtang ang Tolda sang Dios didto pa sa Shilo, ang dios-dios ni Micas padayon nga ginasimba sa Dan.
