Spreuken 22 – HTB & VCB

Het Boek

Spreuken 22:1-29

1Een goede reputatie is belangrijker dan grote rijkdom, goed bekend staan is belangrijker dan zilver en goud.

2Rijke en arme mensen leven met elkaar en hebben elkaar nodig, de Here heeft hen allemaal gemaakt.

3Een bedachtzaam en verstandig mens ziet het dreigende gevaar en verbergt zich, maar onverstandigen blijven gewoon doorgaan en worden dus gestraft.

4De beloning voor nederigheid en eerbiedig ontzag voor de Here bestaat uit rijkdom, aanzien en uitzicht op het leven.

5Wie de verkeerde weg gaat, vindt struikelblokken op zijn weg. Wie bij God blijft, ontloopt dat alles.

6Leer een kind al vroeg wat hij moet weten, dan zal hij later daarnaar leven.

7De rijke heerst over de arme en wie leent staat in het krijt bij de uitlener.

8Wie onrecht zaait, zal problemen maaien, zo zal zijn woede tot een einde komen.

9Wie vriendelijk is, zal worden gezegend, hij deelde immers zijn brood met de hongerige.

10Verdrijf de spotter, dan komt er een einde aan de ruzie, het beschamende meningsverschil zal ophouden.

11De koning is een vriend van de man met een oprecht hart, die oprechte gedachten tot uitdrukking brengt.

12De ogen van de Here waken over de ware wijsheid, maar Hij keert Zich krachtig tegen de mensen die Hem ontrouw zijn.

13De luiaard verzint allerlei uitvluchten. ‘Ik kan niet gaan werken,’ zegt hij, ‘er loopt een leeuw buiten. Dat is mij te gevaarlijk.’

14Vleiende woorden van een onbekende vrouw zijn als een diepe gracht, wie zich de woede van de Here op de hals haalt, valt daarin.

15Onbezonnenheid is kenmerkend voor de jeugd, alleen straf kan iemand daarvan bevrijden.

16Wie zichzelf verrijkt door de arme uit te buiten en gelijk een rijke geschenken geeft, zal zelf met de armoede kennismaken.

17Luister goed naar deze wijze uitspraken en stel uw hart open voor mijn kennis en inzicht.

18Want het is goed als u die in uw hart sluit, dan zullen ze ook uw woorden beïnvloeden.

19Ik geef deze wijsheden aan u door, zodat u leert de Here in alles te vertrouwen.

20Heb ik u geen hoogstaande dingen geschreven, vol wijze raad en diep inzicht?

21Zo kunt u kennismaken met de zekerheid die de waarheid biedt, dan kunt u hen die u om raad vragen, naar waarheid antwoorden.

22Beroof de arme niet omdat hij arm is, verpletter de noodlijdende niet voor de rechtbank.

23Want de Here zal als hun beschermer optreden en hun berovers doden.

24Mijd het gezelschap van een driftkop en ga niet om met een heethoofd,

25anders loopt u het risico net zo te worden, wat u naar de ondergang voert.

26Schaar u niet onder degenen die met een handklap te kennen geven zich garant te stellen voor schulden.

27Want waarom het risico lopen dat de schuldeiser uw bed afneemt, omdat u niet kunt betalen?

28Houd u aan de morele grenzen die al van oudsher gelden.

29Kent u iemand die een goed vakman is? Hij zal succes hebben en voor koningen werken.

Vietnamese Contemporary Bible

Châm Ngôn 22:1-29

1Danh thơm tiếng tốt hơn giàu có;

còn ân huệ quý hơn bạc vàng.

2Chúa Hằng Hữu tạo nên người nghèo lẫn người giàu,

dưới mắt Ngài, họ chẳng khác gì nhau.

3Người khôn tránh né nguy nan.

Người dại đâm đầu hướng tới họa tai.

4Ai kính sợ Chúa Hằng Hữu và khiêm nhường

được hưởng danh dự, công lý, và trường thọ.

5Trên đường người gian tà đầy gai góc và cạm bẫy;

người muốn giữ hồn mình phải tránh cho xa.

6Dạy trẻ thơ nẻo chính đường ngay,

cho dù đến già, nó chẳng đổi thay.

7Giàu cai trị nghèo,

người vay làm nô lệ cho người cho vay.

8Người gieo bất công sẽ gặt tai họa,

cây gậy thịnh nộ của nó chắc sẽ tiêu tan.

9Ai rộng lòng nuôi dưỡng người cơ cực

sẽ luôn hưởng được nhiều phước dồi dào.

10Đuổi người kiêu cường đi, xung đột sẽ dứt.

Cũng không còn những tiếng cãi cọ xấu xa.

11Lòng trong sạch, môi thanh nhã,

đức tính ấy, làm bạn của vua.

12Chúa Hằng Hữu bảo vệ người thông sáng,

người dối gian bị Chúa tảo trừ.

13Người lười nói: “Sư tử ngoài kia!

Nếu ra ngoài, ta sẽ bị giết!”

14Miệng dâm phụ là cái hố sâu;

chôn vùi người Chúa Hằng Hữu nguyền rủa.

15Nghiêm trị, răn dạy trẻ thơ,

giải thoát lòng chúng khỏi điều khờ dại.

16Làm giàu bằng cách bóc lột người nghèo hay bằng hối lộ,

đều đưa đến túng thiếu cơ hàn.

Lời Nói của Người Khôn Ngoan

17Con lắng tai nghe lời khôn sáng;

mở lòng con đón nhận tri thức ta.

18Con sẽ vui thích khi giữ nó trong lòng,

và tập trung nó trên đôi môi con.

19Ngày nay ta đã dạy cho con biết điều đó,

để con đặt hết niềm tin vào Chúa Hằng Hữu.

20Ta há chẳng viết cho con ba mươi lần,

trình bày lời khuyên dạy và tri thức.

21Để con tiếp nhận lời chân thật,

và đem lời đó về cho người sai phái con.

22Đừng bóc lột người nghèo vì họ túng quẫn,

cũng đừng áp bức người khốn khổ nơi tòa.

23Vì Chúa Hằng Hữu sẽ đứng ra bênh vực.

Ngài sẽ diệt trừ những ai ức hiếp họ.

24Thấy ai giận, con đừng phụ họa,

khi người nổi nóng, con đừng tiếp tay,

25để con khỏi học tính nóng nảy

và làm hại cho linh hồn con.

26Chớ như người ra tay bảo đảm

hoặc bảo lãnh nợ cho ai.

27Vì nếu con không có gì để trả

thì chủ nợ sẽ xiết cả đến cái giường của con.

28Chớ dời ranh giới cũ

do tổ phụ thiết lập.

29Con có thấy người nào cần mẫn trong việc mình không?

Người ấy sẽ phục vụ trước các vua,

chứ không phải trước người tầm thường đâu.