Instelling van het sabbatsjaar
1-2 Toen Mozes op de berg Sinaï was, gaf de Here hem de volgende aanwijzingen voor het volk Israël: ‘Wanneer u in het land dat Ik u ga geven aankomt, moet u het land een jaar voor de Here laten rusten. 3Zes jaren mag u uw land inzaaien, uw wijngaard snoeien en uw oogsten binnenhalen, 4maar het zevende jaar moet u het land rust geven en onbewerkt laten. Zaai uw land niet in en snoei uw wijngaard niet in dat jaar. 5Zelfs de gewassen die uit zichzelf opkomen en de druiven die wild groeien, mag u niet oogsten, want het is een jaar van rust voor het land. 6-7 Van wat er in het sabbatsjaar vanzelf opkomt mag iedereen eten. Uzelf, uw slaven, bedienden en de vreemdelingen onder u. Het vee en de wilde dieren mogen op het land grazen.
Het jubeljaar
8Na zeven maal zeven sabbatsjaren, moet u in het erop volgende jaar op de tiende dag van de zevende maand, dus op de Grote Verzoendag, 9de bazuinen luid en lang over het land laten schallen. 10Want dit vijftigste jaar is een heilig jaar, een jaar van vrijheid voor alle inwoners van het land. Voor iedere schuldenaar die slaaf is geworden om zijn schuld te betalen, zal de vrijheid worden afgekondigd en alle publieke en onderlinge schulden zullen vervallen. Elk familiebezit dat aan anderen is verkocht, zal worden teruggegeven aan de vroegere eigenaars of aan hun erfgenamen. 11Zo zal elk vijftigste jaar een jubeljaar zijn! In dat jaar zult u niet zaaien en ook geen veldgewassen of druiven oogsten, want het is een heilig jubeljaar voor u. 12In dat heilige jubeljaar zal uw voedsel bestaan uit de gewassen die vanzelf op het land opkomen. 13Ja, in dat jubeljaar zal ieder terugkeren naar zijn oorspronkelijk familiebezit. 14-16Als u iets koopt of verkoopt, mag u de ander niet benadelen. Daarom zal de prijs van een te verkopen stuk land worden bepaald aan de hand van het aantal jaren tussen de koop en het jubeljaar. Als het aantal jaren groot is, is de prijs hoog, als het aantal jaren klein is, is de prijs ook lager. Want in werkelijkheid verkoopt u het aantal oogsten dat voor het jubeljaar kan worden binnengehaald, want in het jubeljaar krijgt u uw eigendom weer terug.
17-18 Vrees uw God en overvraag elkaar niet! Want Ik ben de Here. Gehoorzaam mijn wetten als u veilig in het land wilt leven. 19Het land zal een goede opbrengst geven, zodat u genoeg te eten hebt terwijl u daar in veiligheid woont. 20Als u vraagt: “Maar wat moeten wij in dat zevende jaar eten, als we niet mogen zaaien en oogsten?” 21-22 zal het antwoord zijn: in het zesde jaar zal Ik de oogst zegenen en deze zal zó groot zijn dat u genoeg hebt tot de oogst in het negende jaar wordt binnengehaald, dus voor drie jaar.
23Vergeet niet dat dit land van Mij is, dus verkoop het niet voor altijd. U bent slechts vreemdelingen en gasten in mijn land. 24In elk verkoopcontract moet de bepaling worden opgenomen dat het land op elk gewenst moment door de verkoper kan worden teruggekocht. 25Als iemand verarmt en een stuk van zijn land verkoopt, mogen zijn naaste familieleden het aflossen. 26Als er niemand is die het voor hem kan aflossen en hij zelf genoeg geld bijeen brengt, 27mag hij altijd zijn land terugkopen voor een redelijke prijs, die wordt vastgesteld aan de hand van het aantal jaren dat nog moet verstrijken voor het jubeljaar aanbreekt. De eigenaar van het land moet het geld aannemen en het land aan hem teruggeven. 28Maar als de oorspronkelijke eigenaar niet in staat is het terug te kopen, zal het tot het jubeljaar aan de nieuwe eigenaar toebehoren, in het jubeljaar moet het weer worden teruggegeven.
29Als een man een huis in de stad verkoopt, heeft hij maximaal één jaar de tijd het terug te kopen, met het volledige recht van terugkoop gedurende die periode. 30Maar als het binnen een jaar niet is teruggekocht, behoort het voor altijd aan de nieuwe eigenaar, het wordt in het jubeljaar niet aan de oorspronkelijke eigenaar teruggegeven. 31Maar voor dorpshuizen—een dorp is een nederzetting zonder verdedigingsmuren er omheen—geldt hetzelfde als voor land, ze kunnen elk gewenst moment worden teruggekocht en komen in het jubeljaar bij de oorspronkelijke eigenaar terug. 32Er is één uitzondering: de huizen van de Levieten, ook al staan ze in ommuurde steden, kunnen te allen tijde worden teruggekocht 33en moeten in het jubeljaar aan de oorspronkelijke eigenaar worden teruggegeven. Want de Levieten krijgen geen bouwland, zoals de andere stammen, maar alleen huizen in hun steden en in de omgeving van die steden. 34De Levieten mogen de grond rond hun steden niet verkopen, want dat is hun blijvend eigendom en mag aan niemand anders toebehoren.
