1Een man die ondanks veelvuldige waarschuwingen weigert zijn leven te beteren, komt onverwacht ten val.
2Wanneer de rechtvaardigen aan de macht komen, voelt het volk zich tevreden, maar onder het bewind van een goddeloze wordt het volk verdrukt.
3Een vader is blij met een verstandige zoon, maar een hoerenloper jaagt zijn geld erdoor.
4Een koning houdt zijn land gezond door rechtvaardig te regeren, maar een corrupte koning leidt zijn land naar de ondergang.
5Iemand die zijn naaste stroop om de mond smeert, misleidt hem.
6Een boosdoener zit gevangen in zijn eigen kwaad, maar de rechtvaardige leeft blij en zingt van vreugde.
7Een rechtvaardige rechter spant zich in voor de armen, de goddeloze beseft echter niet dat hij de arme moet helpen.
8Spotters zijn een schandvlek en een gevaar voor een stad, wijze mensen weten Gods toorn echter af te wenden.
9Het is zinloos als een verstandig mens een dwaas voor de rechter sleept. Of hij nu vriendelijk is of kwaad, de dwaas is toch niet tot rede te brengen.
10Bloeddorstige lieden hebben een hekel aan eerlijke mensen, maar oprechten trachten hun leven te redden.
11Een dwaas schreeuwt van woede, een verstandig mens beheerst zich en komt tot rust.
12Een leider die naar leugens luistert, heeft goddeloze dienaars.
13De overeenkomst tussen een arm mens en een machthebber is dat beiden van God het licht in de ogen hebben gekregen.
14Een koning die de rechten van de arme serieus neemt, is zeker van zijn macht.
15Straf en berisping leiden tot wijsheid, maar een kind dat aan zichzelf wordt overgelaten, wordt een schande voor zijn ouders.
16Groeit het aantal goddelozen, dan neemt ook de zonde toe, maar de rechtvaardigen zullen hen overleven.
17Als u uw zoon bestraft, komt hij goed terecht, hij zal u reden tot blijdschap geven.
18Als het volk Gods boodschap niet meer hoort, raakt het uit de koers. Gelukkig is hij die naar Gods wet leeft.
19Een knecht luistert nauwelijks naar berisping. Hij hoort u wel, maar trekt zich er niets van aan.
20Kent u iemand die onbezonnen spreekt? Zoʼn man is nog dommer dan een dwaas.
21Als u te goed bent voor een knecht, denkt hij ten slotte dat hij dezelfde rechten heeft als uw zoon.
22Iemand die snel kwaad wordt, lokt ruzie uit en een opvliegend mens zondigt maar al te gemakkelijk.
23Hoogmoed komt voor de val, maar een nederig mens wordt gewaardeerd.
24Wie met een dief de buit deelt, schaadt zichzelf. Hetzelfde geldt voor iemand die een vloek hoort en daar niets van zegt.
25Angst voor mensen is een valstrik, maar wie op God vertrouwt, is onaantastbaar.
26Veel mensen verwachten hun heil van hooggeplaatsten, maar de Here heeft het laatste woord.
27Een oprecht mens verafschuwt een boosdoener, op zijn beurt heeft de boosdoener een afkeer van mensen die eerlijk leven.
Obukulembeze bw’Abatuukirivu
129:1 2By 36:16; Nge 6:15Omuntu akakanyaza omutima gwe oluvannyuma lw’okunenyezebwa emirundi emingi,
alizikirira ng’atamanyiridde awatali kuwona.
229:2 a Es 8:15 b Nge 28:12Abatuukirivu bwe bakulaakulana, abantu basanyuka,
naye abakakanyalira mu kukola ebikyamu bwe bafuga abantu babeera mu kusinda.
329:3 a Nge 10:1 b Nge 5:8-10; Luk 15:11-32Ayagala amagezi asanyusa kitaawe,
naye munne w’abamalaaya ayiwaayiwa obugagga bwe.
