Reine en onreine dieren
1Toen zei de Here tegen Mozes en Aäron: 2-3 ‘Zeg tegen het volk Israël dat ze alle dieren die gespleten hoeven hebben en hun voedsel herkauwen, mogen eten.
4-7Dat houdt in dat de volgende dieren niet mogen worden gegeten: de kameel (hij herkauwt wel, maar heeft geen gespleten hoeven), de klipdas (deze herkauwt ook, maar heeft evenmin gespleten hoeven), de haas (die herkauwt ook, maar heeft ook geen gespleten hoeven), het zwijn (deze heeft wel gespleten hoeven, maar herkauwt niet). Al deze dieren moet u als onrein beschouwen. 8Niemand mag hun vlees eten of hun kadavers aanraken, zij zijn verboden voedsel.
9Wat vis betreft, mag alles worden gegeten wat vinnen en schubben heeft. Het maakt niet uit of ze in de rivier of in zee zijn gevangen. 10Maar alle andere waterdieren zijn streng verboden voor u. 11Niemand mag hun vlees eten en hun kadavers moet u als weerzinwekkend beschouwen. 12Ik herhaal: elk waterdier dat geen vinnen of schubben heeft, is voor u verboden voedsel.
13-19Wat de vogels betreft, zijn dit de soorten die niet mogen worden gegeten: de arend, de lammergier, de zee-arend, de wouw en alle soorten gieren, alle soorten raven, de struisvogel, de kat-uil, de meeuw en alle soorten sperwers, de steenuil, de aalscholver en de oehoe, de witte uil, de pelikaan, de aasgier en de ooievaar, alle soorten reigers, de hop en de vleermuis.
20-22Vliegende insecten met vier poten mogen niet worden gegeten, met uitzondering van hen die springen: dus wel alle soorten sprinkhanen, treksprinkhanen, veldsprinkhanen en kleine treksprinkhanen. 23Alle andere vliegende insecten met vier poten mogen absoluut niet worden gegeten. 24-25 Ieder die hun dode lichamen aanraakt, is tot de avond onrein en moet onmiddellijk zijn kleren wassen. Tot de avond blijft hij onrein.
26Onrein wordt ook ieder die in aanraking komt met dieren die wel gespleten, maar geen geheel doorkloofde hoeven hebben of die niet herkauwen. 27Zoolgangers mogen niet worden gegeten. 28Ieder die hun kadaver aanraakt, zal tot de avond onrein zijn. Hij die het kadaver ook nog oppakt, moet direct zijn kleren wassen en blijft onrein tot de avond. Deze dieren zijn voor iedereen verboden.
29-30 Dit zijn de onreine soorten van de dieren die over de grond kruipen: de mol, de muis en alle soorten padden, de egel, de varaan, de hagedis, de slak en het kameleon. 31Ieder die hun dode lichamen aanraakt, zal tot de avond onrein zijn. 32Elk voorwerp waarop dat dode lichaam valt, elk houten of stoffen voorwerp, elk vel en elke zak, alles wat ermee in aanraking komt, moet in het water worden gelegd en zal tot de avond onrein zijn. Daarna mag het weer worden gebruikt. 33Als zoʼn dier in een stenen pot valt, is de inhoud onrein en moet die pot worden stukgeslagen. 34Als het water waarmee het onreine voorwerp is afgewassen, in aanraking komt met voedsel, is dat ook allemaal onrein. Elke drank die in de onreine pot zit, zal ook onrein zijn. 35Als het lichaam van zoʼn dier in aanraking komt met een stenen oven, is deze onrein en moet worden afgebroken. 36Als het lichaam in een bron valt of in een volle waterbak, is dat water niet onrein. Degene die het lichaam er uit haalt, is echter wel onrein. 37Als het dode lichaam in aanraking komt met zaaizaad, zal dat niet onrein zijn. 38Maar als het zaad vochtig is en het lichaam komt er mee in aanraking, dan is het zaad wel onrein. 39Als een dier dat mag worden gegeten, dood gevonden wordt, is ieder die het kadaver aanraakt tot de avond onrein. 40Degene die het vlees eet of het kadaver aanraakt, moet zijn kleren wassen en is onrein tot de avond.
