Verdrukking en verdriet op aarde
1Daarna keek ik naar alle verdrukking en verdriet op aarde, ik zag de tranen van de onderdrukten, er was niemand die hen hielp. Hun onderdrukkers gebruikten veel geweld, maar er was niemand die de onderdrukten hielp. 2Ik kwam tot de slotsom dat de doden beter af zijn dan de levenden. 3En het beste af zijn zij die nooit werden geboren en al het kwaad en onrecht op aarde niet zullen zien.
4Vervolgens ontdekte ik dat succes meestal voortkomt uit afgunst en jaloezie. Maar ook dat is dwaasheid. 5De dwaas weigert te werken en verhongert daardoor bijna. 6Beter nu en dan een beetje rust, dan steeds maar hard werken en zinloos gejaag.
7Ik constateerde nog een zinloze zaak op aarde. 8Daarbij gaat het om de mens die helemaal alleen is, zonder zoon of broer, maar die toch keihard werkt om meer rijkdom te krijgen. Maar aan wie moet hij dat alles nalaten? En waarom ontzegt hij zich nu zoveel? Het is allemaal nutteloos en ontmoedigend. 9Twee mensen kunnen door samenwerking meer bereiken dan een. 10Als er een valt, helpt de ander hem overeind. Maar als er een valt en hij is alleen, zit hij in moeilijkheden. 11In een koude nacht kunnen twee mensen onder één deken elkaar verwarmen, maar hoe zou iemand in zijn eentje warm moeten worden? 12Iemand die alleen staat, kan worden aangevallen en verslagen, maar twee mensen kunnen elkaar te hulp komen en zo de overwinning behalen, drie is zelfs nog beter, want een koord dat uit drie strengen is gevlochten is niet gemakkelijk te breken.
13Het is beter een arme, maar wijze jongere te zijn dan een oude en dwaze koning die alle goede raad van de hand wijst. 14Want zoʼn jongere zou uit de gevangenis kunnen komen om koning te worden, ook al werd hij arm geboren. 15Iedereen wil zoʼn jongere graag helpen, omdat hij de nieuwe machthebber wordt. 16Hij kan de leider van miljoenen mensen worden en een goede heerser voor zijn onderdanen zijn. Maar dan groeit rond hem een nieuwe generatie op die hem weer aan de kant wil zetten. Dus ook hiervan blijkt weer de dwaasheid en zinloosheid.
17Neem uzelf in acht als u naar de tempel, Gods huis, gaat. Het is beter om rustig te luisteren dan ondoordacht te offeren, zoals een dwaas wel doet, die zich er niet van bewust is dat dat verkeerd is.
1Nakita ko pa gid ang mga pagpamigos diri sa kalibutan. Nakita ko ang mga paghibi sang mga ginapigos, kag wala sing may nagalipay kag nagapalig-on sa ila. Gamhanan ang mga nagapamigos sa ila. 2Gani nakasiling ako nga mas maayo pa ang mga patay sang sa mga buhi. 3Pero mas maayo pa gid ang mga wala pa matawo, nga wala makakita sang mga kalautan diri sa kalibutan.
4Nakita ko man nga ang tawo nagapangabudlay kag nagahimo gid sa iya masarangan kay nahisa siya sa iya isigkatawo. Wala man ini sing pulos; daw pareho lang nga nagalagas ka sa hangin.
5Ang buang-buang nga tawo nagatinamad, kag tungod sini ginaguba niya ang iya kaugalingon. 6Mas maayo pa nga diutay lang ang imo pagkaon nga may kalinong ka sang sa madamo ang imo pagkaon nga nagpangabudlay ka gid, nga wala man lang sing pulos. Daw pareho lang nga nagalagas ka sa hangin.
7May nakita pa ako diri sa kalibutan nga wala sing pulos: 8May isa ka tawo nga nagaisahanon lang. Wala siya sing anak ukon utod, pero wala sing untat ang iya pagpangabudlay, kag indi siya kontento sa iya manggad. Nagsiling siya sa iya kaugalingon, “Indi na ako makapangalipay sa sobra nga pagpangabudlay. Pero wala man ako sing may bilinan sang akon pinangabudlayan.” Wala ini sing pulos! Masubo ini nga klase sang pagpangabuhi!
9Mas maayo kon may upod ka sang sa isa ka lang, kay amo ini ang maayo nga mahimo kon may upod ka: 10kon ara ka sa kalisod, mabuligan ka sang imo upod. Pero makaluluoy ka kon ara ka sa kalisod nga wala sing may magbulig sa imo. 11Kag kon matugnaw, makahuliray kamo sang imo upod kag makapainit-init. Pero paano ka makapainit-init kon ikaw lang isa? 12Mahapos ka pierdihon kon ikaw lang isa, pero kon may upod ka mabudlay kamo pierdihon. Pareho bala sang lubid; kon tatlo ini ka doble, mabudlay ini bugtuon.
13Mas maayo pa ang pamatan-on nga imol nga maalamon sang sa tigulang nga hari nga buang-buang, nga indi gusto laygayan. 14Kag mahimo nga ang ato nga pamatan-on mangin hari bisan napriso siya, kag ang ato nga hari mangin imol bisan natawo siya sa harianon nga pamilya.4:14 kag ang ato nga hari… pamilya: ukon, kag natawo siya nga imol sa ginharian sang sadto nga hari. 15Pero nareyalisar ko nga bisan madamo gid nga mga tawo diri sa kalibutan ang magsunod sa sadto nga pamatan-on nga nagbulos sa hari, 16kag indi maisip ang mga tawo nga iya dumalahan, mahimo nga indi malipay sa iya ang ulihi nga mga henerasyon. Ini wala man sing pulos; daw pareho lang nga nagalagas ka sa hangin.