35Als uw broeder verarmt, bent u verplicht hem te helpen, nodig hem uit als gast onder uw dak. Ongeacht of hij Israëliet of buitenlander is. 36Vrees uw God en laat uw broeder bij u wonen en bereken geen rente over het geld dat u hem leent. 37Onthoud dat goed: geen rente! Geef hem wat hij nodig heeft uit uw eigen beurs, probeer geen voordeel te behalen! 38Want Ik, de Here, uw God, haalde u uit het land Egypte om u het land Kanaän te geven en om uw God te zijn. 39Als een mede-Israëliet verarmt en zich aan u verkoopt, moet u hem niet als een gewone slaaf behandelen, 40maar als een gehuurde knecht of een gast, en hij zal u slechts dienen tot het jubeljaar. 41In dat jaar mag hij weggaan met zijn kinderen en teruggaan naar zijn familie en zijn bezittingen. 42Want Ik haalde hen uit het land Egypte en zij zijn mijn dienaren. Daarom mogen zij niet worden verkocht als gewone slaven. 43Ook mogen zij niet wreed worden behandeld, vrees uw God. 44U mag echter wel slaven en slavinnen kopen in de landen rondom u 45en u mag de kinderen van de buitenlanders die onder u wonen, kopen ook al zijn ze in uw land geboren. 46Zij zullen voor altijd slaven van u zijn, die u kunt nalaten aan uw kinderen, maar uw broeders die bij het volk Israël horen, zult u niet op die manier behandelen.
47Als een buitenlander die bij u woont, rijk wordt en een Israëliet verarmt en verkoopt zich aan die buitenlander of aan familie van die buitenlander, 48mag hij worden teruggekocht door een van zijn broeders: 49zijn oom, zijn neef of een van zijn andere naaste familieleden. Hij mag zichzelf ook aflossen als hij het geld ervoor kan bemachtigen. 50De prijs voor zijn vrijheid zal afhangen van het aantal jaren tot het jubeljaar: het bedrag dat nodig zou zijn om voor dat aantal jaren een knecht te huren. 51Als nog veel jaren moeten verstrijken voor het jubeljaar aanbreekt, zal de prijs bijna gelijk zijn aan die hij kreeg toen hij zichzelf verkocht. 52Als al een flink aantal jaren is verstreken en er nog maar weinig jaren zijn vóór het jubeljaar aanbreekt, zal de prijs slechts een klein deel zijn van de prijs die hij kreeg toen hij zichzelf verkocht. 53Als hij zich verkoopt aan een buitenlander, moet die hem behandelen als een gehuurde knecht en niet als een slaaf of een eigendom. 54Als hij niet is afgelost vóór het jubeljaar aanbreekt, zal hij met zijn kinderen in dat jaar vrij komen. 55Want de Israëlieten zijn mijn dienaren. Ik haalde hen uit het land Egypte, Ik ben de Here, uw God.’
The Sabbath Year
1The Lord spoke to Moses at Mount Sinai. He said, 2“Speak to the Israelites. Tell them, ‘You will enter the land I am going to give you. When you do, you must honor the Lord every seventh year by not farming the land that year. 3For six years plant your fields. Trim the branches in your vineyards and gather your crops. 4But the seventh year must be a year of sabbath rest for the land. The land must rest during it. It is a sabbath year to honor the Lord. Do not plant your fields. Do not trim the branches in your vineyards. 5Do not gather what grows without being planted. And do not gather the grapes from the vines you have not taken care of. The land must have a year of rest. 6Anything the land produces during the sabbath year will be food for you. It will be for you and your male and female servants. Your hired workers will eat it. So will people who live with you for a while. 7And so will your livestock and the wild animals that are in your land. Anything the land produces can be eaten.
The Year of Jubilee
8“ ‘Count off seven sabbath years. Count off seven times seven years. The seven sabbath years add up to a total of 49 years. 9The tenth day of the seventh month is the day when sin is paid for. On that day blow the trumpet all through your land. 10Set the 50th year apart. Announce freedom all over the land to everyone who lives there. The 50th year will be a Year of Jubilee for you. Each of you must return to your own family property. And each of you must return to your own tribe. 11The 50th year will be a Year of Jubilee for you. Do not plant anything. Do not gather what grows without being planted. And do not gather the grapes from the vines you have not taken care of. 12It is a Year of Jubilee. It will be holy for you. Eat only what the fields produce.
13“ ‘In the Year of Jubilee all of you must return to your own property.