41Kruipende dieren mogen niet worden gegeten. 42Daartoe behoren de reptielen die zich op hun buik voortbewegen en de kruipende dieren met poten. Geen enkel kruipend dier met vier of meer poten mag worden gegeten, want het is onrein. 43Verontreinig uzelf niet met deze dieren, opdat u niet onrein wordt. 44Ik ben de Here, uw God. Heilig u en wees heilig, want Ik ben heilig, daarom moet u óók heilig zijn en mag u zich niet verontreinigen met een van deze kruipende dieren. 45Want Ik ben de Here, die u uit Egypte heeft geleid om uw God te zijn. Daarom moet u heilig zijn, omdat Ik heilig ben. 46Dit zijn de wetten aangaande het vee, de vogels, de waterdieren en de dieren die over de grond kruipen. 47Deze wetten maken het onderscheid duidelijk tussen rein en onrein, tussen wat wel en wat niet mag worden gegeten.’
Ang mga Sapat nga Ginakabig nga Matinlo kag Mahigko
(Deu. 14:3-21)
1-3Ginsugo sang Ginoo si Moises kag si Aaron nga ihambal ini sa mga Israelinhon:
Puwede ninyo kaunon ang bisan ano nga sapat nga nagakabuhi sa duta nga nagapihak ang ila kuko kag nagausang liwat sang ila kinaon.11:1-3 nagausang liwat sang ila kinaon: pareho sang baka, kanding, karnero, kag usa. 4-8Pero indi ninyo pagkaunon ang mga sapat nga nagausang liwat sang ila kinaon pero wala nagapihak ang ila kuko, pareho sang kamelyo, badier11:4-8 badier: sa English, rock badger. Ini nga sapat daw pareho kadako sa koneho kag nagaestar sa kabatuhan. kag koneho. Indi man ninyo pagkaunon ang baboy, kay bisan tuod nga nagapihak ang iya kuko, wala ini nagausang liwat sang iya kinaon. Kabigon ninyo nga mahigko11:4-8 mahigko: buot silingon, indi puwede kaunon ukon ihalad sa Ginoo. ang ini nga mga sapat. Indi gid kamo magkaon sang ila mga karne ukon bisan magtandog sang ila patay nga mga lawas.
9-12Puwede ninyo kaunon ang bisan ano nga sapat nga nagakabuhi sa tubig nga may mga sirik11:9-12 sirik: sa iban nga Bisaya, kapay. kag mga himbis. Pero indi gid ninyo pagkaunon ang wala sing sirik kag himbis, kag indi man ninyo pagtandugon ang ila patay nga mga lawas. Kabigon ninyo nga makangilil-ad ini nga mga sapat.
13-19Indi gid ninyo pagkaunon ang mga sapat nga nagalupad11:13-19 Ang iban nga mga sapat diri suno sa nasulat sa Hebreo mabudlay kilalahon kag ang iban wala diri sa Pilipinas. nga pareho sang mga agila, mga uwak, mga pispis nga nagakaon sang bangkay sang tawo ukon sapat, mga dapay, mga bukaw, mga murugmon, mga pispis nga nagapangdagit sang mga isda, mga tulabong, mga dugwak,11:13-19 dugwak: sa English, stork. kag mga kabog.11:13-19 kabog: ukon/kag kulonaknit; sa English, bat. Ginakabig ini sang mga Israelinhon nga pispis. Kabigon ninyo nga makangilil-ad ini nga mga sapat.
20-23Puwede ninyo kaunon ang mga sapat-sapat nga nagalupad kag nagakamang nga may dalagko nga mga tiil nga panglumpat, pareho sang mga apan, mga sirom-sirom, kag mga tibakla. Pero indi gid ninyo pagkaunon ang iban pa nga mga sapat-sapat nga nagalupad kag nagakamang. Kabigon ninyo nga makangilil-ad ini nga mga sapat-sapat.
