Spreuken 25 – HTB & VCB

Het Boek

Spreuken 25:1-28

1Hier volgen nog meer spreuken van Salomo. Zij werden opgetekend door de mannen van koning Hizkia van Juda.

2God ontleent eer aan zaken die Hij verborgen houdt, maar koningen ontlenen eer aan het doorgronden van een zaak.

3De hoogte van de hemel, de diepte van de aarde en de beweegredenen van koningen zijn voor velen ondoorgrondelijk.

4Haal het schuim van het zilver af, dan blijft de goede grondstof voor de smelter over.

5Verwijder de goddeloze uit het bijzijn van de koning, dan zal zijn troon steunen op gerechtigheid.

6Doe u voor de koning niet beter voor dan u bent, doe niet net alsof u ook een vooraanstaand man bent.

7Want het is beter dat men tegen u zegt: ‘Kom hier naar boven,’ dan dat men u vernedert waar iedereen bij is.

8Stort u niet overhaast in geschillen, want mogelijk begaat u dan domheden, wanneer uw naaste u op de vingers tikt.

9Hebt u een geschil met uw naaste, probeer dat dan eerst onderling bij te leggen en maak niet openbaar wat hij liever voor zich wil houden.

10Doet u dat wel, dan wijst men u met de vinger na. Een smet die niet snel wordt vergeten.

11Goede en toepasselijke woorden zijn als gouden appels op zilveren schalen.

12Een wijze berisping aan een open oor is als een gouden oorbel, een halsketting van het zuiverste goud.

13Een trouwe gezant is voor zijn zender als een koele drank voor de oogsters, want zijn boodschap doet zijn heer goed.

14Iemand die zich laat voorstaan op de vrijgevigheid die hij niet bezit, is als een veelbelovende wolkenpartij, waaruit echter geen druppel regen valt.

15Een gezagsdrager laat zich door vriendelijk geduld overtuigen, een vriendelijk woord weet zelfs het hardste hart te vermurwen.

16Hebt u honing gevonden, eet dan niet meer dan u lust, anders gaat het u misschien tegenstaan en spuugt u het weer uit.

17Loop bij uw naaste de deur niet plat, anders krijgt hij misschien genoeg van u en gaat u haten.

18Iemand die vals getuigt tegen zijn naaste, is als een hamer, een zwaard en een scherpe pijl.

19Een onbetrouwbare vriend is in tijden van nood net zo nutteloos als een gebroken tand voor het kauwen en een verstuikte enkel voor het lopen.

20Wie vrolijk doet bij een verdrietig mens, is net zo onverstandig als iemand die ʼs winters geen jas aantrekt of azijn op loog giet.

21Als uw vijand honger heeft, geef hem dan te eten. Heeft hij dorst, geef hem dan te drinken.

22Zo stapelt u gloeiende kolen op zijn hoofd en de Here zal u daarvoor belonen.

23De noordenwind brengt regen, roddel en achterklap leiden tot boze gezichten.

24Het is beter om op een hoek van het platte dak te wonen, dan onder één dak met een ruziënde vrouw.

25Goed nieuws uit een ver land is als koel water voor een vermoeid en dorstig mens.

26De rechtvaardige die faalt voor de ogen van de goddelozen, lijkt op een fontein die modder spuit, of op een verstopte bron.

27Te veel honing eten is niet goed, maar het doorgronden van moeilijke zaken strekt een mens tot eer.

28Iemand die zichzelf niet in de hand heeft, is als een stad zonder beschermende muur.

Vietnamese Contemporary Bible

Châm Ngôn 25:1-28

Những Châm Ngôn Khác của Sa-lô-môn

1Sau đây là những châm ngôn của Sa-lô-môn, do triều thần của Vua Ê-xê-chia, nước Giu-đa sưu tầm và sao chép:

2Vinh quang của Đức Chúa Trời là giữ kín một điều gì,

tìm tòi, khám phá là vinh quang của các vua.

3Không ai biết trời cao, đất thấp bao nhiêu,

lòng vua chúa cũng khó dò như vậy!

4Khi khử sạch cáu cặn khỏi bạc,

con có vật liệu để chế tạo vật quý.

5Khi trừ diệt người xấu trước mặt vua,

ngôi nước ngươi sẽ vững mạnh nhờ công lý.

6Trước mặt vua, con chớ phô trương,

cũng đừng tranh địa vị với hàng cao trọng,

7Thà ngồi thấp, rồi được nhấc lên cao,

còn hơn bị hạ trước bao nhiêu người.

8Đừng hấp tấp kiện thưa ai cả,

vì biết đâu con phải bị thua.

Khi danh dự tổn thương, con sẽ làm gì?

9Tốt hơn cả là hai bên ngồi đối chất,

nhưng đừng tiết lộ điều gì cho người khác,

10Kẻo đối phương nghe được, lên án con nói xấu,

và con không thể rút lại được lời mình.

11Lời bàn đúng lúc,

chẳng khác gì trái táo vàng trên đĩa bạc.

12Nghe lời chỉ trích của người khôn ngoan,

là giá trị hơn đeo nữ trang bằng vàng.

13Một sứ giả trung tín làm thỏa dạ chủ mình.

Như tuyết mát lạnh giữa mùa gặt với nắng hè gay gắt.

14Hứa cho, nhưng chẳng giữ lời,

giống như có mây, có gió, rồi lại chẳng mưa.

15Lòng kiên nhẫn thắng hơn cường lực,

lưỡi dịu dàng bẻ gãy cả xương.

16Con có thích mật ong?

Cũng đừng ăn nhiều quá, kẻo con phải mửa ra!

17Chớ đến nhà láng giềng thường quá,

e nhàm mặt, người sẽ chán ghét con.

18Lời chứng gian vô cùng hiểm nguy,

hại người chẳng khác nào gươm, tên, và dùi cui.

19Đặt lòng tin vào một người không đáng tin cậy,

chẳng khác gì nhai với răng bị gãy, hay đi với chân khập khiễng.

20Hát xướng trước người đang âu sầu buồn bã,

cũng như lột áo người ngày đông tháng giá,

như đổ giấm vào vết thương.

21Đói cho ăn, khát cho uống,

săn sóc kẻ thù, cho nước họ uống.

22Làm như vậy con sẽ chất than lửa đỏ trên đầu họ,

và Chúa Hằng Hữu sẽ thưởng cho con.

23Gió bấc đem mưa,

nói hành sinh giận.

24Thà ở nơi góc mái nhà,

còn hơn ở chung nhà với đàn bà hay sinh sự.

25Được tin lành từ xứ xa đưa vào,

như được nước mát lúc khát khao.

26Người công chính ngã quỵ trước người gian ác,

sẽ như suối nước bị dấy đục một nguồn nước bị hư.

27Ăn nhiều mật có hại,

tìm vinh quang cá nhân quá cũng không tốt.

28Ai không chế ngự lòng mình, chẳng lo tự chủ,

như thành bỏ ngỏ không có tường.