1Mijn zoon, onthoud alles wat ik je leer en bewaar mijn geboden in je hart.
2Zij zullen je leven verlengen, goed als ze zijn voor lichaam en geest.
3Houd liefde en trouw in ere! Draag Gods geboden als een sieraad en prent ze in je hart en geheugen.
4Dat levert je genegenheid en instemming van God en de mensen op.
5Vertrouw met heel je hart op de Here en verwacht het niet van je eigen verstand.
6Laat God delen in alles wat je doet, dan kan Hij je levensweg bepalen.
7Ga niet op je eigen oordeel af, maar koester ontzag voor de Here en ga het verkeerde uit de weg.
8Dat werkt als een medicijn voor je lichaam en dringt diep in de botten door.
9Vereer de Here met wat je bezit en geef Hem zijn deel van je inkomsten.
10Dan zullen je schuren te klein zijn en vloeit de most over de randen van je perskuip.
11Mijn zoon, ga niet voorbij aan de tucht van de Here en laat de moed niet zakken als Hij je straft.
12Want de Here straft degene van wie Hij houdt, net zoals een vader zijn zoon straft die hij liefheeft.
13Gelukkig is de mens die de wijsheid zoekt en haar vindt, en die met verstand leert leven.
14Want wijsheid brengt meer op dan handel in zilver, meer dan het delven van goud.
15Zij is meer en beter dan edelstenen, meer waard dan alles waarvan je ooit droomt.
16Zij gaat gepaard met hoge ouderdom, rijkdom en aanzien.
17Want wijsheid brengt liefde voort en is een voedingsbodem voor vrede en welzijn.
18De wijsheid is als een boom van het leven voor wie haar bezit. Gelukkig zijn zij die zich aan de wijsheid vasthouden.
19Want met wijsheid maakte de Here de aarde en het heelal getuigt van zijn verstand.
20Met zijn kennis gaf Hij het diepe water vorm, maakte Hij wolken die de dauw op aarde brengen.
21Mijn zoon, verlies de wijsheid niet uit het oog! Houd haar vast en toon bedachtzaamheid bij alles wat je doet.
22Dat geeft leven aan je ziel en siert je in ieders ogen.
23Dat geeft je zicht op je levensweg, zodat je niet hoeft te struikelen.
24Als je gaat liggen, zal niets of niemand je doen schrikken, je kunt gaan liggen en rustig slapen.
25Wees niet bang voor plotselinge schrik, laat je niet van de wijs brengen door de ondergang van de goddelozen.
26Want de Here zal een betrouwbaar helper blijken te zijn. Hij zal niet toestaan dat je iets overkomt.
27Geef, als je kunt, ieder wat hem toekomt.
28Zeg niet tegen je naaste: ‘Kom morgen maar terug,’ als je hem het gevraagde ook direct kunt geven.
29En beraam geen kwade plannen tegen iemand die volledig op jou vertrouwt.
30Bind niet zonder reden de strijd aan met iemand die je niets in de weg heeft gelegd.
31Wees niet jaloers op iemand die met ellebogenwerk in deze maatschappij vooruitkomt. Dat mag geen voorbeeld voor je zijn.
32Van zo iemand heeft de Here een afkeer. Vertrouwelijk omgaan doet Hij alleen met mensen die oprecht zijn.
33De Here vervloekt het huis van de goddelozen, maar zegent het huis van de rechtvaardigen.
34Terwijl Hij spotters bespot, is Hij genadig voor de zachtmoedigen.
35Voor wijzen is eer weggelegd, voor dwazen schande.
Nyansa De Yiyedi Ba
1Me ba, mma wo werɛ mfi me nkyerɛkyerɛ,
kora me mmara wɔ wo koma mu,
2na ɛbɛma wo nkwa aware, mfe bebree
na ɛde yiyedi abrɛ wo.
3Mma adɔe ne nokware mmfi wo nkyɛn
fa yan wo kɔn mu
kyerɛw gu wo koma pon so.
4Na wubenya adom ne din pa
wɔ Onyankopɔn ne nnipa anim.
5Fa wo koma nyinaa to Awurade so,
na mfa wo ho nto wʼankasa ntease so;
6hu no wʼakwan nyinaa mu,
na ɔbɛteɛ wʼakwan.
7Nnye wo ho nni sɛ woyɛ onyansafo;
suro Awurade na kyi bɔne.
8Ɛde ahoɔden bɛbrɛ wo nipadua,
na ayɛ aduan ama wo nnompe.
9Fa wʼahonya hyɛ Awurade anuonyam,
ne wo nnɔbae a edi kan nyinaa;
10na ɛno na ɛbɛma wo pata ayɛ ma abu so,
na nsa foforo abu afa wʼahina so.
11Me ba, sɛ Awurade teɛ wo so a, tie no yiye,
na mmu nʼanimka so,
12Efisɛ, obiara a Awurade pɛ nʼasɛm no, ɔtwe nʼaso,
sɛnea agya teɛ ɔba a ɔdɔ no no.
13Nhyira nka onipa a ohu nyansa,
onipa a onya ntease,
14efisɛ, nimdeɛ so mfaso sen dwetɛ,
na nea efi mu ba sen sikakɔkɔɔ.
15Ne bo yɛ den sen bota;
na worentumi mfa wʼapɛde biara ntoto no ho.
16Nkwa tenten wɔ ne nsa nifa mu;
ahonyade ne anuonyam wɔ ne nsa benkum mu.
17Nʼakwan yɛ ahomeka,
na nʼanammɔnkwan nyinaa yɛ asomdwoe.
18Ɔyɛ nkwadua ma wɔn a woso ne mu;
wɔn a wokura no mu no benya nhyira.
19Nyansa mu na Awurade yɛɛ asase fapem,
na ntease mu na ɔde ɔsoro tim hɔ.
20Efi ne nimdeɛ mu na ɔkyekyɛɛ ebun mu,
na omununkum nso tɔɔ obosu.
21Me ba, fa atemmu pa ne nhumu sie,
na mma emfi wʼani so;
22ɛbɛyɛ nkwa ama wo,
nnwinne a ɛma wo kɔn anuonyam wie pɛyɛ.
23Afei wo kwan so bɛyɛ wo dwoodwoo,
na wo nan renhintiw;
24sɛ woda a worensuro;
sɛ woda a wʼani bekum.
25Nsuro mpofirim amanehunu
anaa ɔsɛe a ɛba amumɔyɛfo so,
26efisɛ Awurade bɛwɔ wʼafa
na ɔbɛkora wo nan afi afiri mu.
27Mfa ade pa nkame wɔn a wɔfata,
bere a tumi wɔ wo nsam.
28Nka nkyerɛ wo yɔnko se:
“Kɔ na bra; mede bɛma wo ɔkyena”
wɔ bere a wowɔ no saa bere no.
29Mpam ɔhaw mma wo yɔnko
bere a ɔne wo te yiye.
30Mmɔ obi sobo kwa
bere a ɔnyɛɛ wo bɔne biara ɛ.
31Mma wʼani mmere basabasayɛfo,
na mfa nʼakwan no mu biara,
32efisɛ Awurade kyi basabasayɛfo
na ɔde ne werɛ hyɛ ɔtreneeni mu.
33Awurade nnome wɔ omumɔyɛfo fi so,
na ohyira ɔtreneeni fi.
34Odi fɛwdifo a wɔyɛ ahantan no ho fɛw,
na ɔdom ahobrɛasefo ne wɔn a wɔhyɛ wɔn so no.
35Anyansafo benya anuonyam adi,
nanso nkwaseafo de, ɔma wɔn anim gu ase.
