1And it came to pass in Iconium, that they went both together into the synagogue of the Jews, and so spake, that a great multitude both of the Jews and also of the Greeks believed. 2But the unbelieving Jews stirred up the Gentiles, and made their minds evil affected against the brethren. 3Long time therefore abode they speaking boldly in the Lord, which gave testimony unto the word of his grace, and granted signs and wonders to be done by their hands. 4But the multitude of the city was divided: and part held with the Jews, and part with the apostles. 5And when there was an assault made both of the Gentiles, and also of the Jews with their rulers, to use them despitefully, and to stone them, 6They were ware of it, and fled unto Lystra and Derbe, cities of Lycaonia, and unto the region that lieth round about: 7And there they preached the gospel.
8¶ And there sat a certain man at Lystra, impotent in his feet, being a cripple from his mother’s womb, who never had walked: 9The same heard Paul speak: who stedfastly beholding him, and perceiving that he had faith to be healed, 10Said with a loud voice, Stand upright on thy feet. And he leaped and walked. 11And when the people saw what Paul had done, they lifted up their voices, saying in the speech of Lycaonia, The gods are come down to us in the likeness of men. 12And they called Barnabas, Jupiter; and Paul, Mercurius, because he was the chief speaker. 13Then the priest of Jupiter, which was before their city, brought oxen and garlands unto the gates, and would have done sacrifice with the people. 14Which when the apostles, Barnabas and Paul, heard of, they rent their clothes, and ran in among the people, crying out, 15And saying, Sirs, why do ye these things? We also are men of like passions with you, and preach unto you that ye should turn from these vanities unto the living God, which made heaven, and earth, and the sea, and all things that are therein: 16Who in times past suffered all nations to walk in their own ways. 17Nevertheless he left not himself without witness, in that he did good, and gave us rain from heaven, and fruitful seasons, filling our hearts with food and gladness. 18And with these sayings scarce restrained they the people, that they had not done sacrifice unto them.
19¶ And there came thither certain Jews from Antioch and Iconium, who persuaded the people, and, having stoned Paul, drew him out of the city, supposing he had been dead. 20Howbeit, as the disciples stood round about him, he rose up, and came into the city: and the next day he departed with Barnabas to Derbe. 21And when they had preached the gospel to that city, and had taught many, they returned again to Lystra, and to Iconium, and Antioch, 22Confirming the souls of the disciples, and exhorting them to continue in the faith, and that we must through much tribulation enter into the kingdom of God. 23And when they had ordained them elders in every church, and had prayed with fasting, they commended them to the Lord, on whom they believed. 24And after they had passed throughout Pisidia, they came to Pamphylia. 25And when they had preached the word in Perga, they went down into Attalia: 26And thence sailed to Antioch, from whence they had been recommended to the grace of God for the work which they fulfilled. 27And when they were come, and had gathered the church together, they rehearsed all that God had done with them, and how he had opened the door of faith unto the Gentiles. 28And there they abode long time with the disciples.
W Ikonium
1W Ikonium apostołowie również udali się do synagogi. Dzięki ich nauczaniu mnóstwo Żydów i pogan uwierzyło Jezusowi. 2Ale niektórzy Żydzi odrzucili dobrą nowinę i zbuntowali przeciwko nim także pogan. 3Mimo to Paweł i Barnaba zostali tam na dłużej i odważnie mówili o Panu. On zaś dokonywał przez nich wielu cudów, potwierdzając, że to, co mówią o Jego łasce, jest prawdą. 4Z tego powodu miasto podzieliło się: jedni byli po stronie żydowskich przywódców, drudzy—po stronie apostołów. 5Gdy jednak Paweł i Barnaba dowiedzieli się, że niektórzy poganie oraz Żydzi, wraz z miejscowymi przywódcami, chcą ich znieważyć a potem—obrzucając kamieniami—zabić, 6szybko uciekli do miast Likaonii: do Listry i Derbe, 7gdzie dalej głosili dobrą nowinę.
W Listrze i Derbe
8W Listrze mieszkał pewien człowiek, który od urodzenia miał sparaliżowane nogi i nie mógł chodzić. 9Bardzo dokładnie słuchał słów Pawła. Ten zaś zauważył go i dostrzegł w nim wiarę potrzebną do uzdrowienia. 10Zawołał więc do niego:
—Wstań na nogi!
Chory zaś dosłownie podskoczył i natychmiast zaczął chodzić. 11Wtedy zgromadzone tłumy, na widok czynu Pawła, zaczęły krzyczeć po likaońsku:
—Pod postacią tych ludzi nawiedzili nas bogowie!
12Barnabę uznali za Zeusa, a Pawła za Hermesa, bo to on głównie przemawiał. 13Wtedy miejscowy kapłan świątyni Zeusa, położonej na peryferiach Listry, przyprowadził do bram miasta woły ustrojone girlandami kwiatów, aby razem z ludem złożyć je im w ofierze. 14Gdy Barnaba i Paweł spostrzegli, co się dzieje, na znak oburzenia rozdarli ubrania i wbiegli w tłum, krzycząc:
15—Ludzie! Co robicie?! Tak samo jak wy, jesteśmy tylko ludźmi! Przynieśliśmy wam dobrą nowinę, abyście odwrócili się od tych martwych bożków i zwrócili się ku żywemu Bogu, który stworzył niebo, ziemię, morze oraz wszystko, co w nich jest. 16W przeszłości przyzwalał On wszystkim narodom chodzić własnymi drogami, 17ale nigdy nie przestał dawać o sobie znać. Zawsze robił coś dobrego: zsyłał deszcze i dobre plony, dawał wam żywność i napełniał serca radością.
18Z trudem udało im się powstrzymać lud od złożenia im ofiary. 19Wkrótce jednak przybyli z Antiochii i Ikonium żydowscy przywódcy, którzy podburzyli tłumy. Wtedy obrzucono Pawła kamieniami i wywleczono go za miasto, sądząc, że nie żyje. 20Lecz gdy otoczyli go wierzący, podniósł się i powrócił do miasta. A następnego dnia udał się wraz z Barnabą do Derbe.
Powrót do Antiochii Syryjskiej
21Tam głosili dobrą nowinę i pozyskali wielu uczniów, po czym wrócili do Listry, Ikonium i Antiochii, 22gdzie umacniali uczniów w wierze i zachęcali ich do ufania Jezusowi. Przypominali im też, że droga do królestwa Bożego prowadzi przez wiele cierpień. 23Wyznaczyli tam również starszych, którzy mieli być przywódcami poszczególnych kościołów, a powstrzymując się od posiłków i modląc się, powierzyli ich opiece Pana, któremu uwierzyli. 24Potem przez Pizydię przybyli z powrotem do Pamfilii. 25Dzielili się słowem Bożym w Perge, po czym udali się do Attalii. 26Stamtąd zaś popłynęli do Antiochii, w której rozpoczęli to dzieło, powierzone im dzięki łasce Boga. 27Gdy się tam znaleźli, zebrali wszystkich wierzących i opowiedzieli im o tym, co Bóg uczynił przez nich i jak otworzył poganom drzwi do wiary. 28I pozostali z tamtejszymi wierzącymi przez dłuższy czas.
