1Luister naar de lessen van een vader, mijn kinderen. Luister goed, want zij leren je verstandig te leven.
2Mijn lessen zijn goed, dus houd ze in gedachten en pas ze toe.
3Mijn vader hield veel van mij en ik was mijn moeders lieveling.
4Mijn vader onderwees mij en zei: ‘Sluit mijn woorden in je hart, want als je je aan mijn geboden vasthoudt, zul je leven.
5Word wijs en ontwikkel een goed beoordelingsvermogen en gezond verstand, zorg dat je dit nooit vergeet!
6Die wijsheid zal je beschermen, door haar lief te hebben zal zij je bewaren.
7De wijsheid is het hoogste bezit, word dus wijs en ga verstandig om met je bezit.
8Houd de wijsheid hoog, dan zal zij jou verhogen. Zij zal je eer brengen, wanneer je haar toepast
9en je hoofd tooien met een prachtige kroon.’
10Luister naar mij, mijn zoon, en neem mijn woorden ter harte. Dan zul je een lang en goed leven hebben.
11Ik leer je de weg van de wijsheid en zet zo je voeten op de rechte weg.
12Dan hoef je niet moeizaam je weg te zoeken en zul je niet struikelen.
13Houd mijn wijze lessen in gedachten, vergeet ze niet, want de wijsheid beïnvloedt je hele leven.
14Zet geen voet op de weg van de goddelozen, laat het pad van de boosdoeners links liggen.
15Sla die wegen niet in, maar loop eraan voorbij.
16Want zij kunnen de slaap niet vatten, als zij niet iets verkeerds hebben gedaan. Konden zij niet iemand dwarszitten, dan wil de slaap niet komen.
17Want het brood dat zij eten en de wijn die zij drinken, hebben zij niet eerlijk verkregen.
18Maar het gedrag van oprechte mensen werpt een helder licht om zich heen, zelfs bij klaarlichte dag.
19De goddelozen tasten echter rond in het duister, zonder te weten waarover zij struikelen.
20Luister naar mij, mijn zoon, en stel je open voor wat ik zeg.
21Houd wijsheid, verstand en kennis voor ogen, berg ze weg, diep in je hart.
22Want zij geven leven aan wie hen vinden en zijn een medicijn voor het hele lichaam.
23Bescherm je hart boven alles, want uit je hart komt alles voort wat je doet.
24Zondig niet door wat je zegt, laten je lippen geen verkeerde dingen zeggen.
25Houd je ogen gericht op de weg vóór je en dwaal niet af naar links of rechts.
26Houd goed in de gaten waar je voeten gaan, zodat de weg die je volgt de goede is.
27Doe geen stap naar links of rechts en zet geen voet op de verkeerde weg.
Pere Hwehwɛ Nyansa
1Me mma, muntie me, muntie agya nkyerɛkyerɛ;
monyɛ aso na moanya ntease.
2Mema mo adesua a ɛkɔ anim,
enti munnnyaa me nkyerɛkyerɛ mu.
3Efisɛ na me nso, meyɛ mʼagya babarima,
meda so yɛ akokoaa no, na me na ani gye me ho.
4Na ɔkyerɛkyerɛɛ me se,
“Ma me nsɛm nni wo koma mu dɛm,
di me nkyerɛkyerɛ so na wubenya nkwa.
5Nya nyansa, nya ntease;
mma wo werɛ mfi me nsɛm anaa ntwe wo ho mfi ho.
6Nnyaw nyansa hɔ, na ɛbɛbɔ wo ho ban;
dɔ no, na ɛbɛhwɛ wo so.
7Nyansa boro biribiara so; enti hwehwɛ nyansa.
Ɛwɔ mu sɛ ne bo te sɛ wʼahode nyinaa de, nanso nya ntease.
8Di no ni na ɛbɛma wo so;
yɛ no atuu, na ɛbɛhyɛ wo anuonyam.
9Ɔde nkonimdi nhwiren hankare begu wo ti so
na wama wo ahenkyɛw a ɛyɛ fɛ.”
10Me ba, tie na fa nea meka no,
na wo nkwanna bɛyɛ bebree.
11Mɛkyerɛ wo nyansa kwan so
na mede wo afa akwan a ɛteɛ so.
12Sɛ wonantew a, wʼanammɔntu bɛkɔ waa
na sɛ wutu mmirika a, worenhintiw.
13Di nkyerɛkyerɛ so; na nnyaa mu,
bɔ ho ban yiye, efisɛ ɛyɛ wo nkwa.
14Ntu wo nan nsi amumɔyɛfo kwan so
na nnantew abɔnefo kwan so.
15Kwati no, ntu kwan mfa so;
dan fi so na kɔ wo kwan.
16Efisɛ wɔnyɛɛ bɔne a wontumi nna;
na wɔn nna tew yera kosi sɛ wɔbɛma obi ahwe ase.
17Wodi amumɔyɛsɛm brodo,
na wɔnom kitikitiyɛ nsa.
18Atreneefo kwan te sɛ adekyee hann a edi kan,
ɛkɔ so hyerɛn yiye kodu awia ketee.
19Nanso amumɔyɛfo kwan te sɛ sum kabii;
wonnim nea ɛma wohintiw.
20Me ba, yɛ aso ma nea meka;
tie me nsɛm no yiye.
21Mma emfi wʼani so,
fa sie wo koma mu;
22efisɛ, ɛyɛ nkwa ma wɔn a wohu
ne akwahosan ma nipadua no nyinaa.
23Ne nyinaa akyi, bɔ wo koma ho ban,
efisɛ, ɛno ne wo nkwa asuti.
24Mma oburu kasa mfi wʼano;
mma nkontomposɛm mmɛn wʼano koraa.
25Hwɛ wʼanim tee,
na ma wʼani nkɔ nea ɛwɔ wʼanim no so.
26Bɔ ɔkwan tamaa ma wʼanan
na fa akwan a atim so.
27Mman mfa nifa anaa benkum;
twe wo nan fi bɔne ho.