429:4 Nge 8:15-16Kabaka afuga n’obwenkanya, abantu be baba mu butebenkevu,
naye oyo alulunkanira enguzi, ensi agyonoona.
5Omuntu awaanawaana munne,
aba yeetega yekka ekitimba.
629:6 Mub 9:12Ebibi by’omwonoonyi bye bimutega,
naye omutuukirivu abeera mu kuyimba na kusanyuka.
729:7 Yob 29:16; Zab 41:1; Nge 31:8-9Omutuukirivu afaayo ku nsonga z’abaavu,
naye abakozi b’ebibi tebakola bwe batyo.
829:8 Nge 11:11; 16:14Abakudaazi basasamaza ekibuga,
naye abantu abalina amagezi baziyiza entalo.
9Omuntu ow’amagezi bw’awoza n’omusirusiru,
omusirusiru ayongera kusunguwala, n’okujerega ne wataba mirembe.
1029:10 1Yk 3:12Abeegomba okuyiwa omusaayi bakyawa omuntu ow’amazima,
era banoonya okusaanyaawo obulamu bwe.
1129:11 Nge 12:16; 19:11Omusirusiru alaga obusungu bwe bwonna,
naye omuntu ow’amagezi abuziyiza n’abukkakkanya.
12Omufuzi bw’awuliriza eby’obulimba,
abakungu be bonna bafuuka babi.
1329:13 Nge 22:2; Mat 5:45Omwavu n’oyo amubonyaabonya balina ekibagatta:
Mukama bombi ye yabawa amaaso.
1429:14 Zab 72:1-5; Nge 16:12Kabaka bw’asalira abaavu emisango n’obwesigwa,
obufuzi bwe bubeerera emirembe gyonna.
1529:15 Nge 10:1; 13:24; 17:21, 25Akaggo akakangavvula, kaleeta amagezi,
naye omwana alekeddwa awo, aswaza nnyina.
1629:16 Zab 37:35-36; 58:10; 91:8; 92:11Abakozi b’ebibi bwe beeyongera obungi, okumenya amateeka kweyongera,
naye abatuukirivu baliraba okugwa kwabwe.
1729:17 nny 15; Nge 10:1Kangavvula omwana wo, alikuwa emirembe,
alireetera emmeeme yo essanyu.
1829:18 Zab 1:1-2; 119:1-2; Yk 13:17Awatali kwolesebwa abantu tebaba beegendereza,
naye wa mukisa oyo akuuma amateeka ga Mukama.
19Omuweereza tayinza kubuulirirwa na bigambo byokka;
ne bw’aba ategedde tafaayo.
2029:20 Nge 26:12; Yak 1:19Olaba omuntu ayanguyiriza ebigambo bye?
Omusirusiru alina essuubi okumusinga.
21Atiitiibya omuweereza we ekiyitiridde ng’akyali mwana muto,
oluvannyuma omuweereza aleetera mukama we obuyinike.
2229:22 Nge 14:17; 15:18; 26:21Omuntu ow’obusungu aleeta ennyombo,
n’omuntu asunguwala amangu ayonoona nnyo.
2329:23 Nge 11:2; 15:33; 16:18; Is 66:2; Mat 23:12Amalala g’omuntu galimuleetera okugwa,
naye omuntu ow’omwoyo ogwetoowaza alifuna ekitiibwa.
2429:24 Lv 5:1Buli assa ekimu n’omubbi akyawa obulamu bwe ye,
era ne bw’alayizibwa tasaanira kubaako ky’ayogera.
2529:25 Nge 28:25Okutya omuntu kuleeta ekyambika,
naye buli eyeesiga Mukama anaabanga mirembe.
2629:26 Nge 19:6Bangi abanoonya okuganja mu maaso g’omufuzi,
naye obwenkanya obwa nnama ddala buva eri Mukama.
2729:27 nny 10Atali mutuukirivu wa muzizo eri abatuukirivu;
era omwesimbu wa muzizo eri abakozi b’ebibi.