24-28Indi ninyo pagtandugon ang patay nga mga lawas sang mga sapat nga wala nagapihak ang ila kuko kag wala nagausang liwat sang ila kinaon. Indi man ninyo pagtandugon ang patay nga mga lawas sang mga sapat nga apat ang tiil nga may mga kuko nga inugkaros.11:24-28 mga sapat nga apat ang tiil nga may mga kuko nga inugkaros: Pareho sang kuring, ido, kag leon. Kabigon ninyo nga mahigko ini nga mga sapat. Ang bisan sin-o nga makatandog sang ila patay nga lawas, dapat labhan niya ang iya bayo,11:24-28 labhan niya ang iya bayo: Isa ini ka ritual nga ginahimo sang mga Israelinhon agod mangin matinlo sila kag takos nga magpartisipar sa mga seremonya sang ila relihiyon. pero kabigon pa siya nga mahigko11:24-28 kabigon pa siya nga mahigko: buot silingon, indi pa siya makapartisipar sa mga seremonya sang ila relihiyon. hasta magsirom.
29-31Kabigon ninyo nga mahigko ang mga sapat nga nagakamang pareho sang mga ilaga, mga giting, mga tuko, mga tiki, mga halo, mga buaya, mga taguto, kag mga tambalian.11:29-31 Ang iban nga mga sapat diri suno sa nasulat sa Hebreo mabudlay kilalahon kag ang iban wala diri sa Pilipinas. Ang bisan sin-o nga makatandog sang ila patay nga lawas kabigon nga mahigko hasta magsirom. 32Ang bisan ano nga butang nga mahulugan sang ila patay nga lawas mangin mahigko, bisan butang man ini nga hinimo halin sa kahoy, tela, panit, ukon sako, kag bisan diin man ini ginagamit. Kinahanglan nga hugasan ini sa tubig,11:32 hugasan ini sa tubig: Isa ini ka ritual sa pagtinlo sang isa ka butang agod puwede na ini gamiton. pero kabigon pa ini nga mahigko hasta magsirom. 33Kon mahulugan ang banga sang ila patay nga lawas, ang tanan nga sa sulod sini mangin mahigko, kag kinahanglan nga buk-on ini. 34Ang bisan ano nga kalan-on nga ginbutangan sang tubig nga halin sa sadto nga banga mangin mahigko. Kag mangin mahigko man ang tanan nga klase sang ilimnon nga dira sa sulod sang banga. 35Ang bisan ano nga mahulugan sang ila patay nga lawas mangin mahigko. Kon ang mahulugan pugon ukon kolon, kabigon ninyo ini nga mahigko kag kinahanglan nga buk-on ini. 36Ang tuburan ukon ang buho nga pulunduhan sang tubig nga mahulugan sang ila patay nga lawas magapabilin nga matinlo,11:36 matinlo: buot silingon, puwede ini gamiton bisan pa sa mga seremonya sang ila relihiyon. pero ang magtandog sang sadtong patay nga sapat mangin mahigko. 37Magapabilin man nga matinlo ang bisan ano nga binhi nga inugtanom nga mahulugan sadto, 38pero kon mahulugan ang binhi nga nahulom sa tubig, ini nga binhi mangin mahigko.
39Kon napatay ang isa ka sapat nga puwede makaon, ang bisan sin-o nga magtandog sini kabigon nga mahigko hasta magsirom. 40Ang bisan sin-o nga magkuha ukon magkaon sang lawas sini dapat labhan niya ang iya bayo, pero kabigon pa siya nga mahigko hasta magsirom.11:40 Tan-awa ang duha ka ulihi nga mga footnotes sa bersikulo 24-28.
41-42Indi ninyo pagkaunon ang bisan ano nga sapat nga nagakamang kay makangilil-ad ini: ang bisan ano nga nagakamang paagi sa iya tiyan ukon apat ka tiil ukon madamo nga mga tiil. 43-44Indi ninyo paghigkui ang inyo kaugalingon paagi sa pagkaon sang bisan isa sa sini nga mga sapat, kay ako, ang Ginoo, amo ang inyo Dios. Gani iseparar ninyo ang inyo kaugalingon para sa akon; magkabuhi kamo nga balaan tungod kay ako balaan. 45Ako ang Ginoo nga nagpaguwa sa inyo sa Egipto agod mangin inyo Dios. Gani magkabuhi kamo nga balaan kay ako balaan.
46Paagi sa sining pagsulundan parte sa tanan nga klase sang mga sapat, 47mahibaluan ninyo kon diin sa ila ang matinlo kag ang mahigko, ang puwede kaunon kag ang indi puwede kaunon.
