1Het hart van de koning ligt in de hand van de Here, als een waterloop kan het naar alle kanten worden gebogen, zodat de koning precies doet wat de Here wil.
2Mensen leven zoals zij denken dat het goed is, maar de Here kijkt dieper, Hij ziet wat in het hart omgaat.
3Rechtvaardigheid en wetshandhaving zijn in de ogen van de Here beter dan offers.
4Hooghartige blikken, trotse harten en alles wat een goddeloze nog meer doet, is zonde.
5Een vlijtig mens krijgt alles wat hij nodig heeft, ja, zelfs nog meer dan dat, maar armoede wacht hem die heel snel heel veel wil hebben.
6Wie met leugen en bedrog zijn fortuin wil maken, hoeft niet op succes te rekenen en stelt zijn leven in de waagschaal.
7De goddelozen worden met gelijke munt terugbetaald, omdat zij weigeren ieder het zijne te geven.
8Een slecht mens leidt een zondig leven en een goed mens leeft tot eer van God.
9Het is beter op een hoek van het platte dak te wonen, dan in één huis met een ruziezoekende vrouw.
10De goddeloze is helemaal gericht op zondigen, zelfs zijn naaste of vriend ontziet hij daarbij niet.
11Als een spotter gestraft wordt, komt hij weer op het goede pad en wordt verstandig. Als een verstandig mens onderwezen wordt, dan neemt hij dat ter harte.
12De rechtvaardige doet er goed aan op te letten hoe het de goddeloze vergaat, want God zal de goddelozen in het verderf storten.
13Wie zijn oren dichtstopt voor het hulpgeroep van de armen, wordt zelf ook niet verhoord, wanneer hij om hulp roept.
14Een geschenk dat onopvallend wordt gegeven, helpt de woede bekoelen.
15Een oprecht mens vindt voldoening in rechtvaardigheid, maar voor boosdoeners is dat een verschrikking.
16Een mens die de goede weg verlaat, kan tot de doden worden gerekend.
17Wie uitsluitend pleziertjes najaagt, staat armoede te wachten. Wie houdt van drank en overdaad, wordt nooit rijk.
18De goddeloze moet boeten in plaats van de rechtvaardige, de trouweloze boet voor de oprechte.
19Het is beter in de woestijn te wonen dan bij een ruziënde en kijvende vrouw.
20De wijze beschikt over voldoende geld en heerlijk ruikende olie, een dwaas mens zou dat er in korte tijd doordraaien.
21Wie zijn best doet ieder het zijne te geven en gul te zijn, krijgt alles wat hij nodig heeft, het leven en aanzien.
22Een wijze weet een sterke stad te bedwingen en overwint de sterke mannen waarop de stad vertrouwde.
23Wie zijn mond en tong in bedwang houdt, vrijwaart zich van problemen.
24Een hoogmoedige opschepper, in feite een spotter, laat zich leiden door hooghartigheid en drift.
25De manier van leven van de luiaard leidt hem naar de ondergang, hij weigert met zijn handen te werken.
26De begerige hunkert de hele dag naar meer en mooier, maar de rechtvaardige geeft ieder het zijne en houdt niets achter.
27Het offer van een goddeloze is op zichzelf al een gruwel, laat staan als hij een offer brengt met in zijn achterhoofd een schandelijk plan.
28Een valse getuige loopt de dood in de armen, maar een man die eerlijk vertelt wat hij weet, is overwinnaar.
29Een goddeloze doet zijn eigen zin, maar een oprecht mens leeft bewust met God.
30Geen menselijke wijsheid, verstand of overleg is te vergelijken met de Here.
31Je kunt wel paarden optuigen voor de strijd, maar de Here beslist wie overwint.
1Ко потоци воде царево је срце у руци Господњој,
он га води како њему годи.
2У сопственим очима човеку је чист сваки пут,
али Господ проверава намере срца.
3Да се чини по праву и правди
Господу је милије од жртве.
4Узносите очи и охоло срце
светиљка су покварених, а то је грех.
5Намере марљивог једино обиљу воде,
а свих оних што срљају само сиромаштву.
6Стицање богатства језиком лажљивим
је попут паре лелујаве; у смрт срљају такви.
7Насилнике ће помести насиље њихово,
јер су одбили да чине по правди.
8Крив је пут кривца,
а недужно је дело недужнога.
9Боље је седети на углу крова
него са женом свадљивом у заједничкој кући.
10За злом жуди душа злотвора,
самилост му ближњи његов не види у оку.
11Казни подругљивца, па ће лаковерни постати мудар,
поучи разумног и схватиће поуку.
12Свеправедни мотри на кућу злога,
он обара зле у пропаст.
13Ко затвара ухо своје од плача убогог
и сам ће плакати, а услишен неће бити.
14Тајни поклон љутњу утишава
и мито у недрима поголему срџбу.
15Праведнику је радост да ради по правди,
а језа је за оне што неправду раде.
16Човек што залута с пута разумнога
завршиће у друштву покојних.
17Сиромашан човек биће ко воли весеље,
ко вино и уље воли богат бити неће.
18Злобник је откуп за праведника
и неверник за исправнога.
19Боље бити и у земљи пустој,
него са женом свадљивом и горопадном.
20Примамљиво благо и уље су у дому мудрог,
а безумни човек све то проћерда.
21Ко правди и љубави тежи
налази и живот и правду и част.
22Мудар се успиње у град јунака
и обара бедем њиховог уздања.
23Уста своја и језик свој ко чува,
од невоља себе брани.
24Бахати и охоли – име му подругљивац –
онај је што ради у обести безмерној.
25Ленштину убија његова жеља,
јер одбија да ради рукама.
26Он махнито тражи од јутра до сутра,
а праведник дели и не цицијаши.
27Мрске су жртве злобника,
а још више кад их приноси у злоби!
28Лажљиви сведок ће настрадати,
а човек који слуша с успехом ће да сведочи.
29Злобник на лицу показује дрскост,
а честити пут свој разазнаје.
30Ни мудрости ни знања,
ни савета нема насупрот Господу.
31За дан боја коњ је спреман,
али победа је од Господа.