14“ ‘Suppose you sell land to any of your own people. Or you buy land from them. Then do not take advantage of each other. 15The price you pay must be based on the number of years since the last Year of Jubilee. Here is how the price you charge must be decided. It must be based on the number of years left for gathering crops before the next Year of Jubilee. 16When there are many years left, you must raise the price. When there are only a few years left, you must lower the price. That is because what is really being sold to you is the number of crops the land will produce. 17Do not take advantage of each other. Instead, have respect for your God. I am the Lord your God.
18“ ‘Follow my rules. Be careful to obey my laws. Then you will live safely in the land. 19The land will produce its fruit. You will eat as much as you want. And you will live there in safety. 20Suppose you say, “In the seventh year we will not plant anything or gather our crops. So what will we eat?” 21I will send you a great blessing in the sixth year. The land will produce enough for three years. 22While you plant during the eighth year, you will eat food from the old crop. You will continue to eat food from it until the crops from the ninth year are gathered.
23“ ‘The land must not be sold without a way of getting it back. That is because it belongs to me. You are only outsiders and strangers in my land. 24You must make sure that you can buy the land back. That applies to all the land that belongs to you.
25“ ‘Suppose one of your own people becomes poor. And suppose they have to sell some of their land. Then their nearest relative must come and buy back what they have sold. 26But suppose they do not have anyone to buy it back for them. And suppose things go well for them and they earn enough money to buy it back themselves. 27Then they must decide how much the crops have become worth since the time they sold the land. They must take that amount off the price the land was sold for. They must give the one selling it back to them the money that is left. Then they can go back to their own property. 28But suppose they have not earned enough money to pay them back. Then the buyer they sold the land to will keep it until the Year of Jubilee. At that time it will be returned to them. Then they can go back to their property.
29“ ‘Suppose someone sells a house in a city that has a wall around it. Then for a full year after they sell it they have the right to buy it back. 30But suppose they do not buy it back before the full year has passed. Then the house in the walled city will continue to belong to the buyer and the buyer’s children. It will not be returned to the seller in the Year of Jubilee. 31But houses in villages that do not have walls around them must be treated like property outside walled cities. Those houses can be bought back at any time. And they must be returned in the Year of Jubilee.
32“ ‘The Levites always have the right to buy back their houses in the towns that belong to them. 33So their property among the Israelites can be bought back. That applies to a house sold in any of their towns. Any house that is sold must be returned to its original owner in the Year of Jubilee. That is because the houses of the Levites will always belong to them. 34But the grasslands around their towns must never be sold. They will belong to them for all time to come.
35“ ‘Suppose any of your own people become poor. And suppose they can’t take care of themselves. Then help them just as you would help an outsider or a stranger. In that way, the poor can continue to live among you. 36Do not charge them interest of any kind. Instead, have respect for God. Then those who have become poor can continue to live among you. 37If you lend them money, you must not charge them interest. And you must not sell them food for more than it cost you. 38I am the Lord your God. I brought you out of Egypt. I did it to give you the land of Canaan. I wanted to be your God.
39“ ‘Suppose any of your own people become poor. And suppose they sell themselves to you. Then do not make them work as slaves. 40You must treat them like hired workers. Or you must treat them like those living among you for a while. They must work for you until the Year of Jubilee. 41Then they and their children must be set free. They will go back to their own tribes. They will go back to the property their people have always owned. 42The Israelites are my servants. I brought them out of Egypt. So they must not be sold as slaves. 43Show them pity when you rule over them. Have respect for God.
44“ ‘You must get your male and female slaves from the nations that are around you. You can buy slaves from them. 45You can also buy as slaves some of the people living among you for a while. You can also buy members of their families born among you. They will become your property. 46You can leave them to your children as their share of your property. You can make them slaves for life. But when you rule over your own people, you must be kind to them.
47“ ‘Suppose an outsider living among you for a while becomes rich. Then suppose any of your own people become poor. Then they sell themselves to the outsider living among you. Or they sell themselves to a member of the outsider’s family. 48Then they keep the right to buy themselves back after they have sold themselves. One of their relatives can buy them back. 49An uncle or a cousin can buy them back after they have sold themselves. In fact, any relative in their tribe can do it. Or suppose things go well for them. Then they can buy themselves back. 50They and their buyer must count the number of years from the time of the sale up to the Year of Jubilee. The price for their freedom must be based on the amount paid to a hired man for that number of years. 51Suppose there are many years until the Year of Jubilee. Then for their freedom they must pay a larger share of the price paid for them. 52But suppose there are only a few years left until the Year of Jubilee. Then they must count the number of years that are left. The payment for their freedom must be based on that number. 53They must be treated as workers hired from year to year. You must make sure that those they must work for are kind to them when they rule over them.
54“ ‘Suppose they are not bought back in any of those ways. Then they and their children must still be set free in the Year of Jubilee. 55That’s because the Israelites belong to me. They are my servants. I brought them out of Egypt. I am the Lord your God.
